Dziennik Ustaw 2014 poz. 888 - Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 3 czerwca 2014 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalne...

DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 2 lipca 2014 r.
Poz. 888

ROZPORZĄDZENIE

MINISTRA INFRASTRUKTURY I ROZWOJU1

z dnia 3 czerwca 2014 r.

w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej1

Na podstawie art. 55a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.3))

zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1)    metodologię obliczania charakterystyki energetycznej,

2)    sposób sporządzania świadectwa charakterystyki energetycznej,

3)    wzory świadectw charakterystyki energetycznej

- budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową.

§ 2. Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o:

1)    systemie ogrzewczym - należy przez to rozumieć system techniczny zapewniający dostawę energii użytkowej na potrzeby ogrzewania i wentylacji pomieszczeń w budynku, lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową;

2)    systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej - należy przez to rozumieć system techniczny zapewniający dostawę energii użytkowej na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynku, lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową;

3)    systemie chłodzenia - należy przez to rozumieć system techniczny zapewniający dostawę energii użytkowej na potrzeby chłodzenia pomieszczeń w budynku, lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową;

4)    systemie wbudowanej instalacji oświetlenia - należy przez to rozumieć system techniczny zapewniający dostawę energii końcowej na potrzeby oświetlenia pomieszczeń w budynku, lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową;

5)    prostym systemie technicznym - należy przez to rozumieć system techniczny wykorzystujący jeden rodzaj źródła energii, zasilany jednym rodzajem nośnika energii lub energii;

6)    złożonym systemie technicznym - należy przez to rozumieć system techniczny wykorzystujący więcej niż jeden rodzaj źródła energii;

7)    nieodnawialnej energii pierwotnej - należy przez to rozumieć energię zawartą w kopalnych surowcach energetycznych, która nie została poddana procesowi konwersji lub transformacji;

8)    odnawialnej energii pierwotnej - należy przez to rozumieć energię uzyskaną z odnawialnego źródła energii;

9)    energii końcowej - należy przez to rozumieć energię dostarczaną do budynku dla systemów technicznych;

10)    energii pomocniczej końcowej - należy przez to rozumieć część energii końcowej dostarczanej do budynku dla zapewnienia funkcjonowania urządzeń pomocniczych w systemach technicznych;

11)    energii użytkowej - należy przez to rozumieć:

a)    w przypadku ogrzewania budynku - energię przenoszoną z budynku do jego otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym, pomniejszoną o zyski ciepła,

b)    w przypadku chłodzenia budynku - zyski ciepła pomniejszone o energię przenoszoną z budynku do jego otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym,

c)    w przypadku przygotowania ciepłej wody użytkowej - energię przenoszoną z budynku do jego otoczenia ze ściekami;

12)    emisji - należy przez to rozumieć emisję, o której mowa w art. 2 pkt 5 ustawy z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji (Dz. U. z 2013 r. poz. 1107);

13)    budynku produkcyjnym - należy przez to rozumieć budynek, o którym mowa w klasie 1251 Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, stanowiącej załącznik do przepisów wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. z 2012 r. poz. 591 oraz z 2013 r. poz. 2);

14)    budynku magazynowym - należy przez to rozumieć budynek, o którym mowa w klasie 1252 Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych, stanowiącej załącznik do przepisów wydanych na podstawie art. 40 ust. 2 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej;

15)    zyskach ciepła - należy przez to rozumieć ciepło:

a)    wytworzone wewnątrz budynku przez użytkowników oraz przez urządzenia niebędące częścią systemów technicznych,

b)    dostarczone przez promienie słoneczne do budynku.

§ 3. 1. Charakterystykę energetyczną budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oblicza się metodą opartą na standardowym sposobie użytkowania oraz na danych klimatycznych przyjętych z bazy danych klimatycznych najbliższej stacji meteorologicznej (metoda obliczeniowa) albo metodą opartą na faktycznie zużytej ilości energii (metoda zużyciowa).

2. Charakterystykę energetyczną istniejącego budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową można obliczać metodą zużyciową, jeżeli:

1)    na potrzeby ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej są one zasilane z sieci ciepłowniczej lub gazowej;

2)    zużycie:

a)    ciepła rozlicza się w oparciu o wskazania ciepłomierza,

b)    gazu ziemnego rozlicza się w oparciu o wskazania gazomierza,

c)    ciepłej wody użytkowej rozlicza się w oparciu o wskazania wodomierza;

3)    istnieją dokumenty potwierdzające rzeczywiste zużycie ciepła lub gazu ziemnego z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej;

4)    w okresie, o którym mowa w pkt 3, nie przeprowadzono robót budowlanych wpływających na ich charakterystykę energetyczną;

5)    nie są one wyposażone w system chłodzenia;

6)    gaz ziemny jest zużywany wyłącznie na potrzeby ogrzewania lub przygotowania ciepłej wody użytkowej;

7)    możliwe jest określenie ich powierzchni o regulowanej temperaturze powietrza.

3.    Metodologię obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową opartą na standardowym sposobie użytkowania oraz na danych klimatycznych przyjętych z bazy danych klimatycznych najbliższej stacji meteorologicznej określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

4.    Metodologię obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową opartą na faktycznie zużytej ilości energii określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 4. 1. Świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się w postaci papierowej.

2.    Świadectwo charakterystyki energetycznej sporządza się w języku polskim.

3.    Świadectwo charakterystyki energetycznej oprawia się w okładkę formatu A-4, w sposób uniemożliwiający jego zdekompletowanie.

§ 5. Wzór świadectwa charakterystyki energetycznej:

1)    budynku - określa załącznik nr 3 do rozporządzenia;

2)    lokalu mieszkalnego - określa załącznik nr 4 do rozporządzenia;

3)    części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową - określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

§ 6. Traci moc rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 6 listopada 2008 r. w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno--użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw ich charakterystyki energetycznej (Dz. U. Nr 201, poz. 1240 oraz z 2013 r. poz. 45).

§ 7. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.

Minister Infrastruktury i Rozwoju: E. Bieńkowska

Załączniki do rozporządzenia Ministra Irfrastmktury i Rozwoju zdnia 3 czerwca2014 r.(poz.888)

Załącznik nr 1

NffiTODOLOGIA OBLICZANIA CttSZKAERYSGOI EUTGETYCZMY CUDYGTU I LODWU MIESCKLNEGO LUB CJĄŚCI BUDYNKU SCDNOWIOCDJ TŻ^C^E^BffiLNĄł^O^Ł^LR: TLCHNICZNO-UŻYUCOWĄ OG^TTANB DTN1LD CHODZLO SDDSOLIC YŻAEUOWANIB ORAZ NA DANYGHKYIMOTYCY1WHH BFCYMLNYH Z CAYBDAUH IE.IMATYCZ1SYNH NAJBLCYCEJ STACIIMTEYBOCOGICDNEJ

1.    Sposób obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową

1.1.    Bmdyzek i loknl mieszkalny lmb część bmdyzkm stanowiącą samodzielną całość Cechzaczzo-mżyCkową dzieli się na przestrzenie ogrzewane, zieogrzewaze i chłodzone. Przestrzenie ogrzewane dzieli się na strefy ogrzewane, a przestrzenie chłodzone na strefy chłodzone.

Przestrzeń ogrzewana jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, w tym lokal mieszkalny, w których działanie systemu ogrzewczego umożliwia utrzymanie temperatury wewnętrznej, której wartość została określona w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), zwanych dalej „przepisami techniczno-budowlanymi”. Jeżeli w przyległych pomieszczeniach w przestrzeni ogrzewanej temperatura wewnętrzna różni się o więcej niż 4 K, dokonuje się podziału tej przestrzeni na strefy ogrzewane. Przestrzeń zieogrzewaza jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, dla których nie określono wartości temperatury wewnętrznej.

Przestrzeń okresowo ogrzewana jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, w których utrzymanie temperatury wewnętrznej, w zależności od temperatury powietrza zewnętrznego, jest zapewnione przez działanie systemu ogrzewczego lub zyski ciepła.

Przestrzeń chłodzona jest to pomieszczenie lub zespół pomieszczeń w budynku, w których w okresie działania systemu chłodzenia jest utrzymywana temperatura wewnętrzna określona w budowlanej dokumentacji technicznej.

Jeżeli w przyległych pomieszczeniach w przestrzeni chłodzonej temperatura wewnętrzna różni się o więcej niż 4 K, dokonuje się podziału tej przestrzeni na strefy chłodzone.

1.2.    Jeżeli w budynku lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową występują procesy technologiczne, to w obliczeniach charakterystyki energetycznej nie uwzględnia się zapotrzebowania na energię w tych procesach, a także zapotrzebowania na energię przez instalacje obsługujące te procesy. Zyski ciepła od tych procesów dolicza się do wewnętrznych zysków ciepła pomieszczeń.

2.    Wyznaczanie wskaźników rocznego zapotrzebowania na energię AP, AA i AT

2.1. Charakterystykę energetyczną określają wartości wskaźników rocznego zapotrzebowania

na:

1) nieodnawialną energię pierwotną:

EP = Qp/Af

kWh/(m2rok)

(1)

2) energię końcową: EK=Qk/Af

kWh/(m2rok)

(2)

3) energię użytkową: EU=Qu/Af

kWh/(m2rok)

(3)

gdzie:

Qp

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych

kWh/rok

Qk

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych

kWh/rok

Qu

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową

kWh/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


3. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp

3.1.    Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w proste systemy techniczne

3.1.1.    Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp wyznacza się według wzoru:

3.1.2. Zależności podstawowe:

Qp,H = Qk,H ■ wH + Eel,pom,H ' wel

kWh/rok

(5)

Qp,W = Qk,W ■ wW + Eel,pom,W ■ wel

kWh/rok

(6)

Qp,C = Qk,C ■ wC + Eel,pom,C ■ wel

kWh/rok

(7)

Qp,L = Qk,L ■ wel

kWh/rok

(8)

gdzie:


Qp = Qp.h + Qp.w + Qp.c + Qp.l    kWh/rok    (4)

gdzie:_

Qp,H

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Qp,W

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qp,C

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu chłodzenia

kWh/rok

Qp,L

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *)

kWh/rok

*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

Qk,H

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Qk,W

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qk,C

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

Qk,L

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *)

kWh/rok

wi

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie:

a)    nośnika energii lub energii dla systemu ogrzewczego (współczynnik wH),

b)    nośnika energii lub energii dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej (współczynnik wW),

c)    nośnika energii lub energii dla systemu chłodzenia (współczynnik

wc),

d)    energii elektrycznej (współczynnik wel)

Eel,pom,H

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Eel,pom,W

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Eel,pom,C

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

*j Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

3.1.3. Wyznaczanie współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla systemów technicznych wWartość współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla systemów technicznych wi przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego nośnika energii lub energii. W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości współczynnika wi określone w tabeli 1.

Tabela 1. Wartości współczynnika nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla systemów technicznych w;_

Lp.

Sposób zasilania budynku w energię

Rodzaj nośnika energii lub energii

w;

1

Miejscowe wytwarzanie energii w budynku

Olej opałowy

1,10

2

Gaz ziemny

3

Gaz płynny

4

Węgiel kamienny

5

Węgiel brunatny

6

Ciepło sieciowe z kogeneracji

Węgiel kamienny lub gaz*)

0,80

7

Biomasa, biogaz

0,15

8

Ciepło sieciowe z ciepłowni lokalnej

Węgiel kamienny

1,30

9

Gaz lub olej opałowy

1,20

10

Sieć elektroenergetyczna systemowa

Energia elektryczna

3,00

11

Lokalne odnawialne źródła energii

Energia słoneczna

0,00

12

Energia wiatrowa

13

Energia geotermalna

14

Biomasa

0,20

15

Biogaz

0,50

*) W przypadku braku danych o wytwarzaniu ciepła w kogeneracji przyjmuje się w;=1,2.

3.2. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne

3.2.1. Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp wyznacza się według wzoru:

Qp = QP3 + QP.w + QP.c + Qp,l    kWh/rok    (9)

gdzie:    __

Qp,H

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Qp,w

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qp,C

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu chłodzenia

kWh/rok

Qp,L

roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *}

kWh/rok

*j Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.


3.2.2. Zależności podstawowe:

Qp,H = ^ (Qk,H,i ■ wH,i + Eel,pom,H,i ' wel, )

kWh/rok

(10)

Qp,W = ^(Qk,W,j ■ WW,j + Eel,pom,W,j ■ wel,j )

j

kWh/rok

(11)

Qp,C ^ (Qk,C,k ■ wc,k + Eel,pom,C,k ■ wel,k ) k

kWh/rok

(12)

Qp,L = ^ Qk,L,l ■ wel,l l

kWh/rok

(13)

gdzie:


i

liczba podsystemów w systemie ogrzewczym zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii

-

j

liczba podsystemów w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii

-

k

liczba podsystemów w systemie chłodzenia zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii

-

l

liczba podsystemów w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia zasilanych różnymi rodzajami nośnika energii lub energii

-

Qk,H,i

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

kWh/rok

Qk,W,j

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qk,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

kWh/rok

QkW

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia *)

kWh/rok

wH>I

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

ww,j

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

wc,k

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie nośnika energii lub energii dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

wel,i

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla

-


rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

wel,j

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

wel,k

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

wel,l

współczynnik nakładu nieodnawialnej energii pierwotnej na wytworzenie i dostarczenie energii elektrycznej, właściwy dla rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia

E

el,pom,H,i

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

kWh/rok

E

el,pom,W,j

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

E

J^el,pom,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

kWh/rok

* Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

4. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk

4.1.    Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w proste systemy techniczne

4.1.1.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk wyznacza się według wzoru:

Qk - Qk,H + Qk,W + Qk,C + Qk,L + Eel,pom    kWh/rok    (14)

gdzie:_

Qk,H

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Qk,W

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qk,C

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

Qk,L

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *

kWh/rok

Eel,pom

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych

kWh/rok

* Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

4.1.2. System ogrzewczy

4.1.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Qk,H wyznacza się według wzoru:

Qk,H = QH,nd/nH,tot    kWh/rok    (15)

gdzie:

nH,tot =    ■ 'Hne ■ 'Hud ■ "Hh.s    (16)

gdzie:_


QH,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

kWh/rok

nH,tot

średnia sezonowa sprawność całkowita systemu ogrzewczego

-

nH,g

średnia sezonowa sprawność wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła

-

nH,e

średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej

-

nH,d

średnia sezonowa sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej

-

nH,s

średnia sezonowa sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego

-


4.1.2.2.Wyznaczanie średniej sezonowej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła nH,g

Wartość średniej sezonowej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła nH,g przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez producenta lub dostawcę źródła ciepła.

W budynkach, w których zostały przeprowadzone kontrole okresowe, polegające na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, wartość nH,g powinna zostać określona na podstawie wyników tych kontroli.

W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości nH,g określone w tabeli 2.

Tabela 2. Wartości średniej sezonowej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła nH,g__

Lp.

Rodzaj źródła ciepła

nH,g

1

Kotły węglowe wyprodukowane:

a) przed 1980 r.,

0,60

b) w latach 1980-2000,

0,65

c) po 2000 r.

0,82

2

Kotły na biomasę (słoma), wrzutowe, z obsługą ręczną, o mocy:

a) do 100 kW,

0,63

b) powyżej 100 kW

0,70

3

Kotły na biomasę (drewno: polana, brykiety, pelety, zrębki), wrzutowe, z obsługą ręczną, o mocy do 100 kW

0,65

4

Kotły na biomasę (słoma) automatyczne o mocy:

a) do 100 kW,

0,70

b) powyżej 100 kW do 600 kW

0,75

5

Kotły na biomasę (drewno: polana, brykiety, pelety, zrębki), automatyczne, o mocy:

a) do 100 kW,

0,70

b) powyżej 100 kW do 600 kW

0,85

6

Kotły na biomasę (słoma, drewno: polana, brykiety, pelety, zrębki), automatyczne, z mechanicznym podawaniem paliwa, o mocy powyżej 600 kW

0,85

Lp.

Rodzaj źródła ciepła

nH,g

7

Kominki z zamkniętą komorą spalania

0,70

8

Piece kaflowe

0,80

9

Podgrzewacze elektryczne przepływowe

0,94

10

Podgrzewacze elektrotermiczne

1,00

11

Elektryczne grzejniki bezpośrednie: konwektorowe, płaszczyznowe, promiennikowe i podłogowe kablowe

0,99

12

Piece olejowe lub gazowe pomieszczeniowe

0,84

13

Kotły na paliwo gazowe lub ciekłe z otwartą komorą spalania (palnikami atmosferycznymi) i dwustawną regulacją procesu spalania

0,86

14

Kotły niskotemperaturowe na paliwo gazowe lub ciekłe, z zamkniętą komorą spalania i palnikiem modulowanym, o mocy nominalnej:

a) do 50 kW,

0,87

b) powyżej 50 do 120 kW,

0,91

c) powyżej 120 do 1200 kW

0,94

15

Kotły gazowe kondensacyjne (70/55°C) o mocy nominalnej:

a) do 50 kW,

0,91

b) powyżej 50 do 120 kW,

0,92

c) powyżej 120 do 1200 kW

0,95

16

Kotły gazowe kondensacyjne niskotemperaturowe (55/45°C) o mocy nominalnej:

a) do 50 kW,

0,94

b) powyżej 50 do 120 kW,

0,95

c) powyżej 120 do 1200 kW

0,98

17

Pompy ciepła typu woda/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie:

a) 55/45°C,

3,60

b) 35/28°C

4,00

18

Pompy ciepła typu glikol/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie:

a) 55/45°C,

3,50

b) 35/28°C

4,00

19

Pompy ciepła typu bezpośrednie odparowanie w gruncie/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie:

a) 55/45°C,

3,50

b) 35/28°C

4,00

20

Pompy ciepła typu bezpośrednie odparowanie w gruncie/bezpośrednie skraplanie w instalacji płaszczyznowego ogrzewania, sprężarkowe, napędzane elektrycznie

4,00

21

Pompy ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowe, napędzane elektrycznie:

a) 55/45°C,

2,60

b) 35/28°C

3,00

22

Pompy ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowe, napędzane gazem:

a) 55/45°C,

1,30

b) 35/28°C

1,40

23

Pompy ciepła typu powietrze/woda, absorpcyjne, napędzane gazem:

a) 55/45°C,

1,30

b) 35/28°C

1,40

24

Pompy ciepła typu glikol/woda, sprężarkowe, napędzane gazem:

a) 55/45°C,

1,40

b) 35/28°C

1,60

25

Pompy ciepła typu glikol/woda, absorpcyjne, napędzane gazem:

a) 55/45°C,

1,40

Lp.

Rodzaj źródła ciepła

nH,g

b) 35/28°C

1,60

26

Pompy ciepła typu powietrze/powietrze, sprężarkowe, napędzane elektrycznie

3,00

27

Pompy ciepła typu powietrze/powietrze, sprężarkowe, napędzane gazem

1,30

28

Pompy ciepła typu powietrze/powietrze, absorpcyjne, napędzane gazem

1,30

29

Węzeł ciepłowniczy kompaktowy z obudową, o mocy nominalnej: a) do 100 kW,

0,98

b) powyżej 100 kW

0,99

30

Węzeł ciepłowniczy kompaktowy bez obudowy, o mocy nominalnej: a) do 100 kW,

0,91

b)    powyżej 100 do 300 kW,

c)    powyżej 300 kW

0,93

0,95

W przypadku pomp ciepła podano wartości współczynnika wydajności sezonowej.

