USTAWA

z dnia 14 czerwca 1991 r.

o spółkach z udziałem zagranicznym.

(tekst jednolity)

Rozdział 1

Przepisy ogólne

Art. 1. 1. Ustawa określa warunki uczestniczenia przez podmioty zagraniczne w dochodach z prowadzenia przedsiębiorstw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Dla prowadzenia przedsiębiorstw, o których mowa w ust. 1, podmioty zagraniczne mogą wyłącznie tworzyć spółki z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółki akcyjne z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej albo obejmować bądź nabywać udziały lub akcje w spółkach prowadzących takie przedsiębiorstwa.

2a.  Ustawa określa również warunki objęcia udziałów lub akcji przez państwową osobę prawną w spółce z udziałem podmiotów zagranicznych w przypadku pokrycia przez tę osobę kapitału zakładowego (akcyjnego) wkładem niepieniężnym stanowiącym przedsiębiorstwo, nieruchomość lub część przedsiębiorstwa zdolną do realizacji określonych zadań gospodarczych.

3. Do spółki z udziałem zagranicznym, zwanej dalej spółką, stosuje się przepisy Kodeksu handlowego, chyba że ustawa stanowi inaczej.

Art. 2. Przepisy ustawy nie naruszają innych ustaw dotyczących warunków uczestniczenia przez podmioty zagraniczne w dochodach z prowadzenia przedsiębiorstw na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 3. Podmiotami zagranicznymi w rozumieniu ustawy, z zastrzeżeniem art. 7, są:

  1)   osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania za granicą,

  2)   osoby prawne z siedzibą za granicą,

  3)   nie posiadające osobowości prawnej spółki osób wymienionych w pkt 1 i 2, utworzone zgodnie z ustawodawstwem państw obcych.

Rozdział 2

Inwestowanie

Art. 4. (skreślony).

Art. 5. (skreślony).

Art. 6. 1. Zezwolenia wymagają następujące czynności:

  1)   zawarcie przez państwową osobę prawną ze spółką lub na jej rzecz umowy lub umów, których przedmiotem jest używanie mienia tej państwowej osoby prawnej, określonego w art. 1 ust. 2a, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez okres ponad 6 miesięcy lub których przedmiotem jest przeniesienie własności takiego mienia,

  2)   objęcie przez państwową osobę prawną udziałów lub akcji w spółce w przypadku pokrycia przez tę osobę kapitału zakładowego (akcyjnego) wkładem niepieniężnym stanowiącym mienie, o którym mowa w art. 1 ust. 2a.

2. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się w przypadku wniesienia przez Skarb Państwa do spółki mienia przedsiębiorstwa państwowego likwidowanego w trybie art. 37 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 i Nr 85, poz. 498, z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480, z 1994 r. Nr 121, poz. 591 i Nr 133, poz. 685 oraz z 1996 r. Nr 90, poz. 405 i Nr 106, poz. 496)⁽¹⁾ .

Art. 7. 1. W zakresie art. 6 za podmiot zagraniczny uważa się także osobę prawną z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zależną od podmiotów zagranicznych.

2. Za zależną uważa się osobę prawną, gdy podmiot zagraniczny:

  1)   posiada bezpośrednio lub pośrednio większość głosów w zgromadzeniu wspólników (akcjonariuszy), także na podstawie porozumień z innymi wspólnikami i akcjonariuszami, lub

  2)   jest uprawniony do powoływania albo odwoływania większości członków organów zarządzających tej osoby prawnej.

3. Za zależną uważa się także osobę prawną, gdy więcej niż połowa członków zarządu tej osoby jest jednocześnie członkami zarządu albo osobami pełniącymi funkcje kierownicze podmiotu zagranicznego lub innego podmiotu, pozostającego z podmiotem zagranicznym w stosunku zależności.

Art. 8. Zezwolenia, o których mowa w art. 6, wydaje Minister Skarbu Państwa na wniosek państwowej osoby prawnej.

Art. 9. Czynności prawne dokonane z naruszeniem art. 6 są nieważne.

