Dziennik Ustaw 2004 Nr 133 poz. 1422 - Orzekanie o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwość i tryb postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach


ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

z dnia 10 maja 2004 r.

w sprawie orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach

(Dz. U. z dnia 14 czerwca 2004 r.)


Na podstawie art. 5 ust. 8 i 9 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych (Dz. U. Nr 179, poz. 1750 oraz z 2004 r. Nr 116, poz. 1203) zarządza się, co następuje:


Rozdział 1

Przepis ogólny

§ 1. Rozporządzenie określa:
  1)   właściwość wojskowych komisji lekarskich w sprawach orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej;
  2)   tryb kierowania do wojskowych komisji lekarskich żołnierzy zawodowych i osób ubiegających się o powołanie do zawodowej służby wojskowej;
  3)   warunki orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej;
  4)   warunki orzekania o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa;
  5)   sposób ustalania związku chorób, ułomności i śmierci z zawodową służbą wojskową;
  6)   tryb orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej i do pełnienia tej służby poza granicami państwa oraz ustalania związku chorób, ułomności i śmierci z zawodową służbą wojskową;
  7)   wykaz chorób i ułomności uwzględniany przy orzekaniu o zdolności do zawodowej służby wojskowej oraz do pełnienia tej służby poza granicami państwa;
  8)   wykaz chorób i ułomności uwzględniany przy orzekaniu o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej w poszczególnych rodzajach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i rodzajach wojsk oraz na poszczególnych stanowiskach służbowych wymagających szczególnych predyspozycji zdrowotnych.

Rozdział 2

Właściwość wojskowych komisji lekarskich

§ 2. 1. Do orzekania o zdolności fizycznej i psychicznej do zawodowej służby wojskowej są właściwe, utworzone na podstawie odrębnych przepisów:
  1)   terenowe wojskowe komisje lekarskie,
  2)   rejonowe wojskowe komisje lekarskie,
  3)   Wojskowa Komisja Lotniczo-Lekarska w Dęblinie,
  4)   Wojskowa Komisja Lotniczo-Lekarska w Warszawie,
  5)   Wojskowa Komisja Lekarska Sił Powietrznych w Warszawie,
  6)   Wojskowa Komisja Morsko-Lekarska w Gdańsku,
  7)   Wojskowa Komisja Lekarska Marynarki Wojennej w Gdańsku,
  8)   Stołeczna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie,
  9)   Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie
- zwane dalej "wojskowymi komisjami lekarskimi".
2. Właściwość miejscową wojskowej komisji lekarskiej ustala się:
  1)   w stosunku do żołnierzy zawodowych - ze względu na miejsce stacjonowania jednostki wojskowej, w której pełnią służbę;
  2)   w stosunku do osób ubiegających się o powołanie do zawodowej służby wojskowej - ze względu na miejsce ich zamieszkania.

§ 3. Do terenowych wojskowych komisji lekarskich, stosownie do ich właściwości miejscowej, należy:
  1)   orzekanie o zdolności do zawodowej służby wojskowej:
a)  żołnierzy zawodowych zajmujących stanowiska służbowe do stopnia etatowego kapitana (kapitana marynarki),
b)  żołnierzy pełniących służbę kandydacką,
c)  osób ubiegających się o powołanie do służby kandydackiej lub zawodowej służby wojskowej;
  2)   orzekanie w stosunku do osób, o których mowa w pkt 1, o zdolności do pełnienia służby:
a)  w charakterze nurków i płetwonurków,
b)  w jednostkach desantowo-szturmowych,
c)  w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego,
d)  w warunkach działania prądu elektrycznego;
  3)   orzekanie w stosunku do żołnierzy, o których mowa w pkt 1 lit. a i b, o związku chorób, ułomności i śmierci z odpowiednio zawodową służbą wojskową albo służbą kandydacką;
  4)   orzekanie w stosunku do żołnierzy, o których mowa w pkt 1 lit. a, o:
a)  potrzebie długotrwałego lub stałego zwolnienia żołnierza zawodowego ze względu na stan zdrowia od niektórych zajęć służbowych,
b)  stanie zdrowia pozwalającym albo uniemożliwiającym dalsze pełnienie służby na dotychczas zajmowanym stanowisku służbowym,
c)  zdolności do pełnienia służby poza granicami państwa,
d)  zdolności do pełnienia służby w charakterze instruktorów-skoczków spadochronowych oraz skoczków spadochronowych doświadczalnych,
e)  zdolności do pełnienia służby w jednostkach reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej,
f)  zdolności do pełnienia służby w Żandarmerii Wojskowej i Wojskowych Służbach Informacyjnych.

§ 4. Do rejonowych wojskowych komisji lekarskich, stosownie do ich właściwości miejscowej, należy:
  1)   rozpatrywanie odwołań od orzeczeń terenowych wojskowych komisji lekarskich;
  2)   zatwierdzanie projektów orzeczeń terenowych wojskowych komisji lekarskich ustalających:
a)  trwałą lub czasową niezdolność do zawodowej służby wojskowej albo niezdolność do służby kandydackiej oraz związek lub brak związku choroby lub ułomności z taką służbą,
b)  związek lub brak związku śmierci z zawodową służbą wojskową albo służbą kandydacką;
  3)   zajmowanie stanowiska co do sprzeciwów zgłoszonych wobec projektów orzeczeń terenowych wojskowych komisji lekarskich;
  4)   orzekanie w stosunku do żołnierzy zawodowych zajmujących stanowiska służbowe od stopnia etatowego majora (komandora podporucznika), z wyjątkiem żołnierzy, o których mowa w § 7 pkt 4, § 9 pkt 4 i § 10 pkt 1:
a)  o zdolności do zawodowej służby wojskowej,
b)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2-4.

§ 5. Do Wojskowej Komisji Lotniczo-Lekarskiej w Dęblinie, stosownie do jej właściwości miejscowej, należy:
  1)   orzekanie w stosunku do żołnierzy zawodowych - członków personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej, zajmujących stanowiska służbowe do stopnia etatowego kapitana włącznie:
a)  o zdolności do zawodowej służby wojskowej,
b)  o zdolności do pełnienia służby w powietrzu, służby naziemnego zabezpieczenia lotów lub służby inżynieryjno-lotniczej,
c)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2, 3 i 4 lit. a-d;
  2)   orzekanie o zdolności do zawodowej służby wojskowej:
a)  kandydatów do Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych i Szkoły Podoficerskiej Sił Powietrznych,
b)  podchorążych Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych i elewów Szkoły Podoficerskiej Sił Powietrznych;
  3)   orzekanie w stosunku do kandydatów, o których mowa w pkt 2 lit. a:
a)  o zdolności do pełnienia służby w powietrzu,
b)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2;
  4)   orzekanie w stosunku do żołnierzy, o których mowa w pkt 2 lit. b:
a)  o zdolności do pełnienia służby w powietrzu, służby naziemnego zabezpieczenia lotów lub służby inżynieryjno-lotniczej,
b)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2 i 3;
  5)   przeprowadzanie okresowych i okolicznościowych badań lekarskich żołnierzy, o których mowa w pkt 1 i pkt 2 lit. b.

§ 6. Do Wojskowej Komisji Lotniczo-Lekarskiej w Warszawie, stosownie do jej właściwości miejscowej, należy:
  1)   orzekanie w stosunku do żołnierzy zawodowych - członków personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej, zajmujących stanowiska służbowe do stopnia etatowego kapitana włącznie:
a)  o zdolności do zawodowej służby wojskowej,
b)  o zdolności do pełnienia służby w powietrzu, służby naziemnego zabezpieczenia lotów lub służby inżynieryjno-lotniczej,
c)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2, 3 i 4 lit. a-d;
  2)   przeprowadzanie okresowych i okolicznościowych badań lekarskich żołnierzy, o których mowa w pkt 1.

§ 7. Do Wojskowej Komisji Lekarskiej Sił Powietrznych w Warszawie należy:
  1)   rozpatrywanie odwołań od orzeczeń wojskowych komisji lotniczo-lekarskich, o których mowa w § 5 i 6;
  2)   zatwierdzanie projektów orzeczeń wojskowych komisji lotniczo-lekarskich, o których mowa w § 5 i 6, ustalających:
a)  trwałą lub czasową niezdolność do zawodowej służby wojskowej albo niezdolność do służby kandydackiej oraz związek lub brak związku choroby lub ułomności z taką służbą,
b)  związek lub brak związku śmierci z zawodową służbą wojskową albo służbą kandydacką;
  3)   zajmowanie stanowisk co do sprzeciwów zgłoszonych wobec projektów orzeczeń wojskowych komisji lotniczo-lekarskich, o których mowa w § 5 i 6;
  4)   orzekanie w stosunku do żołnierzy zawodowych - członków personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej, zajmujących stanowiska służbowe od stopnia etatowego majora:
a)  o zdolności do zawodowej służby wojskowej,
b)  o zdolności do pełnienia służby w powietrzu, służby naziemnego zabezpieczenia lotów lub służby inżynieryjno-lotniczej,
c)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2, 3 i 4 lit. a-d;
  5)   przeprowadzanie okresowych i okolicznościowych badań lekarskich żołnierzy, o których mowa w pkt 4.

§ 8. Do Wojskowej Komisji Morsko-Lekarskiej w Gdańsku należy:
  1)   orzekanie w stosunku do żołnierzy zawodowych zajmujących w jednostkach Marynarki Wojennej stanowiska służbowe do stopnia etatowego kapitana marynarki włącznie:
a)  o zdolności do zawodowej służby wojskowej,
b)  o zdolności do pełnienia służby na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej oraz w jednostkach nadbrzeżnych Marynarki Wojennej,
c)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2, 3 i 4 lit. a-d;
  2)   orzekanie o zdolności do zawodowej służby wojskowej:
a)  kandydatów do Akademii Marynarki Wojennej i Szkoły Podoficerskiej Marynarki Wojennej,
b)  podchorążych Akademii Marynarki Wojennej i elewów Szkoły Podoficerskiej Marynarki Wojennej;
  3)   orzekanie w stosunku do kandydatów, o których mowa w pkt 2 lit. a:
a)  o zdolności do pełnienia służby na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej oraz w jednostkach nadbrzeżnych Marynarki Wojennej,
b)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2;
  4)   orzekanie w stosunku do żołnierzy, o których mowa w pkt 2 lit. b:
a)  o zdolności do pełnienia służby na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej oraz w jednostkach nadbrzeżnych Marynarki Wojennej,
b)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2 i 3;
  5)   przeprowadzanie okresowych i okolicznościowych badań lekarskich żołnierzy, o których mowa w pkt 1 i pkt 2 lit. b.

§ 9. Do Wojskowej Komisji Lekarskiej Marynarki Wojennej w Gdańsku należy:
  1)   rozpatrywanie odwołań od orzeczeń Wojskowej Komisji Morsko-Lekarskiej w Gdańsku;
  2)   zatwierdzanie projektów orzeczeń Wojskowej Komisji Morsko-Lekarskiej w Gdańsku ustalających:
a)  trwałą lub czasową niezdolność do zawodowej służby wojskowej albo niezdolność do służby kandydackiej oraz związek lub brak związku choroby lub ułomności z taką służbą,
b)  związek lub brak związku śmierci z odpowiednio zawodową służbą wojskową albo służbą kandydacką;
  3)   zajmowanie stanowisk co do sprzeciwów zgłoszonych wobec projektów orzeczeń Wojskowej Komisji Morsko-Lekarskiej w Gdańsku;
  4)   orzekanie w stosunku do żołnierzy zawodowych zajmujących w jednostkach Marynarki Wojennej stanowiska służbowe od stopnia etatowego komandora podporucznika:
a)  o zdolności do zawodowej służby wojskowej,
b)  o zdolności do pełnienia służby na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej oraz w jednostkach nadbrzeżnych Marynarki Wojennej,
c)  w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2, 3 i 4 lit. a-d;
  5)   przeprowadzanie okresowych i okolicznościowych badań lekarskich żołnierzy, o których mowa w pkt 4.

§ 10. Do Stołecznej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie należy orzekanie:
  1)   o zdolności do zawodowej służby wojskowej wszystkich żołnierzy zawodowych pełniących służbę na obszarze miasta stołecznego Warszawy w jednostkach organizacyjnych podległych Ministrowi Obrony Narodowej lub przez niego nadzorowanych, w przedsiębiorstwach państwowych, dla których jest on organem założycielskim, oraz w komórkach organizacyjnych Ministerstwa Obrony Narodowej;
  2)   w stosunku do żołnierzy, o których mowa w pkt 1, w sprawach wymienionych w § 3 pkt 2-4.

§ 11. Do Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie należy:
  1)   rozpatrywanie odwołań od orzeczeń rejonowych wojskowych komisji lekarskich, Wojskowej Komisji Lekarskiej Sił Powietrznych w Warszawie, Wojskowej Komisji Lekarskiej Marynarki Wojennej w Gdańsku i Stołecznej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie;
  2)   zatwierdzanie projektów orzeczeń, o których mowa w § 4 pkt 4, § 7 pkt 4, § 9 pkt 4 i § 10, ustalających:
a)  trwałą lub czasową niezdolność do zawodowej służby wojskowej albo niezdolność do służby kandydackiej oraz związek lub brak związku choroby lub ułomności z taką służbą,
b)  związek lub brak związku śmierci z zawodową służbą wojskową albo służbą kandydacką;
  3)   zajmowanie stanowisk co do sprzeciwów zgłoszonych wobec projektów orzeczeń, o których mowa w § 4 pkt 4, § 7 pkt 4, § 9 pkt 4 i § 10.

Rozdział 3

Kierowanie do wojskowych komisji lekarskich

§ 12. Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
  1)   żołnierzu zawodowym - należy przez to rozumieć również kandydata na żołnierza zawodowego pełniącego czynną służbę wojskową jako służbę kandydacką;
  2)   zawodowej służbie wojskowej - należy przez to rozumieć również czynną służbę wojskową pełnioną jako służba kandydacka.

§ 13. 1. W przypadkach, o których mowa w art. 5 ust. 2-4 ustawy z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, organ określony w art. 5 ust. 5 tej ustawy kieruje żołnierza zawodowego do wojskowej komisji lekarskiej, zgodnie z właściwością tych komisji określoną w § 2 ust. 2 i § 3-10.
2. Żołnierza zawodowego powracającego po zakończeniu pełnienia służby poza granicami państwa kieruje się do wojskowej komisji lekarskiej, która orzekała o jego zdolności do pełnienia służby poza granicami państwa przed wyjazdem, niezwłocznie po powrocie do kraju.

§ 14. Organ kierujący żołnierza zawodowego do wojskowej komisji lekarskiej przekazuje tej komisji posiadane informacje i dokumenty, które dotyczą stanu zdrowia żołnierza zawodowego i mogą mieć znaczenie dla ustalenia związku choroby lub ułomności z zawodową służbą wojskową.

§ 15. Wzór skierowania do wojskowej komisji lekarskiej określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

Rozdział 4

Orzekanie o zdolności do zawodowej służby wojskowej i do pełnienia tej służby poza granicami państwa oraz ustalanie związku choroby, ułomności i śmierci z zawodową służbą wojskową

§ 16. Orzekając o zdolności do zawodowej służby wojskowej, wojskowe komisje lekarskie zaliczają jednocześnie daną osobę do jednej z kategorii zdolności do takiej służby, według Wykazu chorób i ułomności przy ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do zawodowej służby wojskowej oraz do pełnienia takiej służby poza granicami państwa, stanowiącego załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 17. 1. Niezależnie od orzeczenia o zdolności do zawodowej służby wojskowej, w stosunku do żołnierzy zawodowych zajmujących niżej wymienione stanowiska służbowe oraz osób ubiegających się o wyznaczenie na takie stanowiska, wojskowe komisje lekarskie wydają orzeczenia o zdolności lub niezdolności do służby:
  1)   w składzie personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej;
  2)   na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej oraz w jednostkach nadbrzeżnych Marynarki Wojennej;
  3)   w jednostkach desantowo-szturmowych;
  4)   w Żandarmerii Wojskowej i Wojskowych Służbach Informacyjnych;
  5)   w jednostkach reprezentacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;
  6)   w charakterze nurków i płetwonurków;
  7)   w charakterze instruktorów-skoczków spadochronowych oraz skoczków spadochronowych doświadczalnych;
  8)   w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego;
  9)   w warunkach działania prądu elektrycznego.
2. Na potrzeby orzekania o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej na stanowiskach służbowych, o których mowa w ust. 1 pkt 1, ustala się następujące kategorie zdolności do tej służby:
  1)   kandydaci i piloci samolotów bojowych naddźwiękowych oraz piloci doświadczalni samolotów naddźwiękowych:
a)  zdolny - Z/IA,
b)  trwale lub czasowo niezdolny - N/IA;
  2)   kandydaci i piloci samolotów bojowych poddźwiękowych oraz piloci doświadczalni samolotów poddźwiękowych:
a)  zdolny - Z/IB,
b)  trwale lub czasowo niezdolny - N/IB;
  3)   kandydaci i piloci doświadczalni samolotów i śmigłowców innych niż wymienione w pkt 1 i 2:
a)  zdolny - Z/IC,
b)  trwale lub czasowo niezdolny - N/IC;
  4)   pozostały personel latający i kandydaci do tego personelu:
a)  zdolny - Z/II,
b)  trwale lub czasowo niezdolny - N/II;
  5)   personel naziemny zabezpieczenia lotów i kandydaci do tego personelu oraz personel służby inżynieryjno-lotniczej i kandydaci do tego personelu:
a)  zdolny - Z/III, Z/SIL,
b)  trwale lub czasowo niezdolny - N/III, N/SIL.
3. Na potrzeby orzekania o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej na stanowiskach służbowych, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 6, ustala się następujące kategorie zdolności do tej służby:
  1)   kandydaci do służby na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej:
a)  zdolny - Z/I-IV/A,
b)  niezdolny - N/I-IV/A;
  2)   słuchacze wojskowych szkół morskich i kursów szkolenia specjalistów morskich:
a)  zdolny - Z/I-IV/B,
b)  niezdolny - N/I-IV/B - podlega wyokrętowaniu,
c)  czasowo niezdolny - N/I-IV/B - podlega wyokrętowaniu na okres do 3 miesięcy;
  3)   żołnierze zawodowi - specjaliści morscy:
a)  zdolny - Z/I-IV/C,
b)  niezdolny - N/I-IV/C - podlega wyokrętowaniu,
c)  czasowo niezdolny - N/I-IV/C - podlega wyokrętowaniu na okres do 6 miesięcy.
4. Na potrzeby orzekania o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa ustala się następujące kategorie zdolności do tej służby:
  1)   zdolny do służby poza granicami państwa - Z;
  2)   niezdolny do służby poza granicami państwa - N.

§ 18. 1. Wojskowe komisje lekarskie wydają orzeczenia, o których mowa w § 17 ust. 1-3, według kryteriów zdrowotnych określonych w:
  1)   załączniku nr 2 do rozporządzenia - w odniesieniu do stanowisk służbowych określonych w § 17 ust. 1 pkt 3-5 i 7-9;
  2)   Wykazie chorób i ułomności przy ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do pełnienia zawodowej służby wojskowej w składzie personelu latającego, personelu naziemnego zabezpieczenia lotów i personelu służby inżynieryjno-lotniczej, stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia - w odniesieniu do stanowisk służbowych określonych w § 17 ust. 1 pkt 1;
  3)   Wykazie chorób i ułomności przy ocenie zdolności fizycznej i psychicznej do pełnienia zawodowej służby wojskowej na okrętach wojennych i innych jednostkach pływających Marynarki Wojennej oraz w jednostkach nadbrzeżnych Marynarki Wojennej, a także w charakterze nurków i płetwonurków, stanowiącym załącznik nr 4 do rozporządzenia - w odniesieniu do stanowisk służbowych określonych w § 17 ust. 1 pkt 2 i 6.
2. Wojskowe komisje lekarskie wydają orzeczenia, o których mowa w § 17 ust. 4, według kryteriów zdrowotnych określonych w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
3. Jeżeli dla danego przypadku brak jest odpowiedniej pozycji w załącznikach nr 2-4 do rozporządzenia, przypadek ten kwalifikuje się według pozycji najbardziej zbliżonej.

§ 19. 1. Orzekając o zdolności żołnierza zawodowego do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, wojskowa komisja lekarska dokonuje pełnej oceny jego stanu zdrowia, stosownie do specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarno-epidemiologicznej rejonu, w którym ma on pełnić służbę.
2. Jeżeli żołnierz zawodowy zachoruje po wydaniu przez wojskową komisję lekarską orzeczenia o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, dowódca jednostki wojskowej, w której pełni on służbę, na wniosek lekarza tej jednostki, ponownie kieruje tego żołnierza do wojskowej komisji lekarskiej.

§ 20. Po powrocie do kraju wojskowa komisja lekarska określa zdolność żołnierza do zawodowej służby wojskowej, dokonując pełnej oceny jego stanu zdrowia, przy uwzględnieniu warunków, w jakich pełnił służbę poza granicami państwa, a w szczególności specyfiki klimatyczno-geograficznej oraz sanitarno-epidemiologicznej rejonu, w którym pełnił tę służbę.

§ 21. 1. Orzekając o zdolności lub niezdolności do zawodowej służby wojskowej, w razie stwierdzenia u żołnierza zawodowego choroby lub ułomności, wojskowa komisja lekarska orzeka również o:
  1)   związku lub braku związku tej choroby lub ułomności z zawodową służbą wojskową,
  2)   zaliczeniu lub niezaliczeniu żołnierza zawodowego do jednej z grup inwalidów oraz o związku lub braku związku inwalidztwa z zawodową służbą wojskową
- kierując się kryteriami zdrowotnymi określonymi w wykazie chorób i schorzeń, ustalonym na podstawie art. 20 ust. 4 ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66 i Nr 121, poz. 1264).
2. Jeżeli przy orzekaniu o niezdolności do zawodowej służby wojskowej wojskowa komisja lekarska stwierdzi u żołnierza zawodowego przynajmniej jedną chorobę lub ułomność pozostającą w związku z zawodową służbą wojskową i jednocześnie powodującą niezdolność do tej służby, to niezdolność do służby ustala się jako pozostającą w związku z zawodową służbą wojskową.

§ 22. W stosunku do żołnierzy zwalnianych z zawodowej służby wojskowej z innych przyczyn niż ze względu na stan zdrowia, wojskowa komisja lekarska niezależnie od określenia kategorii zdolności do zawodowej służby wojskowej według grupy II, o której mowa w załączniku nr 2 do rozporządzenia, określa jednocześnie zdolność lub niezdolność do czynnej służby wojskowej według kryteriów zdrowotnych i kategorii określonych dla żołnierzy rezerwy w przepisach wydanych na podstawie art. 30a ust. 4 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2002 r. Nr 21, poz. 205, z późn. zm.1)).

Rozdział 5

Tryb orzekania o zdolności do zawodowej służby wojskowej i do pełnienia tej służby poza granicami państwa oraz ustalania związku chorób, ułomności i śmierci z zawodową służbą wojskową

§ 23. Orzeczenie o zdolności do zawodowej służby wojskowej, o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa, o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej w poszczególnych rodzajach Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej i rodzajach wojsk oraz na poszczególnych stanowiskach służbowych oraz o związku choroby lub ułomności z zawodową służbą wojskową wojskowe komisje lekarskie wydają na podstawie badania lekarskiego i wyników badań specjalistycznych, dokumentacji medycznej oraz informacji i dokumentów, o których mowa w § 14, wykorzystując w szczególności:
  1)   odpis przebiegu zawodowej służby wojskowej z akt personalnych żołnierza zawodowego;
  2)   opinię służbowo-lekarską uwzględniającą historię choroby, przebieg leczenia i jego wyniki oraz czynniki ryzyka na stanowisku służbowym zajmowanym przez żołnierza zawodowego;
  3)   historie chorób leczenia ambulatoryjnego i szpitalnego;
  4)   wyniki pomiarów czynników szkodliwych występujących w środowisku służby;
  5)   książeczkę zdrowia żołnierza zawodowego;
  6)   kartę badań okresowych żołnierza zawodowego;
  7)   informacje zawarte w pisemnym oświadczeniu żołnierza zawodowego.