W przypadku innych źródeł ciepła, za wyjątkiem zasilanych energią elektryczną, podano sprawność odniesioną do wartości opałowej paliwa.

4.I.2.3. Średnią sezonową sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni

ogrzewanej nH,e wyznacza się według wzoru:

%e = %e' + 0,03 • X - 0,03    (17)

gdzie:_

X

stosunek sumy mocy cieplnej grzejników usytuowanych przy ścianach zewnętrznych do sumy mocy cieplnej wszystkich grzejników w systemie ogrzewczym, ustalany na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej (stosunek liczony dla grzejników płytowych oraz członowych; w pozostałych przypadkach przyjmuje się, że X równe jest 1,00)

W

obliczeniowa średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej określona w tabeli 3

-

Tabela 3. Wartości obliczeniowej średniej sezonowej sprawności regulacji i wykorzystania

ciepła w przestrzeni ogrzewanej nH,e'

Lp.

Rodzaj instalacji, grzejników i regulacji

W

1

Elektryczne grzejniki bezpośrednie: konwektorowe, płaszczyznowe i promiennikowe z regulatorem:

a) proporcjonalnym P,

0,91

b) proporcjonalno-całkującym PI

0,94

2

Elektryczne grzejniki akumulacyjne z regulatorem:

a) proporcjonalnym P,

0,88

b) proporcjonalno-całkująco-różniczkującym PID z optymalizacją

0,91

3

Elektryczne ogrzewanie podłogowe z regulatorem:

a) dwustawnym,

0,88

b) proporcjonalno-całkującym PI

0,90

4

Ogrzewanie piecowe lub z kominka

0,70

5

Ogrzewanie wodne z grzejnikami członowymi lub płytowymi w przypadku regulacji:

a) centralnej bez automatycznej regulacji miejscowej,

0,77

b) automatycznej miejscowej,

0,82

c) centralnej i miejscowej z zaworem termostatycznym o działaniu

0,88

Lp.

Rodzaj instalacji, grzejników i regulacji

W

proporcjonalnym z zakresem proporcjonalności P - 2K, d) centralnej i miejscowej z zaworem termostatycznym o działaniu proporcjonalnym z zakresem proporcjonalności P - 1K,

0,89

e) centralnej i miejscowej z zaworem termostatycznym o działaniu proporcjonalno-całkującym PI z funkcjami adaptacyjną i optymalizującą

0,93

6

Ogrzewanie wodne podłogowe w przypadku regulacji:

a)    centralnej bez regulacji miejscowej,

b)    centralnej i miejscowej z regulatorem dwustawnym lub proporcjonalnym P

0,76

0,89

7

Ogrzewanie wodne płaszczyznowe w przypadku regulacji centralnej bez regulacji miejscowej, dla temperatury zasilania poniżej 30°C

0,85


4.I.2.4. Średnią sezonową sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej nH,d wyznacza się według wzoru:

_ QH,nd + AQH,e

"“Oma + AQ„, + AQ„d

(18)

gdzie:

AQH,e _ QH,nd ^H.e -1)

kWh/rok

(19)

AQad _I(l* • qu • tsG)• 10-3

kWh/rok

(20)

gdzie:

lzi _ li + Al gdzie:

m

(21)


QH,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

kWh/rok

AQH,e

sezonowe straty ciepła w systemie ogrzewczym w wyniku niedoskonałej regulacji i przekazywania ciepła

kWh/rok

AQH,d

sezonowe straty ciepła w instalacji przesyłu ciepła

kWh/rok

nH,e

średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania ciepła w przestrzeni ogrzewanej

-

lzi

zastępcza długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła

m

qli

jednostkowa strata ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła określona w tabeli 5

W/m

tsG

czas trwania sezonu ogrzewczego

h

li

rzeczywista długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła

m

Al

dodatek do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury określony w tabeli 4

m


Tabela 4. Wartości dodatku do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury Al [ml_

Zawory z kołnierzami

Al

[ml

Średnica zewnętrzna przewodu D <100 mm

Średnica zewnętrzna przewodu D >100 mm

Niezaizolowane cieplnie

4,0

6,0

Zaizolowane cieplnie

1,5

2,5


Tabela 5. Wartości jednostkowej straty ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepła qii [W/m]_

Parametry

systemu

ogrzewczego

Grubość

izolacji

termicznej

przewodów

qli

[W/m]

W przestrzeni nieogrzewanej

W przestrzeni ogrzewanej

DN**j

10-15

DN**j

20-32

DN**j

40-65

DN**j

80

100

DN**j

10-15

DN**j

20-32

DN**j

40-65

DN**j

80

100

90/70°C

stałe

niezaizolowane

39,3

65,0

106,8

163,2

34,7

57,3

94,2

144,0

/ wymaganej grubości izolacji )

20,1

27,7

38,8

52,4

17,8

24,4

34,2

46,2

Wymagana grubość izolacji )

10,1

12,6

12,1

12,1

8,9

11,1

10,7

10,7

2-krotność wymaganej grubości izolacji )

7,6

8,1

8,1

8,1

6,7

7,1

7,1

7,1

90/70°C

regulowane

niezaizolowane

24,3

40,1

66,0

100,8

19,6

32,5

53,4

81,6

/ wymaganej grubości izolacji )

12,4

17,1

24,0

32,4

10,1

13,9

19,4

26,2

Wymagana grubość izolacji )

6,2

7,8

7,5

7,5

5,0

6,3

6,0

6,0

2-krotność wymaganej grubości izolacji )

4,7

5,0

5,0

5,0

3,8

4,0

4,0

4,0

70/55°C

regulowane

niezaizolowane

18,5

30,6

50,3

76,8

13,9

22,9

37,7

57,6

/ wymaganej grubości izolacji )

9,5

13,0

18,3

24,7

7,1

9,8

13,7

18,5

Wymagana grubość izolacji )

4,7

5,9

5,7

5,7

3,6

4,4

4,3

4,3

2-krotność wymaganej grubości izolacji )

3,6

3,8

3,8

3,8

2,7

2,8

2,8

2,8

55/45°C

regulowane

niezaizolowane

14,4

23,9

39,3

60,0

9,8

16,2

26,7

40,8

/ wymaganej grubości izolacji )

7,4

10,2

14,3

19,3

5,0

6,9

9,7

13,1

Wymagana grubość izolacji )

3,7

4,6

4,4

4,4

2,5

3,1

3,0

3,0

Parametry

systemu

ogrzewczego

Grubość

izolacji

termicznej

przewodów

Qli

[W/m]

W przestrzeni nieogrzewanej

W przestrzeni ogrzewanej

DN**)

10-15

DN**)

20-32

DN**)

40-65

DN**)

80

100

DN**)

10-15

DN**)

20-32

DN**)

40-65

DN**)

80

100

2-krotność wymaganej grubości izolacji )

2,8

3,0

3,0

3,0

1,9

2,0

2,0

2,0

35/28°C

regulowane

niezaizolowane

8,1

13,4

22,0

33,6

3,5

5,7

9,4

14,4

V wymaganej grubości izolacji )

4,1

5,7

8,0

10,8

1,8

2,4

3,4

4,6

Wymagana grubość izolacji )

2,1

2,6

2,5

2,5

0,9

1,1

1,1

1,1

2-krotność wymaganej grubości izolacji )

1,6

1,7

1,7

1,7

0,7

0,7

0,7

0,7

Grubość izolacji odniesiona do wymagań określonyc budowlanych.

) DN - średnica nominalna przewodu [mm].

h w przepisach techniczno-


W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (18), przyjmuje się wartości średniej sezonowej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej budynku nH,d określone w tabeli 6.

Tabela 6. Wartości średniej sezonowej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do przestrzeni ogrzewanej niui__

Lp.

Rodzaj systemu ogrzewczego

m,d

1

Źródło ciepła w pomieszczeniu (ogrzewanie elektryczne, piec kaflowy, kominek)

1,00

2

Ogrzewanie mieszkaniowe (wytwarzanie ciepła w przestrzeni lokalu mieszkalnego)

1,00

3

Ogrzewanie centralne wodne z lokalnego źródła ciepła usytuowanego w ogrzewanym budynku:

a) z zaizolowanymi przewodami, armaturą i urządzeniami, które są zainstalowane w przestrzeni ogrzewanej,

0,96

b) z zaizolowanymi przewodami, armaturą i urządzeniami, które są zainstalowane w przestrzeni nieogrzewanej,

0,90

c) z niezaizolowanymi przewodami, armaturą i urządzeniami, które są zainstalowane w przestrzeni nieogrzewanej

0,80

4

Ogrzewanie powietrzne

0,95

4.1.2.5. Średnią sezonową sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego nH,s wyznacza się według wzoru:

QH,nd + AQH,e + ^QH,d    (22)

QH,nd + AQH.e + AQH .d + AQ


=--77;-777-77^    (22)

'H,S gdzie:

AQh, =X(Vs • qs • tsG)• 10-3    kWh/rok    (23)

i

gdzie:

QH,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

kWh/rok

AQH,e

sezonowe straty ciepła w systemie ogrzewczym w wyniku niedoskonałej regulacji i przekazywania ciepła

kWh/rok

AQh,s

sezonowe straty ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego

kWh/rok

AQH,d

sezonowe straty ciepła w instalacji przesyłu ciepła

kWh/rok

Vs

pojemność zbiornika buforowego

"dm3

qs

jednostkowa strata ciepła zbiornika buforowego określona w tabeli 7

W/dm3

tsG

czas trwania sezonu ogrzewczego

h

Tabela 7. Wartości jednostkowej straty ciepła zbiornika buforowego qs [W/dm3]

Lokalizacja

zbiornika

buforowego

Pojemność

[dm3]

qs

[W/dm3]

Parametry systemu ogrzewczego 70/55 °C lub wyższe

Parametry systemu ogrzewczego 55/45 °C lub niższe

Grubość izolacji termicznej

100 mm

50 mm

20 mm

100 mm

50 mm

20 mm

W przestrzeni nieogrzewanej

100

0,89

1,4

2,7

0,5

0,8

1,6

200

0,7

1,1

2,1

0,4

0,7

1,3

500

0,5

0,8

1,6

0,3

0,5

1,0

1000

0,4

0,6

1,3

0,2

0,4

0,8

2000

0,3

0,5

1,0

0,2

0,3

0,6

W przestrzeni ogrzewanej

100

0,7

1,1

2,2

0,4

0,6

1,1

200

0,6

0,9

1,7

0,3

0,4

0,9

500

0,4

0,7

1,3

0,2

0,3

0,6

1000

0,3

0,5

1,0

0,2

0,3

0,5

2000

0,2

0,4

0,8

0,1

0,2

0,4

W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (22), przyjmuje się wartości średniej sezonowej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego nH,s określone w tabeli 8.

Tabela 8. Wartości średniej sezonowej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu ogrzewczego qH.s__

Lp.

Parametry systemu ogrzewczego

r|H.s

1

Zbiornik buforowy w systemie ogrzewczym o parametrach 70/55°C w przestrzeni:

a) ogrzewanej,

0,93

b) nieogrzewanej

0,90

2

Zbiornik buforowy w systemie ogrzewczym o parametrach 55/45°C w przestrzeni:

a) ogrzewanej,

0,95

b) nieogrzewanej

0,93

3

System ogrzewczy bez zbiornika buforowego

1,00

4.1.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej

4.1.3.1, Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,W wyznacza się według wzoru:

Qk,W = Qw,nd/nw,tot    kWh/rok    (24)

gdzie:

nW,tot = 'Hw.g ■ 'Hw.s ■ 'Hw.d ' nW,e    (25)

gdzie:_


QW,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

nW,tot

średnia roczna sprawność całkowita systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

-

nW,g

średnia roczna sprawność wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła

-

nW,s

średnia roczna sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

-

nW,d

średnia roczna sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych

-

nW,e

średnia roczna sprawność wykorzystania ciepła (przyjmuje się 1,0)

-


4.I.3.2. Wyznaczanie średniej rocznej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła nW,g

Wartość średniej rocznej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczonej do źródła ciepła nW,g przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez producenta lub dostawcę źródła ciepła.

W budynkach, w których zostały przeprowadzone kontrole okresowe, polegające na sprawdzeniu stanu technicznego kotłów, wartość nW,g powinna zostać określona na podstawie wyników tych kontroli.

W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości nW,g określone w tabeli 9.

Tabela 9. Wartości średniej rocznej sprawności wytwarzania ciepła z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła ciepła nW,g__

Lp.

Rodzaj źródła ciepła

nW,g

1

Przepływowy podgrzewacz gazowy z zapłonem:

a) elektrycznym,

0,85

b) płomieniem dyżurnym

0,50

2

Kotły stałotemperaturowe wyprodukowane przed 1980 r. (tylko przygotowanie ciepłej wody użytkowej)

0,40

3

Kotły stałotemperaturowe dwufunkcyjne (ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej)

0,65

4

Kotły niskotemperaturowe o mocy:

a) do 50 kW,

0,83

b) powyżej 50 kW

0,88

5

Kotły kondensacyjne, opalane gazem ziemnym lub olejem opałowym lekkim, o mocy:

a) do 50 kW,

0,85

b) powyżej 50 kW

0,88

6

Elektryczny podgrzewacz akumulacyjny (z zasobnikiem ciepłej wody użytkowej bez strat)

0,96

7

Elektryczny podgrzewacz przepływowy

0,99

8

Pompa ciepła typu woda/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie

3,00

9

Pompa ciepła typu glikol/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie

3,00

10

Pompa ciepła typu bezpośrednie odparowanie w gruncie/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie

3,00

11

Pompa ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowa, napędzana elektrycznie

2,60

12

Pompa ciepła typu powietrze/woda, sprężarkowa, napędzana gazem

1,20

13

Pompa ciepła typu powietrze/woda, absorpcyjna, napędzana gazem

1,20

14

Pompa ciepła typu glikol/woda, sprężarkowa, napędzana gazem

1,30

15

Pompa ciepła typu glikol/woda, absorpcyjna, napędzana gazem

1,30

16

Węzeł cieplny kompaktowy z obudową, o mocy nominalnej: a) do 100 kW,

0,98

b) powyżej 100 kW

0,99

17

Węzeł cieplny kompaktowy bez obudowy, o mocy nominalnej: a) do 100 kW,

0,91

b) powyżej 100 kW

0,93

18

Węzeł cieplny kompaktowy z obudową (ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej), o mocy nominalnej: a) do 100 kW,

0,97

b) powyżej 100 kW

0,98

19

Węzeł cieplny kompaktowy bez obudowy (ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej), o mocy nominalnej: a) do 100 kW,

0,90

b) powyżej 100 kW

0,91

W przypadku pomp ciepła podano wartości współczynnika wydajności sezonowej.

W przypadku innych źródeł ciepła, za wyjątkiem zasilanych energią elektryczną, podano sprawność odniesioną do wartości opałowej paliwa.


4.I.3.3. Średnią roczną sprawność przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych nw,d wyznacza się według wzoru:

n QW,nd n W,d _

QW,nd + AQw>d

(26)

gdzie:

AQ= E(lz,' '.w )'10-s

kWh/rok

(27)

gdzie:

Izi = li + Al gdzie:

m

(28)


QW,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

AQW,d

roczne straty ciepła w instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

lzi

zastępcza długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej

m

qu

jednostkowa strata ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej określona w tabeli 10

W/m

tsW

liczba godzin w roku

h

li

rzeczywista długość i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej

m

Al

dodatek do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury określony w tabeli 11

m


Tabela 10. Wartości jednostkowej straty ciepła i-tego odcinka instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej qn [W/m]_

Temperatura ciepłej wody użytkowej i rodzaj przepływu

Grubość

izolacji

termicznej

przewodów

ql

[W/m]

W przestrzeni nieogrzewanej

W przestrzeni ogrzewanej

DN

**)

10-15

DN

**)

20-32

DN **) 40-65

DN **) 80100

DN

**)

10-15

DN

**)

20-32

DN

**)

40-65

DN **) 80100

Przewody ciepłej wody użytkowej -przepływ zmienny 55°C

niezaizolowane

24,9

33,2

47,7

68,4

14,9

19,9

28,6

41,0

wymaganej grubości izolacji )

5,7

8,8

13,5

20,7

3,4

5,3

8,1

12,4

Wymagana grubość izolacji )

4,1

4,6

4,6

4,6

2,5

2,7

2,7

2,7

2-krotność wymaganej grubości izolacji )

3,0

3,4

3,2

3,2

1,8

2,0

1,9

1,9

Przewody cyrkulacyjne -przepływ stały 55°C

niezaizolowane

53,5

71,3

102,5

147,1

37,3

49,8

71,5

102,6

wymaganej grubości izolacji )

12,3

18,9

29,0

44,6

8,6

13,2

20,2

31,1

Wymagana grubość izolacji )

8,8

9,8

9,8

9,8

6,1

6,8

6,8

6,8

2-krotność wymaganej grubości izolacji )

6,5

7,2

6,9

6,9

4,5

5,1

4,8

4,8

-1-1-1-1-1-1-1-1-1-

Grubość izolacji odniesiona do wymagań określonych w przepisach techniczno-budowlanych.

) DN - średnica nominalna przewodu [mm]._

Tabela 11. Wartości dodatku do długości li ze względu na straty ciepła zainstalowanej armatury Al [m]_

Zawory z kołnierzami

Al

[m]

Średnica zewnętrzna przewodu D <100 mm

Średnica zewnętrzna przewodu D >100 mm

Niezaizolowane cieplnie

4,0

6,0

Zaizolowane cieplnie

1,5

2,5

W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (26), przyjmuje się wartości średniej rocznej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych nw,d określone w tabeli 12.

Tabela 12. Wartości średniej rocznej sprawności przesyłu ciepła ze źródła ciepła do zaworów czerpalnych nw,d__

Lp.

Rodzaj systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

nW,d

1

Miejscowe podgrzewanie wody - systemy bez obiegów cyrkulacyjnych

Lp.

