POROZUMIENIE

podpisane w Wiedniu dnia 8 marca 1972 r.

między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Międzynarodową Agencją Energii Atomowej w sprawie stosowania zabezpieczeń w związku z Układem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej,

(M.P. z dnia 27 maja 2004 r.)

Przekład

POROZUMIENIE

między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Międzynarodową Agencją Energii Atomowej w sprawie stosowania zabezpieczeń w związku z Układem o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej

Zważywszy, że Polska Rzeczpospolita Ludowa jest Stroną Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej, który został wyłożony do podpisu w Londynie, Moskwie i Waszyngtonie dnia 1 lipca 1968 r. i który wszedł w życie dnia 5 marca 1970 r.;

zważywszy, że ustęp 1 artykułu III Układu brzmi następująco:

"Każde z Państw Stron Układu niedysponujących bronią jądrową zobowiązuje się do przyjęcia środków zabezpieczających ustalonych w porozumieniu, co do którego będą prowadzone rokowania i które będzie zawarte z Międzynarodową Agencją Energii Atomowej, zgodnie z jej Statutem i systemem środków zabezpieczających Agencji, wyłącznie w celu kontroli wykonania jego zobowiązań, przyjętych zgodnie z niniejszym Układem, aby nie dopuścić do przekształcenia energii jądrowej przeznaczonej do celów pokojowych w broń jądrową lub inne jądrowe urządzenia wybuchowe. Procedura zastosowania środków zabezpieczających wymaganych na podstawie niniejszego artykułu będzie stosowana w odniesieniu do wyjściowego lub specjalnego materiału rozszczepialnego niezależnie od tego, czy jest on produkowany, przerabiany lub wykorzystywany w podstawowym urządzeniu jądrowym, czy poza nim. Środki zabezpieczające wymagane na podstawie niniejszego artykułu będą stosowane w odniesieniu do każdego wyjściowego lub specjalnego materiału rozszczepialnego w całej działalności w zakresie pokojowego wykorzystania energii jądrowej, prowadzonej na terytorium danego państwa, pod jego jurysdykcją lub gdziekolwiek pod kontrolą tego państwa.";

zważywszy, że zgodnie z artykułem III swego Statutu Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej jest upoważniona do zawierania takich porozumień;

Rząd Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej uzgodniły, co następuje:

CZĘŚĆ I

Artykuł 1

Polska Rzeczpospolita Ludowa (zwana dalej "Polską") zgodnie z ustępem 1 artykułu III Układu o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej (zwanego dalej "Układem") zobowiązuje się przyjmować zabezpieczenia, zgodnie z warunkami niniejszego Porozumienia, wobec całego wyjściowego lub specjalnego materiału rozszczepialnego w całej pokojowej działalności jądrowej w obrębie swego terytorium, pod jej jurysdykcją lub prowadzonej gdziekolwiek pod jej kontrolą, wyłącznie w celu weryfikowania, że taki materiał nie jest przekształcony w broń jądrową lub inne jądrowe urządzenia wybuchowe.

Artykuł 2

Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (zwana dalej "Agencją") będzie miała prawo i obowiązek zapewniać stosowanie zabezpieczeń, zgodnie z warunkami niniejszego Porozumienia, wobec całego wyjściowego lub specjalnego materiału rozszczepialnego w całej pokojowej działalności jądrowej w obrębie terytorium Polski, pod jej jurysdykcją lub prowadzonej gdziekolwiek pod jej kontrolą, wyłącznie w celu weryfikowania, że taki materiał nie jest przekształcony w broń jądrową lub inne jądrowe urządzenia wybuchowe.

Artykuł 3

Polska i Agencja będą współpracować w celu ułatwienia wykonywania zabezpieczeń, przewidzianych w niniejszym Porozumieniu.

Artykuł 4

Zabezpieczenia, przewidziane w niniejszym Porozumieniu, będą wykonywane w taki sposób, aby:

(a)  unikać utrudniania rozwoju gospodarczego i technicznego Polski lub współpracy międzynarodowej w dziedzinie pokojowej działalności jądrowej, włączając międzynarodowy obrót materiałem jądrowym;

(b)  unikać nadmiernego mieszania się do pokojowej działalności jądrowej Polski, a w szczególności do funkcjonowania urządzeń; oraz

(c)  przestrzegać ostrożnych praktyk eksploatacyjnych, niezbędnych dla ekonomicznego i bezpiecznego prowadzenia działalności jądrowej.

Artykuł 5

(a)  Agencja podejmie wszelkie środki ostrożności w celu ochrony tajemnic handlowych i przemysłowych oraz innych poufnych informacji, które będzie otrzymywać do swej wiadomości w związku z wykonywaniem niniejszego Porozumienia.

(b) (i)  Agencja nie będzie publikować ani przekazywać żadnemu państwu, organizacji lub osobie żadnych informacji otrzymywanych przez nią w związku z wykonywaniem niniejszego Porozumienia, z wyjątkiem określonych informacji wiążących się z jego wykonywaniem, które mogą być udzielane Radzie Gubernatorów Agencji (zwanej dalej "Radą") i tym członkom personelu Agencji, którym znajomość tych informacji jest potrzebna z tytułu ich obowiązków służbowych w związku z zabezpieczeniami, jednak tylko w zakresie niezbędnym Agencji do wypełniania przez nią jej obowiązków przy wykonywaniu niniejszego Porozumienia.

(ii)  Sumaryczne informacje dotyczące materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia mogą być publikowane na podstawie decyzji Rady, jeżeli Polska wyrazi na to zgodę.

Artykuł 6

(a)  Przy wykonywaniu zabezpieczeń zgodnie z niniejszym Porozumieniem Agencja weźmie w pełni pod uwagę postęp technologiczny w dziedzinie zabezpieczeń i dołoży wszelkich starań dla zapewnienia optymalnej relacji między kosztami i rezultatami oraz stosowania zasady skutecznych zabezpieczeń w odniesieniu do ruchu materiału jądrowego, podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, na drodze użycia przyrządów i innych technik w pewnych punktach węzłowych w stopniu, w jakim pozwoli na to obecna lub przyszła technologia.

(b)  Dla zapewnienia optymalnej relacji między kosztami i rezultatami będą stosowane, na przykład, takie środki jak:

(i)  zamykanie jako środek określania rejonów bilansu materiałowego dla celów ewidencji;

(ii)  metody statystyczne oraz losowe pobieranie próbek przy ocenianiu ruchu materiału jądrowego; oraz

(iii)  skupienie postępowania weryfikacyjnego na tych etapach jądrowego cyklu paliwowego, które obejmują produkcję, przerób, użytkowanie lub składowanie materiału jądrowego, z jakiego mogłaby być łatwo wykonana broń jądrowa lub inne jądrowe urządzenia wybuchowe, oraz minimalizacja postępowania weryfikacyjnego wobec innych materiałów jądrowych, pod warunkiem że nie przeszkodzi to Agencji w stosowaniu zabezpieczeń w myśl niniejszego Porozumienia.

Artykuł 7

(a)  Polska utworzy i będzie utrzymywać system ewidencji i kontroli całego materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia.

(b)  Agencja będzie stosować zabezpieczenia w sposób, który umożliwi jej weryfikowanie ustaleń polskiego systemu poprzez stwierdzanie, że nie miało miejsca przesunięcie materiału jądrowego z pokojowych zastosowań do broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych. Weryfikacja Agencji będzie obejmować, między innymi, niezależne pomiary i obserwacje, dokonywane przez Agencję zgodnie z postępowaniem określonym w części II niniejszego Porozumienia. W swojej działalności weryfikacyjnej Agencja weźmie w należytym stopniu pod uwagę techniczną efektywność polskiego systemu.

Artykuł 8

(a)  W celu zapewnienia efektywnego wykonania zabezpieczeń w myśl niniejszego Porozumienia, Polska przedłoży Agencji, zgodnie z postanowieniami zawartymi w części II niniejszego Porozumienia, informacje o materiale jądrowym podlegającym zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia i o cechach urządzeń, istotnych z punktu widzenia zabezpieczenia takiego materiału.

(b) (i)  Agencja będzie wymagać jedynie minimalnej ilości informacji i danych, zgodnie z wypełnianiem jej obowiązków w myśl niniejszego Porozumienia.

(ii)  Informacje dotyczące urządzeń będą ograniczone do minimum niezbędnego dla zabezpieczenia materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia.

(c)  Jeżeli Polska wyrazi takie życzenie, Agencja będzie gotowa do przestudiowania na miejscu w Polsce informacji projektowych, które Polska uważa za informacje o szczególnej wadze. Informacje takie nie muszą być fizycznie przekazywane Agencji, pod warunkiem że będą one łatwo dostępne do dalszego studiowania przez Agencję na miejscu w Polsce.

Artykuł 9

(a) (i)  Agencja uzyska zgodę Polski na mianowanie inspektorów Agencji dla Polski.

(ii)  Jeżeli Polska w chwili wysunięcia propozycji co do mianowania lub kiedykolwiek później po dokonaniu mianowania zgłosi zastrzeżenia do tego mianowania, Agencja zaproponuje Polsce alternatywne mianowanie lub mianowania.

(iii)  Jeżeli w wyniku powtarzającej się odmowy Polski akceptacji mianowania inspektorów Agencji inspekcje, jakie miały być przeprowadzone w myśl niniejszego Porozumienia, napotkałyby na przeszkody, odmowa ta będzie rozpatrzona przez Radę, na wniosek Dyrektora Generalnego Agencji (zwanego dalej "Dyrektorem Generalnym"), w celu podjęcia przez nią odpowiedniej akcji.