Art. 10. 1. Wkłady podmiotów zagranicznych do kapitału spółki mogą być wnoszone:

  1)   w postaci pieniężnej:

a)  w walucie zgromadzonej na rachunku zagranicznym wolnym,

b)  w walucie wymienialnej przekazanej z zagranicy za pośrednictwem banku zagranicznego lub w walucie polskiej pochodzącej ze sprzedaży walut wymienialnych w banku upoważnionym do skupu tych walut,

  2)   w postaci niepieniężnej, pod warunkiem:

a)  przekazania przedmiotu wkładu niepieniężnego z zagranicy,

b)  nabycia przedmiotu wkładu niepieniężnego od krajowej osoby fizycznej lub prawnej za waluty określone w pkt 1 lub z tytułu dziedziczenia.

2. Warunki określone w ust. 1 uważa się za spełnione również w przypadku wydatkowania przez podmiot zagraniczny na wkład do kapitału spółki całości lub części:

  1)   dochodu z udziałów lub akcji,

  2)   kwot uzyskanych ze sprzedaży lub umorzenia udziałów lub akcji,

  3)   kwot należnych podmiotowi zagranicznemu jako wspólnikowi, z podziału majątku w wyniku likwidacji spółki po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli.

3. Minister Finansów może, na wniosek podmiotu zagranicznego, wyrazić zgodę na wniesienie do kapitału spółki wkładu pieniężnego w walucie polskiej lub wkładu niepieniężnego z innych tytułów niż określone w ust. 1 i 2. Minister Finansów wydając zgodę może określić warunki, które powinien spełnić podmiot zagraniczny przy wniesieniu wkładu.

4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do zapłaty za akcje i udziały w już istniejących spółkach, w przypadku, o którym mowa w art. 26 pkt 2.

5. Czynności określone w ust. 1-3 nie wymagają zezwolenia dewizowego.

Art. 11. Niezależnie od wymogów określonych w Kodeksie handlowym, zarząd spółki jest obowiązany, przy zgłaszaniu do rejestru handlowego, złożyć oświadczenie, że wkład podmiotu zagranicznego do kapitału spółki jest zgodny z przepisami art. 10.

Art. 12. 1. Wniosek o zezwolenie na dokonanie czynności, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1, powinien określać strony umowy, jej przedmiot oraz wartość przedmiotu umowy.

2. Wniosek o zezwolenie, o którym mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, powinien określać:

  1)   osoby wspólników,

  2)   firmę i siedzibę spółki,

  3)   przedmiot przedsiębiorstwa spółki,

  4)   rodzaj i wartość wkładów na pokrycie kapitału zakładowego (akcyjnego) spółki,

  5)   liczbę, rodzaj i wartość udziałów lub akcji obejmowanych za wkład, o którym mowa w art. 1 ust. 2a.

3. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, należy dołączyć odpowiednio projekt aktu założycielskiego i statutu lub umowy spółki albo statut lub umowę spółki.

Art. 13. (skreślony).

Art. 14. 1. Minister Skarbu Państwa w terminie 30 dni od daty złożenia wniosku może żądać od wnioskodawców przedłożenia na ich koszt:

  1)   dokumentów przedstawiających sytuację finansową stron,

  2)   opinii dotyczącej wnioskodawców, spółki lub przedmiotu umowy sporządzonej przez biegłych wyznaczonych przez wnioskodawców za zgodą Ministra Skarbu Państwa.

2. Do dnia dostarczenia dokumentów, o których mowa w ust. 1, postępowanie o wydanie zezwolenia ulega zawieszeniu.

Art. 15. Wniosek oraz dokumenty, o których mowa w art. 12 i 14, należy przedstawić w języku polskim. Jeżeli dokumenty te zostały sporządzone w języku obcym, należy przedstawić je wraz z uwierzytelnionym tłumaczeniem na język polski.

Art. 16. 1. Zezwolenie określa odpowiednio dane wymienione w art. 12 i termin ważności zezwolenia.

2. Ze względu na ochronę interesów państwa, w przypadku czynności określonych w art. 6 ust. 1 pkt 2, Minister Skarbu Państwa może określić w zezwoleniu warunki, w szczególności dotyczące proporcji udziałów podmiotów polskich i zagranicznych w kapitale zakładowym (akcyjnym) spółki lub proporcji głosów na zgromadzeniu wspólników (walnym zgromadzeniu), które spółka jest obowiązana zachowywać.

Art. 17. Minister Skarbu Państwa odmawia wydania zezwolenia, jeżeli dokonanie czynności, o których mowa w art. 6, zagrażałoby:

  1)   interesom gospodarczym państwa,

  2)   bezpieczeństwu i obronności państwa lub ochronie tajemnicy państwowej.