Rodzaj systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

nW,d

1.1

Podgrzewanie wody bezpośrednio przy punktach poboru

1,00

1.2

Podgrzewanie wody dla grupy punktów poboru w jednym lokalu mieszkalnym

0,80

2

Mieszkaniowe węzły cieplne

2.1

Kompaktowy węzeł cieplny dla pojedynczego lokalu mieszkalnego bez obiegu cyrkulacyjnego

0,85

3

Centralne podgrzewanie wody - systemy bez obiegów cyrkulacyjnych

3.1

Systemy przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynkach jednorodzinnych

0,60

4

Centralne podgrzewanie wody - systemy z obiegami cyrkulacyjnymi, z

niezaizolowanymi pionami instalacyjnymi i zaizolowanymi przewodami rozprowadzaj ącymi

4.1

Liczba punktów poboru ciepłej wody:

a) do 30,

0,60

b) powyżej 30 do 100,

0,50

c) powyżej 100

0,40

5

Centralne podgrzewanie wody - systemy z obiegami cyrkulacyjnymi, z instalacyjnymi i zaizolowanymi przewodami rozprowadzającymi

pionami

5.1

Liczba punktów poboru ciepłej wody:

a) do 30,

0,70

b) powyżej 30 do 100,

0,60

c) powyżej 100

0,50

6

Centralne podgrzewanie wody - systemy z obiegami cyrkulacyjnymi z ograniczeniem

czasu pracy, z pionami instalacyjnymi i zaizolowanymi przewodami rozprowadzaj ącymi

6.1

Liczba punktów poboru ciepłej wody:

a) do 30,

0,80

b) powyżej 30 do 100,

0,70

c) powyżej 100

0,60


4.I.3.4. Średnią roczną sprawność akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej nW,s wyznacza się według wzoru:

(29)


QW,nd + ^QW,d

<-W,S


QW,nd + AQW.d + AQ

gdzie:

AQW,S =Z(VS • qs • tsw)-10-3    kWh/rok    (30)

i

gdzie:

QW,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

AQw,d

roczne straty ciepła w instalacji przesyłu ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

AQW,S

roczne straty ciepła w zasobnikach ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Vs

pojemność zasobnika ciepłej wody użytkowej

dm2

qs

jednostkowa strata ciepła zasobnika ciepłej wody użytkowej określona w tabeli 13

W/dm2

tsW

liczba godzin w roku

h

Lokalizacja zasobnika ciepłej wody użytkowej

Pojemność

zasobnika

ciepłej

wody

użytkowej

[dm3]

qs

[W/dm3]

Rodzaj zasobnika ciepłej wody użytkowej

Pośrednio podgrzewane, zasobniki solarne, elektryczne całodobowe

biwalentne

zasobniki

Zasobniki

elektryczne

usytuowane

w miejscu

poboru

ciepłej

wody

użytkowej

Zasobniki

gazowe

Grubość izolacji termicznej

100 mm

50 mm

20 mm

W przestrzeni

25

0,68

1,13

2,04

2,80

3,13

nieogrzewanej

50

0,54

0,86

1,58

2,80

3,07

100

0,43

0,65

1,23

2,80

3,02

200

0,34

0,49

0,95

-

2,96

500

0,25

0,34

0,68

-

2,89

1000

0,20

0,26

0,53

-

2,84

1500

0,18

0,22

0,46

-

2,81

2000

0,16

0,20

0,41

-

2,78

W przestrzeni

25

0,55

0,92

1,66

2,28

2,55

ogrzewanej

50

0,44

0,70

1,29

2,28

2,50

100

0,35

0,53

1,00

2,28

2,46

200

0,28

0,40

0,78

-

2,41

500

0,21

0,28

0,56

-

2,35

1000

0,17

0,21

0,43

-

2,31

1500

0,14

0,18

0,37

-

2,28

2000

0,13

0,16

0,33

-

2,27

W przypadku braku danych do obliczeń według wzoru (29), przyjmuje się wartości średniej rocznej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej nW,s określone w tabeli 14.

Tabela 14. Wartości średniej rocznej sprawności akumulacji ciepła w elementach pojemnościowych systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej nW,s__

Lp.

Zasobnik ciepłej wody użytkowej w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

nW,s

1

Zasobnik ciepłej wody użytkowej w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej, wyprodukowany:

a) przed 1995 r.,

0,60

b) w latach 1995-2000,

0,65

c) w latach 2001-2005,

0,80

d) po 2005 r.

0,85

2

System przygotowania ciepłej wody użytkowej bez zasobnika ciepłej wody użytkowej

1,00

4.1.4. System chłodzenia

4.1.4.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia Qk,C wyznacza się według wzoru:

Qk,C = Qc,nd/nc,tot    kWh/rok    (31)

gdzie:

nc,tot = SEER ' nc,s • Tlc>d ' nc,e    (3 2)

gdzie:_

Qc,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia

kWh/rok

n C,tot

średnia sezonowa sprawność całkowita systemu chłodzenia

-

SEER

średni sezonowy współczynnik efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu

nc,s

średnia sezonowa sprawność akumulacji chłodu w elementach pojemnościowych systemu chłodzenia

-

nc,d

średnia sezonowa sprawność przesyłu chłodu ze źródła chłodu do przestrzeni chłodzonej

-

nc,e

średnia sezonowa sprawność regulacji i wykorzystania chłodu w przestrzeni chłodzonej

-

4.I.4.2. Średni sezonowy współczynnik efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu SEER wyznacza się według wzoru:

SEER = SEERref • (1 + £Ci)    (33)

i

gdzie:

SEERref

referencyjny średni współczynnik efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu

ci

współczynnik korekcyjny w zależności od systemu chłodzenia określony w tabeli 16

-

Jako wartość SEERref dla agregatów do schładzania cieczy przyjmuje się wartość średniego europejskiego współczynnika efektywności chłodzenia (ESEER) na podstawie specyfikacji technicznej wyrobu, a w przypadku braku takich danych - zgodnie z wytycznymi Eurovent. Wartość SEERref dla systemów chłodzenia z bezpośrednim schładzaniem powietrza wyznacza się według wzoru:

SEERref = 1,25-EERref    (34)

gdzie:

EERref


wskaźnik efektywności EER w warunkach referencyjnych -parametrów powietrza:

a)    powietrze wlotowe do chłodnicy: 27/19°C WB (WB -temperatura powietrza według wskazań termometru mokrego),

b)    powietrze wlotowe do skraplacza: 35°C

- określany na podstawie specyfikacji technicznej wyrobu, a w przypadku braku takich danych - zgodnie z wytycznymi Eurovent


W przypadku braku możliwości wyznaczenia wartości SEERref w sposób wskazany powyżej, przyjmuje się wartości SEERref określone w tabeli 15.

Tabela 15. Wartości referencyjnego średniego współczynnika efektywności energetycznej wytwarzania chłodu z nośnika energii lub energii dostarczanych do źródła chłodu SEERref

Lp.

Rodzaj systemu chłodzenia

SEERref

1

Agregaty do schładzania cieczy ze skraplaczem chłodzonym powietrzem *)

Lp.

Rodzaj systemu chłodzenia

SEERref

1.1

Sprężarki spiralne typu scroll z czynnikiem:

a) R407C,

3,8

b) R410A,

4,0

c) innym niż wymienione w lit. a i b

3,6

1.2

Sprężarki śrubowe z czynnikiem:

a) R407C,

3,1

b) R134A,

3,5

c) innym niż wymienione w lit. a i b

3,0

1.3

Sprężarki inne niż wymienione w lp. 1.1 i 1.2

2,8

2

Agregaty do schładzania cieczy ze skraplaczem chłodzonym cieczą **

2.1

Sprężarki spiralne typu scroll z czynnikiem:

a) R407C,

5,0

b) R410A,

5,6

c) innym niż wymienione w lit. a i b

4,7

2.2

Sprężarki śrubowe z czynnikiem:

a) R407C,

4,5

b) R134A,

5,4

c) innym niż wymienione w lit. a i b

4,2

2.3

Sprężarki inne niż wymienione w lp. 2.1 i 2.2

3,9

3

Systemy chłodzenia z bezpośrednim schładzaniem powietrza

3.1

Klimatyzator (split lub monoblok o wydajności chłodniczej <12 kW) z

czynnikiem:

3,3

a) R407C,

3,9

b)    R410A,

c)    innym niż wymienione w lit. a i b

3,0

3.2

System multisplit ze zmiennym przepływem czynnika (VRV, VRF)

4,1

3.3

Agregat skraplający z chłodnicą w centrali o wydajności chłodniczej > 12 kW z czynnikiem:

a) R407C,

3,0

b) R410A,

3,4

c) innym niż wymienione w lit. a i b

2,8

3.4

Centrala klimatyzacyjna dachowa („roof top”) z czynnikiem:

a) R407C,

3,2

b) R410A

3,7

4

Rewersyjna pompa ciepła typu solanka/woda z wymiennikiem gruntowym jako dolnym źródłem ciepła, wyposażona w funkcję chłodzenia pasywnego (tylko dla trybu chłodzenia) ***

10,0

5

Agregaty absorpcyjne (tylko dla trybu chłodzenia) ****

0,8

* Warunki referencyjne:

-

po stronie parowacza: woda o temperaturze 12/7°C (wlot/wylot),

-

po stronie skraplacza: temperatura powietrza otaczającego 35°C.

*ł) W arunki referencyj ne:

-

po stronie parowacza: woda o temperaturze 12/7°C (wlot/wylot),

***)

po stronie skraplacza: woda o temperaturze 30/35°C (wlot/wylot).

Podaną wartość należy stosować tylko w przypadku, gdy urządzenie to jest jedynym

źródłem chłodu w przestrzeni chłodzonej.

Wartość SEERref odniesiona do ciepła jako nośnika energii napędowej.

W przypadkach innych niż określone w tabeli 15, wartość SEERref wyznacza się jako stosunek efektu chłodniczego pracy urządzenia (kWh lub MJ) do części energii napędowej zużytej na ten cel (kWh lub MJ), która nie służy w tym samym czasie do produkcji ciepła lub energii elektrycznej.

Tabe

a 16. Wartości współczynnika korekcyjnego w zależności od systemu chłodzenia ci

Lp.

Rodzaj systemu chłodzenia

ci

1

Agregaty do schładzania cieczy

1.1

Schładzanie cieczy do temperatury powyżej +10°C (belki chłodzące, klimakonwektory bez osuszania powietrza)

+ 0,10

1.2

Schładzanie roztworu glikolu zamiast wody

- 0,03

1.3

Elektroniczny zawór rozprężny *)

+ 0,04

1.4

Chłodzenie naturalne (free-cooling) z czynnikiem pośredniczącym z chłodnicą wentylatorową, współpracujące z agregatem chłodniczym - tylko w przypadku schładzania cieczy do temperatury powyżej +10 oC

+ 0,15

1.5

Chłodzenie naturalne (free-cooling) z czynnikiem pośredniczącym z chłodzeniem pasywnym (wymiennik gruntowy), współpracujące z agregatem chłodniczym

+ 0,30

1.6

Nadążna regulacja wartości zadanej temperatury cieczy schładzanej w agregacie

+ 0,07

1.7

Skraplacz chłodzony cieczą z chłodnicą wentylatorową „suchą”

- 0,20

1.8

Skraplacz chłodzony cieczą z chłodnicą wentylatorową wyparną (wymiennik zraszany, obieg zamknięty)

- 0,05

1.9

Skraplacz chłodzony wodą schładzaną w chłodnicy wyparnej (obieg otwarty)

0,00

2

Agregaty do bezpośredniego schładzania powietrza z uwzględnieniem ich specyficznego wyposażenia technicznego

2.1

Klimatyzatory ze skraplaczem chłodzonym wodą o temperaturze poniżej 35°C

+ 0,15

2.2

Elektroniczny zawór rozprężny *)

+ 0,04

2.3

Chłodzenie naturalne (free-cooling) bezpośrednie (powietrzem zewnętrznym, przez centralę wentylacyjno-klimatyzacyjną)

+ 0,50

2.4

Klimatyzacja precyzyjna (close control)

+ 0,03

*) Podaną wartość ci należy przyjmować tylko w przypadku, gdy wartości SEERref są określane na podstawie tabeli 15.

4.1.4.3.Wyznaczanie średniej sezonowej sprawności akumulacji chłodu w elementach pojemnościowych systemu chłodzenia nC,s

Ilości ciepła przenoszonego z przestrzeni chłodzonej do elementów pojemnościowych systemu chłodzenia zlokalizowanych wewnątrz przestrzeni chłodzonej należy wliczać do wewnętrznych strat ciepła.

Zyski ciepła elementów pojemnościowych w systemie chłodzenia należy obliczać w taki sam sposób jak straty ciepła elementów pojemnościowych w systemie ogrzewczym (pkt 4.1.2.5.) i w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej (pkt 4.1.3.4.).

W przypadku braku takich danych, przyjmuje się wartości nC,s określone w tabeli 17.

Tabela 17. Wartości średniej sezonowej sprawności akumulacji chłodu w elementach pojemnościowych systemu chłodzenia nC,s__

Lp.

Parametry zbiornika buforowego i jego usytuowanie

nC,s

1

Zbiornik buforowy w systemie chłodzenia o temperaturach zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 6 do 8°C: a) wewnątrz przestrzeni chłodzonej,

0,94

Lp.

Parametry zbiornika buforowego i jego usytuowanie

riC.s

b) poza przestrzenią chłodzoną

0,92

2

Zbiornik buforowy w systemie chłodzenia o temperaturach zasilania

cieczy chłodzącej w przedziale od 12 do 16°C:

a) wewnątrz przestrzeni chłodzonej,

0,96

b) poza przestrzenią chłodzoną

0,94

3

System chłodzenia bez zbiornika buforowego

1,00

4.I.4.4. Wyznaczanie średniej sezonowej sprawności przesyłu chłodu ze źródła chłodu do przestrzeni chłodzonej nC,d

Ilości ciepła przenoszonego z przestrzeni chłodzonej do instalacji przesyłania chłodu w systemie chłodzenia zlokalizowanej wewnątrz przestrzeni chłodzonej należy wliczać do wewnętrznych strat ciepła.

Zyski ciepła instalacji przesyłania chłodu w systemie chłodzenia należy obliczać w taki sam sposób jak straty ciepła elementów pojemnościowych w systemie ogrzewczym (pkt 4.1.2.4.) i w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej (pkt 4.1.3.3.).

W przypadku braku takich danych, przyjmuje się wartości nC,d określone w tabeli 18.

Tabela 18. Wartości średniej sezonowej sprawności przesyłu chłodu ze źródła chłodu do przestrzeni chłodzonej nC,d__

Lp.

Rodzaj systemu chłodzenia

riC.d

1

Chłodzenie bezpośrednie zdecentralizowane

1.1

Klimatyzator monoblokowy ze skraplaczem chłodzonym:

a) powietrzem,

1,00

b) wodą

1,00

1.2

Klimatyzator rozdzielczy (split) ze skraplaczem chłodzonym:

a) powietrzem,

1,00

b) wodą

1,00

1.3

Klimatyzator rozdzielczy (duo-split) ze skraplaczem chłodzonym:

a) powietrzem,

0,98

b) wodą

0,98

1.4

System VRV i VRF

0,95

2

Chłodzenie bezpośrednie scentralizowane - jednoprzewodowa instalacja powietrzna

0,90

3

System chłodzenia z cieczą pośredniczącą:

a) układ prosty (bez podziału na obiegi), temperatury zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 6 do 8°C,

0,92

b) układ z podziałem na obiegi pierwotny i wtórny, temperatury zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 6 do 8°C,

0,96

c) układ zasilający klimakonwektory bez osuszania powietrza, w tym belki chłodzące, temperatury zasilania cieczy chłodzącej w przedziale od 12 do 16°C

0,98

4.1.4.5. Średnią sezonową sprawność regulacji i wykorzystania chłodu w przestrzeni chłodzonej nC,e przyjmuje się w oparciu o dane określone w tabeli 19.

Tabela 19. Wartości średniej sezonowej sprawności regulacji i wykorzystania chłodu w

przestrzeni chłodzonej nC,e

Lp.

Rodzaj instalacji i jej wyposażenie

riC.e

1

Instalacje hydrauliczne systemu chłodzenia wyposażone w zawory regulacyjne dwudrogowe zainstalowane przy chłodnicach powietrza:

Lp.

Rodzaj instalacji i jej wyposażenie

riC.e

a) regulacja skokowa,

0,92

b) regulacja ciągła

0,94

2

Instalacje hydrauliczne systemu chłodzenia wyposażone w zawory regulacyjne trójdrogowe zainstalowane przy chłodnicach powietrza:

a) regulacja skokowa,

0,94

b) regulacja ciągła

0,96

3

Instalacje hydrauliczne systemu chłodzenia wyposażone w zawory regulacyjne dwudrogowe z automatycznym równoważeniem ciśnień (typu PIBCV) zainstalowane przy chłodnicach powietrza oraz w elektronicznie sterowaną pompę:

a) regulacja skokowa,

0,96

b) regulacja ciągła

0,98

4.1.5. System wbudowanej instalacji oświetlenia

4.1.5.1,    Zakres stosowania metody

Metody nie stosuje się do budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

4.1.5.2.    Roczne zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla

wbudowanej instalacji oświetlenia Qk,L wyznacza się według wzoru:

QkL = LENAL    kWh/rok    (35)

gdzie:_

leni

liczbowy wskaźnik energii oświetlenia wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej charakterystyki energetycznej budynków - wymagania energetyczne dotyczące oświetlenia

kWh/(m2rok)

Al

powierzchnia pomieszczeń wyposażonych w system wbudowanej instalacji oświetlenia równa powierzchni przyjętej do obliczenia wskaźnika LENI

m2

4.1.6. Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Eel,pom

4.1.6.1. Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Eel,pom wyznacza się według wzoru:

Eel,pom = Eel,pom,H + Eel,pom,W + Eel,pom,C    kWh/rok    (36)

gdzie:_

Eel,pom,H

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Eel,pom,W

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Eel,pom,C

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

4.1.6.2. System ogrzewczy

Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Eel,pom,H wyznacza się według wzoru:

Eel,pom,H = Z qel,H,i ' tel,i ' Af ' 10^    kWh/rok    (37)

i

gdzie:

qel,H,i

zapotrzebowanie na moc elektryczną do napędu i-tego urządzenia pomocniczego w systemie ogrzewczym określone w tabeli 20

W/m2

tel,i

czas działania i-tego urządzenia pomocniczego w systemie ogrzewczym w ciągu roku określony w tabeli 20

h/rok

4.I.6.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej

Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Eel,pom,W wyznacza się według wzoru:

Eel,pom,W = Z qel,W,j ' Uj • Af • 10"3    kWh/rok    (38)

j

gdzie:

qel,W,j

zapotrzebowanie na moc elektryczną do napędu j-tego urządzenia pomocniczego w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej określone w tabeli 20

W/m2

tel,J

czas działania j-tego urządzenia pomocniczego w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej w ciągu roku określony w tabeli 20

h/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) *)

2

m

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie

dotyczącej

wskaźników

powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

4.1.6.4. System chłodzenia

Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia Eel,pom,C wyznacza się według wzoru:

(39)


Af


powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) *)_


m


”* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


kWh/rok

E el,pom, C    q

el,C,k • El.k

• Af • 10-

3

k

gdzie:

qel,C,k

zapotrzebowanie na moc elektryczną do napędu k-tego urządzenia pomocniczego w systemie chłodzenia określone w tabeli 20

W/m2

tel,k

czas działania k-tego urządzenia pomocniczego w systemie chłodzenia w ciągu roku określony w tabeli 20

h/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia chłodzona) *)

2

m

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest

4.I.6.5. Wyznaczanie zapotrzebowania na moc elektryczną do napędu urządzeń pomocniczych w systemach technicznych qel oraz czasu działania urządzeń pomocniczych w systemach technicznych w ciągu roku tel Czas działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym i w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej o ciągłym działaniu, w tym wentylatorów wyciągowych w przypadku wentylacji mechanicznej wywiewnej lub pomp cyrkulacyjnych w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej, należy przyjmować: teli0 = 8760 h.