§ 24. 1. Orzeczenie o związku śmierci żołnierza zawodowego z zawodową służbą wojskową wojskowe komisje lekarskie wydają na podstawie akt postępowania powypadkowego lub dokumentacji medycznej.
2. Orzeczenie o związku śmierci żołnierza zawodowego z zawodową służbą wojskową wskutek choroby wojskowa komisja lekarska wydaje na podstawie dokumentacji medycznej oraz opisu przebiegu i warunków pełnienia służby przez żołnierza zawodowego.

§ 25. 1. Wojskowa komisja lekarska wydaje orzeczenie niezwłocznie po przeprowadzeniu niezbędnych badań lekarskich i skompletowaniu wymaganej dokumentacji.
2. Jeżeli wojskowa komisja lekarska stwierdzi, iż do wydania orzeczenia są niezbędne dokumenty inne niż określone w ust. 1, w szczególności dotyczące chorób, ułomności i śmierci oraz ich związku ze służbą wojskową, pisemnie wzywa żołnierza zawodowego, a w razie jego śmierci członka rodziny, o którym mowa w art. 12 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową (Dz. U. Nr 83, poz. 760 i Nr 179, poz. 1750), do ich dostarczenia w terminie nieprzekraczającym 14 dni od dnia doręczenia wezwania. W takim przypadku wojskowa komisja lekarska może wystąpić także do organu, który skierował żołnierza zawodowego do komisji, oraz do dowódców jednostek wojskowych, w których pełnił on służbę, o dostarczenie niezbędnych dokumentów w terminie nieprzekraczającym 14 dni od dnia doręczenia żądania.
3. Po bezskutecznym upływie terminu wyznaczonego do dostarczenia dokumentów, wojskowa komisja lekarska może wydać orzeczenie na podstawie posiadanej dokumentacji.
4. Jeżeli dokumentów nie dostarczył dowódca jednostki wojskowej, przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej zawiadamia o tym przełożonego tego dowódcy.

§ 26. 1. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej powinno zawierać w szczególności:
  1)   rozpoznanie;
  2)   ustalenie kategorii zdolności do zawodowej służby wojskowej, a w razie stwierdzenia chorób i ułomności - określenie ich związku lub braku związku z zawodową służbą wojskową.
2. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej dotyczące zmarłego żołnierza zawodowego powinno ustalać w szczególności:
  1)   przyczynę śmierci;
  2)   związek lub brak związku śmierci z zawodową służbą wojskową.
3. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa powinno zawierać również ustalenie rejonu, w którym żołnierz zawodowy jest zdolny pełnić taką służbę.
4. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej:
  1)   w sprawie niezdolności do zawodowej służby wojskowej sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 5 do rozporządzenia;
  2)   w sprawie zdolności do czynnej służby wojskowej sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 6 do rozporządzenia;
  3)   w sprawie ustalenia związku śmierci z zawodową służbą wojskową sporządza się według wzoru określonego w załączniku nr 7 do rozporządzenia.

§ 27. 1. Wojskowa komisja lekarska orzeka w składzie 3 oficerów-lekarzy. W składzie orzekającym mogą być również oficerowie-lekarze niepełniący zawodowej służby wojskowej. Przewodniczącego składu orzekającego wyznacza przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej.
2. Wojskowa komisja lekarska orzeka większością głosów składu orzekającego.
3. Członek składu orzekającego wojskowej komisji lekarskiej może wnieść na piśmie sprzeciw wobec projektu orzeczenia z podaniem uzasadnienia. W takim przypadku przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej przesyła sprzeciw łącznie z projektem orzeczenia i pozostałą dokumentacją do wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia, która jest obowiązana zająć stanowisko w sprawie w terminie 7 dni od dnia otrzymania sprzeciwu.
4. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia zajmuje stanowisko na podstawie otrzymanej dokumentacji. W razie potrzeby wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia może przeprowadzić ponowne badanie lekarskie i badania specjalistyczne oraz skierować żołnierza na obserwację szpitalną, a także przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia materiałów w sprawie.
5. W razie uznania zasadności sprzeciwu przez wojskową komisję lekarską wyższego stopnia, skład orzekający wydaje orzeczenie zgodne z tym stanowiskiem. Jeżeli orzeczenie dotyczy spraw, o których mowa w § 28 ust. 1, opracowuje się projekt orzeczenia zgodny z tym stanowiskiem.
6. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej podpisują wszyscy członkowie składu orzekającego oraz opatruje się je pieczęcią urzędową wojskowej komisji lekarskiej.

§ 28. 1. Projekt orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej ustalającego:
  1)   trwałą lub czasową niezdolność do zawodowej służby wojskowej oraz związek lub brak związku choroby lub ułomności z taką służbą,
  2)   związek lub brak związku śmierci z zawodową służbą wojskową
- przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej przesyła łącznie z pozostałą dokumentacją do wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia.
2. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia zajmuje stanowisko na podstawie otrzymanej dokumentacji. W razie potrzeby wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia może przeprowadzić ponowne badanie lekarskie i badania specjalistyczne oraz skierować żołnierza na obserwację szpitalną, a także przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia materiałów w sprawie.
3. W razie zatwierdzenia projektu orzeczenia przez wojskową komisję lekarską wyższego stopnia, wojskowa komisja lekarska wydaje orzeczenie w brzmieniu zatwierdzonego projektu.
4. W razie niezatwierdzenia projektu orzeczenia przez wojskową komisję lekarską wyższego stopnia, komisja ta nakazuje ponowne rozpatrzenie sprawy i wydanie orzeczenia uwzględniającego jej stanowisko. W takim przypadku wojskowa komisja lekarska wydaje orzeczenie zgodne ze stanowiskiem wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia.
5. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej podpisują wszyscy członkowie składu orzekającego oraz opatruje się je pieczęcią urzędową wojskowej komisji lekarskiej.
6. Do orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wydanego w trybie określonym w ust. 3 lub 4 nie stosuje się przepisu ust. 1.

§ 29. Wojskowymi komisjami lekarskimi wyższego stopnia, o których mowa w § 27 i 28, są w stosunku do:
  1)   terenowych wojskowych komisji lekarskich - rejonowe wojskowe komisje lekarskie;
  2)   rejonowych wojskowych komisji lekarskich - Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie;
  3)   Wojskowej Komisji Lotniczo-Lekarskiej w Dęblinie i Wojskowej Komisji Lotniczo-Lekarskiej w Warszawie - Wojskowa Komisja Lekarska Sił Powietrznych w Warszawie;
  4)   Wojskowej Komisji Lekarskiej Sił Powietrznych w Warszawie - Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie;
  5)   Wojskowej Komisji Morsko-Lekarskiej w Gdańsku - Wojskowa Komisja Lekarska Marynarki Wojennej w Gdańsku;
  6)   Wojskowej Komisji Lekarskiej Marynarki Wojennej w Gdańsku - Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie;
  7)   Stołecznej Wojskowej Komisji Lekarskiej - Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie.

§ 30. Orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej wydane w trybie określonym w § 27 ust. 1 lub 5 zdanie pierwsze albo § 28 ust. 3 lub 4, jako wydane w pierwszej instancji, doręcza się żołnierzowi zawodowemu, a w razie jego śmierci członkowi rodziny, o którym mowa w art. 12 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o świadczeniach odszkodowawczych przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową, a także organowi, który skierował żołnierza zawodowego do wojskowej komisji lekarskiej. Jeżeli żołnierz zawodowy został zwolniony z zawodowej służby wojskowej i orzeczenie zawiera rozstrzygnięcie:
  1)   o którym mowa w § 21 ust. 1 pkt 2 - orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej doręcza się również dyrektorowi właściwego wojskowego biura emerytalnego;
  2)   o którym mowa w § 22 - orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej doręcza się również właściwemu wojskowemu komendantowi uzupełnień.

§ 31. 1. Od orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wydanego w pierwszej instancji służy stronie odwołanie na zasadach określonych w ustawie z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.2)).
2. Odwołanie wnosi się do właściwej wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia określonej w § 29, za pośrednictwem komisji, która wydała orzeczenie, w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia.

§ 32. 1. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia rozpatruje odwołanie w składzie 3 oficerów-lekarzy. W składzie orzekającym mogą być również oficerowie-lekarze niepełniący zawodowej służby wojskowej. Przewodniczącego składu orzekającego wyznacza przewodniczący wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia.
2. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia, rozpatrując odwołanie, orzeka na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. W razie potrzeby wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia może przeprowadzić ponowne badanie lekarskie i badania specjalistyczne oraz skierować żołnierza na obserwację szpitalną, a także przeprowadzić dodatkowe postępowanie w celu uzupełnienia materiałów w sprawie.
3. Wojskowa komisja lekarska wyższego stopnia orzeka w sprawie odwołania większością głosów składu orzekającego. Przepisy § 27 ust. 3 i 4 oraz ust. 5 zdanie pierwsze stosuje się odpowiednio, z tym że Centralna Wojskowa Komisja Lekarska w Warszawie rozpatruje sprzeciw wobec projektu swojego orzeczenia w składzie 5 oficerów-lekarzy.
4. Do orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wyższego stopnia stosuje się odpowiednio przepis § 30.

§ 33. Sentencję ostatecznego orzeczenia wojskowej komisji lekarskiej wpisuje się do książeczki zdrowia żołnierza zawodowego.

§ 34. 1. Na podstawie ostatecznego orzeczenia o zdolności do pełnienia zawodowej służby wojskowej poza granicami państwa wojskowa komisja lekarska, która wydała orzeczenie w pierwszej instancji, wystawia certyfikat zdrowia, według wzoru określonego w załączniku nr 8 do rozporządzenia.
2. Certyfikaty dla żołnierzy zawodowych - kandydatów do pełnienia służby w misjach specjalnych Organizacji Narodów Zjednoczonych wydaje się według wzoru ustalonego przez Organizację Narodów Zjednoczonych (formularz MS-2), stanowiącego załącznik nr 9 do rozporządzenia.
3. Wydanie certyfikatu odnotowuje się w książeczce zdrowia żołnierza zawodowego.

§ 35. 1. Minister Obrony Narodowej może w trybie nadzoru uchylić każde orzeczenie wojskowej komisji lekarskiej sprzeczne z prawem lub wydane z pominięciem istotnych okoliczności faktycznych.
2. Uprawnienie, o którym mowa w ust. 1, przysługuje również przewodniczącemu Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie.
3. Uchylając orzeczenie, odpowiednio Minister Obrony Narodowej albo przewodniczący Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie wskazuje okoliczności wymagające wyjaśnienia w toku dalszego postępowania w sprawie.
4. W razie uchylenia orzeczenia, sprawę rozpatruje ponownie w pierwszej instancji wojskowa komisja lekarska wyznaczona przez odpowiednio Ministra Obrony Narodowej albo przewodniczącego Centralnej Wojskowej Komisji Lekarskiej w Warszawie zgodnie z zaleceniami, o których mowa w ust. 3.

Rozdział 6

Przepisy końcowe

§ 36. Postępowania w sprawach, o których mowa w rozporządzeniu, wszczęte i niezakończone do dnia wejścia w życie rozporządzenia toczą się w dalszym ciągu w trybie określonym w rozporządzeniu.

§ 37. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2004 r.3)

________
1)   Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2002 r. Nr 74, poz. 676, Nr 81, poz. 732, Nr 113, poz. 984 i 985, Nr 156, poz. 1301, Nr 166, poz. 1363, Nr 199, poz. 1673 i Nr 200, poz. 1679 i 1687, z 2003 r. Nr 45, poz. 391, Nr 90, poz. 844, Nr 96, poz. 874, Nr 139, poz. 1326, Nr 179, poz. 1750, Nr 210, poz. 2036 i Nr 223, poz. 2217 oraz z 2004 r. Nr 116, poz. 1203.
2)   Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 49, poz. 509, z 2002 r. Nr 113, poz. 984, Nr 153, poz. 1271 i Nr 169, poz. 1387 oraz z 2003 r. Nr 130, poz. 1188 i Nr 170, poz. 1660.
3)   Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Obrony Narodowej z dnia 10 czerwca 1992 r. w sprawie zasad określania zdolności do czynnej służby wojskowej oraz właściwości i trybu postępowania wojskowych komisji lekarskich w tych sprawach (Dz. U. Nr 57, poz. 278, z 1994 r. Nr 31, poz. 113 oraz z 2000 r. Nr 97, poz. 1059), które w zakresie uregulowanym rozporządzeniem utraci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

ZAŁĄCZNIKI

ZAŁĄCZNIK Nr 1

WZÓR

........................     ............, dnia ...... 20... r.
 (pieczęć nagłówkowa
 jednostki wojskowej)

SKIEROWANIE

Do ............................................................
          (nazwa wojskowej komisji lekarskiej)
..............................................................
w celu ........................................................
1.  Nazwisko, imię i imiona rodziców ..........................
   ...........................................................
2.  PESEL .....................................................
3.  Stopień wojskowy ..........................................
4.  Miejsce i data urodzenia ..................................
5.  Przydział służbowy ........................................
   ...........................................................
       (jednostka wojskowa, zajmowane stanowisko służbowe)
6.  Data wstąpienia do służby wojskowej .......................
7.  Powołany przez WKU ........................................
8.  Miejsce zamieszkania ......................................
9.  Rozpoznanie lekarskie .....................................
   ...........................................................
10. Dotychczas wydane orzeczenia (nazwa komisji, numer
   orzeczenia, data wydania, rozpoznanie za pomocą paragrafów)
   ...........................................................
11. Uwagi .....................................................
   ...........................................................

.....................                  .....................
 (lekarz jednostki)          mp.        (organ kierujący)

ZAŁĄCZNIK Nr 2

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ DO ZAWODOWEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ ORAZ DO PEŁNIENIA TAKIEJ SŁUŻBY POZA GRANICAMI PAŃSTWA
 
ParagrafPunktChoroba i ułomnośćGrupa I*Grupa II*
12345
 

ROZDZIAŁ I - BUDOWA CIAŁA
 
11Wzrost powyżej 185 cm przy proporcjonalnej budowie ciałaZ-
 2Wzrost poniżej 160 cm do 155 cm przy proporcjonalnej budowie ciałaN/Z-
 3Wzrost poniżej 155 cm przy proporcjonalnej budowie ciałaN-
 4Słaba budowa ciałaZ/N-
 5Słaba budowa ciała upośledzająca sprawność ustrojuN-
 6Otyłość nieupośledzająca sprawności ustrojuZ/NZ
 7Otyłość upośledzająca sprawność ustrojuNZ
 8Otyłość znacznie upośledzająca sprawność ustrojuNN
 9Transseksualizm, obojnactwoNN
 10Odwrotne położenie trzew bez zaburzeń sprawności ustrojuN/ZZ
 11Odwrotne położenie trzew z zaburzeniami sprawności ustrojuNN
 
Objaśnienia szczegółowe

*    Osoby badane przez komisje lekarskie dzieli się na dwie grupy:
Grupa I (kolumna czwarta wykazu) obejmuje:
-   żołnierzy zawodowych kierowanych do służby w jednostkach reprezentacyjnych WP,
-   żołnierzy pełniących zawodową służbę wojskową w jednostkach desantowo-szturmowych oraz przewidzianych do wyznaczenia na stanowiska służbowe w tych jednostkach,
-   oficerów i podoficerów ubiegających się o skierowanie na kursy i uczelnie wojskowe oraz do służby w jednostkach specjalnych,
-   żołnierzy zasadniczej służby wojskowej, żołnierzy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej, podchorążych odbywających przeszkolenie wojskowe oraz żołnierzy rezerwy ubiegających się o powołanie do zawodowej służby wojskowej,
-   żołnierzy pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych w pierwszym i drugim roku nauki (studiów),
-   poborowych, ochotników przedpoborowych, żołnierzy zasadniczej służby wojskowej, żołnierzy nadterminowej zasadniczej służby wojskowej i żołnierzy rezerwy ubiegających się o przyjęcie do służby wojskowej w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych,
-   kandydatów do służby w Żandarmerii Wojskowej i Wojskowych Służbach Informacyjnych,
-   kandydatów do służby poza granicami państwa,
-   kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego oraz w warunkach działania prądu elektrycznego,
-   małoletnich ubiegających się o przyjęcie na naukę do szkół wojskowych.
Grupa II (kolumna piąta wykazu) obejmuje:
-   żołnierzy zawodowych,
-   żołnierzy pełniących służbę w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych w trzecim i dalszych latach nauki (studiów).
Do § 1     pkt 1-3. Kandydatów do służby w wojskach desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako zdolnych przy wzroście 165-185 cm.
pkt 4 i 5. Słabą budowę ciała należy oceniać nie tylko na podstawie dysproporcji pomiędzy wzrostem i ciężarem ciała, lecz również biorąc pod uwagę stan umięśnienia oraz stan układu krążenia w oparciu o próby czynnościowe.
Ocenę zdolności do zawodowej służby wojskowej przy słabej budowie ciała należy opierać na stwierdzeniu ogólnej sprawności ustroju.
pkt 7 i 8. Rozpoznanie otyłości powinno opierać się na stwierdzeniu nadmiernie rozwiniętej tkanki tłuszczowej. Żołnierzy zawodowych z nadmiernie rozwiniętą tkanką tłuszczową, przy stwierdzeniu, że wzrost jej jest spowodowany nadmiernym odżywianiem, należy przy sprawnym układzie krążenia i oddechowym (próby czynnościowe) uznawać za zdolnych.
Kandydatów do wojsk desantowo-szturmowych o wadze ciała ponad 85 kg należy uznawać za niezdolnych.
Przez otyłość znacznie upośledzającą sprawność ustroju należy rozumieć otyłość znacznego stopnia, przy niewydolności układu krążenia i oddechowego.

ROZDZIAŁ II - SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA, NACZYNIA LIMFATYCZNE I WĘZŁY CHŁONNE
 
12345
21Przewlekłe choroby skóry nieupośledzające sprawności ustrojuZZ
 2Przewlekłe choroby skóry nieznacznie szpecące lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZZ
 3Przewlekłe choroby skóry szpecące lub upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 4Przewlekłe choroby skóry znacznie szpecące lub znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 5Ciała obce wgojone w powłoki zewnętrzne nieupośledzające sprawności ustrojuZZ
 6Ciała obce wgojone w powłoki zewnętrzne znacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 7Tatuaże nieszpecąceZ/NZ
 8Tatuaże szpecąceNZ
 9Torbiel włosowa z przetoką lub bez przetokiN/ZZ
 10Torbiel włosowa nawrotowa po wielokrotnych (trzech i więcej) operacjach niepoddająca się leczeniuNN/Z
31Blizny nieszpecące lub nieupośledzające sprawności ustrojuZZ
 2Blizny nieznacznie szpecące lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZZ
 3Blizny szpecące lub upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 4Blizny znacznie szpecące lub znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 5Blizny po samouszkodzeniachZZ
41Schorzenia naczyń limfatycznych lub węzłów chłonnych nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 2Schorzenia naczyń limfatycznych lub węzłów chłonnych upośledzające sprawność ustrojuNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 2.    Nowotwory skóry należy kwalifikować według paragrafów rozdziału XVIII - Nowotwory.
pkt 2 i 3. Według tych punktów należy kwalifikować m.in. łagodne i ograniczone postacie łuszczycy oraz rybią łuskę, wyprysk kontaktowy. Rozpoznanie wyprysku kontaktowego wymaga wykonania testów skórnych.
pkt 4. Według tego punktu należy kwalifikować różnorodne przewlekłe uogólnione choroby skóry, jak: zespół atopowego zapalenia skóry, wrodzone zaburzenia rogowacenia skóry znacznego stopnia (rogowiec dziedziczny), wrodzone dziedziczne oddzielanie się naskórka, pęcherzyca pergaminowata - barwnikowa, uogólnione i nawracające lub oporne na leczenie postacie łuszczycy.
pkt 8. Osoby z rozległymi szpecącymi tatuażami należy kierować do PZP (w ramach badań komisyjnych).
pkt 9 i 10. Torbiel włosową należy różnicować z przetoką skórną i kwalifikować w zależności od efektów leczenia.
Rozpoznanie powinno być potwierdzone badaniem chirurgicznym lub dokumentacją leczenia szpitalnego.
Do § 3     pkt 3 i 4. Według tych punktów należy kwalifikować rozległe blizny połączone z ubytkami tkanek miękkich (po zranieniach, oparzeniach itp.) oraz blizny w miejscach narażonych na tarcie w czasie ruchów i chodzenia lub znacznie szpecące, upośledzające funkcję narządów lub całego organizmu.
pkt 5. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach należy kierować do PZP.