Odmowa zezwolenia z przyczyny, o której mowa w pkt 2, nie wymaga uzasadnienia faktycznego.

Art. 18. Decyzję w sprawie zezwolenia wydaje się w terminie nie przekraczającym 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku.

Art. 19. 1. W przypadkach, o których mowa w art. 16 ust. 2, spółka, na żądanie Ministra Skarbu Państwa, jest obowiązana udostępnić dokumenty w celu ustalenia spełniania warunków określonych w zezwoleniu.

2. Jeżeli spółka nie spełnia warunków określonych w zezwoleniu, Minister Skarbu Państwa wzywa do usunięcia nieprawidłowości w określonym terminie, a w razie ich nieusunięcia, może cofnąć zezwolenie.

3. Cofnięcie zezwolenia stanowi przyczynę rozwiązania spółki. W razie cofnięcia zezwolenia, Minister Skarbu Państwa występuje do właściwego sądu o rozwiązanie spółki. O rozwiązaniu spółki sąd orzeka wyrokiem.

Art. 20. (skreślony).

Art. 21. (skreślony).

Rozdział 3

Przepisy szczególne

Art. 22. 1. Podmiotowi zagranicznemu zapewnia się, na zasadzie wzajemności, wypłatę odszkodowania do wysokości przypadającej mu części majątku spółki w celu naprawienia szkody poniesionej w wyniku aktów o wywłaszczeniu lub zastosowaniu innych środków wywołujących skutki równoznaczne z wywłaszczeniem.

2. Zasady i tryb naprawienia szkody określają odrębne ustawy.

3. Minister Finansów w imieniu Skarbu Państwa, na wniosek podmiotu zagranicznego, udziela temu podmiotowi gwarancji wypłaty odszkodowania.

4. Jeżeli Skarb Państwa wypłacił odszkodowanie, służy mu roszczenie zwrotne, obejmujące pełną wysokość wypłaconego odszkodowania w stosunku do podmiotu, za którego zobowiązanie udzielił gwarancji.

Art. 23-25. (skreślone).

Art. 26. Podmiot zagraniczny ma prawo, po opłaceniu należnego podatku, do zakupu waluty obcej w banku upoważnionym do jej skupu i przekazania jej za granicę bez odrębnego zezwolenia dewizowego, za:

  1)   kwoty uzyskane z tytułu uczestnictwa w zysku spółki na podstawie zaświadczenia wydanego przez spółkę po zatwierdzeniu, zgodnie z odrębnymi przepisami, sprawozdania finansowego spółki,

  2)   kwoty uzyskane ze sprzedaży albo umorzenia udziałów lub akcji w spółce, objętych lub nabytych zgodnie z art. 10,

  3)   należne mu kwoty w razie likwidacji spółki,

  4)   kwoty uzyskane jako odszkodowanie, o którym mowa w art. 22, z tytułu wywłaszczenia lub zastosowania innych środków wywołujących skutki równoznaczne z wywłaszczeniem.

Art. 27. (uchylony).

Art. 28. (skreślony).

Rozdział 4

Zmiany w przepisach obowiązujących

Art. 29. W ustawie z dnia 16 grudnia 1972 r. o podatku dochodowym (Dz. U. z 1989 r. Nr 27, poz. 147 i Nr 74, poz. 443 oraz z 1991 r. Nr 9, poz. 30 i Nr 35, poz. 155) w art. 9 w ust. 1 pkt 21 otrzymuje brzmienie:

(zmiany pominięte)

Art. 30. W ustawie z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. z 1989 r. Nr 27, poz. 148 i Nr 74, poz. 442) wprowadza się następujące zmiany:

(zmiany pominięte)

Art. 31. W ustawie z dnia 15 lutego 1989 r. - Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 6, poz. 33 i Nr 74, poz. 441 oraz z 1991 r. Nr 35, poz. 155) art. 13 otrzymuje brzmienie:

(zmiany pominięte)

Art. 32. W ustawie z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne (Dz. U. Nr 75, poz. 445) w art. 14 w ust. 1 dodaje się pkt 39 w brzmieniu:

(zmiany pominięte)

Art. 33. 1. W ustawie z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298) wprowadza się następujące zmiany:

(zmiany pominięte)

Rozdział 5

Przepisy przejściowe i końcowe

Art. 34. 1. Podmioty zagraniczne działające na podstawie ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o zasadach prowadzenia na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej działalności gospodarczej w zakresie drobnej wytwórczości przez zagraniczne osoby prawne i fizyczne (Dz. U. z 1989 r. Nr 27, poz. 148 i Nr 74, poz. 442, z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480 oraz z 1994 r. Nr 121, poz. 591) mogą wnieść dotychczas prowadzone przedsiębiorstwo jako wkład do spółki.