Czas działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym i w systemie chłodzenia o działaniu ciągłym, w tym pomp obiegowych, należy przyjmować jako czas trwania okresu ogrzewczego lub chłodniczego wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.

Czas działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym, w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej lub w systemie chłodzenia o działaniu okresowym należy przyjmować na podstawie przyjętego sposobu działania tych urządzeń.

W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości czasu działania urządzeń pomocniczych w systemach technicznych tel określone w tabeli 20.

Wartości: qelHi, qelWj, qelCk należy obliczać na podstawie mocy zainstalowanych urządzeń

pomocniczych, biorąc pod uwagę współczynniki korekcyjne uwzględniające strukturę sieci przewodów, jej zrównoważenie hydrauliczne i sposób sterowania.

W przypadku braku takich danych przyjmuje się wartości zapotrzebowania na moc elektryczną do napędu urządzeń pomocniczych w systemach technicznych qel określone w tabeli 20.

Lp.

Rodzaj urządzenia pomocniczego

qel

[W/m2]

o

u-

+-> 1-1

1

Pompy obiegowe w systemie ogrzewczym z grzejnikami członowymi lub płytowymi przy granicznej temperaturze ogrzewania:

a)    12°C w budynku o powierzchni Af do 250 m2,

b)    10°C w budynku o powierzchni Af powyżej 250 m2

0,30

0,15

5700

4700

2

Pompy obiegowe w systemie ogrzewczym z grzejnikami podłogowymi przy granicznej temperaturze ogrzewania 15°C w budynku o powierzchni Af do 250 m2

0,50

6700

3

Pompy cyrkulacyjne w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej:

a) o działaniu ciągłym w budynku o powierzchni Af do 250

2

m ,

0,15

8760


zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


Tabela 20. Wartości zapotrzebowania na moc elektryczną do napędu urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym, systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej i w systemie chłodzenia qel [W/m2] oraz wartości czasu działania urządzeń pomocniczych w systemie ogrzewczym, w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej i w systemie chłodzenia tel [h/rok]_

Lp.

Rodzaj urządzenia pomocniczego

qel

[W/m2]

tel

[h/rok]

b)    o pracy przerywanej do 4 godzin na dobę w budynku o powierzchni Af powyżej 250 m ,

c)    o pracy przerywanej do 8 godzin na dobę w budynku o

2

powierzchni Af powyżej 250 m

0,04

0,04

7300

5840

4

Pompa ładująca zasobnik ciepłej wody użytkowej w budynku o powierzchni Af:

a)    do 250 m2,

2

b)    powyżej 250 m

0,25

0,20

270

580

5

Pompa ładująca zasobnik buforowy w systemie ogrzewczym w budynku o powierzchni Af:

a)    do 250 m ,

2

b)    powyżej 250 m

0,20

0,04

1500

1500

6

Napęd pomocniczy i regulacja kotła do przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynku o powierzchni Af:

a)    do 250 m2,

2

b)    powyżej 250 m

1,40

0,50

310

410

7

Napęd pomocniczy i regulacja kotła do ogrzewania w budynku o powierzchni Af:

a)    do 250 m2,

b)    powyżej 250 m2

0,50

0,15

2520

3900

8

Napęd pomocniczy pompy ciepła woda/woda w systemie:

a)    ogrzewczym,

b)    przygotowania ciepłej wody użytkowej

0,70

0,70

1600

400

9

Napęd pomocniczy pompy ciepła glikol/woda w systemie:

a)    ogrzewczym,

b)    przygotowania ciepłej wody użytkowej

0,45

0,45

1600

400

10

Regulacja węzła cieplnego obsługującego system ogrzewczy i system przygotowania ciepłej wody użytkowej

0,09

8760

11

Pompy i regulacja instalacji solarnej w budynku o powierzchni Af:

a)    do 500 m2,

b)    powyżej 500 m2

0,40

0,30

1530

1530

12

Wentylator w centrali nawiewno-wywiewnej, krotność wymiany powietrza:

a)    do 0,6 h"1,

b)    powyżej 0,6 h"1

0,50

1,30

8760 p*° 8760-p*0

13

Wentylator w centrali wywiewnej, krotność wymiany powietrza:

a)    do 0,6 h"1,

b)    powyżej 0,6 h"1

0,40

0,90

8760-p*0

8760-p*0

14

Wentylator miejscowy systemu wentylacyjnego

2,40

8760-p*0

*)

; P - udział czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równy wykorzystaniu budynku w miesiącu, wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.2.

4.2. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne

4.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczoną do budynku dla systemów

technicznych Qk wyznacza się według wzoru:

Qk = Qk,H + Qk,W + Qk,L + Qk,C + Eel,pom    kWh/rok    (40)

gdzie:_

Qk,H

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Qk,W

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qk,C

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

Qk,L

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *)

kWh/rok

Eel,pom

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych

kWh/rok

*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

4.2.2. System ogrzewczy

4.2.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Qk,H wyznacza się według wzoru:

Qk,H = EQ k,H,i i


kWh/rok


(41)

gdzie:

Qk,H,i = Xi ' QH,nd/nH,tot,i

gdzie:

kWh/rok

(42)

Qk,H,i

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

kWh/rok

Xi

udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji zapewniany przez i-ty podsystem w systemie ogrzewczym (suma udziałów równa jest 1)

QH,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji *)

kWh/rok

nH,tot,i

średnia sezonowa sprawność całkowita i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym **)

-

*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.2.

**) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.2.

4.2.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej

4.2.3.I. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,W wyznacza się według wzoru:

Qk,W =Z Qk,W,j    kWh/rok    (43)

J

gdzie:

Qk,w,j = Xj • Qw,nd/nw,tot,j    kWh/rok    (44)

gdzie:_

Qk,W,j

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

xj

udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej zapewniany przez j-ty

-

podsystem w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej (suma udziałów równa jest 1)

QW,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej *)

kWh/rok

nW,tot,j

średnia sezonowa sprawność całkowita j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej **)

-

*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.3.

**) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.3.1.


4.2.4. System chłodzenia

4.2.4.I. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia Qk,C wyznacza się według wzoru:

kWh/rok

(45)

kWh/rok

(46)


Qk,C _ EQ k.C.k k

gdzie:

Qk,C,k = Xk ' QC,nd/nc,tot,k

gdzie:

Qk,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

kWh/rok

Xk

udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię użytkową do chłodzenia zapewniany przez k-ty podsystem w systemie chłodzenia (suma udziałów równa jest 1)

QC,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia *)

kWh/rok

nC,tot,k

średnia sezonowa sprawność całkowita k-tego podsystemu w systemie chłodzenia **)

-

*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.4.

**) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.4.1.

4.2.5. System wbudowanej instalacji oświetlenia

4.2.5.1.    Zakres stosowania metody

Metody nie stosuje się do budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

4.2.5.2.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia Qk,L wyznacza się według wzoru:

QktJ ~^Qk.L.I 1

kWh/rok

(47)

gdzie:

Qk,L,l _ Xl ' Qk,L

gdzie:

kWh/rok

(48)


Qk,L,l

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia

kWh/rok

Xl

udział w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia zapewniany przez l-ty podsystem w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia (suma udziałów równa jest 1)

Qk,L

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *)

kWh/rok

*) Wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.5.

4.2.6. Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Eel,pom wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.6.

5. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową Qu w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową

5.1. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową Qu wyznacza się według wzoru:

Qu = Qn,d + QW,nd + Qo,nd    kWh/rok    (49)

gdzie:_

QH,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

kWh/rok

QW,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qc,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia

kWh/rok


5.2. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

QH,nd

5.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji QHnd wyznacza się według wzoru:

QH,nd = Z QH,nd,s    kWh/rok    (50)

s

gdzie:

QH,nd,s

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji w strefie ogrzewanej

kWh/rok

s

liczba stref ogrzewanych

-

5.2.2. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji w strefie ogrzewanej QHnds wyznacza się według wzoru:

Q


H,nd,s


Z Q


H,nd,s,n


kWh/rok


(51)

n

gdzie:

QH,nd,s,n

gdzie:

QH,ht,s,n nH,gn,s,n • Qh ,gn,s,n

kWh/m-c

(52)

QH,nd,s,n

zapotrzebowanie na ciepło do ogrzewania i wentylacji w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku (uwzględnia się wartości większe od 0)

kWh/m-c

QH,ht,s,n

całkowita ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej w n-tym miesiącu roku

kWh/m-c

nH,gn,s,n

współczynnik wykorzystania zysków ciepła w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia

QH,gn,s,n

całkowite zyski ciepła w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku

kWh/m-c

5.2.3. Całkowitą ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej w n-tym miesiącu roku QHhtsn wyznacza się według wzoru:

QnhtAn = Q tr,s,n + Qv,,n    kWh/m-c    (53)

gdzie:

Qtr,s,n

całkowita ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez przenikanie w n-tym miesiącu roku

kWh/m-c

Qve,s,n

całkowita ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez wentylację w n-tym miesiącu roku

kWh/m-c


5.2.3.I. Wyznaczanie całkowitej ilości ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez przenikanie w n-tym miesiącu roku Qtrsn

Htr,s

całkowity współczynnik przenoszenia ciepła przez przenikanie dla strefy ogrzewanej

W/K

0 int,s,H

średnia temperatura wewnętrzna w strefie ogrzewanej wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia

°C

0e,n

średnia miesięczna temperatura powietrza zewnętrznego według danych klimatycznych z najbliższej względem lokalizacji budynku stacji meteorologicznej podawanych w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa

°C

tM

liczba godzin w miesiącu

h

Htr,

współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) bezpośrednio do środowiska zewnętrznego (e) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego

W/K

H

r-Ltr,iue

współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) przez przyległe przestrzenie nieogrzewane w budynku lub przyległym budynku (u) do otoczenia (e) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego

W/K

Htr,ig

współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) do gruntu (g) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego

W/K

Htr,ij

współczynnik przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) do przyległej strefy ogrzewanej w budynku lub w przyległym budynku (j) wyznaczony zgodnie z podstawową metodą według Polskiej Normy dotyczącej instalacji ogrzewczych w budynkach - metoda obliczania projektowego obciążenia cieplnego

W/K

*) Wartości temperatury wewnętrznej w pomieszczeniach strefy ogrzewanej przyjmuje się zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi.

5.2.3.1.1, Całkowitą ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez przenikanie w n-tym miesiącu roku Qtrsn wyznacza się według wzoru:

Qtr,s,n = Htr,s '^rn^H - 0e,n )' tM ' 10^

kWh/m-c

(54)

gdzie:

Htr,s = Htr,ie + Htr,iue + Htr,ij + Htr,ig

W/K

(55)

gdzie:


5.2.3.1.2. Wyznaczanie współczynnika przenoszenia ciepła ze strefy ogrzewanej (i) bezpośrednio do środowiska zewnętrznego (e) Htr,ie

W przypadku zastosowania w budynku elementów specjalnych, takich jak: przestrzenie słoneczne nieklimatyzowane, elementy z izolacją transparentną, wentylowane ściany słoneczne oraz wentylowane elementy obudowy, wpływ takich elementów na wartość współczynnika Htr,ie należy wyznaczać według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych

właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.

5.2.3.I.3. Wyznaczanie średniej miesięcznej temperatury wewnętrznej w przestrzeni nieogrzewanej z zyskami ciepła

Wartość średniej miesięcznej temperatury wewnętrznej w przestrzeni nieogrzewanej z zyskami ciepła należy obliczać z bilansu strat i zysków ciepła, przy założeniu, że współczynnik wykorzystania zysków ciepła jest równy 1.

W celu określenia, czy przestrzeń okresowo ogrzewana, w tym klatka schodowa, w n-tym miesiącu roku jest przestrzenią ogrzewaną albo przestrzenią nieogrzewaną, należy obliczyć w podany wyżej sposób średnią miesięczną temperaturę wewnętrzną w tej przestrzeni, przy czym:

1)    jeżeli obliczona średnia miesięczna temperatura wewnętrzna jest niższa od temperatury określonej w przepisach techniczno-budowlanych, przestrzeń ta jest w n-tym miesiącu roku przestrzenią ogrzewaną;

2)    jeżeli obliczona średnia miesięczna temperatura wewnętrzna jest równa albo wyższa od temperatury określonej w przepisach techniczno-budowlanych, przestrzeń ta jest w n-tym miesiącu roku przestrzenią nieogrzewaną.

5.2.3.2. Wyznaczanie całkowitej ilości ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej przez wentylację w n-tym miesiącu roku Qve;3,n

Całkowitą ilość ciepła przenoszonego ze strefy ogrzewanej miesiącu roku Q wyznacza się według wzoru:

przez wentylację w n-tym

Qve,s,n _ Hve,s ' (^inUH ®e,n )' ^M ' 10

gdzie:

kWh/m-c

(56)

Hve,s _ P a ' ca ' ^ bve,k ' Vve,k,n

W/K

(57)

k

gdzie:

Hve,s

współczynnik przenoszenia ciepła przez wentylację ze strefy ogrzewanej

W/K

®int,s,H

średnia temperatura wewnętrzna w strefie ogrzewanej wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia *)

°C

^e,n

średnia miesięczna temperatura powietrza zewnętrznego według danych klimatycznych z najbliższej względem lokalizacji budynku stacji meteorologicznej podawanych w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa

°C

tM

liczba godzin w miesiącu

h

Pa • ca

pojemność cieplna powietrza (równa jest 1200)

J/(m3K)

bvek

czynnik korekty temperatury dla strumienia powietrza zewnętrznego

k **)

-

Vve,k,n

uśredniony w czasie strumień powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej **)

m3/s

k

identyfikator strumienia powietrza zewnętrznego:

k = 1 - w przypadku podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku k = 2 - w przypadku dodatkowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku, zależnego od rodzaju wentylacji i szczelności budynku

k = 3 - w przypadku podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie, kiedy budynek nie jest użytkowany k = 4 - w przypadku dodatkowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie, kiedy budynek nie jest użytkowany, zależnego od rodzaju wentylacji i szczelności budynku

*) Wartości temperatury wewnętrznej w pomieszczeniach strefy ogrzewanej przyjmuje się zgodnie z przepisami techniczno-budowlanymi.

**) Wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.1. albo według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.

5.2.4. Całkowite zyski ciepła w strefie ogrzewanej w n-tym miesiącu roku QHgnsn wyznacza

się według wzoru:

QH,gn,s,n = Qsol,H + Qint,H    kWh/m-c    (5 8)

gdzie:_

Qsol,H

miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez okna, drzwi balkonowe lub powierzchnie oszklone

kWh/m-c

Qint,H

miesięczne wewnętrzne zyski ciepła

kWh/m-c

5.2.4.1. Miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez okna, drzwi balkonowe lub powierzchnie oszklone QsolH wyznacza się według wzoru:

Qsol,H = S Ci • Ai • Ii • FSh,gl • Fsh • ggl    kWh/m-c    (59)

i

gdzie:

Ci

udział pola powierzchni oszklenia do całkowitego pola powierzchni okna (wartość średnia równa jest 0,7)

-

Ai

pole powierzchni okna, drzwi balkonowych lub powierzchni oszklonej w świetle otworu w przegrodzie

2

m

Ii

energia promieniowania słonecznego padająca w danym miesiącu na płaszczyznę, w której usytuowane jest okno, drzwi balkonowe lub powierzchnia oszklona, według danych klimatycznych z najbliższej względem lokalizacji budynku stacji meteorologicznej podawanych w Biuletynie Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw budownictwa, lokalnego planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa

kWh/(m2m-c)

F

rsh,gl

czynnik redukcyjny ze względu na zacienienie dla ruchomych urządzeń zacieniających wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków -obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia

Fsh

czynnik redukcyjny ze względu na zacienienie od przegród zewnętrznych wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej

-

energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia

ggl

całkowita przepuszczalność energii promieniowania słonecznego dla przezroczystej części okna, drzwi balkonowych lub powierzchni oszklonej wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia

Miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez specjalne elementy obudowy budynku, takie jak elementy z izolacją transparentną, wentylowane ściany słoneczne, wentylowane elementy obudowy i przyległe przestrzenie słoneczne wyznacza się według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.

5.2.4.2. Miesięczne wewnętrzne zyski ciepła Qint H wyznacza się według wzoru:

Qint,H = qmt • Af • tM • 10-3    kWh/m-c    (60)

gdzie:

qint

obciążenie cieplne pomieszczeń wewnętrznymi zyskami ciepła określone w tabeli 26

W/m2

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) *)

m2

tM

liczba godzin w miesiącu

h

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)

mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

5.3. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej QW,nd

Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej QW,nd wyznacza się według wzoru:

QW,nd = VWi • Af • cw • PW -(0W "0O)■ kR ' V3600    kWh/rok    (61)

gdzie:

Vwi

jednostkowe dobowe zapotrzebowanie na ciepłą wodę użytkową *)

dm /(m ' dzień)

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana) **)

m2

cW

ciepło właściwe wody (równe jest 4,19)

kJ/(kgK)

Pw

gęstość wody (równa jest 1)

kg/dm3

0w

obliczeniowa temperatura ciepłej wody użytkowej w zaworze czerpalnym (równa jest 55)

°C

00

obliczeniowa temperatura wody przed podgrzaniem (równa jest 10)

°C

kR

współczynnik korekcyjny ze względu na przerwy w użytkowaniu ciepłej wody użytkowej ***)

-

tR


liczba dni w roku (równa jest 365)


dzień


* Należy przyjąć wartości określone w tabeli 27, a w przypadku ich braku - dane określone na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej.

**) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

***) Należy przyjąć wartości określone w tabeli 27, a w przypadku braku takich danych kR wyznacza się jako stosunek liczby dni użytkowania ciepłej wody użytkowej do liczby dni w roku tR.


5.4. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową do chłodzenia QC,nd 5.4.1. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia QC,ndwyznacza się według wzoru:

Qc,nd = Z Qcm,    kWh/k    (62)

z


gdzie:

QC,nd,z

zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia w strefie chłodzonej *)

kWh/rok

z

liczba stref chłodzonych

-

*) W przypadku chłodzenia z przerwami lub z osłabieniem należy wyznaczać wec Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - oblicz; energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia, a w przypadku chłodzenia ciągłeg pkt 5.4.2.

ług Polskiej mie zużycia o zgodnie z

5.4.2. Zapotrzebowanie na energię użytkową do chłodzenia w strefie chłodzonej QC,ndz w


przypadku chłodzenia ciągłego wyznacza się według wzoru:


QC,nd,z Z Q C,nd,z,n

n


kWh/rok


(63)

(64)


gdzie:

QC,nd,z,n _ QC,gn,z,n - n C,ln,z,n ' QC,ht,z,n

kWh/m-c

gdzie:

QC,nd,z,n

zapotrzebowanie na ciepło do chłodzenia w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku (uwzględnia się wartości większe od 0)

kWh/m-c

QC,gn,z,n

całkowite zyski ciepła w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku

kWh/m-c

nC,ln,z,n

bezwymiarowy czynnik wykorzystania strat ciepła w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia

QC,ht,z,n

całkowita ilość ciepła przenoszona przez przenikanie i wentylację w strefie chłodzonej w n-tym miesiącu roku *)

kWh/m-c

*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.2.3.