ROZDZIAŁ III - CZASZKA
 
12345
5-Przebyty uraz głowy bez trwałych następstwZZ
61Zniekształcenie czaszki nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ
 2Zniekształcenia czaszki (np. guzy, wgniecenia) oraz ubytki kości czaszki pourazowe lub chorobowe upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 3Zniekształcenia czaszki (np. guzy, wgniecenia) oraz ubytki kości czaszki pourazowe lub chorobowe znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 4Przepukliny mózguNN
 5Obce ciała w mózguNN
 

ROZDZIAŁ IV - NARZĄD WZROKU
 
12345
71Zniekształcenie powiek nieupośledzające funkcji ochronnejZ/NZ
 2Zniekształcenie powiek nieznacznie upośledzające funkcję ochronnąNZ
 3Zniekształcenie powiek upośledzające funkcję ochronnąNZ/N
 4Przewlekłe choroby brzegów powiek lub spojówek nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ochronną okaN/ZZ
 5Przewlekłe choroby brzegów powiek lub spojówek trudno poddające się leczeniu upośledzające sprawność okaNN/Z
 6Zrosty spojówki gałkowej i powiekowej nieupośledzające ruchów gałki ocznej lub powiekZZ
 7Zrosty spojówki gałkowej lub powiekowej upośledzające skrajne wychylenie gałki ocznej lub ruchomość powiek niepowodujące wysychania rogówkiNZ
 8Zrosty spojówki gałkowej i powiekowej upośledzające ruchomość gałki ocznej lub powiek powodujące wysychanie rogówkiNN/Z
81Nieznaczne upośledzenie wydzielania lub odpływu łezNZ
 2Znaczne upośledzenie wydzielania lub odpływu łezNN/Z
91Ślepota jednego oka lub brak jednej gałki ocznej przy ostrości wzroku pozostałego oka nie mniejszej niż 0,8 bez korekcji albo po zastosowaniu szkieł sferycznych do ±3,0 D lub cylindrycznych do ±2,0 DNZ/N
 2Ślepota jednego oka lub brak gałki ocznej przy ostrości wzroku pozostałego oka poniżej 0,8 nie mniej niż 0,5 po zastosowaniu szkieł sferycznych do ±6,0 D lub cylindrycznych do ±3,0 DNN/Z
 3Ślepota jednego oka lub brak gałki ocznej przy ostrości wzroku pozostałego oka poniżej 0,5 do 0,1 po zastosowaniu optymalnej korekcji szkłami sferycznymi lub cylindrycznymiNN
 4Całkowita ślepota lub brak obu gałek ocznychNN
101Nieznaczny oczopląs przy skierowaniu gałek ocznych w bokNZ
 2Nieznaczny oczopląs przy patrzeniu wprost wzmagający się przy patrzeniu w bokNZ/N
 3Wyraźny oczopląs przy patrzeniu wprostNN/Z
111Zez utajony lub zez jawny nieznacznego stopnia przy ostrości wzroku każdego oka 0,5 lub większej z korekcją szkłami sferycznymi do ±3,0 D albo cylindrycznymi do ±1,0 DNZ
 2Brak jednoczesnego widzenia obuocznego (zez utajony, zez naprzemienny) z ostrością wzroku każdego oka nie mniejszą niż 0,5 z korekcją szkłami sferycznymi powyżej ±3,0 D do ±6,0 D albo cylindrycznymi powyżej ±1,0 D do ±2,0 DNZ
 3Brak jednoczesnego widzenia obuocznego z ostrością wzroku gorszego oka mniejszą niż 0,5 do 0,1 z korekcją optymalnąNN/Z
121Niedowład mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych oka porażenny lub pourazowy nieznacznie upośledzający czynność wzrokową, niepowodujący podwójnego widzeniaNZ
 2Niedowład mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych oka porażenny lub pourazowy znacznie upośledzający czynność wzrokową, powodujący podwójne widzenieNN/Z
131Ostrość wzroku jednego oka lub obu oczu mniejsza niż 0,8 nie mniejsza niż 0,5 bez korekcji szkłamiZZ
 2Ostrość wzroku każdego oka co najmniej 0,5 z korekcją szkłami sferycznymi do ±3,0 D lub cylindrycznymi do ±1,0 DZ/NZ
 3Ostrość wzroku każdego oka co najmniej 0,5 z korekcją szkłami sferycznymi powyżej ±3,0 D do ±6,0 D lub cylindrycznymi powyżej ±1,0 D do ±3,0 DN/ZZ
 4Ostrość wzroku każdego oka co najmniej 0,5 z korekcją szkłami sferycznymi powyżej ±6,0 D lub cylindrycznymi powyżej ±3,0 DNZ/N
 5Ostrość wzroku jednego oka co najmniej 0,5, a drugiego od 0,1 do 0,4 z optymalną korekcją szkłami sferycznymi lub cylindrycznymiNN/Z
 6Ostrość wzroku każdego oka od 0,1 do 0,4 z optymalną korekcją szkłami sferycznymi lub cylindrycznymiNN
141Przebyte, nienawracające choroby rogówki, twardówki, tęczówki, ciała rzęskowego i soczewkiN/ZZ
 2Przewlekłe i nawracające choroby rogówki, twardówki, tęczówki, ciała rzęskowego i soczewkiNN/Z
 3Przebyte, nienawracające choroby siatkówki, naczyniówki i nerwu wzrokowegoN/ZZ
 4Przewlekłe i nawracające choroby siatkówki, naczyniówki i nerwu wzrokowegoNN/Z
 5Nieznaczne upośledzenie rozróżniania barwN/ZZ
 6Upośledzenie rozróżniania barwNZ
 7JaskraNN/Z
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 7     pkt 2 i 3. Przy kwalifikowaniu zniekształceń powiek należy kierować się ich skutkiem dla oka (brak objawów wysychania powierzchni gałki ocznej, podrażnienie spojówek, wysychanie rogówki). Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.
Kwalifikacja orzecznicza żołnierzy zawodowych - w zależności od tego, czy schorzenie jest trwałe, nie poddaje się żadnemu leczeniu i powoduje znaczne upośledzenie narządu wzroku.
pkt 4 i 5. W przypadku żołnierzy zawodowych należy orzekać jak w objaśnieniach do pkt 2 i 3.
pkt 6 i 7. Przy kwalifikowaniu zrostów spojówki gałkowej i powiekowej należy brać pod uwagę zaburzenia widzenia obuocznego (podwójne widzenie w zależności od amplitudy wychylenia gałek ocznych).
Według tych punktów należy kwalifikować również następstwa jaglicy.
pkt 8. W przypadku żołnierzy zawodowych należy orzekać jak w objaśnieniach do pkt 2 i 3.
Do § 8     pkt 1 i 2. Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.
Do § 9     pkt 1 i 2. Przez ślepotę oka należy rozumieć także ostrość wzroku poniżej 0,1 niedającą się poprawić szkłami (bez względu na ich siłę korygującą) lub koncentryczne zwężenie pola widzenia średnio do 10° od punktu fiksacji.
Do § 10.   Każdy przypadek oczopląsu podlega konsultacji okulistycznej, neurologicznej i laryngologicznej.
Do § 12    pkt 1 i 2. W przypadkach stwierdzenia niedowładów lub porażeń mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych oka konieczna jest konsultacja neurologiczna. W ostatecznej ocenie należy kierować się stopniem upośledzenia funkcji narządu wzroku.
Do § 11 i 13. Jeżeli ostrość wzroku któregokolwiek oka wynosi poniżej 0,5, należy skierować badanego do badania okulistycznego w celu określenia wady refrakcji i ustalenia ostrości wzroku po zastosowaniu korekcji. Przy większej różnicy wady pomiędzy jednym i drugim okiem należy zastosować szkła, jakie badany przyjmuje przy jednoczesnym patrzeniu obu oczami. Przy korekcji ostrości wzroku nie stosuje się szkieł kombinowanych. W przypadku zmętnienia lub zniekształcenia środowisk załamujących za podstawę kwalifikacji przyjmuje się ostrość wzroku.
Do § 13    pkt 1. Dla kandydatów do wojsk desantowo-szturmowych wymagana jest ostrość wzroku nie mniejsza niż 0,8 każdego oka, bez korekcji szkłami.
pkt 2. Kandydatów do wojsk desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.
pkt 3. Kandydatów do służby poza granicami kraju należy kwalifikować jako niezdolnych.
pkt 5. Kwalifikacja orzecznicza żołnierzy zawodowych wymaga konsultacji okulistycznej. Ocena zależna jest od tego, czy w oku (przy drugim zdrowym) nie stwierdza się krótkowzroczności powyżej 10,0 D zmian w okolicy plamkowej, ognisk zwyrodnieniowych w siatkówce lub zmętnienia soczewki.
Do § 14    pkt 1-4. Kwalifikacja orzecznicza, po zakończeniu leczenia i ustaleniu rozpoznania. Według tych punktów należy kwalifikować również gruźlicę oraz zmiany pogruźlicze.
W przypadku zaniku nerwu wzrokowego wymagane jest badanie neurologiczne. Według tych punktów należy kwalifikować również ograniczenie pola widzenia.
Przy ustalaniu kategorii zdolności należy brać pod uwagę ostrość wzroku. Bezsoczewkowość i pseudosoczewkowość należy kwalifikować według pkt 2.
pkt 5 i 6. Przez "prawidłowe rozróżnianie barw" należy rozumieć umiejętność rozróżniania czterech barw podstawowych, tj. czerwonej, żółtej, zielonej i niebieskiej. Przez "nieznaczne upośledzenie rozróżniania barw" należy rozumieć utrudnienie rozróżniania czterech podstawowych barw (pomyłki przy odczytywaniu pojedynczych tablic z zestawu Ishihary lub Stillinga albo przedłużony czas odczytu - ponad 3 sekundy). Nieumiejętność rozróżniania czterech barw podstawowych należy traktować jako "upośledzenie rozróżniania barw".
Kandydatów na stanowiska w korpusie osobowym: rakietowym i artylerii, radiotechnicznym, logistycznym w grupie osobowej transportu i ruchu wojsk oraz kandydatów do służby poza granicami kraju, u których stwierdza się nieznaczne upośledzenie różnicowania barw, należy kwalifikować jako niezdolnych.
pkt 7. Przy ocenie orzeczniczej wymagana jest dokumentacja dotychczasowego leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ V - NARZĄD SŁUCHU
 
12345
151Zniekształcenie lub niedorozwój (nieszpecące) jednej lub obu małżowin usznych bez równoczesnego upośledzenia słuchuZZ
 2Brak lub znaczny niedorozwój albo znaczne zniekształcenie jednej lub obu małżowin usznych bez równoczesnego upośledzenia słuchuNZ
161Jednostronne lub obustronne zwężenie przewodu słuchowego zewnętrznego, blizny błony bębenkowej bez osłabienia słuchuZZ
 2Jednostronne lub obustronne zwężenie przewodu słuchowego zewnętrznego, blizny błony bębenkowej, przewlekły nieżyt ucha środkowego z osłabieniem słuchuNZ
 3Jednostronne zwężenie przewodu słuchowego zewnętrznego, blizny zniekształcające błonę bębenkową upośledzające ruchomość kosteczek słuchowych, przewlekły nieżyt ucha środkowego z przytępieniem słuchuNZ
 4Obustronne zwężenie przewodu słuchowego zewnętrznego, blizny zniekształcające błonę bębenkową upośledzające ruchomość kosteczek słuchowych, przewlekły nieżyt ucha środkowego z przytępieniem słuchuNN
 5Obustronne zarośnięcie przewodu słuchowego zewnętrznego, blizny zniekształcające błonę bębenkową upośledzające ruchomość kosteczek słuchowych, z głuchotąNN
17-Jednostronny lub obustronny suchy ubytek błony bębenkowejNZ
181Jednostronne przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego niezależnie od ostrości słuchuNZ
 2Obustronne przewlekłe ropne zapalenie uszu środkowych niezależnie od ostrości słuchuNZ/N
191Przebyta antromastoidektomia bez upośledzenia słuchuZ/NZ
 2Przebyta wygojona jednostronna operacja zachowawcza ucha środkowegoNZ
 3Przebyta wygojona obustronna operacja zachowawcza ucha środkowegoNZ/N
 4Przebyta jednostronna operacja doszczętna ucha środkowegoNZ
 5Przebyta obustronna operacja doszczętna ucha środkowegoNN
201Jednostronne lub obustronne zwyrodnienie włókniste lub kostne (tympano- lub otoskleroza) ucha środkowego z osłabieniem słuchuNZ
 2Jednostronne zwyrodnienie włókniste lub kostne (tympano- lub otoskleroza) ucha środkowego z przytępieniem słuchuNZ/N
 3Obustronne zwyrodnienie włókniste lub kostne (tympano- lub otoskleroza) ucha środkowego z jednostronnym przytępieniem słuchu przy drugostronnym osłabieniu słuchu lub z obustronnym słuchem gorszym od ww.NN
211Jednostronne lub obustronne upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokichN/ZZ
 2Jednostronne lub obustronne osłabienie słuchu bez zaburzeń równowagi ciałaNZ
 3Jednostronne przytępienie słuchu bez zaburzeń równowagi ciałaNZ
 4Jednostronne przytępienie słuchu nawet graniczące z głuchotą przy drugostronnym osłabieniu słuchuNN
 5Obustronne przytępienie słuchu bez zaburzeń równowagi ciałaNN
 6Jednostronna głuchotaNN/Z
 7Obustronna głuchotaNN
 8GłuchoniemotaN-
 9Czasowe zaburzenie równowagi ciałaNZ
 10Trwałe zaburzenia równowagi ciałaNN
 
Objaśnienia szczegółowe

U kandydatów do zawodowej służby wojskowej, kandydatów do służby poza granicami kraju, kandydatów na stanowiska, których specyfika wiąże się z nadmiernym oddziaływaniem hałasu, a także we wszystkich przypadkach obniżenia ostrości słuchu konieczne jest wykonanie badania audiometrycznego tonalnego oraz konsultacji laryngologicznej.
Do § 21    pkt 1. Za upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich uważa się ubytek przekraczający 40 dB od 4.000 Hz wzwyż. Kandydatów na stanowiska, których specyfika wiąże się z nadmiernym oddziaływaniem hałasu, np. artylerzystów, radiotelegrafistów oraz kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego oraz w warunkach działania prądu elektrycznego i do wojsk desantowo-szturmowych, u których stwierdzono jedno- lub obustronne upośledzenie słuchu na tony wysokie, należy uznawać za niezdolnych do tych specjalności. Kandydatów do służby wojskowej poza granicami kraju, u których stwierdzono jedno- lub obustronne upośledzenie słuchu na tony wysokie, jeżeli nie są wyznaczeni na ww. stanowiska, należy uznawać za zdolnych.
pkt 2. Przez osłabienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 26 a 40 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.
pkt 3-5. Przez przytępienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz, natomiast średnie wartości krzywej progowej w audiometrii tonalnej, powyżej 70 dB, obliczane ww. sposobem występują u osób z przytępieniem słuchu graniczącym z głuchotą.
pkt 6. Żołnierzy zawodowych niebędących na stanowiskach, których specyfika wiąże się z nadmiernym oddziaływaniem hałasu oraz nieposiadających dodatkowych schorzeń narządu słuchu po stronie drugiej, można uznawać za zdolnych.
pkt 9 i 10. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania laryngologicznego i neurologicznego.

ROZDZIAŁ VI - JAMA USTNA
 
12345
221Zniekształcenia warg wrodzone lub nabyte nieszpecące nieznacznie upośledzające mowę lub przyjmowanie pokarmówNZ
 2Zniekształcenia warg wrodzone lub nabyte znacznie szpecące lub upośledzające mowę i przyjmowanie pokarmówNZ/N
 3Rozszczep wargi górnej lub wyrostka zębodołowego lub podniebieniaN-
 4Blizny i ubytki podniebienia miękkiego, przedziurawienie lub rozszczepienie podniebienia twardego i miękkiego upośledzające mowę lub przyjmowanie pokarmówNN/Z
231Zniekształcenie języka nieupośledzające mowy i połykaniaZZ
 2Zniekształcenie języka upośledzające mowę i połykanieNZ/N
 3Zniekształcenie języka znacznie upośledzające mowę i połykanieNN
 4Przewlekłe zapalenie ślinianek nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ
 5Przewlekłe zapalenie ślinianek upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 6Przewlekłe zapalenie ślinianek znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 7Przetoki ślinowe kwalifikujące się do zabiegu operacyjnegoNZ/N
 8Przetoki ślinowe nawracające po leczeniu operacyjnymNN/Z
241Braki i wady uzębienia z utratą zdolności żucia do 67 % przy zachowanych zębach przednichZ/NZ
 2Braki i wady uzębienia w tym również zębów przednich z utratą zdolności żucia do 67 %N/ZZ
 3Braki i wady uzębienia przy utracie zdolności żucia powyżej 67 %NZ
 4Przewlekłe zapalenie przyzębiaNZ
251Zniekształcenie szczęki lub żuchwy wrodzone lub nabyte nieupośledzające zdolności żuciaZZ
 2Zniekształcenie szczęki lub żuchwy wrodzone lub nabyte nieznacznie upośledzające zdolność żuciaN/ZZ
 3Złamanie szczęki lub żuchwy niezrośnięte lub zrośnięte nieprawidłowo znacznie upośledzające zdolność żuciaNN/Z
 4Zniekształcenie szczęki lub żuchwy uniemożliwiające żucieNN
 5Ograniczenie rozwierania szczęk (odległość między górnymi a dolnymi siekaczami powyżej 2 cm)NZ/N
 6Ograniczenie rozwierania szczęk (odległość między górnymi a dolnymi siekaczami poniżej 2 cm)NN/Z
 7Przebyte operacje kostno-korekcyjne lub kostno-odtwórcze szczęki lub żuchwy bez upośledzenia zdolności żuciaN/ZZ
 8Przebyte operacje kostno-odtwórcze lub kostno-korekcyjne szczęki lub żuchwy z nieznacznym upośledzeniem zdolności żuciaNZ
 9Przebyte operacje kostno-korekcyjne lub kostno-odtwórcze szczęki lub żuchwy z upośledzeniem zdolności żuciaNZ/N
 10Przebyte operacje kostno-korekcyjne lub kostno-odtwórcze szczęki lub żuchwy ze znacznym upośledzeniem zdolności żuciaNN
 11Przewlekłe schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego nieupośledzające zdolności żuciaN/ZZ
 12Przewlekłe schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego nieznacznie upośledzające zdolność żuciaNZ
 13Przewlekłe schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego upośledzające zdolność żuciaNZ/N
 14Przewlekłe schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego znacznie upośledzające zdolność żuciaNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 23    pkt 1-3. Przez zniekształcenie należy rozumieć także zbliznowacenie z ubytkami tkanek.
pkt 5 i 6. Orzeka się w oparciu o dokumentację leczenia w poradni specjalistycznej.
Do § 24.   Przy badaniu stanu uzębienia należy zwrócić uwagę na rodzaj i stan zgryzu, ewentualnie jego zniekształcenia rozwojowe lub nabyte, na stan tkanek przyzębia i możliwe objawy periodontopatii. Zęby przeznaczone do usunięcia (zęby z miazgą zgorzelinową, wielokorzeniowe ze znacznie zniszczonymi koronami) należy traktować jako brakujące. Przy ocenie procentowej utraty zdolności żucia przyjmuje się tylko 28 zębów w jamie ustnej. Zęby (ósemki) mogą być brane pod uwagę, jeśli przy zwarciu odtwarzają one w części płaszczyznę żucia, ewentualnie brakujących zębów (siódemek). Procentową utratę zdolności żucia oblicza się według następującej tabelki:

      ząb                8| 7| 6|5|4|3|2|1||1|2|3|4|5| 6| 7|8
      --------------------------------------------------------
      wartość procentowa 0|12|11|7|7|6|3|4||4|3|6|7|7|11|12|0

Przy obliczaniu wartości procentowej utraty zdolności żucia bierze się pod uwagę nie tylko zęby brakujące, ale również zęby pozbawione antagonistów,

                     765
      np. brak zębów --- = 41 %
                     656

Całkowity brak zębów jednej szczęki stanowi 100 % utraty zdolności żucia nawet przy zachowaniu wszystkich zębów szczęki drugiej. Jeśli braki uzębienia powodują jednostronną utratę żucia, należy kwalifikować według pkt 2. Protezy stałe, niezależnie od ich rozległości, należy traktować jako odtworzenie żucia. Ocena wartości funkcjonalno-klinicznej protez stałych zębów filarowych oraz wynikającej z tego powodu utraty zdolności żucia należy do lekarza dentysty. Protezy ruchome uzupełniające braki zębów u żołnierzy zawodowych należy traktować jako odtworzenie zdolności żucia.
Wymogiem zdolności kandydatów do wojskowych szkół zawodowych jest możliwość uzupełnienia braków uzębienia w pierwszym roku studiów protezami stałymi (mostami) przy zachowywanych zębach filarowych, kłach (trójkach) i zębach trzonowych (szóstkach i siódemkach).
Adnotację o konieczności protezowania wojskowa komisja lekarska powinna umieścić w treści orzeczenia.
Do § 25.   Przez "zniekształcenie szczęki lub żuchwy" należy rozumieć: progenię prawdziwą, protruzję szczęki lub żuchwy, laterogenię, prognację, mikrognację, zgryz otwarty lub wady skojarzone szczęki lub żuchwy, jak np. progenię prawdziwą z mikrognacją i inne, powodujące brak kontaktu zębów antagonistycznych tworzących powierzchnię żucia.
Przy orzekaniu zdolności do służby wojskowej żołnierzy zawodowych należy wziąć pod uwagę stopień uszkodzenia układu zębowo-szczękowego, a mianowicie: ubytki szczęki dolnej lub górnej, wadliwe zrośnięcie złamania, niezrośnięcie, ubytki podbródka, warg i policzków, przykurcz dolnej szczęki, ubytki lub blizny języka, porażenie nerwu językowo-gardłowego itp., a ponadto wynikające stąd powikłania, jak: oszpecenie twarzy utrudniające często współżycie z otoczeniem, stałe łzawienie z powodu niedomykalności powiek, ślinotok z powodu niedostatecznej szczelności ust, owrzodzenie bliznowate skóry twarzy i inne.
W tych stanach przede wszystkim bierze się pod uwagę zaburzenia mowy i żucia.
Kwalifikacja orzecznicza powinna opierać się na dokumentach leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.

ROZDZIAŁ VII - NOS, GARDŁO, KRTAŃ
 
12345
261Polipy nosa lub przerosty małżowin nosowych nieznacznie upośledzające drożność nosaN/ZZ
 2Polipy nosa lub przerosty małżowin nosowych upośledzające drożność nosaNZ
 3Skrzywienie przegrody nosa nieupośledzające drożności nosaZZ
 4Skrzywienie przegrody nosa upośledzające drożność nosaNZ
 5Wrodzone lub nabyte zniekształcenie lub zniszczenie części nosa nieznacznie szpecące lub nieznacznie upośledzające jego drożnośćNZ
 6Wrodzone lub nabyte zniekształcenie lub zniszczenie nosa znacznie szpecące lub upośledzające jego drożnośćNZ/N
 7Przewlekłe nieżytowe zapalenie zatok przynosowych oraz pojedyncze torbiele i niewielkie przerosty błony śluzowej zatokNZ
 8Torbiel śluzowa zatok przynosowych zakwalifikowana do leczenia operacyjnegoNZ
 9Przewlekłe śluzowo-ropne lub ropne zapalenie zatok przynosowychNZ
 10Przewlekły naczynioruchowy nieżyt błony śluzowej nosa upośledzający oddychanieNZ
 11Przewlekły suchy nieżyt błony śluzowej nosa lub suchy zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa nieznacznie upośledzający oddychanieNZ
 12Przewlekły suchy nieżyt błony śluzowej nosa lub suchy zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa znacznie upośledzający oddychanieNN/Z
 13Zanikowy cuchnący nieżyt błony śluzowej nosa (ozena)NN
271Przewlekły nieżyt (zwykły, przerostowy lub zanikowy) gardła lub krtani nieznacznie upośledzający sprawność ustrojuZ/NZ
 2Przewlekły nieżyt (zwykły, przerostowy lub zanikowy) gardła lub krtani znacznie upośledzający sprawność ustrojuNZ/N
 3Blizny i zniekształcenia gardła, krtani lub tchawicy nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ
 4Blizny i zniekształcenia gardła, krtani lub tchawicy znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
281Zaburzenia ruchomości fałdów głosowych na tle organicznym lub czynnościowym nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ
 2Zaburzenia ruchomości fałdów głosowych na tle organicznym lub czynnościowym upośledzające sprawność ustrojuNN
291Wady wymowy nieznacznie upośledzające zdolność porozumiewania sięNZ
 2Wady wymowy znacznie upośledzające zdolność porozumiewania sięNN
 3Wady wymowy uniemożliwiające porozumiewanie sięNN
301Przewlekłe alergiczne nieżyty górnych dróg oddechowych nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ
 2Przewlekłe alergiczne nieżyty górnych dróg oddechowych znacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 3Okresowy alergiczny nieżyt nosaNZ
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 27    pkt 1. Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego i wojsk desantowo-szturmowych kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ VIII - SZYJA, KLATKA PIERSIOWA, KRĘGOSŁUP
 
12345
311Kręcz szyi niewielkiego stopniaNZ/N
 2Kręcz szyi znacznego stopniaNN/Z
 3Przetoki skrzelopochodne wrodzone i nabyteN-
321Zniekształcenie obojczyka nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność obręczy barkowejZZ
 2Zniekształcenie obojczyka upośledzające sprawność obręczy barkowejNZ
 3Zniekształcenie obojczyka znacznie upośledzające sprawność obręczy barkowejNN
 4Stawy rzekome obojczykaNN/Z
331Zniekształcenia lub niewielkie ubytki kostne klatki piersiowej nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZZ
 2Zniekształcenia lub niewielkie ubytki kostne klatki piersiowej upośledzające sprawność ustrojuNZ
 3Zniekształcenia dużego stopnia lub ubytki rozległe kostne klatki piersiowej znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 4Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej (oprócz wgojonych w serce) nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZZ
 5Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej (oprócz wgojonych w serce) upośledzające sprawność ustrojuNZ
 6Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej (oprócz wgojonych w serce) znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 7Żebra nadliczbowe szyjneZ/NZ
341Skrzywienie i wady kręgosłupa wrodzone lub nabyte nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZZ
 2Skrzywienie i wady kręgosłupa wrodzone lub nabyte upośledzające sprawność ustrojuNZ
 3Skrzywienie i wady kręgosłupa wrodzone lub nabyte znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 4GarbNN
 5Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa nieznacznie upośledzająca sprawność ustrojuNZ
 6Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa upośledzająca sprawność ustrojuNZ
 7Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa znacznie upośledzająca sprawność ustrojuNN
 8Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupaNN/Z
 9Inne choroby kręgosłupa nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN/ZZ
 10Inne choroby kręgosłupa upośledzające sprawność ruchowąNZ
 11Inne choroby kręgosłupa znacznie upośledzające sprawność ruchowąNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 33.   Obejmuje utrwalone zniekształcenie klatki piersiowej, spowodowane przebytymi urazami lub chorobami kręgosłupa. W ocenie zdolności do zawodowej służby wojskowej bierze się pod uwagę nie tylko stopień zniekształcenia, ale przede wszystkim sprawność narządów klatki piersiowej.