2. Zarząd spółki jest obowiązany przy zgłaszaniu do rejestru handlowego złożyć oświadczenie, że wkład podmiotu zagranicznego do kapitału spółki jest zgodny z przepisem ust. 1.

3. Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółki akcyjne prowadzące działalność na podstawie ustawy, o której mowa w ust. 1, uznaje się za spółki w rozumieniu niniejszej ustawy, jeżeli złożą odpowiednie oświadczenie Ministrowi Skarbu Państwa.

Art. 35. Spółki utworzone na podstawie ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych (Dz. U. Nr 41, poz. 325, z 1989 r. Nr 74, poz. 442, z 1990 r. Nr 51, poz. 299 i z 1991 r. Nr 31, poz. 128) stają się spółkami w rozumieniu niniejszej ustawy.

Art. 36. Spółki, w których udziały lub akcje zostały udostępnione podmiotom zagranicznym na podstawie ustawy z dnia 13 lipca 1990 r. o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych (Dz. U. Nr 51, poz. 298 i Nr 85, poz. 498, z 1991 r. Nr 60, poz. 253 i Nr 111, poz. 480, z 1994 r. Nr 121, poz. 591 i Nr 133, poz. 685 oraz z 1996 r. Nr 90, poz. 405 i Nr 106, poz. 496)⁽²⁾ , stają się spółkami w rozumieniu niniejszej ustawy.

Art. 37. 1. Spółki, na których utworzenie zezwolenia zostały wydane na podstawie ustaw, o których mowa w art. 34 i 35, korzystają z przysługujących im na podstawie tych ustaw ulg i zwolnień podatkowych do czasu ich wyczerpania, w zakresie dochodów z przedmiotu działalności gospodarczej, określonego w tym zezwoleniu.

2. Jeżeli spółki, o których mowa w art. 35, nie wystawiły do dnia wejścia w życie ustawy pierwszej faktury, korzystają z ulg i zwolnień określonych w ust. 1, poczynając od dnia jej wystawienia, chyba że w tym samym czasie złożą oświadczenie, iż rezygnują z tych ulg i zwolnień podatkowych na rzecz prawa do transferu, realizowanego na zasadach określonych w art. 25⁽³⁾ .

2a. Przepisów ust. 1 nie stosuje się, jeżeli spółki nie podejmą działalności gospodarczej i nie wystawią pierwszej faktury do dnia 31 marca 1994 r.

3. W razie zgłoszenia likwidacji lub ogłoszenia upadłości spółek, o których mowa w ust. 1, w okresie zwolnienia od podatku oraz w okresie trzech lat od upływu okresu zwolnienia, spółki te są obowiązane do zapłaty tego podatku za okres objęty zwolnieniem. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wpisania do rejestru handlowego otwarcia likwidacji spółki lub z chwilą ogłoszenia jej upadłości.

4. Transfer dochodów podmiotów zagranicznych z tytułu udziału w zysku za rok obrotowy 1991 lub wcześniejszy odbywa się na zasadach określonych w ustawach, o których mowa w art. 34 i 35.

5. Spółki, na których utworzenie zezwolenia zostały wydane na podstawie ustawy, o której mowa w art. 35 korzystają ze zwolnień od cła przywozowego w okresie 3 lat od utworzenia spółki w zakresie przedmiotu działalności gospodarczej określonej w zezwoleniach.

Art. 38. Do spółek, o których mowa w art. 34-36, nie stosuje się przepisów art. 23. Ograniczenie to nie dotyczy spółek, które złożyły oświadczenie, o którym mowa w art. 37 ust. 2.

Art. 39. Do spółek nie stosuje się przepisów dotyczących jednostek gospodarki uspołecznionej oraz przepisu art. 5 ust. 4 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania (Dz. U. Nr 9, poz. 30).