5.4.3. Obliczenia całkowitych miesięcznych zysków ciepła QCgnz,n


QC,gn,z,n = Qsol,C + Qint,C    kWh/m-c    (65)

gdzie:_

Qsol,C

miesięczne zyski ciepła od promieniowania słonecznego przez okna, drzwi balkonowe i powierzchnie oszklone *)

kWh/m-c

Qint,C

miesięczne wewnętrzne zyski ciepła w strefie chłodzonej

kWh/m-c

*) Wyznacza się zgodnie z pkt 5.2.4.1.


5.4.3.I. Miesięczne wewnętrzne zyski ciepła w strefie chłodzonej QintC

Qint,c = Qint • Af • tM •10-3    kWh/m-c    (66)

gdzie:

qint

obciążenie cieplne pomieszczeń strefy chłodzonej wewnętrznymi zyskami ciepła *)

W/m2

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia chłodzona) **)

m2

tM

liczba godzin w miesiącu

h

*) Określone w tabeli 26, a w przypadku braku tych danych wyznaczone według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.

**) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

5.5. Dane specyficzne w zależności od rodzaju budynku

5.5.1. Wyznaczanie uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej budynku Vve,k,n oraz czynnika korekty temperatury dla strumienia powietrza zewnętrznego k bve,k

Tabela 21. Wartości uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej budynku Vve,k,n [m3/s] oraz wartości czynnika korekty temperatury dla strumienia

Lp.

Wentylacja

k

V

Vve,k,n

[m3/s]

1

Wentylacja grawitacyjna

1

1

V0

2

1

V inf

2

Wentylacja mechaniczna wywiewna

1

1

Vex

2

1

V x,ex

3

Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna

1

1 - noc

Vsu

2

1

V x,su


powietrza zewnętrznego k bve,k dla wentylacji w budynkach mieszkalnych, zamieszkania zbiorowego oraz w użytkowanych całodobowo budynkach użyteczności publicznej przeznaczonych na potrzeby opieki zdrowotnej_

Tabela 22. Wartości uśrednionego w czasie strumienia powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej budynku Vve,k,n [m3/s] oraz czynnika korekty temperatury dla strumienia

powietrza zewnętrznego k bve,k dla wentylacji w budynkach użyteczności publicznej, z wyłączeniem użytkowanych całodobowo budynków przeznaczonych na potrzeby opieki zdrowotnej, w budynkach magazynowych, produkcyjnych użytkowanych z przerwami oraz gospodarczych nieprzeznacznych do hodowli zwierząt_

Lp.

Wentylacja

k

bve,k

Vve,k,n

[m3/s]

1

Wentylacja grawitacyjna

1

3

Vo

2

3

Vinf

3

(1- p)

0,2^Vo

4

(1- p)

V inf

2

Wentylacja mechaniczna wywiewna działająca okresowo

1

3

V ex

2

3

V x,ex

3

(1- p)

0,1Vex

4

(1- p)

V inf

3

Wentylacja mechaniczna nawiewno-wywiewna działająca okresowo

1

(P)-(1 - noc,n )

Vsu

2

3

V x,su

3

(1- p)

0

4

(1- p)

V inf

gdzie:

V 0,V ex,V su

średni podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w strefie ogrzewanej

m3/s

V inf

średni dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności, spowodowany działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach w przypadku wentylacji grawitacyjnej i w przypadku wyłączonej wentylacji mechanicznej

m3/s

V

v x,ex

średni dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności przy pracy wentylatorów w przypadku wentylacji mechanicznej wywiewnej spowodowany działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach, wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej cieplnych właściwości użytkowych budynków - współczynniki przenoszenia ciepła przez przenikanie i wentylację - metoda obliczania

m3/s

Vx,su*)

średni dodatkowy strumień powietrza infiltrującego przez nieszczelności przy pracy wentylatorów w przypadku wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej, wyznaczony według Polskiej Normy dotyczącej cieplnych właściwości użytkowych budynków -współczynniki przenoszenia ciepła przez przenikanie i wentylację -metoda obliczania

m3/s

noc,n

łączna miesięczna skuteczność zastosowania urządzenia do odzysku ciepła z powietrza wywiewanego przy wstępnym podgrzaniu powietrza nawiewanego w gruntowym wymienniku ciepła określana według wzoru (67)

3

udział czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równy wykorzystaniu budynku w miesiącu, wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.2.

* Jeżeli w budynku nie została przeprowadzona próba szczelności to w obliczeniach należy przyjmować krotność wymiany powietrza w budynku równą 4 h-1.

noc,n    1 (l noc1,n j'!1    ^GWC,n )J    (67)

gdzie:

noc1,n

skuteczność odzysku ciepła z powietrza wywiewanego wyznaczona według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia

^GWCp

skuteczność gruntowego wymiennika ciepła określona w oparciu o dane udostępnione przez producenta lub dostawcę albo na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej (w przypadku braku gruntowego wymiennika ciepła równa jest 0)

Uśredniony w czasie strumień powietrza zewnętrznego k w strefie ogrzewanej Vve1>n dla wentylacji grawitacyjnej lub mechanicznej wywiewnej wyznacza się według wzoru:

Vve,1, = Vve,1,' A*    m3/s    (68)

Średni dodatkowy strumień powietrza zewnętrznego infiltrującego przez nieszczelności, spowodowany działaniem wiatru i wyporu termicznego w pomieszczeniach w przypadku wentylacji grawitacyjnej i w przypadku wyłączonej wentylacji mechanicznej Vinf wyznacza się w następujący sposób:

1) na podstawie wyników próby szczelności budynku:

Vinf = 0,05 • n50 • V/3600

m3/s

(69)

2) przy braku próby szczelności budynku:

Vinf = n • V/3600

m3/s

(70)

gdzie:


gdzie:

Vve,1s

podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesiony do powierzchni strefy ogrzewanej określony w tabelach 23-25

m3/(sm2)

A*

powierzchnia strefy ogrzewanej

m2

n50

krotność wymiany powietrza w budynku zmierzona przy różnicy ciśnienia 50 Pa

V

kubatura strefy ogrzewanej

m3

n

krotność wymiany powietrza w budynku spowodowana infiltracją powietrza przez nieszczelności obudowy budynku w warunkach eksploatacyjnych *)

h-1

*) Należy przyjmować:

1)    n = 0,2 - w budynkach wzniesionych po 1995 r. oraz w budynkach wzniesionych wcześniej, w których po roku 1995 wymienione zostały okna i drzwi balkonowe;

2)    n = 0,3 - w budynkach innych niż wymienione w pkt 1.

Tabela 23. Wartości podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesione do powierzchni strefy ogrzewanej Vve1s [m3/(sm2)] w

budynku mieszkalnym wielorodzinnym wyposażonym w wentylację grawitacyjną lub wentylację mechaniczną wywiewną lub w lokalu mieszkalnym w takim budynku_

Lp.

Strefa ogrzewana lub okresowo ogrzewana

Vve,1s

[m3/(sm2)]

1

Lokale mieszkalne w przypadku wentylacji:

a)    ciągłej,

b)    mechanicznej z osłabieniem w nocy

0,32 ■ 10-3 0,28 ■ 10-3

Lp.

Strefa ogrzewana lub okresowo ogrzewana

Vve,1s

[m3/(sm2)]

2

Klatki schodowe w budynkach wybudowanych przed 1990 r., w których nie przeprowadzono termomodernizacji:

a)    bez wiatrołapu,

b)    z wiatrołapem

0,43 10-3 0,22 ■ 10-3

3

Klatki schodowe w budynkach innych niż wymienione w lp. 2:

a)    bez wiatrołapu,

b)    z wiatrołapem

0,22 ■ 10'3 0,07 ■ 10-3


Tabela 24. Wartości podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesione do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,1s [m3/(s-m2)] w

budynku mieszkalnym jednorodzinnym wyposażonym w wentylację grawitacyjna lub wentylację mechaniczną wywiewną_

Lp.

Strefa ogrzewana

Vve,1,s

[m3/(sm2)]

1

Pomieszczenia mieszkalne i pomocnicze, w tym wewnętrzna klatka schodowa, w przypadku wentylacji:

a)    ciągłej,

b)    mechanicznej z osłabieniem w nocy

0,31 ■ 10-3 0,27 ■ 10-3


Tabela 25. Wartości podstawowego strumienia powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesione do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,1AS [m /(sm )] w

budynkach użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, magazynowych i produkcyjnych wyposażonych w wentylację grawitacyjną lub wentylację mechaniczną wywiewną_

lp-

Rodzaj budynku

Vve,1s

[m3/(sm2)]

1

Użyteczności

publicznej

a)    biurowy,

b)    przeznaczony na potrzeby: oświaty, szkolnictwa wyższego i nauki

0,56 ' 10-3

2

przeznaczony na potrzeby: opieki zdrowotnej, gastronomii

0,42 ■ 10-3

3

przeznaczony na potrzeby: handlu, usług

0,33 ■ 10-3

4

przeznaczony na potrzeby sportu

0,42 ■ 10-3

5

Zamieszkania zbiorowego

0,42 ■ 10-3

6

Magazynowy

0,08 ■ 10-3

7

Produkcyjny

indywidualnie w zależności od rodzaju produkcji i sposobu użytkowania


Podstawowy strumień powietrza zewnętrznego w okresie użytkowania budynku odniesiony do powierzchni strefy ogrzewanej Vve,1;s w budynkach wyposażonych w wentylację nawiewno-wywiewną wyznacza się według wzoru:


V , = r

ve,1,s    n


Vv


m3/s


(71)


gdzie:

Vve,1,s,n

strumień powietrza zewnętrznego odpowiadający przyjętemu w budowlanej dokumentacji technicznej sposobowi użytkowania strefy budynku obsługiwanej przez wentylację nawiewno-wywiewną

m3/s

rn

stopień zmniejszenia strumienia powietrza zewnętrznego w n-tym miesiącu roku *

-

* W przypadku wentylacji nawiewno-wywiewnej działającej ze stałym strumieniem powietrza zewnętrznego wartość rn równa jest 1. W przypadku wentylacji działającej z regulowanym ręcznie lub automatycznie strumieniem powietrza zewnętrznego, wartość rustala się uwzględniając sposób regulacji tego strumienia oraz sposób użytkowania strefy budynku obsługiwanej przez wentylację nawiewno-wywiewną. W przypadku braku takich danych przyjmuje się rn = 0,75.

5.5.2.    Wartości udziału czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równego wykorzystaniu budynku w miesiącu p, podczas którego należy zapewnić podstawowy strumień powietrza zewnętrznego, wyznacza się na podstawie sposobu użytkowania budynku, z uwzględnieniem wymagań określonych w przepisach techniczno-budowlanych. W przypadku braku danych w zakresie sposobu użytkowania budynku, wartości należy wyznaczyć według Polskiej Normy dotyczącej energetycznych właściwości użytkowych budynków - obliczanie zużycia energii na potrzeby ogrzewania i chłodzenia.

5.5.3.    Wyznaczanie obciążenia cieplnego pomieszczeń wewnętrznymi zyskami ciepła qint

Tabela 26. Wartości obciążenia cieplnego pomieszczeń wewnętrznymi zyskami ciepła qint [W/m2]_

Lp.

Rodzaj budynku

qint

[W/m2]

1

Mieszkalny

wielorodzinny

7,1 *

1 o **)

2

jednorodzinny

6,8

3

Użyteczności

publicznej

biurowy

(20,0-p + 8,0-(1 - p ))-p +

+ (2,0 - p +1,0-(1-p ))-(1-P)

4

przeznaczony na potrzeby: oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki

12,0 -P +1,0-(1-P) ****

5

przeznaczony na potrzeby opieki zdrowotnej

8,0

6

przeznaczony na potrzeby gastronomii

10,0-p +1,0-(1-p) ****

7

przeznaczony na potrzeby sportu

9,0 -p +1,0-(1-p) ****

8

przeznaczony na potrzeby: handlu, usług

10,0 -p +1,0-(1-p) ****

9

Zamieszkania zbiorowego

6,0 -p + 2,0-(1 -p) ****

10

Magazynowy

2,0-p +1,0-(1-p) ****

11

Produkcyjny

indywidualnie w zależności od rodzaju produkcji i sposobu użytkowania

* Lokale mieszkalne.

Lp.

Rodzaj budynku q

[W/m2]

**) k ***)

regulo

(l- P1

regule Przy s

qmt = ****)

wyko

atki schodowe.

P1 - udział powierzchni pomieszczeń biurowych w powierzchni pomieszczeń o )wanej temperaturze powietrza w budynku biurowym.

) - udział powierzchni pomieszczeń pomocniczych w powierzchni pomieszczeń o )wanej temperaturze powietrza w budynku biurowym.

tandardowym sposobie użytkowania budynków biurowych (P1 = 0,6 i P = 0,3):

5,7 W/m2.

P - udział czasu działania wentylatorów wentylacji mechanicznej w miesiącu równy rzystaniu budynku w miesiącu, wyznaczony zgodnie z pkt 5.5.2.

5.5.4. Wyznaczanie współczynnika korekcyjnego ze względu na przerwy w użytkowaniu ciepłej wody użytkowej kR oraz jednostkowego dobowego zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową VWi

Tabela 27. Wartości współczynnika korekcyjnego ze względu na przerwy w użytkowaniu ciepłej wody użytkowej kR oraz wartości jednostkowego dobowego zapotrzebowania na ciepłą wodę użytkową VWi [dm3/(m2dzień)]

Lp.

Rodzaj budynku

kR

Vwi

[dm3/(m2dzień)]

1

Mieszkalny

wielorodzinny

0,90

2,00 * 1,60 **)

2

jednorodzinny

0,90

1,40

3

Użyteczności

publicznej

biurowy

0,70

0,35

4

przeznaczony na potrzeby: oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki

0,55

0,80

5

przeznaczony na potrzeby opieki zdrowotnej

1,00

6,50

6

przeznaczony na potrzeby gastronomii

0,80

2,50

7

przeznaczony na potrzeby sportu

0,33 - 0,50

0,25

8

przeznaczony na potrzeby: handlu, usług

0,78

0,60

9

Zamieszkania zbiorowego

0,60

3,75

10

Magazynowy

0,70

0,10

11

Produkcyjny

indywidualnie w zależności od rodzaju produkcji i sposobu użytkowania

* Ryczałtowe rozliczenie za ciepłą wodę.

**) Rozliczenie według indywidualnego zużycia.

6. Wyznaczanie jednostkowej wielkości emisji CO2

6.1. Wyznaczanie jednostkowej wielkości emisji CO2 w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w proste systemy techniczne

6.1.1. Jednostkową wielkość emisji CO2 wyznacza się według wzoru:

ECO2 _ (ECO2,H + ECO2,W + ECO2,C + ECO2,L + ECO2,pom)/Af t CO2/(m rok)

(72)

gdzie:

ECO2H = 36 40-7 'Qk,H'We,H

t CO2/rok

(73)

ECO2,W = 36 '10 'Qk, W ' We, W

t CO2/rok

(74)

ECO2C = 36'10-7 'Qk,C'We,C

t CO2/rok

(75)

Eco2,l = 36'10-7 'WeL

t CO2/rok

(76)

ECO2,pom    36 10 (Eel,pom,H ^^epom,H +Eelpom,W ^^epom,W +Eelpom,C ^^epom,C) ^ CO2/rok    (77)

gdzie:

Ec02,H

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system ogrzewczy

t CO2/rok

ECO2,W

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system przygotowania ciepłej wody użytkowej

t CO2/rok

ECO2,C

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system chłodzenia

t CO2/rok

ECO2,L

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system wbudowanej instalacji oświetlenia

t CO2/rok

ECO2,pom

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez urządzenia pomocnicze w systemach technicznych

t CO2/rok

Qk,H

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Qk,W

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qk,C

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

Qk,L

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia

kWh/rok

Eel,pom,H

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Eel,pom,W

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Eel,pom,C

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

We,H

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system ogrzewczy wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

We,W

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

We,C

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

We,L

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez system wbudowanej instalacji oświetlenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

W” e,pom,H

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w systemie ogrzewczym wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

W” e,pom,W

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w systemie przygotowania ciepłej wody

t CO2/TJ

użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

W e,pom,C

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w systemie chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2

* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniej szej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

6.1.2. Wyznaczanie wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa WW przypadkach, o których mowa w tabeli 28, przyjmuje się wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We określone w tej tabeli.

Wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We dla energii elektrycznej z sieci elektroenergetycznej systemowej oraz dla ciepła sieciowego przyjmuje się w oparciu o dane udostępnione przez wytwórcę lub dostawcę tego nośnika energii lub energii. W pozostałych przypadkach, wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We przyjmuje się na podstawie rozporządzenia Komisji (UE) nr 601/2012 z dnia 21 czerwca 2012 r. w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych zgodnie z dyrektywą 2003/87/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (Dz. Urz. UE L 181 z 12.07.2012, str. 30, z późn. zm.).

Tabela 28. Wartości wskaźnika emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa We [t

CO2/]

m

Lp.