(b)  Polska podejmie konieczne kroki dla zapewnienia inspektorom Agencji możliwości efektywnego wypełnienia ich funkcji w myśl niniejszego Porozumienia.

(c)  Wizyty i działalność inspektorów Agencji będą tak organizowane, aby:

(i)  zmniejszyć do minimum ewentualne niedogodności i utrudnienia dla Polski i dla kontrolowanej przez inspektorów pokojowej działalności jądrowej; oraz

(ii)  zabezpieczyć ochronę tajemnicy przemysłowej lub innych poufnych informacji uzyskanych przez inspektorów.

Artykuł 10

Polska będzie stosować w odniesieniu do Agencji (włączając jej majątek, fundusze i inne aktywa) i jej inspektorów oraz innych funkcjonariuszy, spełniających funkcje na podstawie niniejszego Porozumienia, odnośne postanowienia Porozumienia o przywilejach i immunitetach Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej.

Artykuł 11

Zabezpieczenia wobec materiału jądrowego będą zakończone po stwierdzeniu przez Agencję, że materiał został zużyty lub rozproszony w taki sposób, że nie może już być wykorzystywany do jakiejkolwiek działalności jądrowej istotnej z punktu widzenia zabezpieczeń, albo stał się praktycznie nieodzyskiwalny.

Artykuł 12

Polska przekaże Agencji wcześniejsze zawiadomienie o transferach materiału jądrowego, podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, poza Polskę, zgodnie z postanowieniami zawartymi w części II niniejszego Porozumienia. Agencja zakończy zabezpieczenia wobec materiału jądrowego w myśl niniejszego Porozumienia, kiedy państwo otrzymujące podejmie odpowiedzialność za ten materiał, jak to jest przewidziane w części II niniejszego Porozumienia. Agencja będzie prowadzić dokumentację wykazującą każdy taki transfer oraz, tam gdzie to będzie miało zastosowanie, wznowienie stosowania zabezpieczeń wobec materiału jądrowego, który był przedmiotem transferu.

Artykuł 13

W przypadku kiedy materiał jądrowy, podlegający zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, ma być użyty w działalności niejądrowej, jak wytwarzanie stopów lub ceramiki, Polska uzgodni z Agencją, zanim ten materiał zostanie w taki sposób użyty, warunki, w jakich zabezpieczenia wobec tego materiału mogą być zakończone.

Artykuł 14

Jeżeli Polska zamierza korzystać ze swego prawa używania materiału jądrowego, który wymaga zabezpieczenia w myśl niniejszego Porozumienia, w działalności jądrowej, która nie wymaga stosowania zabezpieczeń w myśl niniejszego Porozumienia, będzie obowiązywać następujące postępowanie:

(a)  Polska powiadomi Agencję o tej działalności, wyraźnie stwierdzając:

(i)  że użycie materiału jądrowego w nieobjętej zakazem działalności wojskowej nie będzie sprzeczne z zobowiązaniem, które Polska mogła podjąć i w stosunku do którego odnoszą się zabezpieczenia Agencji, że materiał ten będzie używany jedynie w pokojowej działalności jądrowej; oraz

(ii)  że w okresie niestosowania zabezpieczeń materiał jądrowy nie będzie używany do produkcji broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych.

(b)  Polska i Agencja dokonają ustaleń, że zabezpieczenia, przewidziane w niniejszym Porozumieniu, nie będą stosowane jedynie wówczas, gdy materiał jądrowy znajduje się w takiej działalności. Ustalenia te będą określać, w miarę możliwości, okres lub warunki, w jakich zabezpieczenia nie będą stosowane. W każdym razie, stosowanie zabezpieczeń, przewidzianych w niniejszym Porozumieniu, będzie wznowione, jak tylko materiał jądrowy zostanie ponownie wprowadzony do pokojowej działalności jądrowej. Agencja będzie informowana o łącznej ilości i składzie takiego niezabezpieczonego materiału w Polsce oraz o każdym eksporcie takiego materiału; oraz

(c)  każde ustalenie będzie dokonywane za zgodą Agencji. Zgoda taka będzie udzielana tak szybko, jak to okaże się możliwe i będzie odnosić się tylko do takich spraw, jak, między innymi, czasowe i proceduralne postanowienia oraz ustalenia dotyczące sprawozdawczości, i nie będzie obejmować jakiejkolwiek akceptacji lub zastrzeżonych wiadomości o działalności wojskowej ani dotyczyć używania materiału jądrowego w tej działalności.

Artykuł 15

Polska i Agencja pokryją koszty ponoszone przez nie w związku z wykonywaniem ich odpowiednich obowiązków w myśl niniejszego Porozumienia. Jednakże, jeżeli Polska lub osoby pod jej jurysdykcją poniosą nadzwyczajne koszty w wyniku szczególnego żądania Agencji, Agencja dokona zwrotu takich kosztów, pod warunkiem że wcześniej wyrazi na to zgodę. W każdym razie, Agencja pokryje koszt każdego dodatkowego pomiaru lub pobrania próbki, jakiego mogą zażądać inspektorzy.

Artykuł 16

Polska zapewni, że wszelka ochrona przed odpowiedzialnością wobec strony trzeciej za szkodę jądrową, włączając jakiekolwiek ubezpieczenie lub inną gwarancję finansową, które mogą być dostępne na podstawie jej ustaw lub innych przepisów, będzie rozciągać się na Agencję i jej funkcjonariuszy dla celów wykonania niniejszego Porozumienia w ten sam sposób, w jaki ochrona ta rozciąga się na obywateli Polski.

Artykuł 17

Każde roszczenie Polski wobec Agencji lub Agencji wobec Polski w odniesieniu do jakiejkolwiek szkody, wynikłej z wykonywania zabezpieczeń w myśl niniejszego Porozumienia, a innej niż szkoda spowodowana przez wypadek jądrowy, zostanie uregulowane zgodnie z prawem międzynarodowym.

Artykuł 18

Jeżeli Rada na podstawie sprawozdania Dyrektora Generalnego zadecyduje, że konieczna i pilna jest akcja ze strony Polski w celu zapewnienia zweryfikowania, że materiał jądrowy, jaki powinien podlegać zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, nie został przekształcony w broń jądrową lub inne jądrowe urządzenia wybuchowe, Rada może wezwać Polskę do niezwłocznego podjęcia wymaganej akcji, niezależnie od tego, czy powołano się na postępowanie w dziedzinie rozstrzygania sporów zgodnie z artykułem 22 niniejszego Porozumienia.

Artykuł 19

Jeżeli Rada po zbadaniu odnośnej informacji przedłożonej jej przez Dyrektora Generalnego stwierdzi, że Agencja nie jest w stanie zweryfikować, że nie było przekształcenia materiału jądrowego, który powinien podlegać zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, w broń jądrową lub inne jądrowe urządzenia wybuchowe, może ona sporządzić sprawozdanie przewidziane w ustępie C artykułu XII Statutu Agencji (zwanego dalej "Statutem") i może również podjąć w miarę potrzeby inne środki przewidziane w tym ustępie. Przy podejmowaniu takiej akcji Rada weźmie pod uwagę stopień wiarygodności zapewniony przez środki zabezpieczające, które zastosowano, i stworzy Polsce wszelkie rozsądne możliwości udzielenia Radzie wszelkich koniecznych zapewnień.

Artykuł 20

Polska i Agencja, na żądanie którejkolwiek z nich, będą przeprowadzały konsultacje odnośnie do każdej kwestii wynikającej z interpretacji lub stosowania niniejszego Porozumienia.

Artykuł 21

Polska będzie miała prawo żądać, aby każda kwestia wynikająca z interpretacji lub stosowania niniejszego Porozumienia została rozpatrzona przez Radę. Rada zaprosi Polskę do udziału w dyskutowaniu każdej takiej kwestii przez Radę.

Artykuł 22

Każdy spór wynikający z interpretacji lub stosowania niniejszego Porozumienia, z wyjątkiem sporu dotyczącego stwierdzenia Rady w myśl artykułu 19 lub akcji podjętej przez Radę w związku z takim stwierdzeniem, który nie został rozstrzygnięty na drodze rokowań lub innego postępowania uzgodnionego między Polską i Agencją, będzie na żądanie którejkolwiek z nich przekazany trybunałowi arbitrażowemu o następującym składzie: Agencja i Polska mianują po jednym arbitrze, a mianowani w ten sposób dwaj arbitrzy wybiorą trzeciego, który będzie przewodniczącym. Jeżeli w ciągu trzydziestu dni od daty żądania arbitrażu Polska lub Agencja nie mianują arbitra, Polska lub Agencja może zwrócić się do Przewodniczącego Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości o wyznaczenie arbitra. Takie samo postępowanie będzie stosowane, jeżeli w ciągu trzydziestu dni od daty mianowania lub wyznaczenia drugiego arbitra nie został wybrany trzeci arbiter. Większość członków trybunału arbitrażowego będzie stanowić kworum, a wszystkie decyzje będą wymagać zgody dwóch arbitrów. Postępowanie arbitrażowe określi trybunał. Decyzje trybunału będą wiążące dla Polski i Agencji.

Artykuł 23

Stosowanie zabezpieczeń Agencji w Polsce w myśl innych porozumień z Agencją o zabezpieczeniach będzie zawieszone na czas obowiązywania niniejszego Porozumienia.

Artykuł 24

(a)  Polska i Agencja, na żądanie którejkolwiek z nich, będą przeprowadzały konsultacje odnośnie do poprawek do niniejszego Porozumienia.

(b)  Wszystkie poprawki będą wymagać zgody Polski i Agencji.

(c)  Poprawki do części I niniejszego Porozumienia wejdą w życie na tych samych warunkach, na jakich nastąpi wejście w życie samego Porozumienia.