Art. 40. 1. Działająca dotychczas na podstawie ustawy, o której mowa w art. 35, Izba Przemysłowo-Handlowa Inwestorów Zagranicznych przekształci się, w okresie 12 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, w izbę działającą na podstawie ustawy z dnia 30 maja 1989 r. o izbach gospodarczych (Dz. U. Nr 35, poz. 195).

2. Do czasu dokonania wpisu do rejestru izb gospodarczych Izba Przemysłowo-Handlowa Inwestorów Zagranicznych prowadzi działalność na dotychczasowych zasadach.

3. Jeżeli w terminie określonym w ust. 1 nie nastąpi przekształcenie, Izba Przemysłowo-Handlowa Inwestorów Zagranicznych ulega likwidacji.

Art. 41. 1. Znosi się urząd Prezesa Agencji do Spraw Inwestycji Zagranicznych i Agencję do Spraw Inwestycji Zagranicznych, utworzone na podstawie ustawy, o której mowa w art. 35.

2. Określone w odrębnych przepisach kompetencje Prezesa Agencji do Spraw Inwestycji Zagranicznych przejmuje Minister Przekształceń Własnościowych.

3. Likwidacja Agencji do Spraw Inwestycji Zagranicznych i przekazanie dotychczasowych kompetencji Prezesa Agencji Ministrowi Przekształceń Własnościowych nastąpi po upływie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Tryb przekazania określi Prezes Rady Ministrów.

4. Do czasu likwidacji Agencji do Spraw Inwestycji Zagranicznych określone w ustawie kompetencje Ministra Przekształceń Własnościowych w sprawach zezwoleń wykonuje Prezes Agencji.

Art. 42. 1. Minister Przekształceń Własnościowych w porozumieniu z Ministrem Finansów oraz Ministrem Współpracy Gospodarczej z Zagranicą, nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy, utworzy w imieniu Skarbu Państwa Państwową Agencję Inwestycji Zagranicznych w Polsce jako jednoosobową spółkę akcyjną z siedzibą w Warszawie.

2. Celem działalności Państwowej Agencji Inwestycji Zagranicznych w Polsce będzie organizowanie oraz inspirowanie przedsięwzięć zwiększających zainteresowanie podmiotów zagranicznych inwestowaniem kapitału w Polsce.

Art. 43. 1. Traci moc ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych (Dz. U. Nr 41, poz. 325, z 1989 r. Nr 74, poz. 442, z 1990 r. Nr 51, poz. 299 i z 1991 r. Nr 31, poz. 128), z zastrzeżeniem ust. 2.

2. Wnioski w sprawie wydania zezwolenia na utworzenie spółki, złożone, lecz nie rozpatrzone do dnia wejścia w życie ustawy, podlegają rozpatrzeniu w trybie i na zasadach określonych w ustawie, o której mowa w ust. 1.

3. Zezwolenia wydane na podstawie ustawy, o której mowa w ust. 1, zachowują moc, z tym że Minister Przekształceń Własnościowych, w okresie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, dostosuje do jej przepisów - bez możliwości pogorszenia - określone w tych zezwoleniach warunki, które spółka jest obowiązana spełnić w toku swej działalności.

Art. 44. Ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.

---

¹⁾ Ustawa została objęta klauzulą derogacyjną zawartą w art. 74 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw (Dz.U.96.118.561), która wejdzie w życie z dniem 8 kwietnia 1997 r. Zgodnie z art. 75 tej ustawy, jeżeli obowiązujące przepisy powołują się na uchyloną ustawę lub odsyłają ogólnie do przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, to stosuje się w tym zakresie odpowiednio przepisy ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.

²⁾ Ustawa została objęta klauzulą derogacyjną zawartą w art. 74 ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw (Dz.U.96.118.561), która wejdzie w życie z dniem 8 kwietnia 1997 r. Zgodnie z art. 75 tej ustawy, jeżeli obowiązujące przepisy powołują się na uchyloną ustawę lub odsyłają ogólnie do przepisów o prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych, to stosuje się w tym zakresie odpowiednio przepisy ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przedsiębiorstw państwowych.

³⁾ Art. 25 został skreślony przez art. 1 pkt 20 ustawy z dnia 29 marca 1996 r. o zmianie ustawy o spółkach z udziałem zagranicznym oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U.96.45.199), która weszła w życie z dniem 4 marca 1996 r.