POROZUMIENIE

o współpracy między Ministrem Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej a Ministerstwem Oświaty i Nauki Ukrainy,

sporządzone w Górowie Iławeckim dnia 2 lipca 2001 r.

(M.P. z dnia 5 lutego 2002 r.)

Minister Edukacji Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej i Ministerstwo Oświaty i Nauki Ukrainy, zwani dalej "Stronami",

opierając się na postanowieniach Traktatu między Rzecząpospolitą Polską a Ukrainą o dobrym sąsiedztwie, przyjaznych stosunkach i współpracy, sporządzonego w Warszawie dnia 18 maja 1992 r.,

kierując się postanowieniami Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy o współpracy w dziedzinie kultury, nauki i oświaty, sporządzonej w Kijowie dnia 20 maja 1997 r.,

uzgodnili, co następuje:

Artykuł 1

Strony będą współpracowały na zasadach wzajemności i równych praw, zwracając szczególną uwagę na następujące zagadnienia:

-   wymianę informacji o systemach edukacji, planach ich rozwoju i kierunkach reformowania,

-   kształcenie kadr w specjalnościach będących przedmiotem obustronnego zainteresowania,

-   rozwój i podnoszenie poziomu nauczania języka polskiego na Ukrainie i języka ukraińskiego w Rzeczypospolitej Polskiej,

-   zapewnienie mniejszościom narodowym - ukraińskiej w Rzeczypospolitej Polskiej i polskiej na Ukrainie warunków do nauki języka ojczystego i w języku ojczystym na poziomie przedszkolnym, podstawowym i ponadpodstawowym, a także w szkołach wyższych,

-   popieranie współpracy naukowej między szkołami wyższymi, w szczególności wspólnych badań nad historią stosunków polsko-ukraińskich, oraz w dziedzinie polonistyki i ukrainistyki,

-   popieranie organizowania wspólnych imprez naukowych, konferencji, sympozjów, olimpiad i konkursów dla młodzieży,

-   rozwój bezpośrednich kontaktów i współpracy między szkołami wyższymi, ponadpodstawowymi i podstawowymi.

Artykuł 2

Strony każdego roku będą mogły kierować do szkół wyższych:

-   do 2 osób na studia magisterskie,

-   do 10 osób na studia częściowe/semestralne,

-   do 3 osób na studia doktoranckie.

Kierunki i liczba studentów będą uzgadniane corocznie w terminie do końca marca.

Artykuł 3

Strony każdego roku będą mogły kierować do szkół wyższych pracowników naukowo-dydaktycznych na staże naukowe, na okres do 40 osobomiesięcy rocznie.

Artykuł 4

W odniesieniu do osób kierowanych w ramach artykułu 2 i 3 niniejszego Porozumienia:

  1.   Strona przyjmująca zapewnia:

-   bezpłatną naukę,

-   niezbędną opiekę medyczną w przypadkach nagłych zachorowań i nieszczęśliwych wypadków (bez leczenia chorób przewlekłych i protetyki),

-   możliwość odpłatnego zakwaterowania w domu studenckim,

-   możliwość odpłatnego korzystania ze stołówki studenckiej.

  2.   Strona wysyłająca zapewnia:

-   wypłatę świadczeń stypendialnych,

-   pokrycie kosztów podróży do miejscowości docelowej w kraju Strony przyjmującej i z powrotem.

Artykuł 5

Osobom przyjętym na kształcenie na podstawie wcześniej obowiązujących dokumentów regulujących współpracę obu ministerstw Strony zapewnią kontynuację nauki do momentu jej zakończenia na warunkach określonych w tych dokumentach.

Artykuł 6

Strony zapewnią osobom należącym do mniejszości ukraińskiej zamieszkałej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i osobom należącym do mniejszości polskiej zamieszkałej na terytorium Ukrainy warunki do nauki w języku ojczystym i nauki tego języka oraz historii i kultury ojczystej w przedszkolach, szkołach podstawowych i ponadpodstawowych ogólnokształcących w ramach systemów oświaty publicznej Polski i Ukrainy oraz sprzyjać będą podnoszeniu poziomu nauczania tych przedmiotów.