(d)  Poprawki do części II niniejszego Porozumienia mogą, jeżeli odpowiada to Polsce, być dokonane przy zastosowaniu uproszczonego postępowania.

(e)  Dyrektor Generalny niezwłocznie poinformuje wszystkie Państwa Członkowskie Agencji o każdej poprawce do niniejszego Porozumienia.

Artykuł 25

Niniejsze Porozumienie wejdzie w życie w dniu, w którym Agencja otrzyma od Polski pisemne zawiadomienie, że ustawowe i konstytucyjne wymogi Polski do wejścia w życie zostały spełnione. Dyrektor Generalny poinformuje niezwłocznie wszystkie Państwa Członkowskie Agencji o wejściu w życie niniejszego Porozumienia.

Artykuł 26

Niniejsze Porozumienie będzie pozostawać w mocy tak długo, jak Polska pozostaje Stroną Układu.

CZĘŚĆ II

Artykuł 27

Celem niniejszej części Porozumienia jest określenie postępowania, które powinno być stosowane przy realizacji postanowień części I dotyczących zabezpieczeń.

Artykuł 28

Celem postępowania w zakresie zabezpieczeń, przedstawionego w niniejszej części Porozumienia, jest wykrycie we właściwym czasie przesunięcia znacznych ilości materiału jądrowego z pokojowej działalności jądrowej do wytwarzania broni jądrowej lub innych jądrowych urządzeń wybuchowych albo na nieznane cele i odstraszenie od takiego przesunięcia poprzez ryzyko wczesnego wykrycia.

Artykuł 29

Dla osiągnięcia celu określonego w artykule 28 będzie stosowana ewidencja materiału jako środek zabezpieczający o podstawowym znaczeniu, wraz z zamykaniem i obserwacją jako ważnymi środkami uzupełniającymi.

Artykuł 30

Technicznym rezultatem działalności weryfikacyjnej Agencji będzie stwierdzenie w odniesieniu do każdego rejonu bilansu materiałowego ilości niezewidencjonowanego materiału za dany okres, z podaniem granic dokładności wyszczególnionych ilości.

Artykuł 31

Zgodnie z artykułem 7, Agencja przy prowadzeniu swojej działalności weryfikacyjnej będzie w pełni wykorzystywać polski system ewidencji i kontroli całego materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia oraz będzie unikać zbędnego dublowania ewidencyjnej i kontrolnej działalności Polski.

Artykuł 32

Polski system ewidencji i kontroli całego materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia będzie oparty na strukturze rejonów bilansu materiałowego i będzie przewidywał tam, gdzie to będzie właściwe i określone w Porozumieniach Uzupełniających, ustanowienie takich środków, jak:

(a)  system pomiarów służący do określania ilości materiału jądrowego otrzymanego, produkowanego, wysłanego lub w inny sposób zdjętego ze stanu inwentarza oraz ilości w stanie inwentarza;

(b)  ocena precyzji i dokładności pomiarów oraz stopnia niepewności pomiaru;

(c)  postępowanie przy identyfikowaniu, badaniu i ocenie różnic między wynikami pomiarów dostawcy i odbiorcy;

(d)  postępowanie przy sporządzaniu spisu inwentarza z natury;

(e)  postępowanie przy ocenie zgromadzonych niewynikających z pomiarów nadwyżek w stanie inwentarza lub braków;

(f)  system dokumentacji i sprawozdań dla każdego rejonu bilansu materiałowego, przedstawiających stan inwentarza materiału jądrowego oraz zmiany w tym stanie, włączając wpływy i transfery poza rejon bilansu materiałowego;

(g)  postanowienia dla zapewnienia, że ewidencja materiału jądrowego od strony proceduralnej i organizacyjnej będzie prowadzona w sposób właściwy; oraz

(h)  tryb przedkładania Agencji sprawozdań zgodnie z artykułami od 59 do 69.

Artykuł 33

Zabezpieczenia w myśl niniejszego Porozumienia nie będą stosowane wobec materiału w stadium kopalnictwa lub przerobu rudy.

Artykuł 34

(a)  Jeżeli jakikolwiek materiał zawierający uran lub tor, który nie osiągnął etapu jądrowego cyklu paliwowego opisanego w ustępie (c), jest bezpośrednio lub pośrednio eksportowany do państwa niedysponującego bronią jądrową, Polska będzie informować Agencję o ilości tego materiału, jego składzie i przeznaczeniu, z wyjątkiem przypadków, kiedy materiał ten jest eksportowany z przeznaczeniem specjalnie na cele niejądrowe.

(b)  Jeżeli jakikolwiek materiał zawierający uran lub tor, który nie osiągnął etapu jądrowego cyklu paliwowego opisanego w ustępie (c), jest importowany, Polska będzie informować Agencję o ilości tego materiału i jego składzie, z wyjątkiem przypadków, kiedy materiał ten jest importowany z przeznaczeniem specjalnie na cele niejądrowe; oraz

(c)  jeżeli jakikolwiek materiał jądrowy o składzie i czystości nadającej się do wyrobu paliwa lub wprowadzenia do procesów wzbogacenia izotopowego opuszcza zakład lub etap procesu, w którym został wytworzony bądź też, jeżeli taki materiał jądrowy lub jakikolwiek inny materiał jądrowy wytworzony w dalszym etapie jądrowego cyklu paliwowego jest importowany do Polski, materiał ten stanie się przedmiotem innego postępowania w zakresie zabezpieczeń, określonego w niniejszym Porozumieniu.

Artykuł 35

(a)  Zabezpieczenia wobec materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia będą zakończone zgodnie z warunkami zawartymi w artykule 11. W przypadku kiedy warunki wspomnianego artykułu nie są spełnione, a Polska uważa, że odzyskanie materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom z odpadów nie jest aktualnie ekonomiczne lub pożądane, Polska i Agencja przeprowadzą konsultacje odnośnie do zastosowania odpowiednich środków zabezpieczających.

(b)  Zabezpieczenia wobec materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia będą zakończone zgodnie z warunkami zawartymi w artykule 13, z zastrzeżeniem, że Polska i Agencja uzgodnią, że taki materiał jądrowy jest praktycznie nieodzyskiwalny.

Artykuł 36

Na życzenie Polski Agencja wyłączy materiał jądrowy spod zabezpieczeń w następujących przypadkach:

(a)  specjalny materiał rozszczepialny, w przypadku używania go w ilościach gramowych lub mniejszych jako elementu czujnikowego w przyrządach;

(b)  materiał jądrowy, w przypadku używania go w działalności niejądrowej zgodnie z artykułem 13, jeżeli taki materiał jest odzyskiwalny; oraz

(c)  pluton o koncentracji izotopu Pu-238 przekraczającej 80 %.

Artykuł 37

Na życzenie Polski Agencja wyłączy spod zabezpieczeń materiał jądrowy, który w zasadzie powinien podlegać zabezpieczeniom, pod warunkiem że łączna ilość materiału jądrowego wyłączonego w Polsce zgodnie z niniejszym artykułem nie może nigdy przekroczyć niżej podanych liczb:

(a)  jeden kilogram specjalnego materiału rozszczepialnego łącznie, na który może składać się jeden lub więcej następujących składników:

(i)  pluton;

(ii)  uran o wzbogaceniu 0,2 (20 %) i powyżej, wyliczony przez pomnożenie jego ciężaru przez jego wzbogacenie; oraz

(iii)  uran o wzbogaceniu poniżej 0,2 (20 %) i powyżej poziomu występującego w uranie naturalnym, wyliczony przez pomnożenie jego pięciokrotnego ciężaru przez kwadrat jego wzbogacenia;

(b)  dziesięć ton metrycznych uranu naturalnego i uranu zubożonego o wzbogaceniu powyżej 0,005 (0,5 %) łącznie;

(c)  dwadzieścia ton metrycznych uranu zubożonego o wzbogaceniu 0,005 (0,5 %) lub poniżej; oraz

(d)  dwadzieścia ton metrycznych toru;

lub takich większych ilości, jakie może ustalić Rada do jednolitego stosowania.

Artykuł 38

Jeżeli wyłączony materiał jądrowy ma podlegać przerobowi lub składowaniu razem z materiałem jądrowym podlegającym zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, Polska i Agencja powinny podjąć kroki w celu wznowienia stosowania zabezpieczeń wobec tego materiału.

Artykuł 39

Polska i Agencja opracują Porozumienia Uzupełniające określające szczegółowo sposób stosowania przewidzianego w niniejszym Porozumieniu postępowania w takim stopniu, jaki jest niezbędny dla umożliwienia Agencji efektywnego i sprawnego wywiązania się z jej obowiązków w myśl niniejszego Porozumienia.

Artykuł 40

Porozumienia Uzupełniające wejdą w życie w tym samym czasie lub możliwie jak najszybciej po wejściu w życie niniejszego Porozumienia. Polska i Agencja dołożą wszelkich starań, aby Porozumienia Uzupełniające weszły w życie w ciągu dziewięćdziesięciu dni od chwili wejścia w życie niniejszego Porozumienia. Z chwilą wejścia w życie niniejszego Porozumienia, Agencja będzie miała prawo do stosowania postępowania określonego w stosunku do materiału jądrowego według stanu inwentarza przewidzianego w artykule 41, nawet w przypadku gdy Porozumienia Uzupełniające nie weszły jeszcze w życie.

Artykuł 41

Na podstawie sprawozdania początkowego, o którym mowa w artykule 62, Agencja sporządzi jednolity wykaz inwentarzowy całego materiału jądrowego w Polsce, podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, niezależnie od pochodzenia tego materiału oraz będzie prowadzić ten wykaz na podstawie kolejnych sprawozdań i wyników swej działalności weryfikacyjnej. Kopie wykazu inwentarzowego będą udostępniane Polsce w odstępach czasu, jakie zostaną uzgodnione.