ROZDZIAŁ IX - NARZĄD ODDECHOWY
 
12345
351Przewlekła obturacyjna choroba płuc (przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc) nieupośledzająca wskaźników spirometrycznychNZ
 2Przewlekła obturacyjna choroba płuc (przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc) upośledzająca wskaźniki spirometryczneNZ/N
 3Przewlekła obturacyjna choroba płuc (przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc) ze znacznym upośledzeniem wskaźników spirometrycznychNN
 4Przewlekła obturacyjna choroba płuc w okresie badań diagnostycznych lub leczenia specjalistycznegoN-
 5Astma oskrzelowa ze sporadycznymi zaostrzeniami o niewielkim nasileniuNZ
 6Astma oskrzelowa o ciężkim przebieguNN
 7Rozstrzenie oskrzeli nieznacznego stopnia (zniekształcenie oskrzeli) z towarzyszącymi objawami zapalnymiNZ/N
 8Rozlane wieloogniskowe rozstrzenie oskrzeliNN
361Pojedyncze zwapnienia lub niewielkie zwłóknienia po przebytym procesie gruźliczymZ/NZ
 2Zwapnienia lub zwłóknienia po przebytych rozsiewach krwiopochodnych gruźlicy bez upośledzenia wydolności oddechowejNZ
 3Zmiany bliznowate po przebytej gruźlicy płuc z upośledzeniem wydolności oddechowejNN/Z
 4Dodatni odczyn tuberkulinowyNZ
 5Gruźlica płucNN/Z
 6Zrosty i zgrubienia opłucnej nieupośledzające wydolności oddechowejZ/NZ
 7Zrosty i zgrubienia opłucnej ograniczające ruchomość przepony upośledzające wydolność oddechowąNZ
 8Zrosty i zgrubienia opłucnej ograniczające ruchomość przepony znacznie upośledzające wydolność oddechowąNN
371Sródmiąższowe zwłóknienie płuc i inne rzadkie choroby płuc nieupośledzające wydolności oddechowejNZ/N
 2Sródmiąższowe zwłóknienie płuc i inne rzadkie choroby płuc upośledzające wydolność oddechowąNN/Z
 3Ubytki tkanki płucnej po zabiegach operacyjnych nieupośledzające wydolności oddechowejNZ
 4Ubytki tkanki płucnej po zabiegach operacyjnych upośledzające wydolność oddechowąNZ/N
 5Ubytki tkanki płucnej po zabiegach operacyjnych znacznie upośledzające wydolność oddechowąNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 35    pkt 1. Wartości FEV1, FEF25-75 ponad 75 % normy. Wartości oporu obwodowego Raw. (opór dróg oddechowych) poniżej 0,35.
pkt 2. Wartości FEV1, FEF25-75 między 50-75 % normy, a Raw. powyżej 0,40, przy czym próba odwracalności obturacji (pod wpływem beta-mimetyku) poniżej 10 %.
pkt 3. Wartości FEV1, FEF25-75 poniżej 50 % normy, przy czym próba odwracalności obturacji ujemna.
Do § 36. Przypadki czynnej gruźlicy płuc oraz przypadki wątpliwe co do dynamiki procesu należy poddawać obserwacji i leczeniu. Po zakończeniu leczenia należy kwalifikować w zależności od uzyskanych wyników leczenia.
pkt 3. Według tego punktu należy kwalifikować marskość płuca po przebytej gruźlicy.
pkt 5. Ocena orzecznicza - w zależności od wyników po zakończonym leczeniu.
pkt 7 i 8. Należy kwalifikować na podstawie oceny specjalistycznej obejmującej badania spirometryczne oraz gazometryczne krwi w spoczynku i po wysiłku.
Do § 37    pkt 1. Dotyczy chorych z prawidłowymi wynikami badania spirometrycznego i gazometrycznego krwi tętniczej w spoczynku.
pkt 3. Za ubytek tkanki płucnej nieupośledzający wydolności oddechowej uważa się brak jednego segmentu. Przy stwierdzeniu zaburzeń wydolności oddechowej związanych z ubytkiem tkanki płucnej należy dokonać oceny według właściwego pkt 4 lub 5.

ROZDZIAŁ X - UKŁAD KRĄŻENIA
 
12345
381Choroby mięśnia sercowego lub zaburzenia rytmu nawracające albo trwałe nieupośledzające sprawności ustrojuNZ
 2Choroby mięśnia sercowego lub zaburzenia rytmu nawracające albo trwałe powodujące znaczne upośledzenie sprawności ustrojuNN
 3Przewlekła choroba niedokrwienna serca pod postacią dusznicy bolesnej stabilnejNZ
 4Przewlekła choroba niedokrwienna serca pod postacią dusznicy bolesnej stabilnej z przebytym zawałemNZ/N
 5Przewlekła choroba niedokrwienna serca z częstymi zaostrzeniamiNN/Z
 6Przewlekła choroba niedokrwienna serca z częstymi zaostrzeniami, przebytym zawałem lub powikłaniamiNN
 7Wrodzone wady sercaN-
 8Zastawkowe wady serca bez powikłań i istotnych zaburzeń hemodynamicznych nieupośledzające sprawności ustrojuNZ
 9Wady zastawkowe serca upośledzające sprawność ustrojuNN
 10Zaciskające zapalenie osierdzia lub stan po operacji z powodu tej chorobyNN
 11Obce ciała wgojone w serceNN/Z
 12Rzut choroby reumatycznej w okresie leczeniaN-
 13Izolowane wypadanie płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) niepowodujące zaburzeń sprawności ustrojuNZ
 14Zespół wypadania płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) powodujący zaburzenia sprawności ustrojuNZ/N
 15Inne choroby serca upośledzające trwale sprawność ustrojuNN
391Nadciśnienie tętnicze I stopnia (łagodne)NZ
 2Nadciśnienie tętnicze II stopnia (umiarkowane)NZ/N
 3Nadciśnienie tętnicze III stopnia (ciężkie)NN
 4TętniakiNN/Z
 5Inne choroby naczyń krwionośnych upośledzające nieznacznie sprawność ustrojuNZ
 6Choroby naczyń krwionośnych upośledzające sprawność ustroju lub po zabiegach operacyjnych dużych naczyń ze znaczną poprawą krążeniaNZ
 7Choroby naczyń krwionośnych znacznie upośledzające sprawność ustroju, w tym także po operacjach rekonstrukcyjnych bez wyraźnej poprawyNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 38    pkt 1 i 2. Według tych punktów należy kwalifikować zaburzenia rytmu serca pochodzenia organicznego, potwierdzone dokumentacją leczenia w poradni specjalistycznej.
pkt 7 i 9. Wrodzone wady serca leczone operacyjnie, jeżeli zostały przywrócone prawidłowe stosunki anatomiczne, należy kwalifikować według pkt 8.
Wymianę zastawki aortalnej lub mitralnej w poszczególnych wadach należy traktować nadal jako wady serca według pkt 8 lub 9.
Zastawkowe zwężenie ujścia aorty powodujące przerost lewej komory (uchwytne zmiany w obrazie ECHO), przy zachowanej w pełni sprawności fizycznej, można kwalifikować według pkt 8.
pkt 13. Rozpoznanie wymaga potwierdzenia echokardiograficznego. Wypadanie płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) bez istotnej hemodynamicznie fali zwrotnej z prawidłową wielkością jam serca i bez zaburzeń rytmu serca.
pkt 14. Za zespół wypadania płatka zastawki dwudzielnej (trójdzielnej) należy uznawać wypadanie płatka (płatków) z objawami ich zwyrodnienia, istotną hemodynamicznie falą zwrotną i (lub) zaburzeniami rytmu serca.
Do § 39    pkt 2 i 3. Należy kwalifikować w zależności od wartości ciśnienia rozkurczowego mierzonego wielokrotnie, zmian narządowych potwierdzonych badaniami: ECHO i dna oka.
pkt 5 i 7. Przez określenie "choroby naczyń krwionośnych" należy rozumieć przede wszystkim choroby naczyń obwodowych, jak choroba Bürgera, choroba Raynauda, czerwienica bolesna, sinica kończyn itp. Należy kwalifikować chorych zarówno z powikłaniami narządowymi miażdżycy tętnic, jak i z powikłaniami i następstwami stanów zapalnych i urazów naczyń krwionośnych.

ROZDZIAŁ XI - UKŁAD TRAWIENNY
 
12345
401Choroby przełyku nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ
 2Choroby przełyku nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ
 3Choroby przełyku upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 4Choroby przełyku znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
411Ciała obce wgojone w narządy jamy brzusznej nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZZ
 2Ciała obce wgojone w narządy jamy brzusznej upośledzające sprawność ustrojuNZ
 3Ciała obce wgojone w narządy jamy brzusznej znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
421Zrosty otrzewnej upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 2Zrosty otrzewnej znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
431Przewlekły nieżyt żołądka, dwunastnicy, jelit bez upośledzenia lub z nieznacznym upośledzeniem sprawności ustrojuNZ
 2Przewlekły nieżyt żołądka, dwunastnicy, jelit z upośledzeniem sprawności ustrojuNZ
 3Czynny wrzód żołądka lub dwunastnicyN-
 4Choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy z nawrotamiNZ
 5Choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy z licznymi nawrotami i powikłaniamiNN/Z
 6Przebyta częściowa resekcja żołądka nieupośledzająca sprawności ustrojuNZ
 7Przebyta resekcja żołądka z upośledzeniem sprawności ustrojuNN/Z
 8Niedowład lub rozstrzeń żołądka z zaleganiem treściNN/Z
 9Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach bez upośledzenia sprawności ustrojuZZ
 10Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach z nieznacznym upośledzeniem sprawności ustrojuNZ
 11Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach z upośledzeniem sprawności ustrojuNZ/N
 12Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach ze znacznym upośledzeniem sprawności ustrojuNN
 13Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita cienkiego nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZZ
 14Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita cienkiego upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 15Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita grubego nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZZ
 16Zmiany organiczne lub zmiany czynnościowe jelita grubego upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 17Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita grubego znacznieupośledzające sprawność ustrojuNN
441Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych nieupośledzające sprawności ustrojuNZ
 2Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 3Kamica dróg żółciowychNZ
 4Przebyta operacja pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych nieznacznie upośledzająca sprawność ustrojuNZ
 5Przebyta operacja pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych upośledzająca sprawność ustrojuNZ/N
 6Podwyższone wartości biochemicznych wskaźników wydolności wątroby do diagnostykiN-
 7Niedawno przebyte wirusowe zapalenie wątrobyN-
 8Przewlekłe zapalenie wątrobyNN/Z
 9Marskość wątrobyNN
 10Okresowa hiperbilirubinemiaZ/NZ
 11Przewlekła hiperbilirubinemiaNZ
 12Zakażenie HCVN-
 13Nosicielstwo wirusowego zapalenia wątroby (WZW)NZ
 14Ozdrowieńcy po WZW bez uszkodzenia wątrobyN/Z-
 15Przebyte pourazowe i toksyczne uszkodzenie wątroby bez upośledzenia jej wydolnościNZ
 16Przebyte pourazowe i toksyczne uszkodzenie wątroby z upośledzeniem jej wydolnościNN/Z
45-Przewlekłe choroby trzustkiNN/Z
461PrzepuklinyNZ
 2Przepukliny w bliźnie pooperacyjnej lub nawrotoweNZ/N
 3Przepukliny przeponowe nieupośledzające sprawności ustrojuNZ
 4Przepukliny przeponowe upośledzające sprawność ustrojuNZ
 5Przepukliny przeponowe znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
471Przetoki i szczeliny odbytnicy lub okolicy odbytuNZ
 2Przetoki okołoodbytnicze lub odbytnicy pierwotne i nawrotoweNN/Z
 3Żylaki odbytu bez owrzodzeńNZ
 4Żylaki odbytu z owrzodzeniami lub żylaki nawrotoweNZ/N
 5Wynicowanie i wypadanie śluzówki odbytnicyNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 44    pkt 1-16. Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.
pkt 7. Dotyczy WZW przebytego w okresie do 6 miesięcy.
pkt 8. Konieczne potwierdzenie rozpoznania badaniem histopatologicznym.
pkt 13. Kandydatów i uczniów szkół wojskowych na pierwszym i drugim roku nauki, u których wykryto nosicielstwo antygenu HBs w ciągu ostatnich 24 miesięcy, uznaje się za niezdolnych.
pkt 14. Stany po wirusowym zapaleniu wątroby, przebytym co najmniej przed 24 miesiącami.
Do § 45.   Rozpoznanie powinno być ustalone szpitalnie.
Do § 47    pkt 1. Dotyczy schorzeń nieznacznie upośledzających sprawność ustroju, w innych przypadkach kwalifikować jak w pkt 2.

ROZDZIAŁ XII - NARZĄD MOCZOWO-PŁCIOWY
 
12345
481Wady rozwojowe nerek lub nerka ruchoma nieupośledzające sprawności ustrojuNZ
 2Wady rozwojowe nerek lub nerka ruchoma upośledzające sprawność ustrojuNN/Z
 3Kamica układu moczowego z okresowym wydalaniem złogów nieupośledzająca sprawności ustrojuNZ
 4Kamica układu moczowego z okresowym wydalaniem złogów upośledzająca sprawność ustrojuNZ/N
 5Przebyte infekcje układu moczowego nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ
 6Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek (śródmiąższowe bakteryjne i abakteryjne)NN/Z
 7Przewlekłe kłębkowe zapalenie nerekNN/Z
 8Krwiomocz i białkomocz do diagnostykiN-
 9Roponercze lub wodonerczeNN/Z
 10Podwyższone wartości biochemicznych wskaźników wydolności nerek do diagnostykiN-
 11Niewydolność nerekNN
 12Wrodzony lub pooperacyjny brak jednej nerkiNN/Z
491Przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego lub dróg moczowychNZ/N
 2Nietrzymanie moczu ze zmianami w układzie moczowymNZ/N
 3Przewlekłe organiczne choroby pęcherza moczowego lub dróg moczowych upośledzające funkcję narząduNN
 4Kamica pęcherza moczowegoNZ/N
 5Przetoki pęcherza moczowegoNN
501Zwężenie cewki moczowej nieznacznie utrudniające oddawanie moczuNZ
 2Zwężenie cewki moczowej utrudniające oddawanie moczuNZ/N
 3Spodziectwo lub wierzchniactwo niepowodujące zaburzeń w oddawaniu moczuN-
 4Spodziectwo lub wierzchniactwo powodujące zaburzenia w oddawaniu moczuN-
 5Przetoka prąciowa cewki moczowejNN
 6Przetoka mosznowa lub kroczowa cewki moczowejNN
 7Zniekształcenie prącia znacznego stopnia (np. plastyczne stwardnienie lub inne)NZ/N
 8Brak prąciaNN
511Żylaki powrózka nasiennego nieznacznego stopniaZ/NZ
 2Żylaki powrózka nasiennego znacznego stopniaNZ
 3Wodniaki jądra, powrózka nasiennego lub torbiele najądrza nieupośledzające czynności narząduNZ
 4Wodniaki jądra, powrózka nasiennego lub torbiele najądrza upośledzające czynność narząduNZ
 5Wodniaki jądra, powrózka nasiennego lub torbiele najądrza znacznie upośledzające czynność narząduNN/Z
 6Przewlekłe nawrotowe nieswoiste zapalenie najądrza lub jądraNZ/N
 7Przewlekłe zapalenie gruczołu krokowegoNZ/N
 8Przerost gruczołu krokowego bez zaburzeń w oddawaniu moczuNZ
 9Przerost gruczołu krokowego z zaburzeniami w oddawaniu moczuNN/Z
521Brak lub zanik jednego jądraNZ
 2Brak lub zanik obu jąderNZ/N
 3Wnętrostwo jednostronne z umiejscowieniem jądra w jamie brzusznejN-
 4Wnętrostwo jednostronne z umiejscowieniem jądra w kanale pachwinowymN-
 5Wnętrostwo obustronneN-
 

ROZDZIAŁ XIII - GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO
 
12345
531Wole nieznacznych rozmiarówN/ZZ
 2Wole znacznych rozmiarówNZ/N
 3Wole z objawami matołectwa, obrzęk śluzakowatyNN
 4Zmiany czynności tarczycy z wolem lub bez wolaNZ/N
 5Choroba Gravesa-BasedowaNN/Z
541Choroby przysadki mózgowejNN/Z
 2Choroby nadnerczyNN/Z
 3Choroby gruczołów przytarczycznychNN/Z
 4CukrzycaNN/Z
 5Wielogruczołowe zaburzenia czynnościowe nieznacznie upośledzające przemiany hormonalneNZ
 6Wielogruczołowe zaburzenia czynnościowe upośledzające przemiany hormonalneNN/Z
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 53    pkt 1. Kandydatów z powiększeniem tarczycy nieupośledzającym przepływu powietrza w drogach oddechowych w czasie wysiłku fizycznego i niedającym objawów uciskowych na narządy sąsiednie (przełyk, tchawica), potwierdzonym badaniem USG tarczycy, można uznawać za zdolnych, z wyjątkiem kandydatów do wojsk desantowo-szturmowych.
pkt 2. Według tego punktu ocenia się powiększenie gruczołu tarczowego stwierdzone palpacyjnie lub wole zamostkowe, upośledzające przepływ powietrza w drogach oddechowych (zaburzenia wentylacji, stridor, zaburzenia ruchomości strun głosowych) w czasie spoczynku lub po wysiłku fizycznym lub (oraz) dające objawy uciskowe na narządy sąsiednie.
pkt 4. Obejmuje wszystkie postacie nadczynności tarczycy w okresie remisji (poza chorobą Gravesa-Basedowa) oraz niedoczynności wyrównane leczeniem substytucyjnym.
pkt 5. Rozpoznanie powinno być oparte na dokumentacji leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej, niezależnie od aktualnego stanu czynności tarczycy.
Do § 54    pkt 4. Żołnierzy zawodowych, u których stwierdza się cukrzyce insulinoniezależne, dające się łatwo wyrównywać leczeniem dietetycznym lub w połączeniu z doustnymi lekami hipoglikemizującymi, można uznawać za zdolnych.
Żołnierzy z przypadkami cukrzycy insulinozależnej, trudnej do wyrównania, chwiejnej lub powikłanej, należy kwalifikować jako niezdolnych.

Rozdział XIV - INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE
 
12345
551Niedokrwistości hemolityczne i niedoborowe niewielkiego stopnia niepoddające się leczeniuNN/Z
 2Niedokrwistości hemolityczne i niedoborowe znacznego stopnia niepoddające się leczeniuNN
 3Niedokrwistości aplastyczne, trwałe granulocytopenie, małopłytkowości niepoddające się leczeniu oraz choroby rozrostowe szpiku i układu chłonnegoNN
 4Niedokrwistości wtórne niewielkiego stopnia towarzyszące innym chorobom, ale rokujące ustąpienieNZ
 5Zakażenie wirusem HIVNN/Z
 6Zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) i inne defekty immunologiczne (nabyte i wrodzone)NN
561Powiększenie śledziony bez zmian w wątrobie i krwi w okresie obserwacjiN-
 2Pooperacyjny brak śledzionyNZ/N
57-Choroby lub uszkodzenia narządów wywołane promieniowaniem jonizującym lub niejonizującymNN/Z
58-Układowe choroby tkanki łącznejNN/Z
591Skaza moczanowa (dna) nieznacznie upośledzająca sprawność ustrojuNZ
 2Skaza moczanowa (dna) upośledzająca sprawność ustrojuNN
601Inne choroby przemiany materii nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ
 2Inne choroby przemiany materii znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
61-Gruźlica poza układem oddechowymNN/Z
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 55.   Rozpoznanie powinno być potwierdzone dokumentacją leczenia szpitalnego lub w poradni specjalistycznej.
pkt 1 i 3. Według tych punktów można kwalifikować żołnierzy zawodowych jako zdolnych w przypadkach uzyskania pełnej remisji.
pkt 5. Według tego paragrafu należy kwalifikować żołnierzy zawodowych w zależności od poziomu limfocytów CD4 oraz stosunku limfocytów CD4 do limfocytów CD8.
Do § 57.   Ustalenie rozpoznania i ocena orzecznicza - po przeprowadzonej obserwacji lub leczeniu w odpowiednim ośrodku specjalistycznym.
Do § 58.   Ocena orzecznicza zależna jest od stopnia zaawansowania zmian i wyników dotychczasowego leczenia.
Do § 59    pkt 2. Dotyczy badanych z powikłaniami narządowymi (artropatia dnawa, zmiany w układzie moczowym - kamica, stany zapalne, guzki dnawe), niezależnie od aktualnej wartości kwasu moczowego w surowicy krwi.
Do § 60.   Rozpoznanie powinno być potwierdzone obserwacją lub leczeniem szpitalnym oraz dokumentacją z leczenia w poradni endokrynologicznej lub innej poradni specjalistycznej.
Do § 61.   Ocena orzecznicza - w zależności od wyników po zakończonym leczeniu.

ROZDZIAŁ XV - UKŁAD NERWOWY
 
12345
621Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle pojedynczych lub licznych nerwów z okresowymi zaostrzeniamiNZ
 2Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle i zapalenie pojedynczych lub licznych nerwów z częstymi zaostrzeniami i objawami przedmiotowymiNZ
 3Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle i zapalenie pojedynczych lub licznych nerwów z częstymi zaostrzeniami i utrwalonymi objawami ubytkowymi znacznie upośledzającymi sprawność ustrojuNN
 4Przewlekłe choroby i trwałe następstwa chorób lub urazów nerwów obwodowych z zaburzeniami ruchowymi lub czuciowymi troficznymi nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ
 5Przewlekłe choroby i trwałe następstwa chorób lub urazów nerwów obwodowych z zaburzeniami ruchowymi (znaczne niedowłady lub porażenia) czuciowymi lub troficznymi znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
631Objawy szczątkowe po przebytych chorobach organicznych lub po urazach ośrodkowego układu nerwowego z nieznacznymi zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi, które ze względu na umiejscowienie bądź mechanizmy wyrównawcze nie upośledzają sprawności ustrojuNZ
 2Trwałe następstwa chorób lub urazów ośrodkowego układu nerwowego z zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 3Trwałe następstwa chorób lub urazów ośrodkowego układu nerwowego z zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
 4Organiczne postępujące choroby ośrodkowego układu nerwowego nierokujące poprawyNN
641Zanik mięśni po przebytych chorobach lub urazach nieupośledzający sprawności ustrojuN/ZZ
 2Choroby układu mięśniowego i zanik mięśni po przebytych chorobach lub urazach mięśni nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 3Choroby układu mięśniowego i zanik mięśni po przebytych chorobach lub urazach znacznie upośledzające sprawność ustrojuNN
651Napadowe zaburzenia świadomości o nieustalonej etiologii bez zmian organicznych w układzie nerwowymNZ
 2Padaczka z rzadko występującymi napadamiNN/Z
 3Padaczka z częstymi napadamiNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 62    pkt 3. Kwalifikować osoby z niedowładami lub porażeniami i/lub zaburzeniami funkcji zwieraczy.