Strony sprzyjać będą stwarzaniu warunków do uczenia się języka ojczystego w szkołach wyższych, zwrócą szczególną uwagę na kształcenie nauczycieli języka polskiego i ukraińskiego, podnoszenie ich kwalifikacji, jak również doskonalenie znajomości języka przez nauczycieli innych przedmiotów wykładanych w tym języku.

W tym celu:

  1.   Kontynuowane będą prace wspólnej Komisji Konsultacyjnej do spraw szkolnictwa dla mniejszości ukraińskiej w Rzeczypospolitej Polskiej i szkolnictwa dla mniejszości polskiej na Ukrainie, w skład której będzie wchodziło po 6 osób z każdej Strony, w tym przedstawiciel mniejszości narodowej każdej Strony w charakterze obserwatora.

Posiedzenia Komisji będą odbywały się dwa razy w roku na przemian w obu krajach.

Strona przyjmująca pokrywa koszty pobytu ekspertów, Strona wysyłająca zaś pokrywa koszty podróży.

  2.   Strona ukraińska skieruje, a Strona polska przyjmie:

a)  nauczycieli języka polskiego i innych przedmiotów, które nauczane są w tym języku, na kursy podnoszenia kwalifikacji, w limicie do 40 osób rocznie na okres 10-21 dni,

b)  młodzież narodowości polskiej z Ukrainy na różne formy kształcenia oraz doskonalenia zawodowego i dokształcania w szkołach wyższych i innych typach szkół, w limicie do 140 osób rocznie.

  3.   Strona polska skieruje, a Strona ukraińska przyjmie:

a)  nauczycieli języka ukraińskiego i innych przedmiotów, które nauczane są w tym języku, na kursy podnoszenia kwalifikacji, w limicie do 40 osób rocznie na okres 10-21 dni,

b)  młodzież narodowości ukraińskiej z Rzeczypospolitej Polskiej na różne formy kształcenia oraz doskonalenia zawodowego oraz dokształcania w szkołach wyższych i innych typach szkół, w limicie do 140 osób rocznie.

  4.   Uczestnikom kursów, o których mowa w ustępach 2 pkt a) i 3 pkt a) niniejszego artykułu, Strona przyjmująca pokrywa koszty pobytu, Strona wysyłająca zaś pokrywa koszty podróży.

  5.   Młodzieży kierowanej na kształcenie, o której mowa w ustępach 2 pkt b) i 3 pkt b) niniejszego artykułu, Strona przyjmująca zapewnia:

-   bezpłatną naukę,

-   wypłatę świadczeń stypendialnych,

-   możliwość odpłatnego zakwaterowania w domu studenckim,

-   niezbędną opiekę medyczną w przypadkach nagłych zachorowań i nieszczęśliwych wypadków (bez leczenia chorób przewlekłych i protetyki), zgodnie z obowiązującymi przepisami.

  6.   Strony będą współpracowały w zakresie organizowania na terytorium Ukrainy kursów podnoszenia kwalifikacji dla nauczycieli języka polskiego i innych przedmiotów nauczanych w tym języku na Ukrainie z udziałem wykładowców z Polski oraz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej kursów podnoszenia kwalifikacji dla nauczycieli języka ukraińskiego i innych przedmiotów nauczanych w tym języku w Polsce z udziałem wykładowców z Ukrainy, zgodnie z zapotrzebowaniem i w uzgodnieniu z terenowymi organami do spraw oświaty obu państw.

  7.   Strony będą współdziałały w zatrudnianiu w szkołach i przedszkolach Ukrainy, w których nauczany jest język polski, nauczycieli z Polski, a w szkołach i przedszkolach Rzeczypospolitej Polskiej, w których nauczany jest język ukraiński - nauczycieli z Ukrainy, zgodnie z zapotrzebowaniem terenowych organów do spraw oświaty obu państw.