Artykuł 42

Zgodnie z artykułem 8, informacje projektowe dotyczące istniejących urządzeń będą dostarczone Agencji w trakcie rozmów nad Porozumieniami Uzupełniającymi. Terminy dostarczenia informacji projektowych dotyczących nowych urządzeń będą określone w Porozumieniach Uzupełniających, a informacje takie będą przekazane tak wcześnie, jak to jest możliwe, przed wprowadzeniem materiału jądrowego do nowego urządzenia.

Artykuł 43

Informacje projektowe, jakie mają być dostarczone Agencji, będą obejmować, w miarę potrzeby, następujące dane o każdym urządzeniu:

(a)  identyfikację urządzenia z podaniem jego ogólnej charakterystyki, celu, mocy nominalnej i położenia geograficznego oraz nazwę i adres używane w normalnej działalności urzędowej;

(b)  opis ogólnego rozmieszczenia urządzenia z uwzględnieniem, w miarę możliwości, formy, lokalizacji i ruchu materiału jądrowego oraz ogólnego rozmieszczenia ważnych części wyposażenia, które stosuje, wytwarza lub przerabia materiał jądrowy;

(c)  opis cech urządzenia związanych z ewidencją materiału, zamykaniem i obserwacją; oraz

(d)  opis stosowanych i proponowanych dla urządzenia metod ewidencji i kontroli materiału jądrowego, ze szczególnym uwzględnieniem rejonów bilansu materiałowego ustanowionych przez operatora, pomiarów ruchu materiału i metod sporządzania spisu inwentarza z natury.

Artykuł 44

Agencji będą również dostarczane inne informacje o każdym urządzeniu istotne dla stosowania zabezpieczeń, w szczególności informacje o odpowiedzialności organizacyjnej za ewidencję i kontrolę materiału. Polska dostarczy Agencji dodatkowych informacji o zasadach bezpieczeństwa i ochrony zdrowia, którym Agencja się podporządkuje i których będą przestrzegać inspektorzy na terenie urządzenia.

Artykuł 45

Agencja będzie otrzymywać do przestudiowania informacje projektowe dotyczące modyfikacji istotnych dla celów zabezpieczeń oraz będzie informowana dostatecznie wcześnie w celu wprowadzenia, w miarę potrzeby, poprawek do postępowania w zakresie zabezpieczeń o każdej zmianie wprowadzonej do informacji projektowych przekazanych jej w myśl artykułu 44.

Artykuł 46

Dostarczone Agencji informacje projektowe będą wykorzystane w następujących celach:

(a)  dla identyfikacji cech urządzeń i materiału jądrowego istotnych dla stosowania zabezpieczeń, dostatecznie szczegółowej dla ułatwienia weryfikacji;

(b)  dla ustanowienia rejonów bilansu materiałowego używanych w celach ewidencyjnych Agencji i dla wyboru takich punktów węzłowych, które będą kluczowymi punktami pomiarowymi oraz będą stosowane dla ustalenia ruchu i stanu inwentarza materiału jądrowego. Przy określaniu takich rejonów bilansu materiałowego Agencja będzie posługiwać się, między innymi, następującymi kryteriami:

(i)  wielkość rejonu bilansu materiałowego powinna zależeć od dokładności, z jaką może być określony bilans materiałowy;

(ii)  przy ustanawianiu rejonu bilansu materiałowego należy wykorzystać każdą możliwość użycia zamykania i obserwacji, aby przyczynić się do zapewnienia kompletności pomiarów ruchu materiału, a tym samym uprościć stosowanie zabezpieczeń oraz skoncentrować pomiary w kluczowych punktach pomiarowych;

(iii)  szereg rejonów bilansu materiałowego używanych w urządzeniach lub odrębnych strefach może być połączony dla celów ewidencyjnych Agencji w jeden rejon bilansu materiałowego, jeżeli Agencja stwierdzi, że jest to zgodne z jej wymogami weryfikacyjnymi; oraz

(iv)  na życzenie Polski może być utworzony specjalny rejon bilansu materiałowego wokół dowolnego etapu procesu, zawierającego ważne z handlowego punktu widzenia informacje;

(c)  dla ustalenia nominalnego terminarza i sposobu sporządzenia spisu inwentarza materiału jądrowego z natury w celach ewidencyjnych Agencji;

(d)  dla ustalenia wymagań wobec dokumentacji i sprawozdań oraz metod oceny dokumentacji;

(e)  dla ustalenia wymagań i sposobu weryfikacji ilości i lokalizacji materiału jądrowego; oraz

(f)  dla wybrania właściwego zestawu metod i technik zamykania i obserwacji oraz punktów węzłowych, w których będą one stosowane.

Wyniki studiowania informacji projektowych będą włączone do Porozumień Uzupełniających.

Artykuł 47

Informacje projektowe będą ponownie przestudiowane w świetle zmian warunków eksploatacyjnych, postępu w technologii zabezpieczeń lub doświadczenia w stosowaniu postępowania weryfikacyjnego, w celu modyfikacji działalności podjętej przez Agencję zgodnie z artykułem 46.

Artykuł 48

Agencja może w porozumieniu z Polską wysyłać inspektorów do urządzeń dla weryfikacji informacji projektowych dostarczonych Agencji zgodnie z artykułami od 42 do 45, w celach określonych w artykule 46.

Artykuł 49

Agencja będzie otrzymywała następujące informacje w przypadkach, kiedy materiał jądrowy z reguły używany jest poza urządzeniami:

(a)  ogólny opis zastosowania materiału jądrowego, jego położenie geograficzne oraz nazwę i adres użytkownika stosowane w normalnej działalności urzędowej; oraz

(b)  ogólny opis stosowanych i proponowanych metod ewidencji i kontroli materiału jądrowego uwzględniający odpowiedzialność organizacyjną za ewidencję i kontrolę tego materiału.

Agencja będzie informowana we właściwym czasie o wszelkich zmianach w dostarczonych jej w myśl niniejszego artykułu informacjach.

Artykuł 50

Informacje udostępnione Agencji zgodnie z artykułem 49 mogą być w odpowiednim zakresie wykorzystane do celów podanych w ustępach od (b) do (f) artykułu 46.

Artykuł 51

Przy zakładaniu krajowego systemu kontroli materiału, o którym mowa w artykule 7, Polska zabezpieczy prowadzenie dokumentacji dotyczącej każdego rejonu bilansu materiałowego. Wzory prowadzonej dokumentacji będą opisane w Porozumieniach Uzupełniających.

Artykuł 52

Polska podejmie kroki w celu ułatwienia studiowania dokumentacji przez inspektorów; dotyczy to szczególnie dokumentacji, która nie jest prowadzona w języku angielskim, francuskim, rosyjskim lub hiszpańskim.

Artykuł 53

Dokumentacja będzie przechowywana co najmniej przez okres pięciu lat.

Artykuł 54

Dokumentacja będzie, w zależności od potrzeby, składać się z:

(a)  dokumentacji ewidencyjnej całego materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia; oraz

(b)  dokumentacji ruchowej dla urządzeń zawierających taki materiał jądrowy.

Artykuł 55

System pomiarów, na którym opiera się dokumentacja służąca do przygotowania sprawozdań, będzie odpowiadać najnowszym normom międzynarodowym lub będzie stanowić jakościowo ich ekwiwalent.

Artykuł 56

Dokumentacja ewidencyjna będzie zawierać następujące dane dotyczące każdego rejonu bilansu materiałowego:

(a)  wszystkie zmiany w stanie inwentarza, tak aby w każdej chwili można było ustalić stan inwentarza według spisu;

(b)  wszystkie wyniki pomiarów używanych do sporządzenia spisu inwentarza z natury; oraz

(c)  wszystkie dostosowania i poprawki, których dokonano w zmianach stanu inwentarza, w spisie inwentarza oraz w spisie inwentarza z natury.

Artykuł 57

Dokumentacja dotycząca wszystkich zmian w stanie inwentarza i spisów inwentarza z natury będzie zawierać w odniesieniu do każdej partii materiału jądrowego identyfikację materiału, dane o partii materiału i dane wyjściowe. Dokumentacja będzie prowadzona oddzielnie dla uranu, toru i plutonu w każdej partii materiału jądrowego. Przy każdej zmianie stanu inwentarza należy podać datę zmiany stanu inwentarza oraz tam, gdzie to będzie miało zastosowanie, rejon bilansu materiałowego wysyłki oraz otrzymujący rejon bilansu materiałowego lub odbiorcę.

Artykuł 58

Dokumentacja ruchowa będzie zawierać w miarę potrzeby dla każdego rejonu bilansu materiałowego:

(a)  dane eksploatacyjne, które są wykorzystywane przy określaniu zmian w ilości i składzie materiału jądrowego;

(b)  dane o wynikach skalowania zbiorników i przyrządów, pobierania prób i przeprowadzania analiz, metod przeprowadzania kontroli jakości pomiarów oraz wyprowadzone z niej szacunkowe oceny błędów przypadkowych i systematycznych;

(c)  opis kolejności działań podejmowanych w związku z przygotowaniem i sporządzeniem spisu inwentarza z natury, w celu zapewnienia jego poprawności i pełności; oraz

(d)  opis działań podejmowanych w celu ustalenia przyczyny i rozmiarów jakiejkolwiek przypadkowej lub niezmierzonej straty, jaka mogła się wydarzyć.

Artykuł 59

Polska będzie dostarczać Agencji sprawozdania sporządzane zgodnie z artykułami od 60 do 69 odnośnie do materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia.

Artykuł 60

Sprawozdania będą sporządzane w języku angielskim, francuskim, rosyjskim lub hiszpańskim, o ile Porozumienia Uzupełniające nie stanowią inaczej.