Sposób zasilania budynku w energię

Rodzaj nośnika energii lub energii

We

[t CO2/TJ1

1

Miejscowe wytwarzanie energii w budynku

Olej opałowy lekki

74,1

2

Olej opałowy ciężki

77,4

3

Gaz ziemny

56,1

4

Gaz płynny

63,1

5

Węgiel kamienny

98,3

6

Węgiel brunatny

101,0

7

Lokalne odnawialne źródła energii

Energia słoneczna

0,0

8

Energia wiatrowa

9

Energia geotermalna

10

Biomasa

11

Biogaz

6.2. Wyznaczanie jednostkowej wielkości emisji CO2 w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne

6.2.1. Jednostkową wielkość emisji CO2 wyznacza się według wzoru:

ECO2 _ (ECO2,H + ECO2,W + ECO2,C + ECO2,L + ECO2,pom )/Af    t CO2/(m rok)    (78)

gdzie:

Eco2,h = 36-10-7Qk,H,i'W,IU    t CO2/rok    (79)

i

ECO2,W = 3610-7 'Z Qk,W,j •We.W.j J

EcO2,C = 36-10-7 'ZQk.C.k-WeCl

k

ECO2L = 36'10-7 'ZQk, L ,|'W,

l

ECO2 = 36'10-7 • (Z E|    „ W

CO2,pom    V/ y el.nom.Ri łłe


t CO2/rok t CO2/rok t CO2/rok


(80)

(81)

(82)


e,pom,H,i


Z E


el,pom,W,j ^^^pom^WJ +


Z E


el,pom,C,k ^^.pom^k )


k


t CO2/rok

(83)

gdzie:

ECO2,H

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system ogrzewczy

t CO2/rok

ECO2,W

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system przygotowania ciepłej wody użytkowej

t CO2/rok

ECO2,C

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system chłodzenia

t CO2/rok

ECO2,L

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez system wbudowanej instalacji oświetlenia

t CO2/rok

ECO2,pom

wielkość emisji CO2 pochodząca z procesu spalania paliw przez urządzenia pomocnicze w systemach technicznych

t CO2/rok

Qk,H,i

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

kWh/rok

Qk,W,j

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qk,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

kWh/rok

Qk,L,l

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia

kWh/rok

Eel,pom,H,i

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

kWh/rok

Eel,pom,W,j

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Eel,pom,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

kWh/rok

We,H,i

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez i-ty podsystem w systemie ogrzewczym wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

We,W,J

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez j-ty podsystem w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

We,C,k

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez k-ty podsystem w systemie chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

We,L,l

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez l-ty podsystem w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia

t CO2/TJ


wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

"We,pom,H,i

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w i-tym podsystemie w systemie ogrzewczym wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

"We,pom,Wj

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w l-tym podsystemie w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

We,pom,C,k

wskaźnik emisji CO2 w zależności od rodzaju spalanego paliwa przez urządzenia pomocnicze w k-tym podsystemie w systemie chłodzenia wyznaczony zgodnie z pkt 6.1.2.

t CO2/TJ

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

7. Wyznaczanie obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii

7.1.    Wyznaczanie obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w proste systemy techniczne

7.1.1.    System ogrzewczy

7.1.1.1.    Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:

CH = QkH/Af    kWh/(m2rok)    (84)

gdzie:

Qk,H

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku

kWh/rok

dla systemu ogrzewczego

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

2

m


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


7.1.1.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.1.1.1. wyznacza się według wzoru:

CH = Q^h W’6    kg/(m2rok) lub m3/(m2rok)    (85)

gdzie:

QkJ


roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku kWh/rok


dla systemu ogrzewczego

Wo

wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa

MJ/m3 lub MJ/kg

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

2

m

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

7.1.2. System przygotowania ciepłej wody użytkowej

7.1.2.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:

CW = Qk,W/Af

gdzie:


kWh/(m2rok)


(86)

Qk,W


roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej_


kWh/rok


Af


powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)_


m


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


7.1.2.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.1.2.1. wyznacza się według wzoru:

C =


q    3 6

kw ’    kg/(m2rok) lub m3/(m2rok)    (87)

Ck,W Af • Wo

gdzie:

Qk,W

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Wo

wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa

MJ/m3 lub MJ/kg

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest

zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


7.1.3. System chłodzenia

7.1.3.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:

CC = Qkc/Af    kWh/(m2rok)    (88)

gdzie:

Qk,C

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku

kWh/rok

dla systemu chłodzenia

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

2

m


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


7.1.3.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.1.3.1. wyznacza się według wzoru:

CC = O’0 w    kg/(m2 rok) lub m3/(m2rok)    (89)

gdzie:_

Qk,C

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia

kWh/rok

Wo

wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa

MJ/m3 lub MJ/kg

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

7.1.4. System wbudowanej instalacji oświetlenia

Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:

CL = QkL/Af    kWh/(m2rok)    (90)

gdzie:

Qk,L

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *)

kWh/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) **)

m2

* Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

**) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


7.1.5. Urządzenia pomocnicze w systemach technicznych

Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:


kWh/(m2rok)


(91)

Cel,pom    Eel,pom/Af

gdzie:

Eel,pom

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową

kWh/rok

dostarczaną do budynku dla systemów technicznych

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

2

m


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


7.2. Wyznaczanie obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową wyposażonych w złożone systemy techniczne

7.2.1.    Systemy ogrzewcze

7.2.1.1.    Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:


Ch =Z Qk,H,i/Af    kWh/(m2-r°k)    (92)

i

gdzie:

Qk,H,i

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku

kWh/rok

dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


7.2.I.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.2.1.1. wyznacza się według wzoru:

CH = Y QAk,H w3,6    kg/(m2rok) lub m3/(m2rok)    (93)


gdzie:


Qk,H,i


roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym_


kwh/rok


Wo,i


wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym_


MJ/m3 lub

MJ/kg


Af


powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)_


m


*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


7.2.2. Systemy przygotowania ciepłej wody użytkowej

7.2.2.1. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:


Cw = Y QŁwj/A,

j

gdzie:


kWh/(m2rok)


(94)


Qk,W,j


roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej_


kwh/rok


Af


powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *_


m


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


7.2.2.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.2.2.1. wyznacza się według wzoru:

Cw = Y QkW'»3,6    kg/(m2• rok) lub m3/(m2 rok)    (95)

j Af Wo,j


gdzie:

Qk,W,j

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Wo,j

wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

MJ/m3 lub MJ/kg

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *■*

m2

* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3) mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

7.2.3. Systemy chłodzenia

7.2.3.I. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, ciepło sieciowe, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:

C


kWh/(m2rok)


(96)


C

Z QtC.k/A,

k

gdzie:

Qk,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku

kWh/rok

dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *■*

m2


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


7.2.3.2. Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii innych niż wymienione w pkt 7.2.3.1. wyznacza się według wzoru:

CC =ZQk,C,k——    kg/(m2rok) lub m3/(m2rok)    (97)

k Af • w0,k

gdzie:_

Qk,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

kWh/rok

Wo,k

wartość opałowa paliwa określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego paliwa dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

MJ/m3 lub MJ/kg

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *■*

m2

* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


7.2.4. Systemy wbudowanej instalacji oświetlenia

Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:

Cl = Z Qk,L,l/Af    kWh/(m2rok)    (98)

i

gdzie:

Qk,L,l

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku

kWh/rok

dla l-tego podsystemu w systemie wbudowanej instalacji oświetlenia

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2


* Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.


7.2.5. Urządzenia pomocnicze w systemach technicznych

Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii (energia elektryczna, energia słoneczna, energia geotermalna i energia wiatrowa) wyznacza się według wzoru:

Cel,pom = (Z Eel,pom,H,i + Z Eel,pom,Wj +Z Eel,pom,C,k )/Af    ikWh^TOk)    (99)

i    j    k

gdzie:_

Eel,pom,H,i

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla i-tego podsystemu w systemie ogrzewczym

kWh/rok

Eel,pom,W,j

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla j-tego podsystemu w systemie przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Eel,pom,C,k

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla k-tego podsystemu w systemie chłodzenia

kWh/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

2

m

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1) równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

8. Wyznaczanie udziału odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową

Udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową wyznacza się według wzoru:

%


(100)


2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniej szej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


Qk,H,oze + Qk,W,oze + Qk,C,oze + Qk

Ue = -

Qk

_    + e

E-k,L,oze    el,pompze 100%

gdzie:

Qk,H,oze

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego zapewniane przez odnawialne źródła energii *

kWh/rok

Qk,W,oze

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej zapewniane przez odnawialne źródła energii **

kWh/rok

Qk,C,oze

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu chłodzenia zapewniane przez odnawialne źródła energii ***

kWh/rok

Qk,L,oze

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia zapewniane przez odnawialne źródła energii

kWh/rok

Eel,pom,oze

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych zapewniane przez odnawialne źródła energii

kWh/rok

Qk

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych

kWh/rok

* W przypadku pomp ciepła wyznacza się według wzoru: QkHoze = QHnd• (1 ——)

Tl]^,g

**) W przypadku pomp ciepła wyznacza się według wzoru: Qk Woze = QHnd • (1——)

rlv^,g

*** w przypadku pomp ciepła wyznacza się według wzoru: QkCoze = QCnd • (1--1—)

SEER

Załącznik nr 2

METODOLOGIA OBLICZANIACHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKU ILOKALU MIESZKALNEGO LUBCZĘŚCIBUDYNKUSTANOWIĄCEJSAMODZIELNĄCAŁOŚĆ TECHNICZNO-UŻYTKOWĄOPARTANAFAKTYCZNIE ZUŻYTEJ ILOŚCI ENERGII

1.    Sposób obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową

1.1.    Jeżeli budynek, lokal mieszkalny lub część budynku stanowiąca samodzielną całość techniczno - użytkową posiada system ogrzewczy oraz system przygotowania ciepłej wody użytkowej, które są zasilane jednym rodzajem nośnika energii (gazem ziemnym lub ciepłem sieciowym) i na dokumentach potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego w budynku i lokalu mieszkalnym lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową nie jest wskazany cel jego zużycia:

1)    roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego oraz systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej jest wyznaczane wspólnie;

2)    roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemu ogrzewczego oraz systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej jest wyznaczane wspólnie;

3) roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej nie jest wyznaczane.

1.2.    Jeżeli w budynku lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową mają miejsce procesy technologiczne, to w obliczeniach charakterystyki energetycznej nie uwzględnia się zapotrzebowania na energię w tych procesach, a także zapotrzebowania na energię przez instalacje obsługujące te procesy. Zyski ciepła od tych procesów dolicza się do wewnętrznych zysków ciepła pomieszczeń.

2.    Wyznaczanie wskaźników rocznego zapotrzebowania na energię EP, EK oraz EU

2.1.    Wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP, wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK oraz wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU wyznacza się zgodnie z pkt 2 załącznika nr 1.

2.2.    Wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU nie jest wyznaczana w przypadku, o którym mowa w pkt 1.1.

3.    Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną dla systemów technicznych Qp wyznacza się zgodnie z pkt 3 załącznika nr 1.

4.    Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk

4.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych Qk wyznacza się według wzoru:

Qk = Qk,H

gdzie:

+ QkW + QkL + Eel,pom kWh/rOk

(1)

Qk,H

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

Qk,W

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

Qk,L

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia *)

kWh/rok

Eel,pom

roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych

kWh/rok

*) Nie wyznacza się dla budynków mieszkalnych i lokali mieszkalnych.

4.2. System ogrzewczy

4.2.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego wyznacza się na podstawie dokumentów potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania. Wartość QkH wyrażona w jednostkach kWh/rok jest średnią zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej.

4.2.2. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego Qk,H wyznacza się według wzoru:

1) dla ciepła sieciowego:

C

Q„h =-p    kWh/rok    (2)

gdzie:

Ch,3


suma zużycia ciepła sieciowego na potrzeby ogrzewania z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.2.1.


kWh/rok


2) dla gazu ziemnego:

CH3 • Wo

QkH = —H-    kWh/rok    (3)

VkH 10,8 W

gdzie:_

Ch,3

suma zużycia gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.2.1.

m3/rok

Wo

wartość opałowa gazu ziemnego określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego gazu

MJ/m3

4.3. System przygotowania ciepłej wody użytkowej

4.3.1. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznacza się na podstawie dokumentów potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej. Wartość Qkwwyrażona w jednostkach kWh/rok jest średnią zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej.

4.3.2. Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,W wyznacza się według wzoru:

1) dla ciepła sieciowego:

C

Qk,w = 3^    kWh/rok    (4)

gdzie:

CW,3


suma zużycia ciepła sieciowego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.3.1.


kWh/rok


2) dla gazu ziemnego:

CW3 • Wo

(^kw =-,- kWh/rok    (5)

kw 10,8

gdzie:

CW,3

suma zużycia gazu ziemnego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.3.1.

m3/rok

Wo

wartość opałowa gazu ziemnego określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego gazu

MJ/m3

4.4. System ogrzewczy i system przygotowania ciepłej wody użytkowej

4.4.1.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego oraz systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznacza się na podstawie dokumentów potwierdzających rzeczywiste zużycie ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej, w których nie wskazano zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na poszczególne cele. Wartość QkH+wwyrażona w jednostkach kWh/rok jest średnią zużycia ciepła sieciowego lub gazu

ziemnego z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej.

4.4.2.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej i systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej Qk,H+W wyznacza się według wzoru:

1) dla ciepła sieciowego:

C

Qk.H+W =^Y~    kWh/rok    (6)

gdzie:

CH+W,3


suma zużycia ciepła sieciowego na potrzeby ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.4.1.


kWh/rok


2) dla gazu ziemnego:

C • W

Qk.H+W = H+,Wn38    °    kWh/rok    (7)

10,8

gdzie:

CH+W,3

suma zużycia gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania i przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.4.1.

m3/rok

Wo

wartość opałowa gazu ziemnego określona w oparciu o dane udostępnione przez dostawcę tego gazu

MJ/m3

4.5.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia Qk,L wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.5. załącznika nr 1.

4.6.    Roczne zapotrzebowanie na energię pomocniczą końcową dostarczaną do budynku dla systemów technicznych E^^m wyznacza się zgodnie z pkt 4.1.6. załącznika nr 1.

5. Wyznaczanie rocznego zapotrzebowania na energię użytkową Qu

5.1. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową Qu wyznacza się według wzoru:

Qu = Qn,nd + QW,nd    kWh/rok    (8)

gdzie:_

QH,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji

kWh/rok

QW,nd

roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

5.2. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do ogrzewania i wentylacji QH,nd wyznacza się według wzoru:

QH,nd = Qk,H ' ^H.tot    kWh/rok    (9)

gdzie:_

Qk,H

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu ogrzewczego

kWh/rok

nH,tot

średnia sezonowa sprawność całkowita systemu ogrzewczego wyznaczona zgodnie z pkt 4.1.2.1. załącznika nr 1

-

5.3. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową do przygotowania ciepłej wody użytkowej QW,nd wyznacza się według wzoru:

QW,nd = Qk,W • nW,tot    kWh/rok    (10)

gdzie:_

Qk,W

roczne zapotrzebowanie na energię końcową dostarczaną do budynku dla systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej

kWh/rok

nW,tot

średnia roczna sprawność całkowita systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej wyznaczona zgodnie z pkt 4.1.3.1. załącznika nr 1

-

5.4. Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową Qu nie jest wyznaczane w przypadku, o którym mowa w pkt 1.1.

6. Jednostkową wielkość emisji CO2 wyznacza się zgodnie z pkt 6 załącznika nr 1.

7. Wyznaczanie obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii

7.1. System ogrzewczy

Obliczeniową roczną ilość zużywanego ciepła sieciowego lub gazu ziemnego wyznacza się według wzoru:

^H3    kWh/(m2rok) lub m3/(m2rok)    (11)

Ch =

3- Af

gdzie:

Ch,3

suma zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.2.1.

kWh/rok

lub

m3/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

2

m

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

7.2. System przygotowania ciepłej wody użytkowej

Obliczeniową roczną ilość zużywanego ciepła sieciowego lub gazu ziemnego wyznacza się według wzoru:

-'W,3


kWh/(m2 • rok) lub m3/(m2 rok)


Cw .    ...

(12)

właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych , a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie._


C =

'-'W

3-A

gdzie:

CW,3

suma zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczone na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.3.1.

kWh/rok

lu3b

m3/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2

*) Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

1)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%;

2)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%;

3)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

7.3. System ogrzewczy i system przygotowania ciepłej wody użytkowej

Obliczeniową roczną ilość zużywanego ciepła sieciowego lub gazu ziemnego wyznacza się

według wzoru:

c

Ch+w = kWh/(m rok) lub m /(m rok) (13)

3 * Af

gdzie:

CH+W,3

suma zużycia ciepła sieciowego lub gazu ziemnego na potrzeby ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej z ostatnich 3 lat poprzedzających wydanie świadectwa charakterystyki energetycznej, wyznaczona na podstawie dokumentów, o których mowa w pkt 4.4.1.

kWh/rok

lu3b

m3/rok

Af

powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) *)

m2

7.4.    Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii dla systemu wbudowanej instalacji oświetlenia wyznacza się zgodnie z pkt 7.1.4. załącznika nr 1.

7.5.    Obliczeniową roczną ilość zużywanego nośnika energii lub energii dla urządzeń pomocniczych w systemach technicznych wyznacza się zgodnie z pkt 7.1.5. załącznika nr 1.

WZÓR ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKU


ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKU Numer świadectwa    


Oceniany budynek

Rodzaj budynku 1

Zdjęcie budynku

Przeznaczenie budynku 2)

Adres budynku

Rok oddania do użytkowania budynku 3)

Metoda obliczania charakterystyki energetycznej 4)

Powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) Af |m2] 5)

Powierzchnia użytkowa |m2]

Ważne do (rrrr-mm-dd) 6)


Stacja meteorologiczna, według której danych obliczana jest charakterystyka energetyczna 7)_


Ocena charakterystyki energetycznej budynku 8)

Wskaźniki charakterystyki energetycznej

Oceniany budynek

Wymagania dla nowego budynku według przepisów techniczno-budowlanych

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową

EU = ... kWh/(m2rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową 9)

EK = ... kWh/(m2 rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną 9)

EP = ... kWh/(m2rok)

EP = ... kWh/(m2rok)

Jednostkowa wielkość emisji CO2

ECO2 = ... t CO2/(m2rok)

Udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową

Uoze = . %

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP [kWh/(m2-rok)]

Oceniany budynek

(

0    50 100 150

1    i i i i i i i

200 250 300 350

i i i i i i i

400 450 500 >500

_i_i_i_i_i_i_

t Wymagania dla nowego budynku


Obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez budynek 10)

System techniczny

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ilość nośnika energii lub energii

Jednostka/(m2-rok

)

Ogrzewczy

1)

n)

Przygotowania ciepłej wody użytkowej

1)

n)

Chłodzenia

1)

n)

Wbudowanej instalacji oświetlenia 9)

1)

n)


Sporządzający świadectwo:

Imię i nazwisko:

Nr uprawnień budowlanych albo nr wpisu do rejestru n):

Data wystawienia:

Podpis i pieczątka


świadectwo charakterystyki energetycznej budynku

Numer świadectwa    


Podstawowe parametry techniczno-uźytkowe budynku

Liczba kondygnacji budynku

Kubatura budynku |m3]

Kubatura budynku o regulowanej temperaturze powietrza |m3]

Podział powierzchni użytkowej budynku 12)

Temperatury wewnętrzne w budynku w zależności od stref ogrzewanych

Rodzaj konstrukcji budynku

Przegrody budynku

Nazwa przegrody

Opis przegrody

Współczynnik przenikania ciepła przegrody U fW/(m2-K)]

uzyskany

wymagany 13)

1)

2)

3)

4)

n)

System ogrzewczy

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

sezonowa

sprawność

Wytwarzanie ciepła

Przesył ciepła

Akumulacja ciepła

Regulacja

i wykorzystanie ciepła

System przygotowania ciepłej wody użytkowej

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

roczna

sprawność

Wytwarzanie ciepła

Przesył ciepła

Akumulacja ciepła

System chłodzenia

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

sezonowa

sprawność

Wytwarzanie chłodu

Przesył chłodu

Akumulacja chłodu

Regulacja i wykorzystanie chłodu

Wentylacja

System wbudowanej instalacji oświetlenia 9)

Inne istotne dane dotyczące budynku


świadectwo charakterystyki energetycznej budynku

Numer świadectwa    

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU [kWh/(m3 4 5rok)] 14)

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Oświetlenie

wbudowane

Suma

[kWh/(m4rok)1

Udział [%1

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU: ... kWh/(m4rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK [kWh/(m4rok)] 14)

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Oświetlenie wbudowane 9)

Suma

1)

2)

n)

Suma [kWh/(m2rok)1

Udział [%1

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK: ... kWh/(m2rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP [kWh/(m4rok)] 14)

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Oświetlenie wbudowane 9)

Suma

1)

2)

n)

Suma

[kWh/(m4rok)1

Udział [%1

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP: ... kWh/(m4rok)

Zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej budynku w zakresie:

ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ BUDYNKU_

Numer świadectwa    I    ~

Objaśnienia_

Rodzaj budynku: mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, rekreacji indywidualnej, gospodarczy, produkcyjny, magazynowy.