Terenowe organy do spraw oświaty Strony przyjmującej zapewnią zapraszanym w ramach niniejszego Porozumienia nauczycielom i wychowawcom przedszkoli:

-   miesięczne wynagrodzenie oraz wynagrodzenie za okres urlopu, zgodnie z obowiązującymi przepisami wewnętrznymi,

-   niezbędną opiekę medyczną w przypadkach nagłych zachorowań i nieszczęśliwych wypadków (bez leczenia chorób przewlekłych i protetyki), zgodnie z obowiązującymi przepisami każdego z państw,

-   bezpłatne zakwaterowanie,

-   załatwienie niezbędnych formalności związanych z zatrudnieniem nauczyciela (zameldowanie, zezwolenie na podjęcie pracy itp.).

Koszty podróży do miejsca zatrudnienia i z powrotem ponosi Strona wysyłająca.

Artykuł 7

Doborem kandydatów na kształcenie w drugim kraju wymienionych w artykule 6 ustępach 2 pkt b) i 3 pkt b) będą zajmowali się pełnomocni przedstawiciele obydwu Stron. Strony będą uwzględniać rekomendacje organizacji społecznych mniejszości narodowych - polskiej na Ukrainie i ukraińskiej w Rzeczypospolitej Polskiej - przy wyborze kandydatów na studia magisterskie, dokształcanie, kursy podnoszenia kwalifikacji, praktyki oraz inne możliwe formy nauczania i doskonalenia zawodowego.

Artykuł 8

Strony będą udzielać sobie wzajemnej pomocy w zakresie zaopatrywania szkół i placówek oświatowych w podręczniki, literaturę metodyczną, środki dydaktyczne celem zaspokojenia potrzeb oświatowych członków mniejszości narodowych.

Artykuł 9

Strony sprzyjać będą rozwojowi i podnoszeniu poziomu nauczania języka ukraińskiego, literatury i ukrainistyki w szkołach wyższych Rzeczypospolitej Polskiej oraz języka polskiego, literatury i polonistyki w szkołach wyższych Ukrainy.

W tym celu:

  1.   Strona polska skieruje, zgodnie z przedstawionym przez Stronę ukraińską zapotrzebowaniem, wykładowców (lektorów) języka polskiego i literatury do pracy w szkołach wyższych Ukrainy, na okres do 3 lat.

  2.   Strona ukraińska skieruje, zgodnie z przedstawionym przez Stronę polską zapotrzebowaniem, wykładowców (lektorów) języka ukraińskiego i literatury do pracy w szkołach wyższych Rzeczypospolitej Polskiej, na okres do 3 lat.

  3.   Strony przekażą sobie do końca marca każdego roku komplet dokumentów wykładowców (lektorów) - fotokopię dyplomu, życiorys, rekomendacje, dane personalne, informacje o stanie rodzinnym, znajomości języków obcych.

Szkoła wyższa zatrudniająca wykładowcę (lektora) w ramach niniejszego porozumienia zapewnia wykładowcy (lektorowi) na podstawie zawartej z nim umowy:

-   miesięczne wynagrodzenie oraz wynagrodzenie za okres urlopu zgodnie z obowiązującymi przepisami każdego z państw,

-   niezbędną opiekę medyczną w przypadkach nagłych zachorowań i nieszczęśliwych wypadków (bez leczenia chorób przewlekłych i protetyki) zgodnie z obowiązującymi przepisami każdego z państw,

-   bezpłatne mieszkanie (bez opłat za usługi telefoniczne, telewizję, energię elektryczną),

-   załatwienie wszelkich formalności związanych z zatrudnieniem (zameldowanie, zezwolenie na podjęcie pracy itp.).

Strona wysyłająca pokrywa raz w roku koszty podróży wykładowcy (lektora) do miejsca zatrudnienia i z powrotem.

  4.   Strona polska skieruje, a Strona ukraińska przyjmie wykładowców i studentów na letnie kursy języka i literatury ukraińskiej, w limicie do 10 osób rocznie.

  5.   Strona ukraińska skieruje, a Strona polska przyjmie wykładowców i studentów na letnie kursy języka i literatury polskiej, w limicie do 10 osób rocznie.