ROZDZIAŁ XVI - STAN PSYCHICZNY
 
12345
661Zaburzenia nerwicowe nieznacznie upośledzające zdolności adaptacyjneNZ
 2Zaburzenia nerwicowe znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne rokujące poprawęNZ
 3Zaburzenia nerwicowe znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne utrwaloneNN
671Reakcja adaptacyjna krótkotrwałaNZ
 2Reakcja adaptacyjna przedłużonaNN
 3Zaburzenie stresowe pourazoweNZ/N
681Zaburzenia osobowości nieznacznie upośledzające zdolności adaptacyjneNZ
 2Zaburzenia osobowości znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne poddające się korekcjiNN/Z
 3Zaburzenia osobowości znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne utrwaloneNN
691Moczenie nocne okresoweN-
 2Moczenie nocne utrwaloneN-
701Zaburzenia psychotyczne reaktywneNZ/N
 2Zaburzenia psychotyczne egzogenne przebyte bez defektuNZ/N
 3Zaburzenia psychotyczne egzogenne przebyte z defektemNN
 4Zaburzenia psychotyczne alkoholoweNN
 5Zaburzenia psychotyczne endogenne schizofreniczne i afektywneNN
711Sprawność umysłowa poniżej przeciętnej (niska norma)NN
 2Upośledzenie umysłoweN-
721Nadużywanie alkoholu (lub innych substancji psychoaktywnych) bez cech uzależnieniaNZ
 2Zespół uzależnienia od alkoholu (od innych substancji psychoaktywnych) w stanie abstynencjiNZ/N
 3Zespół uzależnienia od alkoholu (od innych substancji psychoaktywnych) nierokujący zachowania abstynencjiNN
731Zaburzenia psychiczne niepsychotyczne pochodzenia organicznego nieznacznie upośledzające zdolności adaptacyjneNZ
 2Zaburzenia psychiczne niepsychotyczne pochodzenia organicznego znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne rokujące poprawęNN/Z
 3Zaburzenia psychiczne niepsychotyczne pochodzenia organicznego znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne nierokujące poprawyNN
741Inne zaburzenia psychiczne znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne rokujące poprawęNN/Z
 2Inne zaburzenia psychiczne znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne nierokujące poprawyNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 66.   Zaburzenia nerwicowe (nerwice) należy rozpoznawać w przypadkach:
-   czynnościowych zaburzeń emocjonalnych, takich jak np. zaburzenia lękowe, dysfunkcje somatyczne (tzw. nerwice narządowe), zaburzenia dysocjacyjne, konwersyjne, neurastenia,
-   o długotrwałym (wieloletnim) przebiegu (w odróżnieniu od nerwicowych reakcji adaptacyjnych; por. § 67),
-   po wykluczeniu zaburzeń organicznych (zespoły nerwicowe uwarunkowane organicznie; por. § 73),
-   po wykluczeniu zaburzeń psychotycznych (por. § 70).
pkt 1. Dotyczy przypadków z przewagą objawów subiektywnych, bez przedmiotowych cech upośledzenia sprawności ustroju.
pkt 2. Dotyczy badanych z wyraźnymi psychicznymi i somatycznymi objawami nerwicowymi i z względnie niezaburzonym ogólnym przystosowaniem społecznym.
pkt 3. Dotyczy stanów opornych na leczenie, znacznie upośledzających sprawność ustroju i funkcjonowanie społeczne. U żołnierzy zawodowych rozpoznanie należy ustalać z uwzględnieniem dokumentacji z leczenia w oddziale psychiatrycznym i w PZP.
Do § 67.   Reakcje adaptacyjne (reakcje dezadaptacyjne, reakcje kryzysowe, ostre reakcje na stres, zaburzenia stresowe) to:
-   przemijające, niepsychotyczne zaburzenia psychiczne w postaci zaburzeń emocjonalnych (lęk, depresja, napięcie, gniew), zaburzeń zachowania (agresja, autoagresja, ucieczka, izolacja) i postaci mieszanych,
-   powstające pod wpływem stresujących wydarzeń lub sytuacji,
-   u osób w zasadzie zdrowych psychicznie.
pkt 1. Dotyczy reakcji przebytych lub rokujących ustąpienie w ciągu 12 miesięcy.
pkt 2. Dotyczy przypadków, które mimo leczenia i innych oddziaływań readaptacyjnych, trwających 12 miesięcy, nie rokują istotnej poprawy. U żołnierzy zawodowych rozpoznanie należy ustalać po obserwacji i leczeniu w oddziale psychiatrycznym i PZP.
pkt 3. O rozpoznaniu decyduje:
-   początek zaburzeń w okresie do 6 miesięcy po wyjątkowo stresującym wydarzeniu lub sytuacji (stres pola walki, atak terrorystyczny, pobyt w niewoli, katastrofa),
-   obecność nawracających reminiscencji związanych z tym wydarzeniem i towarzyszącym im wyraźnym zakłóceniom funkcjonowania zaburzeń emocjonalnych.
U żołnierzy zawodowych rozpoznanie należy ustalać po obserwacji i leczeniu w wojskowym oddziale psychiatrycznym lub oddziale interwencji kryzysowych oraz PZP. Zaburzenia trwające ponad 12 miesięcy kwalifikować do kat. "N".
Do § 68.   Przez zaburzenia osobowości (osobowość nieprawidłowa, psychopatia, charakteropatia) należy rozumieć niedorozwój lub defekt sfery dążeniowo-uczuciowej osobowości bez względu na etiologię.
Rozpoznanie ustala się na podstawie:
-   obecności cech zaburzonej osobowości,
-   danych świadczących o niedostatecznej adaptacji w zwykłych sytuacjach życiowych,
-   początku zaburzeń w okresie późnego dzieciństwa lub w okresie młodzieńczym (defekty osobowości spowodowane uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego w wieku dojrzałym; por. § 73),
-   po wykluczeniu upośledzenia umysłowego,
-   zaburzeń psychotycznych,
-   reakcji adaptacyjnych (por. § 67).
§ 68 obejmuje także tzw. infantylizm psychiczny (osobowość niedojrzała).
pkt 1. Dotyczy badanych z cechami zaburzonej osobowości bez objawów trwałego nieprzystosowania.
pkt 2. Stosować u badanych, u których na tle długotrwałej dezadaptacji stwierdza się okresy zadowalającego funkcjonowania.
pkt 3. Dotyczy osób z ciężkimi zaburzeniami struktury charakteru i sposobu zachowania się w szczególności wyczerpującymi kryteria rozpoznania: osobowości dyssocjalnej, osobowości chwiejnej emocjonalnie (impulsywnej), osobowości paranoicznej, osobowości lękowej, osobowości schizoidalnej, osobowości anankastycznej. Żołnierzy zawodowych oraz żołnierzy pełniących służbę wojskową w charakterze kandydatów na żołnierzy zawodowych na trzecim i dalszych latach nauki pkt 3 należy orzekać wyłącznie po obserwacji w oddziale psychiatrycznym.
Do § 69.   Dotyczy mimowolnego moczenia nocnego bez zmian organicznych w układzie moczowym. Moczenie nocne występujące w przebiegu innych schorzeń narządowych należy kwalifkować według odpowiednich paragrafów.
pkt 1 i 2. Nie dotyczy żołnierzy zawodowych.
Do § 70.   Rozpoznanie należy ustalać na podstawie odpisu historii choroby z zakładu psychiatrycznego. Żołnierzy zawodowych kwalifikuje się odpowiednio do rozpoznania i prognozy zawartej w dokumentacji lekarskiej oraz na podstawie aktualnego badania psychiatrycznego.
pkt 1 i 2. Brak powrotu do zdrowia po leczeniu trwającym 9 miesięcy eliminuje żołnierza z zawodowej służby wojskowej.
Do § 71.   Iloraz inteligencji mierzony Skalą Inteligencji Wechslera dla Dorosłych poniżej 90.
Do § 72.   Przez zespół uzależnienia od alkoholu (oraz innych substancji psychoaktywnych) należy rozumieć stan charakteryzujący się:
-   nieodpartym wewnętrznym przymusem ciągłego lub okresowego spożywania alkoholu (lub innych środków psychoaktywnych),
-   występowaniem objawów zespołu odstawienia po przerwaniu picia (przyjmowania środka),
-   zmienionym sposobem reagowania na alkohol (utratą kontroli nad piciem, ciągami, zmianami tolerancji, lukami pamięciowymi i innymi), stałym zwiększaniem dawki środka psychoaktywnego,
-   postępującym przebiegiem, prowadzącym do tak zwanej psychodegradacji.
Dla rozpoznania i oceny orzeczniczej niezbędna jest charakterystyka służbowo-lekarska i dokumentacja z poradni przeciwalkoholowej lub PZP.
pkt 1. Stosować w przypadkach sporadycznego nadużywania alkoholu (przyjmowanie środka psychoaktywnego) bez cech uzależnienia.
pkt 2. Przed wydaniem orzeczenia, żołnierzy zawodowych należy kierować na leczenie odwykowe. Do kat. "Z" należy kwalifikować osoby zachowujące abstynencję przez co najmniej 12 miesięcy. Przestrzegania abstynencji należy oceniać na podstawie opinii służbowo-lekarskiej oraz świadectwa poradni odwykowej.
pkt 3. O rozpoznaniu decyduje współwystępowanie objawów psychodegradacji oraz zmian somatycznych typowych dla przewlekłej intoksykacji. Żołnierzy zawodowych kwalifikuje się do odpowiedniej kategorii po obserwacji w zakładzie leczniczym.
Do § 73.   Dotyczy wielopostaciowych, niepsychotycznych zaburzeń psychicznych powodowanych organicznym uszkodzeniem mózgu potwierdzonych:
-   wywiadem (urazy, infekcje i intoksykacje OUN),
-   oceną stanu psychicznego (tzw. cechy zespołu psychoorganicznego),
-   badaniem neurologicznym (objawy ubytkowe),
-   badaniem psychologicznym (tzw. testy organiczne),
-   wynikami badań dodatkowych (EEG, rtg czaszki, tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny),
-   i inne wskazują na organiczne uszkodzenie OUN.
(§ 73 nie obejmuje następstw uszkodzeń OUN, które miały miejsce we wczesnym okresie rozwojowym; por. § 68 i 71).
pkt 1. Dotyczy stanów podobnych do zaburzeń nerwicowych (zespół pourazowy, cerebrastenia, zespoły rzekomo nerwicowe) z przewagą objawów subiektywnych, bez somatycznych cech upośledzenia sprawności ustroju.
pkt 2. Dotyczy organicznych zaburzeń osobowości (encefalopatii), łagodnych zaburzeń procesów poznawczych itp. w okresie leczenia i obserwacji.
pkt 3. Kwalifikować żołnierzy zawodowych, którzy w ciągu trwającego 9 miesięcy leczenia nie odzyskali zdolności do służby wojskowej. Wymagana dokumentacja z dotychczasowego leczenia szpitalnego i w PZP.
Do § 74.   Dotyczy przypadków z rozpoznaniami nieujętymi od § 66 do 73.

ROZDZIAŁ XVII - KOŃCZYNY
 
12345
751Przebyte złamania kości kończyn bez trwałych następstwZZ
 2Zniekształcenia kości miednicy, obręczy barkowej i kończyn (wrodzone, po złamaniach, martwicach aseptycznych i po stanach zapalnych) bez upośledzenia lub nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN/ZZ
 3Zniekształcenia kości miednicy, obręczy barkowej i kończyn (wrodzone, po złamaniach, martwicach aseptycznych i po stanach zapalnych) upośledzające sprawność ruchowąNZ
 4Zniekształcenia kości miednicy, obręczy barkowej i kończyn (wrodzone, po złamaniach, martwicach aseptycznych i po stanach zapalnych) znacznie upośledzające sprawność ruchowąNN
 5Przewlekłe stany zapalne kościNN/Z
 6Brak kończynyNN
761Skrócenie kończyny dolnej od 1 cm do 2 cmZ/NZ
 2Skrócenie kończyny dolnej powyżej 2 cm do 4 cm z nieznacznym upośledzeniem sprawności ruchowejNZ
 3Skrócenie kończyny dolnej powyżej 4 cm do 6 cm z upośledzeniem sprawności ruchowejNZ/N
 4Skrócenie kończyny dolnej ze znacznym upośledzeniem sprawności ruchowejNN
771Zwichnięcie nawykowe dużego stawuNN/Z
 2Zniekształcenia w obrębie dużych stawów bez upośledzenia lub nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN/ZZ
 3Zniekształcenia w obrębie dużych stawów upośledzające sprawność ruchowąNZ
 4Zniekształcenia w obrębie dużych stawów kończyn znacznie upośledzające sprawność ruchowąNN
 5Następstwa przebytych urazów bez zniekształceń nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN/ZZ
 6Następstwa przebytych urazów bez zniekształceń oraz przewlekłe zapalenie tkanki łącznej rozlane i okołostawowe upośledzające sprawność ruchowąNZ/N
 7Przewlekłe choroby stawów upośledzające sprawność ruchowąNZ/N
 8Przewlekłe choroby stawów znacznie upośledzające sprawność ruchowąNN
 9Zmiany zwyrodnieniowe stawów nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN/ZZ
 10Zmiany zwyrodnieniowe stawów upośledzające sprawność ruchowąNZ
 11Zmiany zwyrodnieniowe stawów znacznie upośledzające sprawność ruchowąNN
781Stopa płaska lub wydrążona bez upośledzenia sprawności ruchowejN/ZZ
 2Stopa płaska, koślawa lub wydrążona nieznacznie upośledzająca sprawność ruchowąNZ
 3Stopa płaska, koślawa, szpotawa upośledzająca sprawność ruchowąNZ/N
 4Stopa płaska, koślawa, szpotawa, końska, piętowa i inne znacznie upośledzające sprawność ruchowąNN
791Żylaki kończynNZ
 2Rozległe żylaki kończyn bez zmian troficznych skóry i owrzodzeńNZ
 3Rozległe żylaki kończyn ze zmianami troficznymi lub owrzodzeniamiNN
801Brak jednego palucha lub innych palców stóp z zachowaniem główek kości śródstopia nieznacznie upośledzający chodzenieNZ
 2Brak obu paluchów lub jednego palucha i innych palców stóp z zachowaniem główek kości śródstopia upośledzający chodzenieNN/Z
 3Brak palców stóp z uszkodzeniem kości śródstopiaNN
 4Zniekształcenie palców stóp nieutrudniające lub nieznacznie utrudniające noszenie obuwia i chodzenieN/ZZ
 5Zniekształcenie palców stóp utrudniające noszenie obuwia i chodzenieNZ
 6Zniekształcenie palców stóp znacznie utrudniające noszenie obuwia i chodzenieNN
811Brak czwartego lub piątego palca ręki prawej lub brak jednego dowolnego palca ręki lewej z wyjątkiem kciukaNZ
 2Braki palców rąk nieznacznie upośledzające chwytNZ
 3Braki palców rąk upośledzające chwytNZ/N
 4Braki palców rąk znacznie upośledzające chwytNN
 5Częściowe braki palców, ograniczenie ruchów palców rąk lub ich przykurcz bez upośledzenia lub nieznacznie upośledzające chwytNZ
 6Częściowe braki palców rąk, ograniczenie ruchów palców rąk lub ich przykurcz upośledzające chwytNZ/N
 7Częściowe braki palców rąk, ograniczenie ruchów palców rąk lub ich przykurcz znacznie upośledzające chwytNN
 8Zrośnięcie palców rąk lub palce nadliczbowe bez upośledzenia chwytuN-
 9Zrośnięcie palców rąk lub palce nadliczbowe upośledzające chwytN-
 10Zrośnięcie palców rąk lub palce nadliczbowe znacznie upośledzające chwytN-
 
Objaśnienia szczegółowe

Kandydatów do służby w zasięgu działania promieniowania mikrofalowego i w warunkach działania prądu elektrycznego zakwalifikowanych do § 75 pkt 2, § 76 pkt 1, § 77 pkt 2 i 9 oraz § 80 pkt 4 należy uznawać za zdolnych.
Do § 77    pkt 5 i 6. Kwalifikować następstwa przebytych uszkodzeń wewnątrzstawowych (więzadeł, łąkotek) powodujące niestabilność, ograniczenie ruchów i upośledzenie sprawności dynamicznej oraz chondromalację - potwierdzone w badaniach USG, MRI, CT lub RTG.
pkt 7 i 8. Według tych punktów należy kwalifikować między innymi: reumatoidalne zapalenie stawów, zespół Reitera, łuszczycowe zapalenie stawów i zapalenia stawów w chorobach jelit.
Do § 78.   Ocena orzecznicza wymaga konsultacji chirurga ortopedy.
pkt 1. Kandydatów do wojsk desantowo-szturmowych należy kwalifikować jako niezdolnych.
Do § 80    pkt 4-6. Według tych punktów należy kwalifikować palce młotowate, przykrywające, nadliczbowe i koślawe.
Do § 81.   Ocena orzecznicza wymaga konsultacji chirurga ortopedy. Za brak palca uważa się: dla kciuka - przynajmniej brak paliczka paznokciowego, dla pozostałych palców - przynajmniej dwóch paliczków. U osób leworęcznych przy ocenie lewej ręki można stosować kwalifikacje, jakie u praworęcznych obowiązują do prawej ręki.

ROZDZIAŁ XVIII - NOWOTWORY
 
12345
821Nowotwory niezłośliweZ/NZ
 2Nowotwory niezłośliwe szpecące lub powodujące zaburzenia czynności narządówNZ/N
 3Nowotwory niezłośliwe szpecące lub powodujące znaczne zaburzenia czynności ustrojuNN
831Nowotwory złośliwe wszystkich rodzajów i stopni w zależności od wyników leczeniaNN/Z
 2Nowotwory przedinwazyjne kobiecego narządu rodnegoNZ/N
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 82.   Kwalifikacja orzecznicza wymaga oceny odpowiedniego lekarza specjalisty lub dokumentacji z poradni specjalistycznej.
pkt 1. Kandydatów do służby w jednostkach reprezentacyjnych Wojska Polskiego, u których stwierdzono nowotwór niezłośliwy o niewielkiej rozległości, nieszpecący i nieutrudniający noszenia umundurowania oraz nieupośledzający sprawności ustroju, można uznawać za zdolnych.
Do § 83    pkt 1. Kwalifikować w zależności od wyników po zakończonym leczeniu.

ROZDZIAŁ XIX - NARZĄD RODNY
 
12345
841Wady rozwojowe narządu rodnego nieupośledzające ogólnej sprawności ustrojuZZ
 2Wady rozwojowe narządu rodnego upośledzające sprawność ustrojuNZ/N
 3Zaburzenia cyklu miesiączkowego ze zmianami przerostowymi w narządzie rodnymNZ/N
851Zastarzałe pęknięcie lub blizny krocza nieupośledzające sprawności ustrojuNZ
 2Obniżenie ścian pochwy z wytworzeniem zachyłka pęcherzowo-pochwowego lub odbytniczo-pochwowegoNZ
 3Obniżenie ścian pochwy z wytworzeniem zachyłka pęcherzowo-pochwowego z towarzyszącym wysiłkowym nietrzymaniem moczuNZ/N
 4Obniżenie ścian pochwy z wytworzeniem zachyłka pęcherzowo-pochwowego, odbytniczo-pochwowego z całkowitym nietrzymaniem moczu lub zaburzeniami czynności zwieracza odbytuNN
 5Całkowite wypadanie narządu rodnegoNN
 6Guzy przydatków, mięśniaki macicyNN/Z
861Nieprawidłowe położenie macicy nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZZ
 2Nieprawidłowe położenie macicy z upośledzeniem sprawności ustrojuNZ/N
 3Przetoki: pęcherzowo-maciczna, pęcherzowo-pochwowa, cewkowo-pochwowa, odbytniczo-pochwowa, odbytniczo-kroczowa, kroczowo-pochwowaNN
871Przewlekłe stany zapalne narządu rodnego wewnętrznego bez zmian anatomicznychNZ
 2Przewlekłe stany zapalne narządu rodnego wewnętrznego ze zmianami anatomicznymi w zakresie przydatków, przymaciczaNZ/N
 3Przebyte odcięcie nadpochwowe lub wycięcie całkowite macicy nieupośledzające sprawności ustrojuNZ
 4Przebyte odcięcie nadpochwowe lub wycięcie całkowite macicy upośledzające sprawność ustrojuNN
88-CiążaNZ
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 84    pkt 1. Dotyczą: przegrody i przewężenia pochwy, macicy jednodrożnej, dwudrożnej, dwuszyjkowej, podwójnej, wad rozwojowych jajowodów.
pkt 2. Zmiana skojarzona jest zazwyczaj z niedomogą hormonalną układu rozrodczego (trwałe bóle, zaburzenia cyklu miesiączkowego, obfite krwawienia). Znaczny niedorozwój lub brak macicy, które rzutują na ogólną sprawność ustroju.
pkt 3. Obfite miesiączki przy współistnieniu mięśniaków, bolesne miesiączki przy zmianach o charakterze endometriozy, mimo dotychczasowego leczenia zachowawczego, a niekiedy operacyjnego, potwierdzone aktualnym wynikiem badania ginekologicznego.
Do § 85    pkt 2 i 3. Częściowe i niepowikłane obniżenie narządu rodnego nie stanowi podstawy do uznania żołnierza zawodowego - kobiety za niezdolną.
W powikłanym obniżeniu narządu rodnego należy rozważyć możliwości uzyskania poprawy przez leczenie zachowawcze lub operacyjne.
Kwalifikacja orzecznicza - po zakończonym leczeniu.
pkt 5 i 6. Ocena orzecznicza żołnierzy zawodowych jak w pkt 2 i 3.
Do § 86    pkt 1. Np. tyłozgięcie macicy wolne.
pkt 2. Np. tyłozgięcie macicy umocowane.
pkt 3. Kwalifikacja orzecznicza żołnierzy zawodowych - kobiet wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia szpitalnego i w poradni specjalistycznej.
Do § 87.   Ustalenie rozpoznania objętego tym paragrafem wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w odpowiedniej poradni specjalistycznej.
pkt 1. Kandydatki do wojskowej służby zawodowej należy oceniać po zakończonym leczeniu.
pkt 2. Obejmuje przewlekły stan zapalny narządu rodnego powodujący poważne zmiany anatomiczne i czynnościowe. Zmiany te dotyczą nie tylko czynności narządu rodnego, ale i całego ustroju.
Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia.
pkt 3 i 4. W stanach po usunięciu narządu rodnego należy w każdym przypadku uwzględnić szeroką skalę zmian anatomicznych i czynnościowych, które bywają następstwem usunięcia części lub całego narządu rodnego.
Rozpoznanie i ocena orzecznicza odbywa się na podstawie dokumentacji dotychczasowego leczenia.
Do § 88.   Ciąży nie traktuje się jako choroby lub ułomności.