Artykuł 61

Sprawozdania będą sporządzane na podstawie dokumentacji prowadzonej zgodnie z artykułami od 51 do 58 i będą składać się odpowiednio ze sprawozdań ewidencyjnych i sprawozdań specjalnych.

Artykuł 62

Polska dostarczy Agencji sprawozdanie początkowe o całym materiale jądrowym podlegającym zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia. Sprawozdanie początkowe będzie przesłane Agencji przez Polskę w ciągu trzydziestu dni, licząc od ostatniego dnia miesiąca kalendarzowego, w którym Porozumienie wejdzie w życie i będzie przedstawiać stan faktyczny na ostatni dzień tego miesiąca.

Artykuł 63

Polska będzie przekazywać Agencji następujące sprawozdania ewidencyjne odnośnie do każdego rejonu bilansu materiałowego:

(a)  sprawozdania o zmianach w stanie inwentarza wykazujące wszystkie zmiany w inwentarzu materiału jądrowego. Sprawozdania te będą wysłane tak wcześnie, jak to jest możliwe, a w każdym razie w ciągu trzydziestu dni od końca miesiąca, w którym zmiany te nastąpiły lub zostały stwierdzone; oraz

(b)  sprawozdania o bilansie materiałowym wykazujące bilans materiału jądrowego na podstawie spisu z natury inwentarza materiału jądrowego znajdującego się aktualnie w rejonie bilansu materiałowego. Sprawozdania te będą wysłane tak wcześnie, jak to jest możliwe, a w każdym razie w ciągu trzydziestu dni od chwili zakończenia sporządzania spisu inwentarza z natury.

Sprawozdania te będą oparte na danych dostępnych w chwili sporządzania sprawozdania, jednakże mogą one w razie potrzeby być poprawione w terminie późniejszym.

Artykuł 64

Sprawozdania o zmianach w stanie inwentarza będą podawać dane służące do identyfikacji partii oraz dane o partii dla każdej partii materiału jądrowego, datę zmiany w stanie inwentarza i, w miarę potrzeby, rejon bilansu materiałowego wysyłki, i otrzymujący rejon bilansu materiałowego lub odbiorcę. Sprawozdaniom tym będą towarzyszyć zwięzłe notatki:

(a)  wyjaśniające zmiany w stanie inwentarza na podstawie danych eksploatacyjnych zawartych w dokumentacji ruchowej przewidzianej w ustępie (a) artykułu 58; oraz

(b)  opisujące, jak to ustalono w Porozumieniach Uzupełniających, zamierzony program eksploatacyjny, szczególnie przeprowadzenie spisu inwentarza z natury.

Artykuł 65

Polska będzie składać sprawozdanie o każdej zmianie w stanie inwentarza, dostosowaniu lub poprawce bądź okresowo w postaci zbiorczej listy, bądź indywidualnie. Sprawozdania o zmianach w stanie inwentarza podawać będą partię, której zmiany te dotyczą. Drobne zmiany w stanie inwentarza materiału, określone w Porozumieniach Uzupełniających, takie jak transfery próbek analitycznych, mogą być włączone do jednej partii i mogą być ujmowane jako jedna zmiana w stanie inwentarza.

Artykuł 66

Agencja będzie przekazywać co pół roku Polsce wyciągi z wykazu inwentarza materiału jądrowego, podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, dla każdego rejonu bilansu materiałowego, na podstawie sprawozdań o zmianach w stanie inwentarza za okres objęty przez każdy taki wyciąg.

Artykuł 67

Jeżeli Polska i Agencja nie ustalą inaczej, sprawozdania o bilansie materiałowym będą zawierały następujące dane:

(a)  początkowy spis inwentarza z natury;

(b)  zmiany w stanie inwentarza (na pierwszym miejscu zwiększenia, następnie zmniejszenia);

(c)  końcowy spis inwentarza;

(d)  różnice między danymi dostawcy i odbiorcy;

(e)  uzupełniony końcowy spis inwentarza;

(f)  końcowy spis inwentarza z natury; oraz

(g)  materiał niezewidencjonowany.

Wyciąg ze spisu inwentarza z natury z oddzielnym podaniem wszystkich partii i wyszczególnieniem identyfikacji materiału oraz danych o partii dla każdej partii będzie dołączony do każdego sprawozdania o bilansie materiałowym.

Artykuł 68

Polska sporządzi niezwłocznie specjalne sprawozdanie:

(a)  jeżeli jakiekolwiek nadzwyczajne okoliczności lub wypadek dają Polsce powód do przypuszczenia, że nastąpiła lub mogła nastąpić strata materiału jądrowego przekraczająca limity określone w tym celu w Porozumieniach Uzupełniających; lub

(b)  jeżeli nastąpiła nieoczekiwana zmiana w zamykaniu, w porównaniu z zamykaniem określonym w Porozumieniach Uzupełniających, w takim stopniu, że stało się możliwe niedozwolone przemieszczenie materiału jądrowego.

Artykuł 69

Polska dostarczy na życzenie Agencji uzupełnienia lub wyjaśnienia do dowolnego sprawozdania w stopniu, w jakim pokrywa się to z celami zabezpieczeń.

Artykuł 70

Agencja będzie miała prawo przeprowadzania inspekcji przewidzianych w artykułach od 71 do 82.

Artykuł 71

Agencja może przeprowadzać inspekcje ad hoc w celu:

(a)  weryfikacji informacji zawartych w początkowym sprawozdaniu o materiale jądrowym podlegającym zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia;

(b)  identyfikacji i weryfikacji zmian w jego stanie, które zaistniały od chwili sporządzenia sprawozdania początkowego; oraz

(c)  identyfikacji i, jeżeli to możliwe, weryfikacji ilości i składu materiału jądrowego zgodnie z artykułami 93 i 96, przed jego transferem z Polski lub przy jego transferze do Polski.

Artykuł 72

Agencja może przeprowadzać inspekcje zwyczajne w celu:

(a)  weryfikacji zgodności sprawozdań z dokumentacją;

(b)  weryfikacji lokalizacji, tożsamości, ilości i składu całego materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia; oraz

(c)  weryfikacji informacji dotyczących możliwych źródeł materiału niezewidencjonowanego, przyczyn różnic między danymi dostawcy i odbiorcy oraz niepewności w spisie inwentarza.

Artykuł 73

Zgodnie z zasadami zawartymi w artykule 77, Agencja może przeprowadzać specjalne inspekcje:

(a)  w celu weryfikacji informacji zawartych w specjalnych sprawozdaniach; lub

(b)  jeżeli Agencja uważa, że informacje udostępnione przez Polskę wraz z wyjaśnieniami Polski i informacjami uzyskanymi w wyniku inspekcji zwyczajnych nie wystarczają Agencji do wywiązania się z jej obowiązków w myśl niniejszego Porozumienia.

Inspekcja będzie uważana za specjalną, jeżeli będzie stanowić uzupełnienie inspekcji zwyczajnych przewidzianych w artykułach od 78 do 82 lub będzie wymagać dodatkowego dostępu do informacji lub miejsc w stosunku do dostępu określonego w artykule 76 dla inspekcji zwyczajnych i ad hoc, albo spełni obydwa te warunki.

Artykuł 74

W celach określonych w artykułach od 71 do 73 Agencja może:

(a)  studiować dokumentację prowadzoną zgodnie z artykułami od 51 do 58;

(b)  przeprowadzać niezależne pomiary całego materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia;

(c)  weryfikować funkcjonowanie i skalowanie przyrządów oraz innego sprzętu kontrolno-pomiarowego;

(d)  instalować i używać środków obserwacji i zamykania; oraz

(e)  stosować inne obiektywne metody, które wykazały już swą efektywność techniczną.

Artykuł 75

W zakresie ustalonym w artykule 74 Agencji zostaną umożliwione:

(a)  obserwacja, czy próbki w kluczowych punktach pomiarowych służących do celów ewidencji bilansu materiałowego pobierane są zgodnie z metodami zapewniającymi reprezentatywność tych próbek, obserwacja obróbki i analizy próbek, a także otrzymywanie duplikatów takich próbek;

(b)  obserwacja, czy pomiary materiału jądrowego w kluczowych punktach pomiarowych służących do celów ewidencji bilansu materiałowego są reprezentatywne oraz obserwacja skalowania stosowanych przyrządów i sprzętu;

(c)  dokonanie uzgodnień z Polską, aby w razie potrzeby:

(i)  przeprowadzone zostały dodatkowe pomiary i pobrane dodatkowe próbki do użytku Agencji;

(ii)  przeprowadzone zostały analizy standardowych analitycznych próbek Agencji;

(iii)  stosowane były odpowiednie absolutne standardy przy skalowaniu przyrządów i innego sprzętu; oraz

(iv)  przeprowadzone były inne rodzaje skalowania;

(d)  organizowanie użycia jej własnego sprzętu do niezależnych pomiarów i obserwacji, a jeżeli to zostało uzgodnione i wyszczególnione w Porozumieniach Uzupełniających, również organizowanie instalowania takiego sprzętu;

(e)  stosowanie jej pieczęci oraz innych urządzeń identyfikujących i wykazujących włamanie przy środkach zamykania, jeżeli zostało to uzgodnione i wyszczególnione w Porozumieniach Uzupełniających; oraz

(f)  dokonanie uzgodnień z Polską odnośnie do wysyłki próbek do użytku Agencji.

Artykuł 76

(a)  Dla celów określonych w ustępach (a) i (b) artykułu 71 oraz do czasu ustanowienia punktów węzłowych w Porozumieniach Uzupełniających, inspektorzy Agencji będą mieli dostęp do wszystkich miejsc, w których początkowe sprawozdanie lub przeprowadzone w związku z nim inspekcje wskazują na obecność materiału jądrowego.