  6.   Koszy uczestnictwa w letnich kursach języka i literatury pokrywa Strona przyjmująca (bez kosztów podróży).

Artykuł 10

Strony będą popierały polsko-ukraińską współpracę wydawnictw i zespołów autorskich w przygotowywaniu podręczników, słowników, przewodników metodycznych, materiałów i pomocy dydaktycznych z zakresu nauczania języka polskiego i ukraińskiego oraz literatury i historii.

Artykuł 11

Strony sprzyjać będą doskonaleniu treści podręczników szkolnych obu krajów z historii i geografii w celu osiągnięcia lepszego wzajemnego zrozumienia przez oba narody. W związku z tym kontynuowane będą prace wspólnej polsko-ukraińskiej Komisji Ekspertów do spraw doskonalenia treści podręczników szkolnych historii i geografii. Posiedzenia Komisji będą odbywać się raz w roku, na przemian w Rzeczypospolitej Polskiej i na Ukrainie. Koszty pobytu ekspertów ponosi Strona przyjmująca, koszty podróży zaś ponosi Strona wysyłająca.

Artykuł 12

Strony w okresie obowiązywania niniejszego porozumienia dążyć będą do przygotowania do podpisania rządowej Umowy o wzajemnym uznawaniu i ekwiwalencji dokumentów o wykształceniu oraz stopniach i tytułach naukowych. Do czasu podpisania umowy strony stosować będą postanowienia Protokołu między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy o tymczasowym uregulowaniu zagadnienia wzajemnego uznawania równoważności dokumentów ukończenia szkół średnich, szkół średnich zawodowych oraz szkół wyższych, a także dokumentów o nadawaniu stopni i tytułów naukowych, podpisanego w Warszawie dnia 18 maja 1992 r.

Artykuł 13

Strony będą popierały rozwój bezpośrednich kontaktów i współpracy szkół wyższych na podstawie istniejących między nimi umów.

Artykuł 14

Strony będą sprzyjały udziałowi naukowców i specjalistów w seminariach naukowych, konferencjach, sympozjach itp. Warunki finansowania ich udziału określane będą każdorazowo przez organizatorów imprezy.

Artykuł 15

Strony będą popierały nawiązywanie bezpośredniej współpracy między szkołami podstawowymi i ponadpodstawowymi (szczególnie z rejonów przygranicznych) oraz wakacyjną wymianę grup uczniów i nauczycieli.

Artykuł 16

Strony będą sprzyjały realizacji wspólnych przedsięwzięć aktywizujących proces nauczania i inspirujących potrzeby poznawcze młodego pokolenia (konkursy, olimpiady językowe i przedmiotowe, zawody międzynarodowe, wspólne programy artystyczne itp.). Warunki uczestnictwa będą ustalały między sobą zainteresowane instytucje.

Artykuł 17

W celu oceny współpracy między ministerstwami i wymiany doświadczeń strony będą wymieniały delegacje specjalistów. Strona wysyłająca pokrywa koszty pobytu (hotel i wyżywienie), ubezpieczenia medycznego i podróży.

Strona przyjmująca pokrywa koszty związane z realizacją programu pobytu delegacji (przejazdy, koszty tłumaczy, imprez kulturalnych itp.).

Artykuł 18

Niniejsze porozumienie nie wyklucza możliwości realizacji innych przedsięwzięć wcześniej uzgodnionych między Stronami.

Artykuł 19

Niniejsze porozumienie wejdzie w życie z dniem podpisania i pozostanie w mocy do dnia 31 grudnia 2003 r. Termin ten automatycznie przedłuża się na 1 rok, o ile żadna ze Stron nie poinformuje drogą dyplomatyczną drugiej Strony, co najmniej na 6 miesięcy wcześniej, o swoim zamiarze wypowiedzenia ważności tego Porozumienia.

Porozumienie podpisano w Górowie Iławeckim dnia 2 lipca 2001 r. w dwóch egzemplarzach, każdy w językach polskim i ukraińskim, przy czym oba teksty mają jednakową moc.