USTAWA

z dnia 21 czerwca 1996 r.

o urzędzie Ministra Finansów oraz o urzędach i izbach skarbowych.

(Dz. U. z dnia 30 sierpnia 1996 r.)

Art. 1. 1. Do zadań Ministra Finansów należy inicjowanie polityki państwa w zakresie finansów publicznych i jej realizacja oraz zapewnienie koordynacji działań w sprawach gospodarowania publicznymi środkami finansowymi.

2. Minister Finansów jest właściwy w sprawach finansów publicznych, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych odrębnymi przepisami do kompetencji innych organów administracji rządowej oraz organów samorządu terytorialnego.

Art. 2. Do zakresu działania Ministra Finansów należy w szczególności:

  1)   przygotowywanie i przedstawianie Radzie Ministrów:

a)  projektów założeń systemu finansów publicznych, w tym budżetowego, podatkowego, ubezpieczeń majątkowych i osobowych,

b)  projektów systemu planowania finansowego jednostek realizujących zadania objęte budżetem państwa i budżetami gmin,

c)  projektu ustawy budżetowej,

d)  sprawozdań z realizacji budżetu państwa,

e)  bilansu finansów sektora publicznego i prognozy bilansu płatniczego,

f)  projektów ustaw i rozporządzeń Rady Ministrów dotyczących finansów publicznych,

  2)   zapewnienie realizacji dochodów i wydatków budżetu państwa oraz wykonywanie kontroli w tym zakresie,

  3)   sprawowanie ogólnego nadzoru w sprawach podatkowych i dewizowych,

  4)   realizacja polityki zaciągania długu publicznego, w tym opracowywanie polityki emisji oraz warunków emisji skarbowych papierów wartościowych przeznaczonych na rynek krajowy lub zagraniczne rynki finansowe, a także zasad organizacji rynku pierwotnego i wtórnego skarbowych papierów wartościowych oraz zasad i warunków zaciągania przez państwo kredytów i pożyczek,

  5)   prognozowanie wskaźników charakteryzujących dochody ludności i sytuację finansową przedsiębiorstw,

  6)   organizowanie poboru podatków, a w zakresie wynikającym z innych przepisów, również niepodatkowych należności budżetowych i innych świadczeń pieniężnych na rzecz Skarbu Państwa oraz udział w międzynarodowej współpracy podatkowej, w tym negocjowanie i nadzór nad realizacją międzynarodowych umów podatkowych,

  7)   ustalanie zasad ewidencji należności i zobowiązań Skarbu Państwa oraz ich obsługa i dochodzenie, w zakresie nie przypisanym innym organom,

  8)   udzielanie poręczeń i gwarancji Skarbu Państwa, ich ewidencja i obsługa w zakresie wynikającym, z odrębnych przepisów,

  9)   kontrola skarbowa oraz nadzór nad organami kontroli skarbowej,

  10)  współudział w opracowywaniu i koordynowaniu realizacji polityki dewizowej, kredytowej i płatniczej w obrotach z zagranicą oraz współudział w organizowaniu współpracy z zagranicą, w tym z międzynarodowymi organizacjami i instytucjami finansowymi, a także opracowywanie zasad i warunków konwersji zagranicznych długów państwowych,

  11)  zapewnianie koordynacji działań dotyczących międzynarodowej współpracy w zakresie usług finansowych,

  12)  inicjowanie polityki państwa oraz realizacji zadań określonych odrębnymi przepisami wobec banków, zakładów ubezpieczeń i innych instytucji finansowych,

  13)  opracowywanie zasad funkcjonowania rynku finansowego,

  14)  udział w opracowywaniu systemu regulacji nadzoru bankowego,

  15)  sprawowanie nadzoru i kontroli nad działalnością podmiotów urządzających i prowadzących gry losowe lub zakłady wzajemne,

  16)  prowadzenie Krajowej Ewidencji Podatników,

  17)  zapewnienie jednolitego stosowania prawa podatkowego przez podległe mu organy i urzędy,

  18)  wydawanie Dziennika Urzędowego Ministerstwa Finansów i Biuletynu Skarbowego,

  19)  wykonywanie innych zadań, w tym z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa, określonych odrębnymi przepisami.

Art. 3. 1. Minister Finansów współdziała z innymi naczelnymi i centralnymi organami administracji rządowej w realizowaniu zadań Rady Ministrów, a w szczególności w sprawach:

  1)   polityki społeczno-gospodarczej,

  2)   opracowywania założeń i realizacji polityki państwa w zakresie kształtowania środków na wynagrodzenia,

  3)   ubezpieczeń społecznych,

  4)   polityki celnej,

  5)   kształtowania urzędowych cen i urzędowych marż handlowych,

  6)   kształtowania cen minimalnych na niektóre produkty rolne i artykuły żywnościowe oraz opłat sankcyjnych,

  7)   statystyki finansowej,

  8)   przygotowań mobilizacyjno-obronnych,

  9)   tworzenia systemu finansowania i kredytowania budownictwa mieszkaniowego.

2. Minister Finansów współdziała:

  1)   z Ministrem Gospodarki w ustaleniu zasad rachunkowości,

  2)   z Narodowym Bankiem Polskim w przygotowywaniu założeń polityki pieniężno-kredytowej państwa, zasad i warunków udzielania kredytów, ustalania kursów walutowych.

3. Minister Finansów ustala warunki prowadzenia rozliczeń środków zgromadzonych na rachunkach likwidacyjnych, w tym zasady stosowania kursów walut dla jednostek rozliczeniowych.