(b)  Dla celów określonych w ustępie (c) artykułu 71 inspektorzy będą mieli dostęp do wszystkich miejsc, o których Agencja została poinformowana zgodnie z ustępem (d) (iii) artykułu 92 lub ustępem (d) (iii) artykułu 95.

(c)  Dla celów określonych w artykule 72 inspektorzy będą mieli dostęp tylko do punktów węzłowych ustanowionych w Porozumieniach Uzupełniających oraz do dokumentacji prowadzonej zgodnie z artykułami od 51 do 58; oraz

(d)  w przypadku gdy Polska dojdzie do wniosku, że z powodu nadzwyczajnych okoliczności konieczne jest zwiększenie ograniczeń w dostępie Agencji, Polska i Agencja dokonają niezwłocznie odpowiednich ustaleń w celu umożliwienia Agencji wywiązania się z jej obowiązków w zakresie zabezpieczeń w świetle tych ograniczeń. Dyrektor Generalny zawiadomi Radę o każdych takich ustaleniach.

Artykuł 77

W okolicznościach, które mogą wymagać specjalnych inspekcji w celach określonych w artykule 73, Polska i Agencja przeprowadzą natychmiast konsultacje. W wyniku tych konsultacji Agencja będzie mogła:

(a)  przeprowadzić uzupełniające inspekcje ponad ilość inspekcji zwyczajnych określoną w artykułach od 78 do 82; oraz

(b)  uzyskać dostęp, w uzgodnieniu z Polską, do dodatkowych informacji lub miejsc w porównaniu z informacjami lub miejscami określonymi w artykule 76. Ewentualny spór dotyczący konieczności dodatkowego dostępu będzie rozstrzygnięty zgodnie z artykułami 21 i 22; natomiast w przypadku koniecznej i pilnej akcji ze strony Polski będzie miał zastosowanie artykuł 18.

Artykuł 78

Agencja będzie utrzymywać ilość, intensywność i czas trwania inspekcji zwyczajnych, stosując ich optymalną częstość na poziomie minimum niezbędnego dla efektywnego realizowania postępowania w zakresie zabezpieczeń określonego w niniejszym Porozumieniu oraz będzie wykorzystywać w sposób optymalny i najbardziej ekonomiczny posiadane przez nią środki na inspekcje.

Artykuł 79

W odniesieniu do urządzeń i rejonów bilansu materiałowego poza urządzeniami o zawartości lub przerobie rocznym (bierze się pod uwagę większą z tych wartości) materiału jądrowego w ilości nieprzekraczającej pięciu kilogramów efektywnych Agencja może przeprowadzić jedną zwyczajną inspekcję rocznie.

Artykuł 80

W odniesieniu do urządzeń o zawartości lub przerobie rocznym materiału jądrowego w ilości przekraczającej pięć kilogramów efektywnych ilość, intensywność i czas trwania inspekcji zwyczajnych oraz rozkład i sposób ich przeprowadzania będą określone w myśl zasady, że w maksymalnym lub określonym limitem zakresie reżim inspekcyjny nie będzie bardziej intensywny niż to jest konieczne i wystarczające dla utrzymywania ciągłości informacji o stanie i ruchu materiału jądrowego, a maksymalna ilość inspekcji zwyczajnych w odniesieniu do tych urządzeń będzie określona w następujący sposób:

(a)  dla reaktorów i zaplombowanych składowisk całkowity maksymalny czas trwania inspekcji zwyczajnych w roku będzie ustalony, przyjmując jedną szóstą osoboroku inspekcji na każde takie urządzenie;

(b)  dla urządzeń innych niż reaktory i zaplombowane składowiska, zawierających pluton lub uran wzbogacony powyżej 5 %, całkowity maksymalny czas trwania inspekcji zwyczajnych w roku będzie ustalony, przyjmując na każde takie urządzenie 30 x ÖE osobodni inspekcji w roku, gdzie E oznacza stan lub roczny przerób (bierze się pod uwagę większą z tych wartości) materiału jądrowego, wyrażony w kilogramach efektywnych. Maksimum określone dla każdego takiego urządzenia nie powinno być jednak mniejsze niż 1,5 osoboroku inspekcji; oraz

(c)  dla urządzeń nieobjętych ustępami (a) lub (b) całkowity maksymalny czas trwania inspekcji zwyczajnych w roku będzie ustalony, przyjmując na każde takie urządzenie jedną trzecią osoboroku inspekcji plus 0,4 x E osobodni inspekcji w roku, gdzie E oznacza stan lub roczny przerób (bierze się pod uwagę większą z tych wartości) materiału jądrowego, wyrażony w kilogramach efektywnych.

Polska i Agencja mogą uzgodnić wprowadzenie poprawki do liczb określających maksymalną ilość inspekcji podanych w niniejszym artykule, jeżeli Rada uzna, że taka poprawka jest uzasadniona.

Artykuł 81

Uwzględniając artykuły od 78 do 80, kryteria, które mają być stosowane dla ustalania faktycznych ilości, intensywności, czasu trwania i rozkładu oraz sposobu przeprowadzania inspekcji zwyczajnych w odniesieniu do jakiegokolwiek urządzenia, będą obejmować:

(a)  formę materiału jądrowego, w szczególności, czy materiał jądrowy występuje w postaci masowej, czy w postaci oddzielnych elementów; jego skład chemiczny, a w przypadku uranu, czy jest to uran o niskim, czy wysokim wzbogaceniu; oraz stopień trudności w dostępie do niego;

(b)  efektywność polskiego systemu ewidencji i kontroli, włączając stopień, w jakim operatorzy urządzeń są funkcjonalnie niezależni od polskiego systemu ewidencji i kontroli; stopień, w jakim środki określone w artykule 32 zostały wprowadzone w życie przez Polskę; operatywność w przekazywaniu Agencji sprawozdań; ich zgodność z niezależną weryfikacją Agencji; oraz ilość i dokładność materiału niezewidencjonowanego, stwierdzone w wyniku weryfikacji przez Agencję;

(c)  charakterystykę jądrowego cyklu paliwowego w Polsce, w szczególności liczbę i typ urządzeń zawierających materiał jądrowy podlegający zabezpieczeniom, charakterystykę takich urządzeń z punktu widzenia zabezpieczeń, zwłaszcza zakres zastosowania zamykania; stopień, w jakim konstrukcja takich urządzeń ułatwia weryfikację stanu i ruchu materiału jądrowego; oraz stopień, w jakim można ustalić współzależność między informacjami z różnych rejonów bilansu materiałowego;

(d)  międzynarodowe współzależności, w szczególności zakres, w jakim materiał jądrowy otrzymywany jest od innych państw lub do nich wysyłany w celu użycia lub przerobu; działalność weryfikacyjną Agencji związaną z powyższymi przesyłkami; oraz stopień, w jakim pokojowa działalność jądrowa Polski jest wzajemnie powiązana z tą działalnością innych państw; oraz

(e)  techniczne osiągnięcia w dziedzinie zabezpieczeń, włączając wykorzystanie metod statystycznych i losowego pobierania próbek przy ocenie ruchu materiału jądrowego.

Artykuł 82

Polska i Agencja przeprowadzą konsultacje, jeżeli Polska uzna, że inspekcje koncentrują się w sposób nadmierny na określonych urządzeniach.

Artykuł 83

Agencja będzie zawiadamiać Polskę przed przybyciem inspektorów do urządzeń lub rejonów bilansu materiałowego poza urządzeniami z następującym wyprzedzeniem:

(a)  o inspekcjach ad hoc przewidzianych w ustępie (c) artykułu 71 co najmniej dwudziestu czterech godzin, a o inspekcjach przewidzianych w ustępach (a) i (b) artykułu 71 oraz o działalności określonej w artykule 48 co najmniej jednego tygodnia;

(b)  o inspekcjach specjalnych przewidzianych w artykule 73 możliwie jak najszybciej po odbyciu przez Polskę i Agencję przewidzianych w artykule 77 konsultacji, przy czym rozumie się, że zawiadomienie o przybyciu będzie normalnie stanowić element tych konsultacji; oraz

(c)  o inspekcjach zwyczajnych przewidzianych w artykule 72 co najmniej dwudziestu czterech godzin w odniesieniu do urządzeń, o których mowa w ustępie (b) artykułu 80 i zaplombowanych składowisk zawierających pluton lub uran wzbogacony powyżej 5 % oraz jednego tygodnia we wszystkich pozostałych przypadkach.

Takie zawiadomienie o inspekcjach będzie zawierać nazwiska inspektorów i określać urządzenia oraz rejony bilansu materiałowego poza urządzeniami, które mają być wizytowane, a także okresy, w jakich będą one wizytowane. Jeżeli inspektorzy mają przybyć do Polski z zagranicy, Agencja zawiadomi ponadto wcześniej o miejscu i dacie ich przybycia do Polski.

Artykuł 84

Pomimo postanowień artykułu 83, Agencja może, w charakterze środka uzupełniającego, przeprowadzić część inspekcji zwyczajnych określonych w artykule 80 bez wcześniejszego zawiadamiania Polski, stosując zasadę losowania. Przy przeprowadzaniu wszelkich niezapowiedzianych inspekcji, Agencja weźmie w pełni pod uwagę każdy program eksploatacyjny przedstawiony przez Polskę zgodnie z ustępem (b) artykułu 64. Ponadto, na podstawie programu eksploatacyjnego, jeżeli okaże się to wykonalne, będzie ona zawiadamiać okresowo Polskę o swoim ogólnym programie zapowiedzianych i niezapowiedzianych inspekcji, podając w sposób ogólny okresy, w których planowane są inspekcje. Przy przeprowadzaniu wszelkich niezapowiedzianych inspekcji Agencja dołoży wszelkich starań, aby zmiejszyć do minimum praktyczne utrudnienia dla Polski i operatorów urządzeń, mając na uwadze odpowiednie postanowienia artykułów 44 i 89. Podobnie Polska dołoży ze swej strony wszelkich starań w celu ułatwienia inspektorom wykonania ich zadań.