2)    Należy określić zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), zwanymi dalej „przepisami techniczno-budowlanymi”, np. budynek przeznaczony na potrzeby opieki zdrowotnej.

3)    Dotyczy budynku oddanego do użytkowania.

4)    Należy wpisać: metoda obliczeniowa albo metoda zużyciowa.

5)    Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

a)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%,

b)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%,

c)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

6)    Świadectwo charakterystyki energetycznej traci ważność po upływie terminu wskazanego w tym świadectwie albo w przypadku, o którym mowa w art. 63 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.

7)    Należy wypełnić w przypadku metody obliczeniowej.

8)    Charakterystyka energetyczna budynku jest określana na podstawie porównania wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP niezbędnego do zaspokojenia potrzeb energetycznych budynku w zakresie ogrzewania, wentylacji, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej i wbudowanej instalacji oświetlenia z maksymalną wartością wskaźnika EP wynikającą z przepisów techniczno-budowlanych oraz porównania wartości współczynnika przenikania ciepła przegród U w budynku z maksymalną wartością współczynnika wynikającą z przepisów techniczno-budowlanych.

W przypadku budynku nowowznoszonego uzyskane wartości wskaźnika EP oraz współczynników przenikania ciepła przegród U nie powinny przekraczać wartości wynikających z przepisów techniczno-budowlanych.

W przypadku budynku podlegającego przebudowie jedynie wartości współczynników przenikania ciepła przegród U podlegających przebudowie nie powinny przekraczać wartości wynikających z przepisów techniczno-budowlanych.

9)    Rocznego zapotrzebowania na energię końcową oraz nieodnawialną energię pierwotną przez system wbudowanej instalacji oświetlenia nie wyznacza się w przypadku budynku mieszkalnego.

10)    Metoda obliczeniowa odnosi się do standardowego sposobu użytkowania i standardowych warunków klimatycznych, natomiast metoda zużyciowa odnosi się do faktycznego sposobu użytkowania budynku, w związku z czym mogą wystąpić różnice w wynikach końcowych między obliczeniami sporządzonymi tymi metodami.

W przypadku korzystania z metody obliczeniowej - z uwagi na standardowy sposób użytkowania - uzyskane wartości obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii nie pozwalają wnioskować o rzeczywistym zużyciu energii w budynku, wartości te są przybliżone.

u) Rejestr, o którym mowa w art. 5 ust. 14 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.

12) Podział powierzchni użytkowej (np. część mieszkalna: ....m2, część garażowa:......m2, część usługowa:......m2, część

techniczna: m2).

13)    Wymagania dotyczące wartości współczynnika przenikania ciepła przegród U powinny być spełnione jedynie w przypadku budynku nowowznoszonego albo budynku podlegającego przebudowie.

14)    Wartości rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową i nieodnawialną energię pierwotną odpowiednio dla

systemu ogrzewczego, systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej, systemu chłodzenia, systemu wbudowanej instalacji oświetlenia i dla urządzeń pomocniczych odniesione do powierzchni Af. Wartości rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową i nieodnawialną energię pierwotną dla urządzeń pomocniczych systemów technicznych odniesione do powierzchni Af należy wykazać w odpowiednich polach dotyczących celu ich zużycia._

Uwagi_

1.    Niniejsze świadectwo charakterystyki energetycznej zostało wydane na podstawie oceny charakterystyki energetycznej budynku zgodnie

z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia........ w

sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej (Dz. U. poz......).

2.    Roczne zapotrzebowanie na energię w świadectwie charakterystyki energetycznej jest wyrażane przez roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną, energię końcową oraz energię użytkową. Dane do obliczeń określa się na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej lub obmiaru budynku istniejącego i przyjmuje się standardowy albo faktyczny sposób użytkowania, w zależności od wybranej metody obliczania.

3.    Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialna energię pierwotną uwzględnia obok energii końcowej, dodatkowe nakłady nieodnawialnej energii pierwotnej na dostarczenie do budynku każdego wykorzystanego nośnika energii lub energii. Uzyskane niskie wartości wskazują na nieznaczne zapotrzebowanie na energię i tym samym wysoką efektywność energetyczną budynku i zużycie energii chroniące zasoby naturalne i środowisko.

4.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową określa roczną ilość energii dostarczaną do budynku dla systemów: ogrzewczego, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz wbudowanej instalacji oświetlenia. Zapotrzebowanie na energię końcową jest to ilość energii, która powinna być dostarczona do budynku przy standardowym lub faktycznym sposobie użytkowania z uwzględnieniem wszystkich strat, aby zapewnić utrzymanie temperatury wewnętrznej, której wartość została określona w przepisach techniczno-budowlanych, niezbędną wentylację oraz oświetlenie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Niskie wartości sygnalizują wysokosprawne systemy techniczne w budynku i jego wysoką efektywność energetyczną.

5.    Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową określa:

a)    w przypadku ogrzewania budynku - energię przenoszoną z budynku do jego otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym, pomniejszoną o zyski ciepła,

b)    w przypadku chłodzenia budynku - zyski ciepła pomniejszone o energię przenoszoną z budynku do jego otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym,

c)    w przypadku przygotowania ciepłej wody użytkowej - energię przenoszoną z budynku do jego otoczenia ze ściekami.

Niskie wartości sygnalizują bardzo dobrą charakterystykę energetyczną przegród, niewielkie straty ciepła przez wentylację oraz optymalne zarządzanie zyskami słonecznymi._


WZÓR ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ LOKALU MIESZKALNEGO


ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ LOKALU MIESZKALNEGO Numer świadectwa    


Oceniany lokal mieszkalny

Rodzaj budynku 1)

Zdjęcie budynku

Przeznaczenie budynku 2)

Adres budynku

Rok oddania do użytkowania budynku 3)

Metoda obliczania charakterystyki energetycznej 4)

Powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) Af |m2] 5)

Powierzchnia użytkowa lokalu |m2]

Ważne do (rrrr-mm-dd)


Stacja meteorologiczna, według której danych obliczana jest charakterystyka energetyczna 6)_


Ocena charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego


7)


Wskaźniki charakterystyki energetycznej


Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową_


Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową 8)_


Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną 8)_


Jednostkowa wielkość emisji CO2


Udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową_


Oceniany lokal mieszkalny


EU = ... kWh/(m2rok)


EK = ... kWh/(m2rok)


EP = ... kWh/(m2rok)


ECO2 = ... t CO2/(m2rok)


Uoze = . %


Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP [kWh/(m •rok)]



System techniczny

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ilość nośnika energii lub energii

Jednostka/(m2-rok

)

Ogrzewczy

1)

n)

Przygotowania ciepłej wody użytkowej

1)

n)

Chłodzenia

1)

n)


Sporządzający świadectwo:

Imię i nazwisko:

Nr uprawnień budowlanych albo nr wpisu do rejestru 10):

Data wystawienia:

Podpis i pieczątka


ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ LOKALU MIESZKALNEGO Numer świadectwa    


Podstawowe parametry techniczno-użytkowe lokalu mieszkalnego

Liczba kondygnacji lokalu mieszkalnego

Kubatura lokalu mieszkalnego [m3]

Kubatura lokalu mieszkalnego o regulowanej temperaturze powietrza [m3]

Temperatury wewnętrzne w lokalu mieszkalnym w zależności od stref ogrzewanych w lokalu

Rodzaj konstrukcji budynku

Przegrody lokalu mieszkalnego

Nazwa przegrody

Opis przegrody

Współczynnik przenikania ciepła przegrody U [W/(m2-K)]

uzyskany

wymagany 11)

1)

2)

3)

4)

n)

System ogrzewczy

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

sezonowa

sprawność

Wytwarzanie ciepła

Przesył ciepła

Akumulacja ciepła

Regulacja

i wykorzystanie ciepła

System przygotowania ciepłej wody użytkowej

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

roczna

sprawność

Wytwarzanie ciepła

Przesył ciepła

Akumulacja ciepła

System chłodzenia

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

sezonowa

sprawność

Wytwarzanie chłodu

Przesył chłodu

Akumulacja chłodu

Regulacja i wykorzystanie chłodu

Wentylacja

Inne istotne dane dotyczące lokalu mieszkalnego


ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ LOKALU MIESZKALNEGO Numer świadectwa    

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU [kWh/(m6 7 8 9rok)] 12)

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Suma

[kWh/(m8rok)]

Udział [%]

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU: ... kWh/(m8rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK [kWh/(m8rok)] 12)

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Suma

i)

2)

n)

Suma [kWh/(m8rok)]

Udział [%]

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK: ... kWh/(m8 rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotna

EP [kWh/(m8rok)] 12)

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Suma

i)

2)

n)

Suma

[kWh/(m8rok)]

Udział [%]

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP: ... kWh/(m8rok)

ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ LOKALU MIESZKALNEGO Numer świadectwa    


Objaśnienia_

Rodzaj budynku: mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, rekreacji indywidualnej, gospodarczy, produkcyjny, magazynowy.

2)    Należy określić zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (Dz. U. z 2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), zwanymi dalej „przepisami techniczno-budowlanymi”, np. budynek przeznaczony na potrzeby opieki zdrowotnej.

3)    Dotyczy budynku oddanego do użytkowania.

4)    Należy wpisać: metoda obliczeniowa albo metoda zużyciowa.

5)    Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części o wysokości w świetle:

a)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%,

b)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 50%,

c)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

6)    Należy wypełnić w przypadku metody obliczeniowej.

7)    Charakterystyka energetyczna lokalu mieszkalnego jest określana na podstawie wyznaczenia wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP niezbędnego do zaspokojenia potrzeb energetycznych lokalu mieszkalnego w zakresie ogrzewania, wentylacji, chłodzenia i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz porównania wartości współczynnika przenikania ciepła przegród U w lokalu mieszkalnym z maksymalną wartością współczynnika wynikającą z przepisów techniczno-budowlanych.

W przypadku lokalu mieszkalnego w budynku nowowznoszonym uzyskane wartości współczynników przenikania ciepła przegród U nie powinny przekraczać wartości wynikających z przepisów techniczno-budowlanych.

8)    Rocznego zapotrzebowania na energię końcową oraz nieodnawialną energię pierwotną przez system wbudowanej instalacji oświetlenia nie wyznacza się w przypadku lokalu mieszkalnego.

9)    Metoda obliczeniowa odnosi się do standardowego sposobu użytkowania i standardowych warunków klimatycznych, natomiast metoda zużyciowa odnosi się do faktycznego sposobu użytkowania lokalu mieszkalnego, w związku z czym mogą wystąpić różnice w wynikach końcowych między obliczeniami sporządzonymi tymi metodami. W przypadku korzystania z metody obliczeniowej - z uwagi na standardowy sposób użytkowania, uzyskane wartości obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii nie pozwalają wnioskować o rzeczywistym zużyciu energii w lokalu mieszkalnym, wartości te są przybliżone.

10)    Rejestr, o którym mowa w art. 5 ust. 14 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.

u) Wymagania dotyczące wartości współczynnika przenikania ciepła przegród U powinny być spełnione jedynie w przypadku lokalu mieszkalnego w budynku nowowznoszonym.

12) Wartości rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową i nieodnawialną energię pierwotną odpowiednio dla systemu ogrzewczego, systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej, systemu chłodzenia i dla urządzeń pomocniczych odniesione do powierzchni Af. Wartości rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową i nieodnawialną energię pierwotną dla urządzeń pomocniczych systemów technicznych odniesione do powierzchni Af należy wykazać w odpowiednich polach dotyczących celu ich zużycia._

Uwagi_

1.    Niniejsze świadectwo charakterystyki energetycznej zostało wydane na podstawie oceny charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury i

Rozwoju z dnia........w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku

stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej (Dz. U. poz......).

2.    Roczne zapotrzebowanie na energię w świadectwie charakterystyki energetycznej jest wyrażane przez roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną, energię końcową oraz energię użytkową. Dane do obliczeń określa się na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej lub obmiaru budynku istniejącego i przyjmuje się standardowy albo faktyczny sposób użytkowania, w zależności od wybranej metody obliczania.

3.    Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialna energię pierwotną uwzględnia obok energii końcowej, dodatkowe nakłady nieodnawialnej energii pierwotnej na dostarczenie do budynku każdego wykorzystanego nośnika energii lub energii. Uzyskane niskie wartości wskazują na nieznaczne zapotrzebowanie na energię i tym samym wysoką efektywność energetyczną lokalu mieszkalnego i zużycie energii chroniące zasoby naturalne i środowisko.

4.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową określa roczną ilość energii dostarczaną do budynku dla systemów: ogrzewczego, chłodzenia oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej. Zapotrzebowanie na energię końcową jest to ilość energii, która powinna być dostarczona do budynku przy standardowym lub faktycznym sposobie użytkowania z uwzględnieniem wszystkich strat, aby zapewnić utrzymanie temperatury wewnętrznej, której wartość została określona w przepisach techniczno-budowlanych, niezbędną wentylację oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Niskie wartości sygnalizują wysokosprawne systemy techniczne i wysoką efektywność energetyczną lokalu mieszkalnego.

5.    Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową określa:

a)    w przypadku ogrzewania - energię przenoszoną z lokalu mieszkalnego do jego otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym, pomniejszoną o zyski ciepła,

b)    w przypadku chłodzenia - zyski ciepła pomniejszone o energię przenoszoną z lokalu mieszkalnego do jego otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym,

c)    w przypadku przygotowania ciepłej wody użytkowej - energię przenoszoną z lokalu mieszkalnego do jego otoczenia ze ściekami.

Niskie wartości sygnalizują bardzo dobrą charakterystykę energetyczną przegród, niewielkie straty ciepła przez wentylację oraz optymalne zarządzanie zyskami słonecznymi._


WZÓR ŚWIADECTWA CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ CZĘŚCI BUDYNKU STANOWIĄCEJ SAMODZIELNĄ CAŁOŚĆ TECHNICZNO-UŻYTKOWĄ

ŚWIADECTWO CHARAKTERYSTYKI ENERGETYCZNEJ CZĘŚCI BUDYNKU STANOWIĄCEJ

SAMODZIELNĄ CAŁOŚĆ TECHNICZNO-UŻYTKOWĄ_

Numer świadectwa    


Oceniana część budynku stanowiąca samodzielną całość techniczno-użytkową

Rodzaj budynku '-1

Zdjęcie budynku

Przeznaczenie budynku 2)

Adres budynku

Rok oddania do użytkowania budynku 3)

Metoda obliczania charakterystyki energetycznej 4)

Powierzchnia pomieszczeń o regulowanej temperaturze powietrza (powierzchnia ogrzewana lub chłodzona) Af [m2l 5)

Powierzchnia użytkowa części budynku [m2l

Ważne do (rrrr-mm-dd)

Ocena charakterystyki energetycznej części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową 7)

Wskaźniki charakterystyki energetycznej

Oceniana część budynku stanowiąca samodzielną całość techniczno-użytkową

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową

EU = ... kWh/(m2 rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową 8)

EK = ... kWh/(m2rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną 8)

EP = ... kWh/(m2 rok)

Jednostkowa wielkość emisji CO2

ECO2 = ... t CO2/(m2rok)

Udział odnawialnych źródeł energii w rocznym zapotrzebowaniu na energię końcową

Uoze = . %

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP [kWh/(m2-rok)]

""[ Oceniana część budynku stanowiąca samodzielną całość techniczno-użytkową

C_

0    50 100 150

1    i i i i i i i

200 250 300 350 400 450 500 >500

i i i i i i i i i i i i i

Obliczeniowa roczna ilość zużywanego nośnika energii lub energii przez część budynku stanowiącą samodzielną całość techniczno-użytkową 9)____

System techniczny

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ilość nośnika energii lub energii

Jednostka/(m2-rok

)

Ogrzewczy

1)

n)

Przygotowania ciepłej wody użytkowej

1)

n)

Chłodzenia

1)

n)

Wbudowanej instalacji oświetlenia 8)

1)

^_

Sporządzający świadectwo:

Imię i nazwisko:

Nr uprawnień budowlanych albo nr wpisu do rejestru 10):

Data wystawienia:

Podpis i pieczątka

Podstawowe parametry techniczno-użytkowe części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową

Liczba kondygnacji części budynku

Kubatura części budynku |m3l

Kubatura części budynku o regulowanej temperaturze powietrza [m3]

Podział powierzchni użytkowej części budynku n)

Temperatury wewnętrzne w części budynku w zależności od stref ogrzewanych części budynku

Rodzaj konstrukcji budynku

Przegrody części budynku

Nazwa przegrody

Opis przegrody

Współczynnik przenikania ciepła przegrody U [W/(m2-K)l

uzyskany

wymagany 12)

1)

2)

3)

4)

n)

System ogrzewczy

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

sezonowa

sprawność

Wytwarzanie ciepła

Przesył ciepła

Akumulacja ciepła

Regulacja

i wykorzystanie ciepła

System przygotowania ciepłej wody użytkowej

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

roczna

sprawność

Wytwarzanie ciepła

Przesył ciepła

Akumulacja ciepła

System chłodzenia

Elementy składowe systemu

Opis

Średnia

sezonowa

sprawność

Wytwarzanie chłodu

Przesył chłodu

Akumulacja chłodu

Regulacja i wykorzystanie chłodu

Wentylacja

System wbudowanej instalacji oświetlenia 8)

Inne istotne dane dotyczące części budynku

Stacja meteorologiczna, według której danych obliczana jest charakterystyka energetyczna 6)_


Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU [kWh/(m10 11 12 13rok)] 13)

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Oświetlenie

wbudowane

Suma

[kWh/(m12rok)l

Udział [%l

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię użytkową EU: ... kWh/(m12 rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK [kWh/(m12rok)] 13)

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Oświetlenie wbudowane 8)

Suma

i)

2)

n)

Suma [kWh/(m12rok)l

Udział [%l

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na energię końcową EK: ... kWh/(m12 rok)

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP [kWh/(m12rok)] 13)

Rodzaj nośnika energii lub energii

Ogrzewanie i wentylacja

Ciepła woda użytkowa

Chłodzenie

Oświetlenie wbudowane 8)

Suma

i)

2)

n)

Suma

[kWh/(m12rok)l

Udział [%l

Wskaźnik rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP: ... kWh/(m12 rok)

Objaśnienia_

Rodzaj budynku: mieszkalny, zamieszkania zbiorowego, użyteczności publicznej, rekreacji indywidualnej, gospodarczy, produkcyjny, magazynowy.

2)    Należy określić zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r.    - Prawo    budowlane    (Dz.

U. z    2013 r. poz. 1409, z późn. zm.), zwanymi dalej „przepisami techniczno-budowlanymi”, np. budynek przeznaczony    na potrzeby

opieki zdrowotnej.

3)    Dotyczy budynku oddanego do użytkowania.

4)    Należy wpisać: metoda obliczeniowa albo metoda zużyciowa.

5)    Jest to powierzchnia użytkowa wyznaczana według Polskiej Normy dotyczącej właściwości użytkowych w budownictwie - określanie i obliczanie wskaźników powierzchniowych i kubaturowych, a w przypadku pomieszczeń lub ich części w budynku mieszkalnym jednorodzinnym i lokalu mieszkalnym o wysokości w świetle:

a)    równej lub większej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w 100%,

b)    równej lub większej od 1,40 m, lecz mniejszej od 2,20 m - powierzchnia ta jest zaliczana do obliczeń w    50%,

c)    mniejszej od 1,40 m - powierzchnia ta jest pomijana całkowicie.