Art. 4. 1. Minister Finansów emituje skarbowe papiery wartościowe, w szczególności obligacje pożyczek państwowych i bony skarbowe przeznaczone na krajowe i zagraniczne rynki finansowe.

2. Minister Finansów określa, w drodze zarządzenia, warunku emisji skarbowych papierów wartościowych, a w szczególności wartości nominalnej poszczególnych emisji, wysokość i sposób oprocentowania, ich terminy wykupu i płatności odsetkowych, podmioty uprawnione do nabycia, sposób ustalenia ceny emisyjnej oraz terminy przedawnienia, z zastrzeżeniem ust. 3.

3. Dopuszczalny stan zadłużenia Skarbu Państwa z tytułu skarbowych papierów wartościowych określają odrębne przepisy.

Art. 5. 1. Ministrowi Finansów podlegają izby skarbowe, jako organy specjalne administracji rządowej, oraz, na podstawie odrębnych przepisów, inne organy, a w szczególności urzędy kontroli skarbowej i inspektorzy kontroli skarbowej.

2. Minister Finansów sprawuje kontrolę podległych mu organów i urzędów, o których mowa w ust. 1, w zakresie prawidłowości wykonywania zadań należących do ich zakresu działania, a także przestrzegania przez pracowników tych organów i urzędów zasad etyki zawodowej, bezstronności, obiektywizmu działania oraz ochrony słusznych interesów Skarbu Państwa, w tym także ustalania lub określania i poboru podatków i niepodatkowych należności budżetowych.

3. Urzędem skarbowym kieruje naczelnik urzędu skarbowego, a izbą skarbową - dyrektor izby skarbowej.

4. Minister Finansów powołuje i odwołuje:

  1)   dyrektora izby skarbowej,

  2)   wicedyrektora izby skarbowej oraz naczelnika urzędu skarbowego - na wniosek dyrektora izby skarbowej.

5. Dyrektor izby skarbowej powołuje i odwołuje zastępcę naczelnika urzędu skarbowego - na wniosek naczelnika urzędu skarbowego.

6. Do zakresu działania urzędów skarbowych należy:

  1)   ustalanie lub określanie i pobór podatków oraz niepodatkowych należności budżetowych, jak również innych należności, na podstawie odrębnych przepisów,

  2)   rejestrowanie podatników oraz przyjmowanie deklaracji podatkowych,

  3)   wykonywanie kontroli podatkowej,

  4)   podział i przekazywanie, na zasadach określonych w odrębnych przepisach, dochodów budżetowych między budżetem państwa i budżetami gmin,

  5)   prowadzenie dochodzeń w sprawach karnych skarbowych,

  6)   rozstrzyganie w pierwszej instancji w sprawach karnych skarbowych,

  7)   wykonywanie egzekucji administracyjnej należności pieniężnych, a także kar majątkowych, w zakresie określonym w przepisach Kodeksu karnego wykonawczego oraz ustawy karnej skarbowej,

  8)   wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

7. Do zakresu działania izb skarbowych należy:

  1)   nadzór nad urzędami skarbowymi,

  2)   rozstrzyganie w drugiej instancji w sprawach należących w pierwszej instancji do urzędów skarbowych,

  3)   ustalanie i udzielanie oraz analizowanie prawidłowości wykorzystywania dotacji przedmiotowych dla podmiotów gospodarczych w zakresie określonym przez Ministra Finansów,

  4)   wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

8. Izba skarbowa jest organem wyższego stopnia w stosunku do urzędu skarbowego.

9. Minister Finansów w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych i Administracji określa, w drodze rozporządzenia, terytorialny zasięg działania oraz siedziby urzędów i izb skarbowych.

10. Minister Finansów określa, w drodze zarządzenia, organizację urzędów i izb skarbowych oraz nadaje im statuty.

11. Minister Finansów określa, w drodze zarządzenia, organizację i tryb kontroli, o której mowa w ust. 2.

Art. 6. Urzędy i izby skarbowe mają prawo żądać od podmiotów objętych kontrolą podatkową sprawozdań finansowych i innych materiałów niezbędnych do kontroli prawidłowości rozliczeń z budżetem.

Art. 7. Środki finansowe w wysokości 20% dodatkowych wpływów podatkowych i niepodatkowych należności budżetowych przeznacza się na usprawnienie funkcjonowania jednostek organizacyjnych resortu finansów, z wyłączeniem przedsiębiorstw, oraz na premie dla pracowników podległych Ministrowi Finansów, a w szczególności dla pracowników, którzy przyczynili się bezpośrednio do uzyskania dodatkowych wpływów.

2. Minister Finansów określa, w drodze zarządzenia, rodzaje wpływów budżetowych, które uznaje się za dodatkowe w rozumieniu ust. 1, a także sposób ich rozdysponowania oraz zasady przyznawania premii.

Art. 8. 1. Pracownikom podległym Ministrowi Finansów, wykonującym źródłową kontrolę podatkową, przysługuje miesięczny dodatek kontrolerski do wynagrodzenia, w wysokości do 50% wynagrodzenia.

2. Minister Finansów określa, w drodze zarządzenia, zasady, wysokość i tryb przyznawania dodatku, o którym mowa w ust. 1.

Art. 9. Prezes Rady Ministrów, w drodze rozporządzenia:

  1)   może określić szczegółowy zakres działania Ministra Finansów,

  2)   nadaje Ministerstwu Finansów statut określający w szczególności jego organizację oraz jednostki organizacyjne podporządkowane Ministrowi Finansów.

Art. 10. Ustawa wchodzi w życie w terminie i na zasadach określonych w ustawie - Przepisy wprowadzające ustawy reformujące funkcjonowanie gospodarki i administracji publicznej.