Artykuł 85

Przy mianowaniu inspektorów będzie stosowane następujące postępowanie:

(a)  Dyrektor Generalny przekaże Polsce na piśmie nazwisko, kwalifikacje, narodowość, stopień naukowy i takie inne dane, jakie mogą okazać się istotne, o każdym funkcjonariuszu Agencji, którego proponuje on mianować inspektorem dla Polski;

(b)  Polska zawiadomi Dyrektora Generalnego w ciągu trzydziestu dni od chwili otrzymania takiej propozycji, czy tę propozycję przyjmuje;

(c)  Dyrektor Generalny może mianować każdego funkcjonariusza, który został zaakceptowany przez Polskę, inspektorem dla Polski i zawiadomi Polskę o takim mianowaniu; oraz

(d)  Dyrektor Generalny, działając w odpowiedzi na prośbę Polski lub ze swej własnej inicjatywy, zawiadomi niezwłocznie Polskę o wycofaniu mianowania jakiegokolwiek funkcjonariusza jako inspektora dla Polski.

Jednakże, w stosunku do inspektorów potrzebnych dla prowadzenia działalności przewidzianej w artykule 48 oraz dla przeprowadzania inspekcji ad hoc zgodnie z ustępami (a) i (b) artykułu 71, postępowanie przy mianowaniu powinno być zakończone w miarę możliwości w ciągu trzydziestu dni od chwili wejścia w życie niniejszego Porozumienia. Jeżeli takie mianowanie okaże się niemożliwe we wspomnianym terminie, to inspektorzy dla powyższych celów będą mianowani na zasadzie tymczasowej.

Artykuł 86

Polska wyda lub odnowi możliwie jak najszybciej odpowiednie wizy, jeżeli będą one wymagane, dla każdego inspektora mianowanego dla Polski.

Artykuł 87

Podczas pełnienia swych funkcji w myśl artykułów 48 oraz 71 do 75, inspektorzy będą prowadzić swoją działalność w taki sposób, aby unikać utrudniania lub opóźniania budowy, odbioru lub eksploatacji urządzeń, albo narażania swego bezpieczeństwa. W szczególności, inspektorzy nie będą sami uruchamiać żadnego urządzenia, ani wydawać poleceń obsłudze urządzenia przeprowadzenia jakiejkolwiek operacji. W przypadku gdy inspektorzy uznają za niezbędne, zgodnie z artykułami 74 i 75, przeprowadzenie przez operatora określonych operacji w urządzeniu, zwrócą się oni z prośbą o ich przeprowadzenie.

Artykuł 88

Jeżeli w związku z przeprowadzaniem inspekcji inspektorzy będą potrzebować usług dostępnych w Polsce, włączając użycie sprzętu, Polska ułatwi uzyskanie przez inspektorów takich usług i użycie takiego sprzętu.

Artykuł 89

Polska będzie miała prawo do wyznaczenia swoich przedstawicieli, którzy będą towarzyszyć inspektorom podczas ich inspekcji, pod warunkiem że wykonywanie przez inspektorów ich funkcji nie będzie wskutek tego opóźnione lub w inny sposób utrudnione.

Artykuł 90

Agencja będzie informować Polskę o:

(a)  wynikach inspekcji w odstępach czasu, które będą określone w Porozumieniach Uzupełniających; oraz

(b)  wnioskach, wyciągniętych przez nią z jej działalności weryfikacyjnej w Polsce, w szczególności za pomocą stwierdzeń dotyczących każdego rejonu bilansu materiałowego, które będą sporządzane tak szybko, jak to jest możliwe po sporządzeniu i weryfikacji przez Agencję spisu inwentarza z natury oraz po zamknięciu bilansu materiałowego.

Artykuł 91

Materiał jądrowy, który podlega zabezpieczeniom lub który powinien im podlegać w myśl niniejszego Porozumienia, a stanowiący przedmiot międzynarodowego transferu, będzie uważany dla celów niniejszego Porozumienia za objęty odpowiedzialnością Polski:

(a)  w przypadku importu do Polski od chwili, kiedy taka odpowiedzialność przestaje ciążyć na państwie eksportującym, lecz nie później niż w chwili, kiedy materiał jądrowy dotarł do miejsca swego przeznaczenia; oraz

(b)  w przypadku eksportu z Polski do chwili, kiedy państwo otrzymujące podejmie taką odpowiedzialność, lecz nie później niż w chwili, kiedy materiał jądrowy dotarł do miejsca swego przeznaczenia.

Punkt, w którym nastąpi przejście odpowiedzialności, ustalony zostanie zgodnie z odpowiednimi porozumieniami, jakie będą zawarte przez Polskę z innymi zainteresowanymi państwami. Ani Polska, ani jakiekolwiek inne państwo nie będzie uważane za ponoszące odpowiedzialność za materiał jądrowy tylko z tego powodu, że ten materiał jądrowy jest w tranzycie przez lub nad jego terytorium, albo że jest przewożony na statku pod jego banderą lub w jego samolocie.

Artykuł 92

(a)  Polska będzie zawiadamiać Agencję o każdym zamierzonym transferze z Polski materiału jądrowego podlegającego zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, jeżeli przesyłka przekracza jeden kilogram efektywny lub jeżeli do tego samego państwa ma nastąpić w okresie trzech miesięcy kilka oddzielnych przesyłek, z których zawartość każdej nie przekracza jednego kilograma efektywnego, lecz które łącznie zawierają ilość przekraczającą jeden kilogram efektywny.

(b)  Takie zawiadomienie będzie przesłane Agencji po zakończeniu ustaleń kontraktowych dotyczących danego transferu i normalnie co najmniej na dwa tygodnie przed przygotowaniem materiału jądrowego do wysyłki.

(c)  Polska i Agencja mogą uzgodnić odmienny tryb wcześniejszego zawiadamiania.

(d)  Zawiadomienia będą określać:

(i)  identyfikację i, jeżeli to możliwe, przewidywaną ilość i skład wysyłanego materiału jądrowego oraz rejon bilansu materiałowego, z którego ten materiał będzie pochodził;

(ii)  państwo, dla którego przeznaczony jest materiał jądrowy;

(iii)  daty i miejsca przygotowania materiału jądrowego do wysyłki;

(iv)  przybliżoną datę wysyłki i nadejścia materiału jądrowego; oraz

(v)  w jakim punkcie państwo otrzymujące podejmie odpowiedzialność za materiał jądrowy w rozumieniu niniejszego Porozumienia oraz przewidywaną datę, kiedy zostanie osiągnięty ten punkt.

Artykuł 93

Zawiadomienie, o którym mowa w artykule 92, powinno umożliwić Agencji przeprowadzenie w razie potrzeby inspekcji ad hoc w celu zidentyfikowania i w miarę możliwości weryfikacji ilości i składu materiału jądrowego przed jego transferem z Polski, a także, jeżeli Agencja sobie tego życzy lub jeżeli Polska o to poprosi, w celu zaplombowania materiału jądrowego przygotowanego do wysyłki. Jednakże, transfer materiału jądrowego w żadnym razie nie będzie opóźniony przez jakiekolwiek działanie podjęte lub zamierzone przez Agencję w związku z takim zawiadomieniem.

Artykuł 94

Jeżeli materiał jądrowy nie będzie podlegał zabezpieczeniom Agencji w państwie otrzymującym, Polska dokona ustaleń, aby Agencja otrzymała potwierdzenie tego transferu od państwa otrzymującego w ciągu trzech miesięcy od chwili podjęcia przez państwo otrzymujące odpowiedzialności za materiał jądrowy z Polski.

Artykuł 95

(a)  Polska będzie zawiadamiać Agencję o każdym oczekiwanym transferze do Polski materiału jądrowego, który powinien podlegać zabezpieczeniom w myśl niniejszego Porozumienia, jeżeli przesyłka przekracza jeden kilogram efektywny lub jeżeli z tego samego państwa ma nastąpić w okresie trzech miesięcy kilka oddzielnych przesyłek, z których zawartość każdej nie przekracza jednego kilograma efektywnego, lecz które łącznie zawierają ilość przekraczającą jeden kilogram efektywny.

(b)  Agencja będzie zawiadamiana w miarę możliwości jak najwcześniej o przypuszczalnym nadejściu materiału jądrowego, jednak w żadnym przypadku nie później niż w dniu, w którym Polska podejmie odpowiedzialność za ten materiał jądrowy.

(c)  Polska i Agencja mogą porozumieć się co do innych metod wcześniejszego zawiadamiania.

(d)  Zawiadomienia będą określać:

(i)  identyfikację i, jeżeli to możliwe, przewidywaną ilość i skład materiału jądrowego;

(ii)  w jakim punkcie Polska podejmie odpowiedzialność za materiał jądrowy w rozumieniu niniejszego Porozumienia oraz przewidywaną datę, kiedy zostanie osiągnięty ten punkt;

(iii)  oczekiwaną datę nadejścia, przewidywane miejsce i termin rozpakowania materiału jądrowego.

Artykuł 96

Zawiadomienie, o którym mowa w artykule 95, powinno umożliwić Agencji przeprowadzenie w razie potrzeby inspekcji ad hoc w celu identyfikacji i w miarę możliwości weryfikacji ilości i składu materiału jądrowego w czasie rozpakowania ładunku. Jednakże, rozpakowanie to nie będzie opóźnione przez żadne działanie podjęte lub zamierzone przez Agencję w związku z takim zawiadomieniem.