6)    Należy wypełnić w przypadku metody obliczeniowej.

7)    Charakterystyka energetyczna części budynku jest określana na podstawie wyznaczenia wartości wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną EP niezbędnego do zaspokojenia potrzeb energetycznych części budynku w zakresie ogrzewania, wentylacji, chłodzenia, oświetlenia i przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz porównania wartości współczynnika przenikania ciepła przegród U w części budynku z wartością współczynnika wynikającą z przepisów techniczno-budowlanych.

W przypadku części budynku w budynku nowowznoszonym uzyskane wartości współczynników przenikania ciepła przegród U nie powinny przekraczać wartości wynikających z przepisów techniczno-budowlanych.

8)    Rocznego zapotrzebowania na energię końcową oraz nieodnawialną energię pierwotną przez system wbudowanej instalacji oświetlenia nie wyznacza się w przypadku budynku mieszkalnego i lokalu mieszkalnego.

9)    Metoda obliczeniowa odnosi się do standardowego sposobu użytkowania i standardowych warunków klimatycznych, natomiast metoda zużyciowa odnosi się do faktycznego sposobu użytkowania części budynku, w związku z czym mogą wystąpić różnice w wynikach końcowych między obliczeniami sporządzonymi tymi metodami. W przypadku korzystania z metody obliczeniowej - z uwagi na standardowy sposób użytkowania, uzyskane wartości obliczeniowej rocznej ilości zużywanego nośnika energii lub energii nie pozwalają wnioskować o rzeczywistym zużyciu energii w części budynku, wartości te są przybliżone.

10) Rejestr, o którym mowa w art. 5 ust. 14 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane.

u) Podział powierzchni użytkowej (np. część mieszkalna: ....m2, część garażowa:......m2, część usługowa:......m2, część

techniczna:.....m2).

12)    Wymagania dotyczące wartości współczynnika przenikania ciepła przegród U powinny być spełnione jedynie w przypadku części budynku w budynku nowowznoszonym.

13)    Wartości rocznego zapotrzebowania na energię użytkową, energię końcową i nieodnawialną energię pierwotną odpowiednio dla

systemu ogrzewczego, systemu przygotowania ciepłej wody użytkowej, systemu chłodzenia, systemu wbudowanej instalacji oświetlenia i dla urządzeń pomocniczych odniesione do powierzchni Af. Wartości rocznego zapotrzebowania na energię pomocniczą końcową i nieodnawialną energię pierwotną dla urządzeń pomocniczych systemów technicznych odniesione do powierzchni Af należy wykazać w odpowiednich polach dotyczących celu ich zużycia._

Uwagi_

1.    Niniejsze świadectwo charakterystyki energetycznej zostało wydane na podstawie oceny charakterystyki energetycznej części budynku

zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane oraz rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia........

w sprawie metodologii obliczania charakterystyki energetycznej budynku i lokalu mieszkalnego lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową oraz sposobu sporządzania i wzorów świadectw charakterystyki energetycznej (Dz. U. poz......).

2.    Roczne zapotrzebowanie na energię w świadectwie charakterystyki energetycznej jest wyrażane przez roczne zapotrzebowanie na nieodnawialną energię pierwotną, energię końcową oraz energię użytkową. Dane do obliczeń określa się na podstawie budowlanej dokumentacji technicznej lub obmiaru budynku istniejącego i przyjmuje się standardowy albo faktyczny sposób użytkowania, w zależności od wybranej metody obliczania.

3.    Roczne zapotrzebowanie na nieodnawialna energię pierwotną uwzględnia obok energii końcowej, dodatkowe nakłady nieodnawialnej energii pierwotnej na dostarczenie do budynku każdego wykorzystanego nośnika energii lub energii. Uzyskane niskie wartości wskazują na nieznaczne zapotrzebowanie na energię i tym samym wysoką efektywność energetyczną części budynku i zużycie energii chroniące zasoby naturalne i środowisko.

4.    Roczne zapotrzebowanie na energię końcową określa roczną ilość energii dostarczaną do budynku dla systemów: ogrzewczego, chłodzenia, przygotowania ciepłej wody użytkowej oraz wbudowanej instalacji oświetlenia. Zapotrzebowanie na energię końcową jest to ilość energii, która powinna być dostarczona do budynku przy standardowym lub faktycznym sposobie użytkowania z uwzględnieniem wszystkich strat, aby zapewnić utrzymanie temperatury wewnętrznej, której wartość została określona w przepisach techniczno-budowlanych, niezbędną wentylację, oświetlenie oraz przygotowanie ciepłej wody użytkowej. Niskie wartości sygnalizują wysokosprawne systemy techniczne i wysoką efektywność energetyczną części budynku.

5.    Roczne zapotrzebowanie na energię użytkową określa:

a)    w przypadku ogrzewania - energię przenoszoną z części budynku do jej otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym, pomniejszoną o zyski ciepła,

b)    w przypadku chłodzenia - zyski ciepła pomniejszone o energię przenoszoną z części budynku do jej otoczenia przez przenikanie lub z powietrzem wentylacyjnym,

c)    w przypadku przygotowania ciepłej wody użytkowej - energię przenoszoną z części budynku do jej otoczenia ze ściekami.

Niskie wartości sygnalizują bardzo dobrą charakterystykę energetyczną przegród, niewielkie straty ciepła przez wentylację oraz optymalne zarządzanie zyskami słonecznymi._


1

   Minister Infrastruktury i Rozwoju kieruje działem administracji rządowej - budownictwo, lokalne planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 listopada 2013 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Infrastruktury i Rozwoju (Dz. U. poz. 1391).

2)    Niniejsze rozporządzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (Dz. Urz. UE L 153 z 18.06.2010, str. 13).

3)    Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 40, 768 i 822.

2

Tabela 13. Wartości jednostkowej straty ciepła zasobnika ciepłej wody użytkowej qS [W/dm ]

3

przegród budynku

4

systemów technicznych w budynku

5

innych uwag dotyczących poprawy charakterystyki energetycznej budynku (w tym wskazanie, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje dotyczące opłacalności ekonomicznej zawartych w świadectwie zaleceń oraz informacja dotycząca działań, jakie należy podjąć w celu wypełnienia zaleceń)

6

Zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego w zakresie:_

7

przegród budynku

8

systemów technicznych w budynku lub lokalu mieszkalnym

9

innych uwag dotyczących poprawy charakterystyki energetycznej lokalu mieszkalnego (w tym wskazanie, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje dotyczące opłacalności ekonomicznej zawartych w świadectwie zaleceń oraz informacja dotycząca działań, jakie należy podjąć w celu wypełnienia zaleceń)

10

Zalecenia dotyczące opłacalnej ekonomicznie poprawy charakterystyki energetycznej części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową w zakresie:_

11

przegród budynku

12

systemów technicznych w budynku lub części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową

13

innych uwag dotyczących poprawy charakterystyki energetycznej części budynku stanowiącej samodzielną całość techniczno-użytkową (w tym wskazanie, gdzie można uzyskać szczegółowe informacje dotyczące opłacalności ekonomicznej zawartych w świadectwie zaleceń oraz informacja dotycząca działań, jakie należy podjąć w celu wypełnienia zaleceń)

Pozycje

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 158, 159, 160, 161, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320, 321, 322, 323, 324, 325, 326, 327, 328, 329, 330, 331, 332, 333, 334, 335, 336, 337, 338, 339, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346, 347, 348, 349, 350, 351, 352, 353, 354, 355, 356, 357, 358, 359, 360, 361, 362, 363, 364, 365, 366, 367, 368, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375, 376, 377, 378, 379, 380, 381, 382, 383, 384, 385, 386, 387, 388, 389, 390, 391, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 416, 417, 418, 419, 420, 421, 422, 423, 424, 425, 426, 427, 428, 429, 430, 431, 432, 433, 434, 435, 436, 437, 438, 440, 441, 442, 443, 444, 445, 446, 447, 448, 449, 450, 451, 452, 453, 454, 455, 456, 457, 458, 459, 460, 461, 462, 463, 464, 465, 466, 467, 468, 469, 470, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 478, 479, 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 491, 492, 493, 494, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 534, 535, 537, 538, 539, 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 554, 555, 556, 557, 558, 559, 560, 561, 562, 563, 564, 565, 566, 567, 568, 569, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 581, 582, 583, 584, 585, 586, 587, 589, 590, 591, 592, 593, 594, 595, 596, 597, 598, 599, 600, 601, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, 619, 620, 621, 622, 623, 624, 625, 626, 627, 628, 629, 630, 631, 632, 633, 634, 635, 636, 637, 638, 639, 640, 641, 642, 643, 644, 645, 646, 647, 648, 649, 650, 651, 652, 653, 654, 655, 656, 657, 658, 659, 660, 661, 662, 663, 664, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 671, 672, 673, 674, 675, 676, 677, 678, 683, 685, 693, 695, 696, 703, 705, 707, 709, 713, 722, 733, 734, 735, 736, 737, 738, 739, 740, 741, 742, 743, 744, 745, 746, 747, 748, 749, 750, 751, 752, 753, 754, 755, 756, 757, 758, 759, 760, 761, 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, 769, 770, 771, 772, 773, 774, 775, 776, 777, 778, 779, 780, 781, 782, 783, 784, 785, 786, 787, 788, 789, 790, 791, 792, 793, 794, 795, 796, 797, 798, 799, 800, 801, 802, 803, 804, 805, 806, 807, 808, 809, 810, 811, 812, 813, 814, 815, 816, 817, 818, 819, 820, 821, 822, 823, 824, 826, 827, 828, 829, 830, 831, 832, 833, 834, 835, 836, 837, 838, 839, 840, 841, 842, 843, 844, 845, 846, 847, 848, 849, 850, 851, 852, 853, 854, 855, 856, 857, 858, 859, 860, 861, 862, 863, 864, 865, 866, 867, 868, 869, 870, 871, 872, 873, 874, 875, 876, 877, 878, 879, 880, 881, 882, 883, 884, 885, 886, 887, 888, 889, 890, 891, 892, 894, 895, 896, 897, 898, 899, 900, 901, 902, 903, 904, 905, 906, 907, 908, 909, 910, 911, 912, 913, 914, 915, 916, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 925, 926, 927, 928, 929, 930, 931, 932, 933, 934, 935, 936, 937, 938, 939, 940, 941, 942, 943, 944, 945, 946, 947, 948, 949, 950, 951, 952, 953, 954, 955, 956, 957, 958, 959, 960, 961, 962, 963, 964, 965, 966, 967, 968, 969, 970, 971, 972, 973, 974, 975, 976, 977, 978, 979, 980, 981, 982, 983, 984, 985, 986, 987, 988, 989, 990, 991, 992, 993, 994, 995, 996, 997, 998, 999, 1000, 1001, 1002, 1003, 1004, 1005, 1006, 1007, 1008, 1009, 1010, 1011, 1012, 1013, 1014, 1015, 1016, 1017, 1018, 1019, 1020, 1021, 1022, 1023, 1024, 1025, 1026, 1027, 1028, 1029, 1030, 1031, 1032, 1033, 1034, 1035, 1036, 1037, 1038, 1040, 1041, 1042, 1043, 1044, 1045, 1046, 1047, 1048, 1049, 1050, 1051, 1052, 1053, 1054, 1055, 1056, 1057, 1058, 1059, 1060, 1061, 1062, 1063, 1064, 1065, 1066, 1067, 1068, 1069, 1070, 1071, 1072, 1073, 1074, 1075, 1076, 1077, 1078, 1079, 1080, 1081, 1082, 1083, 1084, 1085, 1086, 1087, 1088, 1089, 1090, 1091, 1092, 1093, 1094, 1095, 1096, 1097, 1098, 1099, 1100, 1101, 1102, 1103, 1104, 1105, 1106, 1107, 1108, 1109, 1110, 1111, 1112, 1113, 1114, 1115, 1116, 1117, 1118, 1119, 1120, 1121, 1122, 1123, 1124, 1125, 1126, 1127, 1128, 1129, 1131, 1132, 1133, 1134, 1135, 1136, 1137, 1138, 1139, 1140, 1141, 1142, 1143, 1144, 1145, 1146, 1147, 1148, 1149, 1150, 1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160, 1161, 1162, 1163, 1164, 1165, 1166, 1167, 1168, 1169, 1170, 1171, 1172, 1173, 1174, 1175, 1176, 1177, 1178, 1179, 1180, 1181, 1182, 1183, 1184, 1185, 1186, 1187, 1188, 1189, 1190, 1191, 1192, 1193, 1194, 1195, 1196, 1197, 1198, 1199, 1200, 1201, 1202, 1203, 1204, 1205, 1206, 1207, 1208, 1209, 1210, 1211, 1212, 1213, 1214, 1215, 1216, 1217, 1218, 1219, 1220, 1221, 1222, 1223, 1224, 1225, 1226, 1227, 1228, 1229, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236, 1237, 1238, 1239, 1240, 1241, 1242, 1243, 1244, 1245, 1246, 1247, 1248, 1249, 1250, 1251, 1252, 1253, 1254, 1255, 1256, 1257, 1258, 1259, 1260, 1261, 1262, 1263, 1264, 1265, 1266, 1267, 1268, 1269, 1270, 1271, 1272, 1273, 1274, 1275, 1276, 1277, 1278, 1279, 1280, 1281, 1282, 1283, 1284, 1285, 1286, 1287, 1288, 1289, 1290, 1291, 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1297, 1298, 1299, 1300, 1301, 1302, 1303, 1304, 1305, 1306, 1308, 1309, 1310, 1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1317, 1318, 1319, 1320, 1321, 1322, 1323, 1324, 1325, 1326, 1327, 1328, 1329, 1331, 1332, 1333, 1334, 1335, 1336, 1337, 1338, 1339, 1340, 1341, 1342, 1343, 1344, 1345, 1346, 1347, 1348, 1349, 1350, 1351, 1352, 1353, 1354, 1355, 1356, 1357, 1358, 1359, 1360, 1361, 1362, 1363, 1364, 1365, 1366, 1367, 1368, 1369, 1370, 1371, 1373, 1374, 1375, 1376, 1377, 1378, 1379, 1380, 1381, 1382, 1383, 1384, 1385, 1386, 1387, 1388, 1389, 1390, 1391, 1392, 1393, 1394, 1395, 1396, 1397, 1398, 1399, 1400, 1401, 1402, 1403, 1404, 1405, 1406, 1407, 1408, 1409, 1410, 1411, 1412, 1413, 1414, 1415, 1416, 1417, 1418, 1419, 1420, 1421, 1422, 1423, 1424, 1425, 1426, 1427, 1428, 1429, 1430, 1431, 1432, 1433, 1434, 1435, 1436, 1437, 1438, 1439, 1440, 1441, 1442, 1443, 1444, 1445, 1446, 1447, 1448, 1449, 1450, 1451, 1452, 1453, 1454, 1455, 1456, 1457, 1458, 1459, 1460, 1461, 1462, 1463, 1464, 1465, 1466, 1467, 1468, 1469, 1470, 1471, 1472, 1473, 1474, 1475, 1476, 1477, 1478, 1479, 1480, 1481, 1482, 1483, 1484, 1485, 1486, 1487, 1488, 1489, 1490, 1491, 1492, 1493, 1494, 1495, 1496, 1497, 1498, 1499, 1500, 1501, 1502, 1503, 1504, 1505, 1506, 1507, 1508, 1509, 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1515, 1516, 1517, 1518, 1519, 1520, 1521, 1522, 1523, 1524, 1525, 1526, 1527, 1528, 1529, 1530, 1531, 1532, 1533, 1534, 1535, 1536, 1537, 1538, 1539, 1540, 1541, 1542, 1543, 1544, 1545, 1546, 1547, 1548, 1549, 1550, 1551, 1552, 1553, 1554, 1555, 1556, 1557, 1558, 1559, 1560, 1561, 1562, 1563, 1564, 1565, 1566, 1567, 1568, 1569, 1570, 1571, 1572, 1573, 1574, 1575, 1576, 1577, 1578, 1579, 1580, 1581, 1582, 1583, 1584, 1585, 1586, 1587, 1588, 1589, 1590, 1592, 1593, 1594, 1595, 1596, 1597, 1598, 1599, 1600, 1601, 1602, 1603, 1604, 1605, 1606, 1607, 1608, 1609, 1610, 1611, 1612, 1613, 1614, 1616, 1617, 1618, 1619, 1620, 1621, 1622, 1623, 1624, 1625, 1626, 1627, 1628, 1629, 1630, 1631, 1632, 1634, 1635, 1636, 1637, 1638, 1639, 1640, 1641, 1642, 1643, 1644, 1645, 1646, 1647, 1648, 1649, 1650, 1651, 1652, 1653, 1654, 1655, 1656, 1657, 1658, 1659, 1660, 1661, 1662, 1663, 1664, 1665, 1666, 1667, 1668, 1669, 1670, 1671, 1672, 1673, 1674, 1675, 1676, 1677, 1678, 1679, 1680, 1681, 1682, 1683, 1684, 1685, 1686, 1687, 1688, 1689, 1690, 1691, 1692, 1693, 1694, 1695, 1696, 1697, 1698, 1699, 1700, 1701, 1702, 1703, 1704, 1705, 1706, 1707, 1708, 1709, 1710, 1711, 1712, 1713, 1714, 1715, 1716, 1717, 1718, 1719, 1720, 1721, 1722, 1723, 1724, 1725, 1726, 1727, 1728, 1729, 1730, 1731, 1732, 1733, 1734, 1735, 1736, 1737, 1738, 1739, 1740, 1741, 1742, 1743, 1744, 1745, 1746, 1747, 1748, 1749, 1750, 1751, 1752, 1753, 1754, 1755, 1756, 1757, 1758, 1759, 1760, 1761, 1762, 1763, 1764, 1765, 1766, 1767, 1768, 1769, 1770, 1771, 1772, 1773, 1774, 1775, 1776, 1777, 1778, 1779, 1780, 1781, 1782, 1783, 1784, 1785, 1786, 1790, 1799, 1802, 1809, 1810, 1812, 1817, 1820, 1826, 1829, 1834, 1835, 1846, 1848, 1855, 1858, 1859, 1870, 1871, 1874

Polecamy

Poszukując najlepszego prawnika na dolnym śląsku pamiętajmy że tylko prawnik Wrocław oferuje najtańsze usługi prawnicze w tej części kraju. Planujesz remont? Poszukujesz projektanta domu? Najlepsi fachowcy pomogą Ci w każdej pracy budowlanej – kwiaty na telefon Wrocław – najtaniej zakupisz w kwiaciarni Margarita we Wrocławiu przy ul. Orląt Lwowskich. Kiedy zdaży Ci się stłuczka lub kiedy Twój samochód odmówi Ci posłuszeństwa - znajdź najlepszą firmę holowniczą dzięki serwisowi o tematyce "pomoc drogowa". Polecamy równierz.
Wszelkie prawa zastrzeżone, © ZnanyPrawnik 2024
Dodaj do ulubionych Mapa strony Polityka prywatności Regulamin Reklama Współpraca Kontakt