ZAŁĄCZNIK Nr 3

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ DO PEŁNIENIA ZAWODOWEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ W SKŁADZIE PERSONELU LATAJĄCEGO, PERSONELU NAZIEMNEGO ZABEZPIECZENIA LOTÓW I PERSONELU SŁUŻBY INŻYNIERYJNO-LOTNICZEJ
 
   Grupy zdrowia
ParagrafPunktChoroba i ułomnośćpilocipersonel pokładowypersonel zabezpieczający loty
   IAIBICIIIII
12345678
 

ROZDZIAŁ I - BUDOWA CIAŁA
 
11Wysokość ciała poniżej 160 cm i powyżej 185 cmZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 2Wysokość siedzeniowo-ciemieniowa powyżej 95 cmZZ/NZZZ
 3Długość względna kończyn dolnych poniżej 73 cmZ/NZZZZ
 4Nadwaga i niedowaga powyżej 20 % należnej wagi ciała nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 5Otyłość upośledzająca sprawność ustrojuNNNNN/Z
 6Słaba budowa ciała (niedowaga) upośledzająca sprawność ustrojuNNNN/ZZ/N
 7Transseksualizm, obojnactwoNNNNN
 8Odwrotne położenie trzewNNNNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Personel lotniczy i personel naziemnego zabezpieczenia lotów dzieli się na następujące grupy orzecznicze:
Grupa I:
-   podgrupa IA:
-   kandydaci i piloci samolotów bojowych naddźwiękowych,
-   piloci doświadczalni samolotów naddźwiękowych,
-   podgrupa IB:
-   kandydaci i piloci samolotów bojowych poddźwiękowych,
-   piloci doświadczalni samolotów poddźwiękowych,
-   podgrupa IC:
-   kandydaci i piloci samolotów transportowych, łącznikowych i śmigłowców,
-   piloci doświadczalni samolotów transportowych, łącznikowych i śmigłowców,
-   skoczkowie spadochronowi zawodowi.
Grupa II:
-   nawigatorzy pokładowi,
-   inżynierowie (technicy) pokładowi,
-   członkowie personelu pokładowego (radiotelegrafiści, operatorzy pokładowi itp.).
Grupa III
-   personel naziemny zabezpieczający loty, dyżurni kierownicy lotów (DKL), kierownicy lotów (KL), nawigatorzy naziemni i personel służby inżynieryjno-lotniczej (SIL).

ROZDZIAŁ II - SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA I WĘZŁY CHŁONNE
 
12345678
21Przewlekłe choroby skóry nieupośledzające sprawności ustrojuZZZZZ
 2Przewlekłe choroby skóry szpecące lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 3Tatuaże nieszpecąceZZZZZ
 4Tatuaże szpecąceN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 5Ciała obce wgojone w powłoki zewnętrzne nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 6Ciała obce wgojone w powłoki zewnętrzne upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 7Torbiel włosowa z przetoką lub bez przetokiN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 8Torbiel włosowa nawrotowa po wielokrotnych(trzech i więcej operacjach) niepoddająca się leczeniuNNNN/ZN/Z
31Blizny szpecące lub upośledzające sprawność ustrojuNNNN/ZZ/N
 2Blizny po samouszkodzeniachZ/NZ/NZ/NZZ
41Schorzenia naczyń limfatycznych lub węzłów chłonnych nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 2Schorzenia naczyń limfatycznych lub węzłów chłonnych upośledzające sprawność ustrojuNNNN/ZN/Z
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 3     pkt 2. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach należy kierować do PZP.

ROZDZIAŁ III - CZASZKA
 
12345678
51Zniekształcenia czaszki nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 2Zniekształcenia czaszki, ubytki kości upośledzające czynność układu nerwowegoNNNNN
 3Przepukliny mózgoweNNNNN
 4Ciała obce w mózguNNNNN
 5Wygojone złamania kości sklepienia i twarzoczaszki nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZZ/NZ/NZ/NZ/N
 6Wygojone złamania kości sklepienia i twarzoczaszki upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 5     pkt 5. Kwalifikacja - po przeprowadzonej konsultacji neurologicznej.

ROZDZIAŁ IV - NARZĄD WZROKU
 
12345678
61Zniekształcenie powiek nieupośledzające ich sprawnościZZZZZ
 2Zniekształcenie powiek upośledzające ich sprawnośćNNNNN
 3Przewlekłe choroby brzegów powiek lub spojówek nieznacznie upośledzające sprawność narządu wzrokuN/ZZ/NZ/NZZ
 4Przewlekłe choroby brzegów powiek lub spojówek upośledzające sprawność narządu wzrokuNNNNN
 5Zrosty spojówki gałkowej i powiekowej nieupośledzające ruchomości gałki ocznejZ/NZ/NZ/NZZ
 6Zrosty spojówki gałkowej i powiekowej upośledzające ruchomość gałkiNNNNN
7-Upośledzenie wydzielania lub odpływu łezNNNNN
8-Brak gałki ocznej lub ślepota jednego okaNNNNN
91Oczopląs nieznaczny przy patrzeniu skrajnym w bokNNNN/ZN/Z
 2Oczopląs wyraźny przy patrzeniu w bok lub wprostNNNNN
101Zez utajony w poziomie ponad 40 egzoforii, ponad 30ezoforii lub w pionie 0,50 hiperforii lub hipoforiiN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 2Zez jawnyNNNNN
 3Brak widzenia obuocznego, nieprawidłowa ocena odległościNNNNN/Z
11 Niedowład mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych oka, porażenny lub pourazowy upośledzający widzenie obuoczneNNNNN
121Ostrość wzroku każdego oka bez korekcji szkłami poniżej 1,0 do 0,8N/ZZZZZ
 2Ostrość wzroku każdego oka co najmniej 0,1 dająca się poprawić szkłami powyżej 0,7NZ/NZ/NZZ
 3Ostrość wzroku każdego oka niedająca wyrównać się szkłami poniżej 0,7NNNNN/Z
 4Wada refrakcji; nadwzroczność ponad ± 1,5 D; krótkowzroczność ponad ± 0,5 D; niezborność ponad ± 0,5 DN/ZZ/NZ/NZZ
131Przewlekłe choroby rogówki, twardówki, tęczówki lub ciała rzęskowegoN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 2
Przewlekłe choroby naczyniówki, siatkówki i nerwu wzrokowego
Jaskra
NNNN/ZN/Z
 3Przewlekłe choroby przedniego i tylnego odcinka oka nieupośledzające czynności okaZ/NZ/NZ/NZZ
 4Przewlekłe choroby przedniego i tylnego odcinka oka upośledzające czynność okaNNNNN
 5Zmętnienie w soczewkach nieupośledzające widzenia z zachowaną prawidłową ostrością wzrokuZ/NZ/NZ/NZZ
 6Zmętnienie w soczewkach z tendencją postępową i obniżającą ostrość wzrokuNNNN/ZN/Z
 7Upośledzenie rozróżniania barw nieznacznego stopniaN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 8Upośledzenie rozróżniania barw znacznego stopniaNNNNN/Z
 9Trwałe upośledzenie widzenia nocnegoNNNNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 12.   U kandydatów na pilotów samolotów naddźwiękowych wymagana jest pełna ostrość wzroku.
pkt 2. Skoczkowie spadochronowi nie mogą posługiwać się szkłami korekcyjnymi i przy ostrości wzroku poniżej 0,5 należy orzekać - N.

ROZDZIAŁ V - NARZĄD SŁUCHU
 
12345678
14-Wady wrodzone i nabyte oraz przewlekłe choroby ucha zewnętrznegoNNNN/ZN/Z
151Jednostronne lub obustronne blizny, zaniki utkania sprężystego, rozległe zwapnienia błon bębenkowych nieupośledzające słuchuNN/ZZ/NZ/NZ
 2Zmiany bliznowate i zrostowe ucha środkowego upośledzające słuch lub barofunkcjęNNNNZ/N
161Jednostronny lub obustronny ubytek błony bębenkowej nieupośledzający słuchuNNNZ/NZ/N
 2Jednostronny lub obustronny ubytek błony bębenkowej upośledzający słuchNNNNZ/N
171Jednostronne lub obustronne przewlekłe zapalenie ucha środkowego upośledzające słuchNNNNN/Z
 2Przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego z ubytkiem błony bębenkowej, ziarniną, polipami, perlakiemNNNNN
181Stan po wygojonych operacjach zachowawczych uszu środkowychNN/ZN/ZN/ZN/Z
 2Stan po wygojeniu jednostronnej operacji doszczętnej ucha środkowego przy prawidłowym słuchu drugiego uchaNNNN/ZN/Z
19-Zwyrodnienie włókniste lub kostne (tympano- lub otoskleroza) ucha środkowego upośledzające słuchNNNNN/Z
201Jednostronne lub obustronne upośledzenie słuchu w zakresie tonów wysokichZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
 2Jednostronne lub obustronne osłabienie słuchu (przewodzeniowe lub odbiorcze)N/ZN/ZZ/NZ/NZ/N
 3Jednostronne przytępienie słuchuN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 4Jednostronne przytępienie słuchu przy osłabieniu słuchu drugiego uchaNNNNN
 5Obustronne przytępienie słuchuNNNNN
 6Trwałe zaburzenia czynności wyrównawczej ciśnienia ucha środkowego (barofunkcja)NNNNZ/N
 7Nadmierna pobudliwość przedsionkowo-wegetatywnaNNNN/ZZ/N
 8Zaburzenia czynności narządu przedsionkowego nieupośledzające wydolności układu równowagiNNNN/ZZ/N
 9Zaburzenia czynnościowe lub organiczne narządu przedsionkowego upośledzające wydolność układu równowagiNNNNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 20    pkt 1. Za upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich uważa się ubytek przekraczający 40 dB od 4.000 Hz wzwyż.
pkt 2. Przez osłabienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 26 a 40 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.
pkt 3-5. Przez przytępienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.
Kandydaci muszą mieć prawidłowy słuch w badaniu audiometrycznym.
pkt 7-9. Zaburzenia w zakresie narządu równowagi wymagają zawsze badania laryngologicznego i neurologicznego.
W próbach odczynowych narządu przedsionkowego maksymalna asymetria lub przewaga kierunkowa oczopląsu nie powinna przekraczać 20 %.

ROZDZIAŁ VI - JAMA USTNA
 
12345678
211Zniekształcenie warg wrodzone lub nabyte nieszpecące i nieupośledzające mowy ani przyjmowania pokarmówN/ZZZZZ
 2Zniekształcenie warg wrodzone lub nabyte szpecące lub upośledzające mowę i przyjmowanie pokarmówNNNNN
 3Rozszczep wargi górnej lub wyrostka zębodołowego lub podniebieniaNNNNN
 4Blizny i ubytki podniebienia miękkiego, przedziurawienie albo rozszczepienie podniebienia twardego i miękkiego upośledzające mowę lub przyjmowanie pokarmówNNNNN/Z
 5Ubytki podniebienia twardego znacznie upośledzające mowę lub przyjmowanie pokarmówNNNNN
221Zniekształcenie języka nieupośledzające mowy i połykaniaZZZZZ
 2Zniekształcenie języka upośledzające mowę i połykanieNNNNZ/N
 3Zniekształcenie języka znacznie upośledzające mowę i połykanieNNNNN
 4Przewlekłe zapalenie ślinianek nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 5Przewlekłe zapalenie ślinianek upośledzające sprawność ustrojuNNNN/ZN/Z
 6Przetoki ślinowe kwalifikujące się do zabiegu operacyjnegoN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 7Przetoki ślinowe nawracające po leczeniu operacyjnymNNNNN/Z
231Braki i wady uzębienia z utratą zdolności żucia do 67 %, przy zachowanych zębach przednichZZZZZ
 2Braki i wady uzębienia w tym również zębów przednich powodujące utratę zdolności żucia do 67 %N/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 3Braki i wady uzębienia powodujące utratę zdolności żucia powyżej 67 %N/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 4Przewlekłe zapalenie przyzębiaZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
241Zniekształcenie szczęki lub żuchwy, wrodzone lub nabyte nieupośledzające zdolności żuciaZZZZZ
 2Zniekształcenie szczęki lub żuchwy, wrodzone lub nabyte nieznacznie upośledzające zdolność żuciaN/ZN/ZN/ZZZ
 3Złamanie szczęki lub żuchwy niezrośnięte lub nieprawidłowo zrośnięte znacznie upośledzające zdolność żuciaNNNNN/Z
 4Zniekształcenie szczęki lub żuchwy uniemożliwiające żucieNNNNN
 5Ograniczenie rozwierania szczęk (odległość między górnymi a dolnymi siekaczami powyżej 2 cm)Z/NZ/NZ/NZZ
 6Trwałe ograniczenie rozwierania szczęk (odległość między górnymi a dolnymi siekaczami poniżej 2 cm)NNNNN/Z
 7Przebyte operacje kostno-korekcyjne lub kostno-odtwórcze szczęki lub żuchwy bez upośledzenia zdolności żuciaZZZZZ
 8Przebyte operacje kostno-odtwórcze lub kostno-korekcyjne szczęki lub żuchwy z nieznacznym upośledzeniem zdolności żuciaN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 9Przebyte operacje kostno-odtwórcze lub kostno-korekcyjne szczęki lub żuchwy ze znacznym upośledzeniem zdolności żuciaNNNN/ZN/Z
 10Przewlekłe schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego nieupośledzające zdolności żuciaZZZZZ
 11Przewlekłe schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego nieznacznie upośledzające zdolność żuciaN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 12Przewlekłe schorzenia stawu skroniowo-żuchwowego znacznie upośledzające zdolność żuciaNNNNN
 

ROZDZIAŁ VII - NOS, GARDŁO, KRTAŃ
 
12345678
251Polipy nosa, przerosty małżowin nosowych, przerosty migdałka gardłowego, skrzywienie i grzebień przegrody nosa nieupośledzające drożności nosaNNZ/NZ/NZ/N
 2Polipy nosa, przerosty małżowin nosowych, przerosty migdałka gardłowego, skrzywienie i grzebień przegrody nosa upośledzające drożność nosaNNNNN/Z
 3Zwężenie nozdrzy (przednich lub tylnych) upośledzające drożność nosaNNNNN/Z
 4Zniekształcenie nosa szpecące lub upośledzające jego drożnośćN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 5Przewlekły suchy lub zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa nieznacznie upośledzający oddychanieNNN/ZN/ZZ/N
 6Przewlekły, suchy lub zanikowy cuchnący nieżyt błony śluzowej nosa znacznie upośledzający oddychanieNNNNN
 7Przewlekłe nieżytowe zapalenie zatok przynosowychN/ZN/ZZ/NZ/NZ/N
 8Przewlekłe śluzowo-ropne lub ropne zapalenie zatok przynosowychNNNN/ZN/Z
 9Przewlekłe śluzowo-ropne lub ropne zapalenie zatok przynosowych z częstymi zaostrzeniamiNNNNN
 10Zaburzenie barofunkcji zatok przynosowychNNNNZ/N
261Przewlekły nieżyt (zwykły, przerostowy lub zanikowy) śluzówki, gardła lub krtani nieznacznie upośledzający sprawność ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
 2Przewlekły nieżyt (zwykły, przerostowy lub zanikowy) śluzówki, gardła lub krtani znacznie upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
 3Blizny i zniekształcenia gardła, krtani lub tchawicyN/ZN/ZZ/NZ/NZ/N
27-Zaburzenia ruchomości fałdów głosowych na tle organicznym lub czynnościowymN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
281Wady wymowy nieznacznie upośledzające zdolność porozumiewania sięNNNN/ZN/Z
 2Wady wymowy upośledzające zdolność porozumiewania sięNNNNN
291Przewlekłe alergiczne nieżyty górnych dróg oddechowych nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 2Przewlekłe alergiczne nieżyty górnych dróg oddechowych upośledzające sprawność ustrojuNNNN/ZN/Z
 3Okresowy alergiczny nieżyt nosaZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
 

ROZDZIAŁ VIII - SZYJA, KLATKA PIERSIOWA I KRĘGOSŁUP
 
12345678
301Kręcz szyiNNNNN/Z
 2Przetoki szyjne skrzelopochodneNNNNN/Z
311Zniekształcenie obojczyka nieznacznie upośledzające sprawność obręczy barkowejZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 2Zniekształcenie obojczyka znacznie upośledzające sprawność obręczy barkowejNNNNN/Z
 3Stawy rzekome obojczykaNNNNN/Z
321Zniekształcenia lub niewielkie ubytki kostne klatki piersiowej nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZN/ZZ/NZ/NZ
 2Zniekształcenia lub rozległe ubytki kostne klatki piersiowej znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 3Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 4Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 5Żebra szyjne nadliczbowe nieznacznie upośledzające sprawność kończyny górnejNNNN/ZN/Z
331Skrzywienia, wygojone złamania i wady wrodzone lub nabyte kręgosłupa nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 2Skrzywienia, wygojone złamania i wady wrodzone lub nabyte kręgosłupa nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
 3Skrzywienia, wygojone złamania i wady wrodzone lub nabyte kręgosłupa znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 4Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa nieupośledzająca sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 5Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa nieznacznie upośledzająca sprawność ustrojuN/ZN/ZN/ZN/ZZ
 6Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa znacznie upośledzająca sprawność ustrojuNNNNN
 7Inne choroby kręgosłupa nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN/ZN/ZN/ZN/ZZ
 8Inne choroby kręgosłupa upośledzające sprawność ruchowąNNNNN
 

ROZDZIAŁ IX - UKŁAD ODDECHOWY
 
12345678
341Przewlekłe choroby dróg oddechowych nieupośledzające wentylacji przy dobrej sprawności układu krążeniaNNN/ZZ/NZ/N
 2Przewlekłe choroby dróg oddechowych z częstymi zaostrzeniami lub z upośledzeniem wentylacji, przy dobrej sprawności układu krążeniaNNNN/ZN/Z
 3Przewlekłe choroby dróg oddechowych z objawami niewydolności krążenia lub ze znacznym upośledzeniem wskaźników spirometrycznychNNNNN
 4Rozedma płuc w okresie początkowym przy zachowaniu wydolności oddechowo-krążeniowejNN/ZN/ZZ/NZ/N
 5Rozedma płuc upośledzająca wydolność oddechowąNNNNN
 6Astma oskrzelowaNNNNN
 7Rozstrzenie oskrzeli nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNN/ZN/Z
 8Rozstrzenie oskrzeli upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
351Gruźlica płuc lub opłucnejNNNNN
 2Pojedyncze zwapnienia albo zwłóknienia po przebytej gruźlicy lub innych chorobach płuc nieupośledzające wydolności oddechowejZ/NZ/NZ/NZZ
 3Zwapnienia lub zwłóknienia oraz zmiany bliznowate po przebytej gruźlicy lub po innych chorobach płuc z upośledzeniem wydolności oddechowejNNNNN
 4Zrosty lub zgrubienia opłucnej nieznacznie upośledzające wydolność oddechowąNNN/ZN/ZZ/N
 5Zrosty lub zgrubienia opłucnej znacznie upośledzające wydolność oddechowąNNNNN
361Zagęszczenia miąższu płuc na tle procesów nieswoistych nieupośledzające wydolności oddechowejN/ZZ/NZ/NZ/NZ/N
 2Zagęszczenia miąższu płuc na tle procesów nieswoistych upośledzające wydolność oddechowąNNNNN
 3Nieznaczne ubytki tkanki płucnej po zabiegach operacyjnych nieupośledzające wydolności oddechowejN/ZN/ZN/ZZZ
 4Ubytki tkanki płucnej, po zabiegach operacyjnych upośledzające wydolność oddechowąNNNNN
 5Marskość płucNNNNN
 6Sarkoidoza płuc (choroba B.B.S.) nieupośledzająca sprawności ustrojuNNN/ZZ/NZ
 7Sarkoidoza płuc upośledzająca sprawność ustrojuNNNNN
 

ROZDZIAŁ X - UKŁAD KRĄŻENIA
 
12345678
371Choroby mięśnia sercowego bez zaburzeń rytmu z zachowaną wydolnością układu krążeniaNNNN/ZN/Z
 2Choroby mięśnia sercowego z zaburzeniami rytmu lub z niewydolnością układu krążeniaNNNNN
 3Choroba niedokrwienna sercaNNNNN/Z
 4Przebyty zawał mięśnia sercowegoNNNNN/Z
 5Inne nieznaczne zaburzenia w unaczynieniu serca przy prawidłowym stanie klinicznymNN/ZN/ZN/ZN/Z
 6Choroba reumatyczna sercaNNNNN
 7Wrodzone wady sercaNNNNN
 8Nabyte zastawkowe wady serca przy pełnej wydolności układu krążenia i bez zaburzeń rytmuN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 9Nabyte zastawkowe wady serca z objawami niewydolności układu krążenia lub z zaburzeniami rytmu sercaNNNNN
 10Wypadanie płatka/płatków zastawek serca przy pełnej wydolności układu krążenia i bez zaburzeń rytmu sercaN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 11Zrosty osierdzia bez objawów zaburzeń krążeniaN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 12Zrosty osierdzia z objawami zaburzeń krążeniaNNNNN
 13Ciała obce wgojone w serceNNNNN
 14Stan po zabiegach chirurgicznych na sercu nieupośledzający sprawności ustrojuNNNN/ZN/Z
 15Blok przedsionkowo-komorowy I0, blok prawej lub lewej odnogi pęczka Hissa, bloki ogniskowe, bloki jednowiązkowe lub dwuwiązkowe pęczka Hissa - przy pełnej wydolności układu krążenia i bez zaburzeń rytmuN/ZN/ZZ/NZ/NZ/N
 16Zespół preekscytacjiNNNZ/NZ/N
 17Bloki przedsionkowo-komorowe II0 i III0, bloki wielowiązkowe oraz inne zmiany świadczące o niewydolności lub uszkodzeniu układu bodźcowo-przewodzącegoNNNNN
 18Czynnościowe zaburzenia układu krążenia nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 19Czynnościowe zaburzenia układu krążenia znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 20Pojedyncza ekstrasystolia o charakterze czynnościowym przy pełnej wydolności układu krążeniaZ/NZ/NZZZ
381Nadciśnienie tętnicze okresu I (łagodne)N/ZN/ZZ/NZ/NZ
 2Nadciśnienie tętnicze okresu II (umiarkowane)NNNN/ZN/Z
 3Nadciśnienie tętnicze okresu III (ciężkie)NNNNN
 4Zakrzepowo-zarostowe zapalenie tętnic (choroba Bürgera)NNNNN
 5Miażdżycopochodne zaburzenia krążenia tętniczego kończyn dolnych nieupośledzające sprawności ustrojuNNNZ/NZ/N
 6Miażdżycopochodne zaburzenia krążenia tętniczego kończyn dolnych upośledzające sprawność ustrojuNNNNN/Z
 7Tętniaki (bez względu na umiejscowienie)NNNNN
 8Zaburzenia krążenia obwodowego po chorobach lub urazach naczyń nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNNN/ZZ/NZ
 9Zaburzenia krążenia obwodowego po chorobach lub urazach naczyń znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 