Artykuł 97

Polska sporządzi sprawozdanie specjalne przewidziane w artykule 68, jeżeli jakiekolwiek nadzwyczajne okoliczności lub wypadek dają Polsce powód do przypuszczenia, że nastąpiła lub mogła nastąpić strata materiału jądrowego, włączając zaistnienie poważnego opóźnienia w czasie transferu międzynarodowego.

DEFINICJE

Artykuł 98

Dla celów niniejszego Porozumienia:

A.   Dostosowanie oznacza zapis w dokumentacji lub w sprawozdaniu wyrażający różnice między danymi dostawcy i odbiorcy lub materiał niezewidencjonowany.

B.   Roczny przerób oznacza, dla celów artykułów 79 i 80, ilość materiału jądrowego otrzymanego w ciągu roku z urządzenia pracującego z mocą nominalną.

C.   Partia oznacza część materiału jądrowego traktowaną jako jednostka dla celów ewidencji w kluczowym punkcie pomiarowym, której skład i ilość określa się za pomocą pojedynczego zestawu danych lub pomiarów. Materiał ten może występować w postaci masowej lub w postaci oddzielnych elementów.

D.   Dane o partii oznaczają całkowity ciężar każdego pierwiastka materiału jądrowego, a w przypadku plutonu i uranu tam, gdzie to jest właściwe, skład izotopowy. Stosowane będą następujące jednostki obliczeniowe:

(a)  gramy zawartego plutonu;

(b)  gramy całkowitej ilości uranu i gramy zawartego uranu-235 plus uranu-233 dla uranu wzbogaconego w te izotopy; oraz

(c)  kilogramy zawartego toru, uranu naturalnego lub uranu zubożonego.

W celach sprawozdawczości, ciężary oddzielnych elementów partii będą do siebie dodawane przed zaokrągleniem do najbliższej jednostki.

E.   Spis inwentarza rejonu bilansu materiałowego oznacza sumę algebraiczną ostatniego spisu inwentarza z natury oraz wszystkich zmian w stanie inwentarza tego rejonu bilansu materiałowego, jakie zaszły od chwili sporządzenia tego spisu inwentarza z natury.

F.   Poprawka oznacza zapis w dokumentacji lub w sprawozdaniu prostujący stwierdzony błąd lub odzwierciedlający uściślony pomiar ilości poprzednio wprowadzonej do dokumentacji lub do sprawozdania. Każda poprawka powinna określać zapis, do którego się odnosi.

G.   Kilogram efektywny oznacza specjalną jednostkę używaną przy zabezpieczeniach stosowanych wobec materiału jądrowego. Ilość materiału jądrowego w kilogramach efektywnych otrzymuje się, przyjmując:

(a)  dla plutonu - jego ciężar w kilogramach;

(b)  dla uranu o wzbogaceniu 0,01 (1 %) i powyżej - jego ciężar w kilogramach pomnożony przez kwadrat jego wzbogacenia;

(c)  dla uranu o wzbogaceniu poniżej 0,01 (1 %) a powyżej 0,005 (0,5 %) - jego ciężar w kilogramach pomnożony przez 0,0001; oraz

(d)  dla uranu zubożonego o wzbogaceniu 0,005 (0,5 %) lub poniżej i dla toru - jego ciężar w kilogramach pomnożony przez 0,00005.

H.   Wzbogacenie oznacza stosunek połączonego ciężaru izotopowego uranu-233 i uranu-235 do ciężaru całkowitego uranu, o którym mowa.

I.   Urządzenie oznacza:

(a)  reaktor, zestaw krytyczny, zakład przemiany, zakład wytwarzania, zakład przerobu, zakład wzbogacania izotopowego lub oddzielne składowisko; albo

(b)  jakiekolwiek inne miejsce, w którym z reguły stosuje się materiał jądrowy w ilościach przekraczających jeden kilogram efektywny.

J.   Zmiana w stanie inwentarza oznacza zwiększenie lub zmniejszenie ilości materiału jądrowego w rejonie bilansu materiałowego w podziale na poszczególne jego partie; taka zmiana będzie wynikać z jednego z następujących czynników:

(a)  zwiększenia:

(i)  import;

(ii)  przychody wewnątrzkrajowe; przychody z innych rejonów bilansu materiałowego, przychody z działalności nieobjętej zabezpieczeniami (niepokojowej) lub przychody w punkcie rozpoczęcia zabezpieczeń;

(iii)  produkcja jądrowa: produkcja specjalnego materiału rozszczepialnego w reaktorze; oraz

(iv)  przywrócenie zabezpieczeń: wznowienie stosowania zabezpieczeń wobec materiału jądrowego poprzednio wyłączonego spod zabezpieczeń z uwagi na dziedzinę użycia lub ilość;

(b)  zmniejszenia:

(i)  eksport;

(ii)  wewnątrzkrajowe wysyłki: wysyłki do innych rejonów bilansu materiałowego lub wysyłki do działalności nieobjętej zabezpieczeniami (niepokojowej);

(iii)  strata jądrowa: strata materiału jądrowego wskutek jego przekształcenia w inny pierwiastek (pierwiastki) lub izotop (izotopy) w wyniku reakcji jądrowych;

(iv)  odpady zmierzone: materiał jądrowy, który został zmierzony lub oceniony na podstawie pomiarów, a następnie zdeponowany w taki sposób, że nie nadaje się już dłużej do zastosowań jądrowych;

(v)  odpady przechowywane: składowany materiał jądrowy otrzymany w wyniku obróbki lub awarii technicznej, uważany za tymczasowo nieodzyskiwalny;

(vi)  wyłączenie: wyłączenie materiału jądrowego spod zabezpieczeń z uwagi na dziedzinę jego użycia lub ilość; oraz

(vii)  inna strata: na przykład strata wskutek awarii (to jest bezpowrotna i nierozmyślna strata materiału jądrowego wskutek awarii technicznej) lub kradzieży.

K.   Kluczowy punkt pomiarowy oznacza miejsce, w którym znajduje się materiał jądrowy w takiej postaci, że może on być mierzony dla określenia ruchu lub stanu inwentarza tego materiału. W taki sposób kluczowe punkty pomiarowe obejmują (ale nie wyłącznie) miejsca wejść i wyjść materiału (włączając mierzone odpady) oraz składowiska w rejonach bilansu materiałowego.

L.   Osoborok inspekcji oznacza, dla celów artykułu 80, 300 osobodni inspekcji. Osobodzień inspekcji oznacza dzień, podczas którego pojedynczy inspektor posiada w każdej chwili dostęp do urządzenia, łącznie jednak nie dłużej niż osiem godzin.

M.   Rejon bilansu materiałowego oznacza taki rejon w urządzeniu lub poza nim, w którym:

(a)  ilość materiału jądrowego podczas każdego transferu do rejonu bilansu materiałowego lub z rejonu może być określona; oraz

(b)  spis inwentarza materiału jądrowego z natury w każdym rejonie bilansu materiałowego może być w razie potrzeby sporządzony zgodnie z ustalonym postępowaniem,

aby w celach zabezpieczeń Agencji mógł być sporządzony bilans materiału.

N.   Materiał niezewidencjonowany oznacza różnicę między spisem inwentarza a spisem inwentarza z natury.

O.   Materiał jądrowy oznacza każdy wyjściowy lub specjalny materiał rozszczepialny, jak to zostało zdefiniowane w artykule XX Statutu. Określenie "materiał wyjściowy" nie będzie odnosić się do rudy lub odpadów rudy. Wszelkie ustalenia Rady w myśl artykułu XX Statutu, dokonane po wejściu w życie niniejszego Porozumienia, które będą rozszerzały zakres materiałów uważanych za materiały wyjściowe lub specjalne materiały rozszczepialne, nabiorą mocy w myśl niniejszego Porozumienia dopiero po przyjęciu przez Polskę.

P.   Spis inwentarza z natury oznacza sumę wszystkich zmierzonych lub wyliczonych ilości materiału jądrowego w partii, faktycznie posiadanego w danym czasie w rejonie bilansu materiałowego, określoną zgodnie z ustalonym postępowaniem.

Q.   Różnica między danymi dostawcy i odbiorcy oznacza różnicę między ilością materiału jądrowego w partii stwierdzoną w rejonie bilansu materiałowego wysyłki a ilością zmierzoną w otrzymującym rejonie bilansu materiałowego.

R.   Dane wyjściowe oznaczają dane, rejestrowane w czasie pomiarów lub skalowania albo stosowane do wyprowadzenia empirycznych współzależności, które służą do identyfikacji materiału jądrowego i ustalenia danych o partii. Dane wyjściowe mogą na przykład zawierać ciężar związków, współczynniki przemiany służące do określenia ciężaru pierwiastka, ciężar właściwy, koncentrację pierwiastka, stosunki izotopowe, współzależność między objętością a wskazaniami manometru oraz współzależność między wyprodukowanym plutonem a wytworzoną mocą.

S.   Punkt węzłowy oznacza miejsce, wybrane w trakcie studiowania informacji projektowych, w którym w normalnych warunkach i w połączeniu z informacjami ze wszystkich punktów węzłowych razem wziętych, otrzymuje się i weryfikuje informacje, konieczne i wystarczające dla realizacji środków zabezpieczających. Punkt węzłowy może stanowić dowolne miejsce, w którym przeprowadza się kluczowe pomiary związane z ewidencją bilansu materiałowego oraz stosuje się środki zamykania i obserwacji.

SPORZĄDZONO w Wiedniu dnia 8 marca 1972 r. w dwóch egzemplarzach w języku angielskim.