ROZDZIAŁ XI - UKŁAD TRAWIENNY
 
12345678
391Schorzenia i wady przełyku nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZN/ZZZ
 2Schorzenia i wady przełyku upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
401Ciała obce wgojone w narządy jamy brzusznej nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZZ/NZZ
 2Ciała obce wgojone w narządy jamy brzusznej upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
41-Zrosty otrzewnej upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
421Przewlekły nieżyt żołądka i dwunastnicy przy prawidłowym stanie odżywieniaN/ZN/ZZ/NZ/NZ/N
 2Przewlekły nieżyt żołądka i dwunastnicy przy nieprawidłowym stanie odżywieniaNNNNN
 3
Wygojony wrzód żołądka i dwunastnicy
Choroba wrzodowa w okresie remisji
Z/NZ/NZ/NZZ
 4Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy z częstymi zaostrzeniami lub powikłaniami upośledzającymi sprawność ustrojuNNNNN
 5Stan po częściowej resekcji żołądka przy dobrym stanie odżywienia i prawidłowym stanie klinicznymN/ZN/ZZ/NZZ
 6
Stan po resekcji żołądka przy nieprawidłowym stanie odżywienia lub z innymi powikłaniami
Zespoły poresekcyjne
NNNNN
 7Przewlekły nieżyt jelit nieupośledzający lub nieznacznie upośledzający sprawność ustrojuN/ZZ/NZ/NZ/NZ
 8Przewlekły nieżyt jelit znacznie upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
 9Opuszczenie żołądka lub jelit nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNNN/ZZ/NZ/N
 10Zwężenie, rozszerzenie jelit lub dodatkowe pętle jelit nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZZ/NZ/NZZ
 11Zwężenie, rozszerzenie jelit lub dodatkowe pętle jelit oraz stan po zabiegach operacyjnych nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 12Stan po zabiegach operacyjnych jelit i narządów jamy brzusznej znacznie upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
 13Przetoki jelitowe zewnętrzneNNNNN
 14Zespoły upośledzonego trawienia lub wchłaniania nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNN/ZZ/N
 15Zespoły upośledzonego trawienia lub wchłaniania znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 16Pojedyncze polipy przewodu pokarmowegoN/ZZ/NZ/NZ/NZ/N
 17Polipowatość przewodu pokarmowegoNNNNN
 18Uchyłki przewodu pokarmowegoN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 19Czynnościowe zaburzenia żołądkowo-jelitowe nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 20Czynnościowe zaburzenia żołądkowo-jelitowe upośledzające sprawność ustrojuNNN/ZN/ZN/Z
431Kamica pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowychNNNNN/Z
 2Stan po operacji pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych nieupośledzający sprawności ustrojuZZZZZ
 3Stan po operacji pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
 4Czynnościowe zaburzenia oraz anomalie pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 5Czynnościowe zaburzenia oraz anomalie pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 6Nosicielstwo wirusowego zapalenia wątroby (WZW)N/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 7Zakażenie wirusem HCVN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 8Przebyte wirusowe zapalenie wątrobyN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 9Przewlekłe zapalenie wątrobyNNNNN/Z
 10Marskość wątrobyNNNNN/Z
 11Przebyte pourazowe lub toksyczne uszkodzenie wątroby nieznacznego stopnia nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 12Przebyte pourazowe lub toksyczne uszkodzenie wątroby upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 13Hiperbilirubinemia czynnościowa nieupośledzająca sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
441Przewlekłe zapalenie trzustkiNNNNN/Z
 2Torbiel trzustkiNNNN/ZN/Z
 3
Przebyte ostre zapalenie trzustki nieupośledzające sprawności ustroju
Stan po operacji trzustki nieupośledzający sprawności ustroju
N/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 4
Przebyte ostre zapalenie trzustki upośledzające sprawność ustroju
Stan po operacji trzustki upośledzający sprawność ustroju
NNNNN
451PrzepuklinyNNNNN/Z
 2Przepukliny przeponowe nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 3Przepukliny przeponowe upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
461Żylaki odbytu bez owrzodzeńZ/NZ/NZZZ
 2Żylaki odbytu z owrzodzeniami lub żylaki nawrotoweNNNNN/Z
 3Szczeliny i przetoki odbytu Torbiele nadogonowe z nawracającymi stanami zapalnymiNNNN/ZN/Z
 4Wypadanie śluzówki odbytnicyNNNN/ZN/Z
 

ROZDZIAŁ XII - UKŁAD MOCZOWO-PŁCIOWY
 
12345678
471Opuszczenie jednej lub obu nerek nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ
 2Opuszczenie jednej lub obu nerek nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNNN/ZZ/NZ/N
 3Wady rozwojowe nerek nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 4Wady rozwojowe nerek nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNN/ZN/ZZ/NZ/N
 5Wady rozwojowe nerek znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 6Kamica układu moczowego z okresowym wydalaniem złogów nieupośledzająca sprawności ustrojuN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 7Kamica układu moczowego z okresowym wydalaniem złogów upośledzająca sprawność ustrojuNNNN/ZN/Z
 8Zwapnienia miąższu nerek nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZZ/NZZ
 9Zwapnienia miąższu nerek upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 10Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek (śródmiąższowe bakteryjne i abakteryjne)NNNNN
 11Przebyte kłębkowe zapalenie nerek nieupośledzające sprawności ustrojuZZZZZ
 12Przewlekłe zapalenie dróg moczowychN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 13Wrodzony lub pooperacyjny brak jednej nerki nieupośledzający sprawności ustrojuNNN/ZZ/NZ/N
 14Wrodzony lub pooperacyjny brak jednej nerki upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
 15Stan po operacjach na nerkach, moczowodach i pęcherzu moczowym nieupośledzający sprawności ustrojuZZZZZ
 16Stan po operacjach na nerkach, moczowodach i pęcherzu moczowym upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
481Nietrzymanie moczuNNNNN
 2Przewlekłe organiczne choroby pęcherza moczowego lub dróg moczowych upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 3Przewlekłe zapalenie pęcherza moczowegoNNN/ZN/ZN/Z
 4Kamica pęcherza moczowegoNNNNN/Z
 5Przetoki pęcherza moczowegoNNNNN
491Zwężenie cewki moczowej utrudniające oddawanie moczuNNNNN/Z
 2Spodziectwo lub wierzchniactwo niepowodujące zaburzeń w oddawaniu moczuNNNNN
 3
Spodziectwo lub wierzchniactwo powodujące zaburzenia w oddawaniu moczu
Przetoka cewki moczowej
NNNNN
 4Zniekształcenie prącia znacznego stopniaNNNN/ZN/Z
 5Przetoka prąciowa cewki moczowejNNNNN
501Żylaki powrózka nasiennego nieznacznego stopniaZ/NZ/NZ/NZZ
 2Żylaki powrózka nasiennego znacznego stopniaN/ZN/ZN/ZZ/NZ
 3Wodniak jądra, powrózka nasiennego lub torbiele najądrza nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 4Wodniak jądra, powrózka nasiennego lub torbiele najądrza upośledzające sprawność ustrojuNNNNN/Z
 5Przewlekłe nawrotowe zapalenie jądra i najądrzaNNNN/ZN/Z
 6Przerost gruczołu krokowegoNNNN/ZN/Z
 7Przewlekłe zapalenie gruczołu krokowegoNNNN/ZN/Z
 8Inne choroby, nieprawidłowości lub zaburzenia czynności układu moczowo-płciowego znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
511Brak lub zanik jednego jądraZZZZZ
 2Brak lub zanik obu jąderN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 3Wnętrostwo jednostronneN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 4Wnętrostwo obustronneNNNN/ZN/Z
 

ROZDZIAŁ XIII - GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO
 
12345678
521
Wole obojętne nieznacznych rozmiarów
Pojedyncze guzki tarczycy nieupośledzające sprawności ustroju
N/ZZ/NZZZ
 2
Wole obojętne znacznych rozmiarów
Zaburzenia czynności tarczycy z wolem lub bez wola
NNNNN/Z
 3Stan po operacji tarczycy nieupośledzający sprawności ustrojuZ/NZZZZ
 4Stan po operacji tarczycy upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
531Choroby przysadki mózgowejNNNN/ZN/Z
 2Choroby nadnerczyNNNN/ZN/Z
 3Choroby gruczołów przytarczycznychNNNN/ZN/Z
 4Cukrzyca insulinozależnaNNNNN
 5Cukrzyca insulinoniezależna wymagająca leczenia farmakologicznegoNNNN/ZN/Z
 6Nieprawidłowy test tolerancji glukozy niewymagający leczenia farmakologicznegoN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 7Inne zaburzenia czynności gruczołów wewnętrznego wydzielania nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
 8Inne zaburzenia czynności gruczołów wewnętrznego wydzielania upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 

ROZDZIAŁ XIV - INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE I NIEPRAWIDŁOWOŚCI
 
12345678
541
Choroby krwi i układu krwiotwórczego upośledzające sprawność ustroju
Skazy krwotoczne
NNNNN
 2Zakażenie wirusem HIVNNNNN
 3Zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) i inne defekty immunologiczne (nabyte i wrodzone)NNNNN
55-Hypersplenizm pierwotny bez zmian we krwi lub w wątrobie nieupośledzający sprawności ustrojuNNN/ZZ/NZ
561Przebyty zespół popromienny nieznacznie upośledzający sprawność ustrojuNNNN/ZN/Z
 2Przebyty zespół popromienny upośledzający sprawność ustrojuNNNNN
571Choroby układowe tkanki łącznejNNNN/ZN/Z
 2Choroby mięśni i stawów, zmiany zwyrodnieniowe bez zespołów bólowych nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZZ/NZ/NZ
581Skaza (dna) moczanowa w okresie remisjiN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 2Dna moczanowa z napadami lub powikłaniamiNNNN/ZN/Z
591Inne choroby i zaburzenia przemiany materii nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 2Inne choroby i zaburzenia przemiany materii upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 3Nieprawidłowości w składzie krwi i płynów ustrojowych przy prawidłowym stanie klinicznym nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 4Ujemne skutki działania toksyn i substancji egzogennych na organizm ludzki nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNN/ZZ/N
 5Ujemne skutki działania toksyn i substancji egzogennych na organizm ludzki upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 6Niedostateczna tolerancja niedotlenienia i wysokościNNNN-
 7Niedostateczna tolerancja przyspieszeńN/ZN/Z---
 8Obniżona sprawność fizycznaN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 9Gruźlica poza układem oddechowymNNNNN
 

ROZDZIAŁ XV - UKŁAD NERWOWY
 
12345678
601Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle pojedynczych lub licznych nerwów z okresowymi niezbyt częstymi zaostrzeniamiN/ZN/ZZ/NZ/NZ
 2Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle i zapalenie pojedynczych lub licznych nerwów z częstymi zaostrzeniami i objawami przedmiotowymiNNNN/ZZ/N
 3Przewlekłe choroby i trwałe następstwa chorób lub urazów obwodowego układu nerwowego nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZZ/NZ/NZ
 4Przewlekłe choroby i trwałe następstwa chorób lub urazów obwodowego układu nerwowego upośledzające sprawność ustrojuNNNNN/Z
611Objawy szczątkowe po przebytych chorobach organicznych lub po urazach ośrodkowego układu nerwowego - skompensowaneN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 2Trwałe następstwa chorób lub urazów ośrodkowego układu nerwowego z zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 3Organiczne postępujące choroby ośrodkowego układu nerwowego nierokujące poprawyNNNNN
 4Przebyty samoistny krwotok podpajęczynówkowyNNNNN
621Choroby układu mięśniowego nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 2Choroby układu mięśniowego znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
631Zaburzenia czynności bioelektrycznej mózgu bez cech napadowościNNNN/ZN/Z
 2Napadowe zaburzenia świadomości o nieustalonej etiologii bez zmian organicznych w układzie nerwowymNNNN/ZN/Z
 3PadaczkaNNNNN
 4Samoistne bóle głowy o różnej częstotliwościN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 5Zespół hiperwentylacyjny i wzmożona pobudliwość nerwowo-mięśniowa (tężyczka utajona)NNNN/ZZ/N
 

ROZDZIAŁ XVI - STAN PSYCHICZNY
 
12345678
641Zaburzenia emocjonalneN/ZN/ZN/ZZZ
 2Nerwice nieznacznie upośledzające zdolności adaptacyjne (skompensowane)N/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 3Nerwice znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne i kompensacyjneNNNNN
651Sytuacyjne reakcje dezadaptacyjne nieznacznie upośledzające zdolności przystosowawczeN/ZN/ZN/ZZ/NZ
 2Sytuacyjne reakcje dezadaptacyjne znacznie upośledzające zdolności przystosowawczeNNNNN
661Osobowość nieprawidłowa nieznacznie upośledzająca zdolności adaptacyjneNNNZ/NZ/N
 2Osobowość nieprawidłowa znacznie upośledzająca zdolności adaptacyjneNNNNN
67-Moczenie noceNNNNN
681Przebyte psychozy reaktywne, infekcyjne, intoksykacyjne bez defektu i niewykazujące tendencji do nawrotówNNNN/ZN/Z
 2Psychozy egzogenne lub endogenne przewlekłe albo przebiegające z nawrotamiNNNNN
691Obniżenie funkcji poznawczych i psychomotorycznych nieznacznego stopniaNNNN/ZZ/N
 2Upośledzenie umysłoweNNNNN
701Nadużywanie alkoholu (leków itp.) bez cech uzależnieniaN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 2Uzależnienie alkoholowe (lekowe itp.)NNNNN
71-Zespół psychoorganicznyNNNNN
72-Inne zaburzenia psychiczne znacznie upośledzające zdolności adaptacyjneNNNNN
 

ROZDZIAŁ XVII - KOŃCZYNY
 
12345678
731Wygojone złamanie kości miednicy, pasa barkowego, kończyn nieupośledzające sprawności ustrojuZZZZZ
 2Wygojone złamanie kości miednicy, pasa barkowego, kończyn nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZN/ZZ/NZ/NZ/N
 3Wygojone złamanie kości miednicy, pasa barkowego, kończyn upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 4Brak zrostu kości łódeczkowatej nadgarstka z zachowaniem pełnej ruchomości rękiZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 5Brak kończyny górnejNNNNN
 6Brak kończyny dolnejNNNNN
741Skrócenie kończyny dolnej od 2 do 4 cmZ/NZ/NZ/NZZ
 2Skrócenie kończyny dolnej powyżej 4 cmNNNNN/Z
751
Zniekształcenia, zmiany pourazowe w obrębie dużych stawów kończyn nieznacznie upośledzające sprawność ustroju
Zwichnięcia nawykowe
N/ZN/ZN/ZN/ZZ
 2Zniekształcenia, zmiany pourazowe w obrębie dużych stawów kończyn znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 3Przewlekłe pourazowe choroby stawów upośledzające sprawność ustrojuNNNNN/Z
 4Zgrubienia i zniekształcenia kości po przebytych stanach zapalnych nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ
 5Zgrubienia i zniekształcenia kości po przebytych stanach zapalnych znacznie upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
761Stopa płaska lub wydrążona nieupośledzająca sprawności ustrojuZZZZZ
 2Stopa płaska, koślawa lub wydrążona upośledzająca sprawność ustrojuNNNNZ/N
 3Stopa szpotawa, końska, piętowa i inne upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
 4Kolana szpotawe lub koślawe nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NZ/NZ/NZZ
 5Kolana szpotawe lub koślawe upośledzające sprawność ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
771Żylaki kończynZ/NZ/NZ/NZ/NZ/N
 2Rozległe żylaki kończyn ze zmianami troficznymi lub owrzodzeniamiNNNN/ZN/Z
 3Zespoły pozakrzepoweNNNN/ZN/Z
781Brak palców stóp z zachowaniem główek kości śródstopia nieupośledzający chodzeniaZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 2Brak palców stóp z zachowaniem główek kości śródstopia upośledzający chodzenieNNNNN/Z
 3Brak palców stóp z uszkodzeniem główek kości śródstopiaNNNNN/Z
 4Zniekształcenia palców stóp nieupośledzające chodzeniaZZZZZ
 5Zniekształcenia palców stóp upośledzające chodzenieNNNNN/Z
 6Palce nadliczbowe stopy nieupośledzające chodzeniaZZZZZ
 7Palce nadliczbowe stopy upośledzające chodzenieNNNNN/Z
791Brak jednego palca prawej ręki przy zachowanym kciuku i wskazicieluN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 2Brak dwóch palców ręki prawej przy zachowanym kciuku i wskazicieluNNNN/ZZ/N
 3Brak trzech palców prawej ręki przy zachowanym kciukuNNNNN
 4Brak prawego wskazicielaNNNN/ZZ/N
 5Brak prawego kciukaNNNNZ/N
 6Brak prawego kciuka przy braku jednego lub więcej palców tej samej rękiNNNNN/Z
 7Brak dwóch palców lewej ręki przy zachowanym kciuku lub brak lewego kciukaN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 8Brak trzech palców lub kciuka prawej ręki i jednego palca lewej rękiNNNNN
 9Brak czterech lub wszystkich palców jednej rękiNNNNN
 10Częściowe braki palców ręki nieupośledzające zdolności chwytuZ/NZ/NZ/NZ/NZ
 11Częściowe braki palców ręki nieznacznie upośledzające zdolność chwytuN/ZN/ZN/ZN/ZZ/N
 12Brak palców ręki znacznie upośledzający zdolność chwytuNNNNN/Z
 13Ograniczenie ruchów palców lub przykurcze nieupośledzające sprawności rękiZ/NZ/NZ/NZZ
 14Ograniczenie ruchów palców lub przykurcze nieznacznie upośledzające sprawność rękiN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 15Ograniczenie ruchów palców lub przykurcze upośledzające sprawność rękiNNNNN/Z
 16Palce nadliczbowe nieupośledzające sprawności rękiZZZZZ
 17Palce nadliczbowe upośledzające sprawność rękiNNNNZ/N
 18Zrośnięcie palców nieupośledzające sprawności rękiZZZZZ
 19Zrośnięcie palców upośledzające sprawność rękiNNNNZ/N
 

ROZDZIAŁ XVIII - NOWOTWORY
 
12345678
801Nowotwory niezłośliwe nieznacznie upośledzające lub nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZN/ZN/ZZ/NZ/N
 2Nowotwory niezłośliwe, ze względu na wielkość albo umiejscowienie upośledzające sprawność ustroju lub szpecąceNNNN/ZZ/N
811Nowotwory złośliwe wszystkich rodzajów i stopni w zależności od wyników leczeniaNNNNN
 2Stan po częściowym usunięciu narządu lub usunięciu jednego z parzystych narządów z powodu nowotworów złośliwych nieupośledzający sprawności ustrojuNNNN/ZN/Z
 3Stan po usunięciu nowotworu złośliwego w okresie początkowym w granicach zdrowych tkanek - bez przerzutów i nawrotów - przy pełnej sprawności czynnościowej ustrojuN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 4Nowotwory przedinwazyjne kobiecego narządu rodnegoN/ZN/ZN/ZN/ZN/Z
 

ROZDZIAŁ XIX - NARZĄD RODNY
 
12345678
821Wady rozwojowe pochwy, macicy, jajników, jajowodów nieupośledzające sprawności ustrojuZZZZZ
 2Zaburzenia hormonalne cyklu miesiączkowego ze zmianami przerostowymi i wytwórczymi w narządzie rodnymNNNN/ZN/Z
831Pęknięcie krocza pierwszego stopniaZZZZZ
 2Pęknięcie krocza drugiego stopniaNNNNN
 3Opuszczenie narządu rodnego upośledzające sprawność ustrojuNNNNN
84-Zmiany położenia macicy nieupośledzające sprawności ustrojuZZZZZ
851Przewlekły stan zapalny narządów rodnych z nieznacznymi zaburzeniami ustrojuN/ZN/ZZ/NZ/NZ
 2Przewlekły stan zapalny narządów rodnych ze znacznymi zaburzeniami ustrojuNNNNN
 3Inne nieprawidłowości narządu rodnegoN/ZN/ZZ/NZ/NZ/N
86-CiążaNNNNN
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 86.   Kobieta - członek personelu latającego w przypadku wykonywania zadań na samolotach bojowych oraz na śmigłowcach jest niezdolna do służby w powietrzu w okresie od rozpoznania ciąży do 3 miesięcy po porodzie.
W przypadku służby na pozostałych typach samolotów niezdolność dotyczy drugiej połowy ciąży i 3 miesięcy po porodzie.
Po porodzie i 3 miesiącach okresu poporodowego albo po poronieniu (po zakończeniu obserwacji i leczenia) kobieta - członek personelu latającego podlega badaniu okolicznościowemu w wojskowej komisji lotniczo-lekarskiej.

ZAŁĄCZNIK Nr 4

WYKAZ CHORÓB I UŁOMNOŚCI PRZY OCENIE ZDOLNOŚCI FIZYCZNEJ I PSYCHICZNEJ DO PEŁNIENIA ZAWODOWEJ SŁUŻBY WOJSKOWEJ NA OKRĘTACH WOJENNYCH I INNYCH JEDNOSTKACH PŁYWAJĄCYCH MARYNARKI WOJENNEJ ORAZ W JEDNOSTKACH NADBRZEŻNYCH MARYNARKI WOJENNEJ, TAKŻE W CHARAKTERZE NURKÓW I PŁETWONURKÓW
 
   Zespoły badanych
   ABC
ParagrafPunktChoroby i ułomności
kandydaci do:
- służby na okrętach
- szkolenia w specjalnościach morskich
- słuchacze wojsk. szkół morskich i kursów szkol.spec.
mor.
żołnierze zawod. - spec. morscy
   kat.grupakat.grupakat.grupa
123456789
 

ROZDZIAŁ I - BUDOWA CIAŁA
 
123456789
11Wzrost powyżej 185 cm przy proporcjonalnej budowie ciałaN/ZI-IVZI-IVZII-IV
 2Wzrost poniżej 160 cm do 155 cm przy proporcjonalnej budowie ciałaN-N-Z/NII-IV
 3Słaba budowa ciałaN/ZII-IVZ/NII-IVZ/NII-IV
 4Słaba budowa ciała upośledzająca sprawność ustrojuN-N-N-
 5Otyłość nieupośledzająca sprawności ustrojuZ/NII-IVZII-IVZI-IV
 6Otyłość upośledzająca sprawność ustrojuN-N-Z/NII-IV
 7Odwrotne położenie trzewN-N-N-
 
Objaśnienia szczegółowe

Specjalistów morskich dzieli się na grupy:
Grupa I:
a)   członkowie załóg okrętów podwodnych wszystkich specjalności,
b)   nurkowie,
c)   inni specjaliści;
Grupa II:
a)   specjaliści artylerii pokładowej,
b)   specjaliści łączności - radiotelegrafiści, hydroakustycy,
c)   specjaliści mechanicy - obsługa siłowni okrętowych;
Grupa III:
a)   specjaliści nawigacji - obsługa urządzeń nawigacji i radionawigacji, stacji żyroskopowych i innych urządzeń nawigacyjnych,
b)   specjaliści łączności - sygnaliści, obsługa urządzeń radiolokacji,
c)   specjaliści elektryczności - elektrycy urządzeń elektrycznych siłowni, oświetlenia, instalacji elektrycznych wewnętrznych i zewnętrznych,
d)   specjaliści mechanicy - urządzeń pokładowych, drenażyści, obsługa innych urządzeń mechanicznych,
e)   specjaliści artylerii - obsługa broni podwodnych, wyrzutni torpedowych, broni rakietowej, stacji naprowadzenia ognia itp.;
Grupa IV:
a)   specjaliści służby zdrowia,
b)   specjaliści chemicy,
c)   administracje i kwatermistrzostwo.
Ponadto w każdej grupie specjalistów wyodrębnia się następujące zespoły badanych:
1) zespół A:   1) kandydaci do służby na okrętach,
               2) kandydaci do szkolenia w specjalnościach morskich,
2) zespół B:   słuchacze wojskowych szkół morskich i kursów szkolenia specjalistów morskich,
3) zespół C:   żołnierze zawodowi - specjaliści morscy.
Do § 1     pkt 1. Zdolny do służby na okręcie dla kandydatów do Akademii Marynarki Wojennej i żołnierzy zawodowych - kandydatów do służby na okręcie, przy czym wzrost nie może przekroczyć 190 cm.

ROZDZIAŁ II  - SKÓRA, TKANKA PODSKÓRNA, NACZYNIA LIMFATYCZNE I WĘZŁY CHŁONNE
 
123456789
21Przewlekłe choroby skóry nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZII-IVZ/NII-IVZ/NII-IV
 2Przewlekłe choroby skóry nieznacznie szpecące lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
 3Przewlekłe choroby skóry szpecące lub upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 4Ciała obce wgojone w powłoki zewnętrzne nieupośledzające sprawności ustrojuZI-IVZI-IVZI-IV
 5Ciała obce wgojone w powłoki zewnętrzne znacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 6Tatuaże nieszpecąceZI-IVZI-IVZI-IV
 7Tatuaże szpecąceN/ZII-IVZ/NII-IVZ/NII-IV
 8Torbiel włosowa z przetoką lub bez przetokiN-N-N/ZII-IV
31Blizny nieszpecące lub nieupośledzające sprawności ustrojuZI-IVZI-IVZI-IV
 2Blizny nieznacznie szpecące lub nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZII-IVZ/NII-IVZI-IV
 3Blizny szpecące lub upośledzające sprawność ustrojuN-N-Z/NII-IV
 4Blizny po samouszkodzeniachN-N-Z/NII-IV
4-Schorzenia naczyń limfatycznych lub węzłów chłonnych nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 2     pkt 1 i 2. Dotyczy również chorób skóry połączonych z nadmierną potliwością lub pogarszających się pod wpływem temperatury i wilgotności powietrza.
Do § 3     pkt 2. Za blizny upośledzające sprawność ustroju uważa się takie, które utrudniają noszenie umundurowania i oporządzenia, a także blizny połączone z ubytkiem tkanek miękkich (po zranieniach, oparzeniach itp.) oraz blizny w miejscach narażonych na tarcie w czasie ruchów i chodzenia, jak również szerokie blizny pooperacyjne ze ściągnięciem powłok lub zrostami jam ciała.
pkt 4. Osoby z bliznami po samouszkodzeniach należy kierować do PZP.

ROZDZIAŁ III - CZASZKA
 
123456789
51Zniekształcenie czaszki nieupośledzające sprawności ustrojuN/ZII-IVN/ZII-IVN/ZII-IV
 2Zniekształcenie czaszki (np. guzy, wgniecenia) i ubytki kości czaszki pourazowe oraz chorobowe upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 

ROZDZIAŁ IV - NARZĄD WZROKU
 
123456789
61Zniekształcenia powiek nieupośledzające funkcji ochronnejN/ZII-IVZI-IVZI-IV
 2Zniekształcenia powiek nieznacznie upośledzające funkcję ochronnąN-N/ZII-IVN/ZII-V
 3Zniekształcenia powiek upośledzające funkcję ochronnąN-N-N-
 4Przewlekłe choroby brzegów powiek lub spojówek nieupośledzające lub nieznacznie upośledzające sprawność ochronną okaN/ZII-IVZ/NII-IVZ/NII-IV
 5Przewlekłe choroby brzegów powiek lub spojówek trudno poddające się leczeniu upośledzające sprawność okaN-N-N/ZII-IV
 6Zrosty spojówki gałkowej i powiekowej nieupośledzające ruchów gałki ocznej lub powiekN-N/ZII-IVZ/NII-IV
7-Nieznaczne upośledzenie wydzielania lub odpływu łezN-N-Z/NII-IV
8-Ślepota jednego oka lub brak jednej gałki ocznej przy ostrości wzroku pozostałego oka nie mniejszej niż 0,8, bez korekcji albo po zastosowaniu szkieł sferycznych do ±3,0 D lub cylindrycznych do ±2,0 DN-N-N-
91Nieznaczny oczopląs przy skierowaniu gałek ocznych w bokN-N-N/ZII-IV
 2Nieznaczny oczopląs przy patrzeniu wprost, wzmagający się przy patrzeniu w bokN-N-N-
101Zez utajony lub zez jawny nieznacznego stopnia przy ostrości wzroku każdego oka 0,5 lub większej, z korekcją szkłami sferycznymi do ±3,0 D albo cylindrycznymi do ±1,0 DN-N-Z/NII i IV
 2Brak jednoczesnego widzenia obuocznego (zez utajony, zez naprzemienny) z ostrością wzroku każdego oka nie mniejszą niż 0,5, z korekcją szkłami sferycznymi powyżej ±3,0 D do ±6,0 D albo cylindrycznymi powyżej ±1,0 D do ±2,0 DN-N-N/ZII i IV
11-Niedowład mięśni zewnętrznych lub wewnętrznych oka porażenny lub pourazowy nieznacznie upośledzający czynność wzrokową niepowodujący podwójnego widzeniaN-N-N/ZII-IV
121Ostrość wzroku jednego oka, obu oczu poniżej 0,8, nie mniejsza niż 0,5, bez korekcji szkłamiZII i IVZII i IVZII-IV
 2Ostrość wzroku każdego oka powyżej 0,5 z korekcją szkłami sferycznymi do ±3,0 D albo cylindrycznymi do ±1,0 DN-N/ZII i IVZ/NII i IV
 3Ostrość wzroku każdego oka powyżej 0,5 z korekcją szkłami sferycznymi powyżej ±3,0 D do ±6,0 D albo cylindrycznymi powyżej ±1,0 D do ±3,0 DN-N-N/ZII i IV
131Przebyte, nienawracające choroby rogówki, twardówki, tęczówki, ciała rzęskowego i soczewkiZ/NII-IVZ/NII-IVZI/IV
 2Przebyte i nawracające choroby rogówki, twardówki, tęczówki, ciała rzęskowego i soczewkiN-N-N-
 3Przebyte, nienawracające choroby siatkówki, naczyniówki i nerwu wzrokowegoN-N-N/ZII-IV
 4Przewlekłe i nawracające choroby siatkówki, naczyniówki i nerwu wzrokowegoN-N-N-
 5Nieznaczne upośledzenie rozróżniania barwZII i IVZII i IVZII i IV
 6Upośledzenie rozróżniania barwN-N-N-
 7JaskraN-N-N-
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 10    pkt 2. Osoby kwalifikowane w zespole badanych "C" można oceniać jako zdolne do służby w specjalnościach morskich, gdy warunek właściwej oceny odległości nie jest istotny przy wykonywaniu zadań służbowych.
Do § 13    pkt 5. Kandydatów do szkół morskich i szkolenia w specjalnościach morskich uważa się za zdolnych, jeżeli badanie wykazuje jedynie anomalie barwne, a nie - ślepotę barwy.

ROZDZIAŁ V - NARZĄD SŁUCHU
 
123456789
141Zniekształcenie lub niedorozwój (nieszpecące) jednej lub obu małżowin usznych bez równoczesnego upośledzenia słuchuN/ZIII-IVZ/NIII-IVZIII-IV
 2Brak lub znaczny niedorozwój albo znaczne zniekształcenie jednej lub obu małżowin usznych bez równoczesnego upośledzenia słuchuN-N-Z/NIII-IV
151Jednostronne lub obustronne zwężenie przewodu słuchowego zewnętrznego, blizny błony bębenkowej bez osłabienia słuchuN-Z/NIII-IVZIII-IV
 2Jednostronne lub obustronne zwężenie przewodu słuchowego zewnętrznego, blizny błony bębenkowej, przewlekły nieżyt ucha środkowego z osłabieniem słuchuN-N-N/ZIII-IV
16-Jednostronny lub obustronny suchy ubytek błony bębenkowejN-N-N/ZIII-IV
17-Jednostronne przewlekłe ropne zapalenie ucha środkowego niezależnie od ostrości słuchuN-N-N-
181Przebyta antromastoidektomiaN-N-Z/NIII-IV
 2Przebyta wygojona jednostronna lub obustronna operacja zachowawcza ucha środkowegoN-N-N/ZIII-IV
191Jednostronne lub obustronne zwyrodnienie włókniste lub kostne (tympano- lub otoskleroza) ucha środkowego z osłabieniem słuchuN-N-N/ZIII-IV
 2Jednostronne zwyrodnienie włókniste lub kostne (tympano- lub otoskleroza) ucha środkowego z przytępieniem słuchuN-N-N-
201Jednostronne lub obustronne upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokichZ/NIII-IVZIII-IVZI, III, IV
 2Jednostronne lub obustronne osłabienie słuchu bez zaburzeń równowagi ciałaN-N-N/ZIII-IV
 3Jednostronne przytępienie słuchu bez zaburzeń równowagi ciałaN-N-N-
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 20 pkt 1. Za upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich uważa się ubytek przekraczający 40 dB od 4.000 Hz wzwyż. Kandydatów do nurkowania należy orzekać jako niezdolnych, natomiast czynnych nurków należy orzekać jako zdolnych.
pkt 2. Przez osłabienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 26 a 40 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.
pkt 3. Przez przytępienie słuchu należy rozumieć jego ubytek zawarty między 41 a 70 dB, ustalony badaniem audiometrycznym i obliczony jako średnia arytmetyczna dla częstotliwości 500, 1.000 i 2.000 Hz.
Badanych, u których stwierdzono upośledzenie słuchu wyłącznie w zakresie tonów wysokich, należy kwalifikować jako niezdolnych na kandydatów do wojskowych szkół zawodowych, a pozostałych - jako zdolnych.
Wszystkie wymienione stany patologiczne słuchu w pkt 2 i 3 w stosunku do nurków i płetwonurków stanowią o niezdolności.

ROZDZIAŁ VI - JAMA USTNA
 
123456789
211Zniekształcenie warg wrodzone lub nabyte, nieszpecące nieznacznie upośledzające mowę lub przyjmowanie pokarmówN-N-Z/NII-IV
 2Zniekształcenie warg wrodzone lub nabyte, znacznie szpecące lub upośledzające mowę i przyjmowanie pokarmówN-N-N-
221Zniekształcenie języka nieupośledzające mowy i połykaniaZI-IVZI-IVZI-IV
 2Zniekształcenie języka nieznacznie upośledzające mowę i połykanieN-N-Z/NII-IV
 3Zniekształcenie języka znacznie upośledzające mowę lub połykanieN-N-N-
 4Przewlekłe zapalenie ślinianek nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-Z/NII-IV
 5Przewlekłe zapalenie ślinianek upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
231Braki i wady uzębienia z utratą zdolności żucia do 67 %, przy zachowanych zębach przednichN/ZII-IVZII-IVZI-IV
 2Braki i wady uzębienia w tym również zębów przednich z utratą zdolności żucia do 67 %N-N-N/ZII-IV
 3Braki i wady uzębienia z utratą zdolności żucia powyżej 67 %N-N-N-
 4Przewlekłe zapalenie przyzębiaN-N-N/ZII-IV
241Zniekształcenie szczęki lub żuchwy wrodzone lub nabyte nieupośledzające zdolności żuciaZII-IVZII-IVZII-IV
 2Zniekształcenie szczęki lub żuchwy wrodzone lub nabyte nieznacznie upośledzające zdolność żuciaN-Z/NII-IVZ/NII-IV
 3Złamanie szczęki lub żuchwy niezrośnięte lub zrośnięte nieprawidłowo znacznie upośledzające zdolność żuciaN-N-N-
 4Zniekształcenie szczęki lub żuchwy uniemożliwiające żucieN-N-N-
 5Ograniczenie rozwierania szczęk (odległość między górnymi a dolnymi siekaczami powyżej 2 cm)N-N-N/ZII-IV
 6Ograniczenie rozwierania szczęk (odległość między górnymi a dolnymi siekaczami poniżej 2 cm)N-N-N-
 7Przebyte operacje kostno-korekcyjne albo kostno-odtwórcze szczęki lub żuchwy bez upośledzenia zdolności żuciaN-Z/NII-IVZII-IV
 8Przebyte operacje kostno-odtwórcze albo kostno-korekcyjne szczęki lub żuchwy z nieznacznym upośledzeniem zdolności żuciaN-N-Z/NII-IV
 9Przebyte operacje kostno-korekcyjne albo kostno-odtwórcze szczęki lub żuchwy z upośledzeniem zdolności żuciaN-N-N/ZII-IV
 10Przebyte operacje kostno-korekcyjne lub kostno-odtwórcze szczęki lub żuchwy ze znacznym upośledzenia zdolności żuciaN-N-N-
 11Przewlekłe schorzenie stawu skroniowo-żuchwowego nieupośledzające zdolności żuciaN-N-Z/NII-IV
 12Przewlekłe schorzenie stawu skroniowo-żuchwowego nieznacznie upośledzające zdolność żuciaN-N-N/ZII-IV
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 23    pkt 1. U kandydatów na nurków braki w uzębieniu nie mogą przekraczać 45 %, przy zachowanych zębach przednich, a u kandydatów do służby na okręcie (w tym kandydatów do AMW) braki w uzębieniu nie mogą przekraczać 50 %. Zaprotezowanie zębów przednich daje zdolność do służby na okręcie, ale nie do nurkowania.

ROZDZIAŁ VII - NOS, GARDŁO, KRTAŃ
 
123456789
251Polipy nosa lub przerosty małżowin nosowych nieznacznie upośledzające drożność nosaN/ZII-IVZII-IVZII-IV
 2Polipy nosa lub przerosty małżowin nosowych upośledzające drożność nosaN-Z/NII-IVZ/NII-IV
 3Skrzywienie przegrody nosa nieupośledzające drożności nosaZII-IVZI-IVZI-IV
 4Skrzywienie przegrody nosa upośledzające drożność nosaN-N-Z/NII-IV
 5Zwężenie nozdrzy (przednich i tylnych) nieznacznie upośledzające drożność nosaZ/NII-IVZII-IVZI-IV
 6Zwężenie nozdrzy (przednich i tylnych) upośledzające drożność nosaN-N-Z/NII-IV
 7Zniekształcenie lub zniszczenie części nosa nieznacznie szpecące lub nieznacznie upośledzające jego drożnośćN-N-Z/NII-IV
 8Zniekształcenie lub zniszczenie nosa znacznie szpecące lub upośledzające jego drożnośćN-N-N-
 9Przewlekłe nieżytowe zapalenie zatok przynosowychN-N-Z/NII-IV
 10Przewlekłe śluzowo-ropne lub ropne zapalenie zatok przynosowychN-N-N-
 11Przewlekły naczynioruchowy nieżyt błony śluzowej nosa upośledzający oddychanieN-N-N/ZII-IV
 12Przewlekły suchy nieżyt błony śluzowej nosa lub suchy zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa nieznacznie upośledzający oddychanieZII-IVZII-IVZII-IV
 13Przewlekły suchy nieżyt błony śluzowej nosa lub suchy zanikowy nieżyt błony śluzowej nosa znacznie upośledzający oddychanieN-N-N/ZII-IV
261Przewlekły nieżyt (zwykły, przerostowy lub zanikowy) gardła lub krtani nieznacznie upośledzający sprawność ustrojuZII-IVZII-IVZII-IV
 2Przewlekły nieżyt (zwykły, przerostowy lub zanikowy) gardła lub krtani znacznie upośledzający sprawność ustrojuN-N-N-
 3Blizny i zniekształcenia gardła, krtani lub tchawicy nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN/ZII-IVZII-IVZII-IV
 4Blizny i zniekształcenia gardła, krtani lub tchawicy upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
271Zaburzenia ruchomości fałdów głosowych na tle organicznym lub czynnościowym nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
 2Zaburzenia ruchomości fałdów głosowych na tle organicznym lub czynnościowym upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
281Wady wymowy nieznacznie upośledzające zdolność porozumiewania sięZIVZIVZII-IV
 2Wady wymowy upośledzające zdolność porozumiewania sięN-N-Z/NII-IV
291Przewlekłe alergiczne nieżyty górnych dróg oddechowych nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-Z/NII-IV
 2Przewlekłe alergiczne nieżyty górnych dróg oddechowych znacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
 3Okresowy alergiczny nieżyt nosaN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 25    pkt 4 i 6. Wymienione stany patologiczne w stosunku do nurków i płetwonurków stanowią o niezdolności.

ROZDZIAŁ VIII - SZYJA, KLATKA PIERSIOWA, KRĘGOSŁUP
 
123456789
30-Kręcz szyi niewielkiego stopniaN-N-N-
311Zniekształcenie obojczyka nieupośledzające sprawności obręczy barkowejZII-IVZI-IVZI-IV
 2Zniekształcenie obojczyka upośledzające sprawność obręczy barkowejN-N-N/ZII-IV
 3Zniekształcenie obojczyka znacznie upośledzające sprawność obręczy barkowejN-N-N-
321Zniekształcenia lub niewielkie ubytki kostne klatki piersiowej nieupośledzające sprawności ustrojuZII-IVZII-IVZI-IV
 2Zniekształcenia lub niewielkie ubytki kostne klatki piersiowej upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
 3Zniekształcenia dużego stopnia lub rozległe ubytki kostne klatki piersiowej znacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 4Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej (oprócz wgojonych w serce) nieupośledzające sprawności ustrojuN-Z/NII-IVZII-IV
 5Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej (oprócz wgojonych w serce) nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 6Ciała obce wgojone w narządy klatki piersiowej (oprócz wgojonych w serce) upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
331Skrzywienie i wady kręgosłupa wrodzone lub nabyte nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NII-IVZII-IVZII-IV
 2Skrzywienie i wady kręgosłupa wrodzone lub nabyte upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
 3Skrzywienie i wady kręgosłupa wrodzone lub nabyte znacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 4Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa nieznacznie upośledzająca sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
 5Choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa znacznie upośledzająca sprawność ustrojuN-N-N-
 6Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupaN-N-N-
 7Inne choroby kręgosłupa nieupośledzające sprawności ruchowejN-ZII-IVZI-IV
 8Inne choroby kręgosłupa nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN-N-Z/NII-IV
 9Inne choroby kręgosłupa upośledzające sprawność ruchowąN-N-N-
 

ROZDZIAŁ IX - NARZĄD ODDECHOWY
 
123456789
341Przewlekła obturacyjna choroba płuc (przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc) nieupośledzająca wskaźników spirometrycznychN-N-Z/NII-IV
 2Przewlekła obturacyjna choroba płuc (przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc) upośledzająca wskaźniki spirometryczneN-N-N-
 3Przewlekła obturacyjna choroba płuc (przewlekłe zapalenie oskrzeli, rozedma płuc) z wybitnym upośledzeniem wskaźników spirometrycznychN-N-N-
 4Przewlekła obturacyjna choroba płuc w okresie badań diagnostycznych lub leczenia specjalistycznegoN-N-N-
 5Astma oskrzelowa i zespoły astmatyczne ze sporadycznymi zaostrzeniami o niewielkim nasileniuN-N-N-
351Pojedyncze zwapnienia lub niewielkie zwłóknienia po przebytym procesie gruźliczymZII-IVZII-IVZI-IV
 2Liczne zwapnienia i zwłóknienia po przebytych rozsiewach krwiopochodnych gruźlicy bez upośledzenia sprawności oddechowejN-N-N/ZII-IV
 3Zmiany bliznowate po przebytej gruźlicy płuc z upośledzeniem sprawności oddechowejN-N-N-
 4Zrosty i zgrubienia opłucnej nieupośledzające sprawności krążeniowo-oddechowejZII-IVZI-IVZI-IV
 5Zrosty i zgrubienia opłucnej ograniczające ruchomość przepony z przemieszczeniem narządów upośledzające sprawność oddechowo-krążeniowąN-N-N/ZII-IV
361Śródmiąższowe zwłóknienie płuc i inne rzadkie choroby płuc nieupośledzające sprawności ustrojuN-N-N/ZII-IV
 2Śródmiąższowe zwłóknienie płuc i inne rzadkie choroby płuc upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 3Ubytki tkanki płucnej po zabiegach operacyjnychN-N-N/ZII-IV
 

ROZDZIAŁ X - UKŁAD KRĄŻENIA
 
123456789
371Choroby mięśnia sercowego lub zaburzenia rytmu serca nawracające lub trwałe, nieupośledzające sprawności ustrojuN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 2Choroby mięśnia sercowego lub zaburzenia rytmu serca nawracające lub trwałe, powodujące znaczne upośledzenie sprawności ustrojuN-N-N-
 3Przewlekła choroba niedokrwienna serca pod postacią dusznicy bolesnej stabilnej bez przebytego zawału sercaN-N-N/ZII-IV
 4Przewlekła choroba niedokrwienna serca pod postacią dusznicy bolesnej niestabilnej lub z przebytym zawałem sercaN-N-N-
 5Wrodzone wady sercaN-N-N/ZII-IV
 6Zastawkowe wady serca bez powikłań nieupośledzające sprawności fizycznej (klasa czynnościowa I)N-N-N/ZII-IV
 7Wady zastawkowe serca upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 8Zaciskające zapalenie osierdzia lub stan po operacji z powodu tej chorobyN-N-N-
 9Obce ciała wgojone w serceN-N-N-
 10Rzut choroby reumatycznej w okresie leczeniaN-N-Z/NII-IV
 11Wypadanie płatka - płatków zastawki dwudzielnej nieupośledzające sprawności ustrojuN-N/ZII-IVN/ZII-IV
381Nadciśnienie tętnicze I stopnia (łagodne)N-N-Z/NII-IV
 2Nadciśnienie tętnicze II stopnia (umiarkowane)N-N-N/ZII-IV
 3Nadciśnienie tętnicze III stopnia (ciężkie)N-N-N-
 4TętniakiN-N-N-
 5Inne choroby naczyń krwionośnych nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N/ZII-IVN/ZII-IV
 

ROZDZIAŁ XI - UKŁAD TRAWIENNY
 
123456789
391Choroby przełyku nieupośledzające sprawności ustrojuZII-IVZII-IVZI-IV
 2Choroby przełyku nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-Z/NII-IV
401Ciała obce wgojone w narządy jamy brzusznej nieupośledzające sprawności ustrojuN-N-Z/NII-IV
 2Ciała obce wgojone w narządy jamy brzusznej nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
41-Zrosty otrzewnej upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
421Przewlekły nieżyt żołądka, dwunastnicy, jelit bez upośledzenia lub z nieznacznym upośledzeniem sprawności ustrojuN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 2Przewlekły nieżyt żołądka, dwunastnicy, jelit z upośledzeniem sprawności ustrojuN-N-N/ZII-IV
 3Czynny wrzód żołądka lub dwunastnicyN-N-Z/NII-IV
 4Choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicyN-N-N/ZII-IV
 5Choroba wrzodowa żołądka lub dwunastnicy z licznymi nawrotami lub powikłaniamiN-N-N-
 6Przebyta częściowa resekcja żołądka nieupośledzająca sprawności ustrojuN-N-N-
 7Przebyta resekcja żołądka z upośledzeniem sprawności ustrojuN-N-N-
 8Niedowład lub rozstrzeń żołądka z zaleganiem treściN-N-N-
 9Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach bez upośledzenia sprawności ustrojuZ/NII-IVZII-IVZI-IV
 10Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach z nieznacznym upośledzeniem sprawności ustrojuN-N-Z/NII-IV
 11Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach z upośledzeniem sprawności ustrojuN-N-N-
 12Przebyte zabiegi operacyjne na jelitach ze znacznym upośledzeniem sprawności ustrojuN-N-N-
 13Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita cienkiego nieupośledzające sprawności ustrojuN-N/ZII-IVZII-IV
 14Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita cienkiego upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 15Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita grubego nieupośledzające sprawności ustrojuN-N-N/ZII-IV
 16Zmiany organiczne lub czynnościowe jelita grubego upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
431Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego nieupośledzające sprawności ustrojuN-N-N/ZII-IV
 2Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 3Kamica dróg żółciowychN-N-N-
 4Przebyta operacja pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych nieznacznie upośledzająca sprawność ustrojuN-N-Z/NII-IV
 5Przebyta operacja pęcherzyka żółciowego lub dróg żółciowych upośledzająca sprawność ustrojuN-N-N-
 6Niedawno przebyte wirusowe zapalenie wątrobyN-N-N-
 7Przewlekłe zapalenie wątrobyN-N-N-
 8Marskość wątrobyN-N-N-
 9Przewlekła hiperbilirubinemiaN-N-N-
 10Nosicielstwo wirusowego zapalenia wątroby (WZW)N-N-N-
 11Ozdrowieńcy po WZW bez uszkodzenia wątrobyN/ZII-IVZII-IVZII-IV
 12Zakażenie wirusem HCVN-N-N-
 13Przebyte pourazowe i toksyczne uszkodzenie wątrobyN-N-N/ZII-IV
44-Przewlekłe choroby trzustkiN-N-N-
45-PrzepuklinyN-N/ZII-IVZ/NII-IV
461Przetoki i szczeliny odbytnicy lub okolicy odbytu nieupośledzające sprawności ustrojuN-N-Z/NII-IV
 2Przetoki okołoodbytnicze lub odbytnicy pierwotne i nawrotoweN-N-N-
 3Żylaki odbytu bez owrzodzeńN-N-Z/NII-IV
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 42    pkt 3. Żołnierzy zawodowych uznaje się za czasowo niezdolnych do służby na morzu. Ponownie orzeka się po zakończeniu leczenia (szpitalnego i sanatoryjnego).
Do § 43    pkt 10. Kandydatów do Akademii Marynarki Wojennej kwalifikuje się po pełnym badaniu specjalistycznym. W przypadku rozpoznania nosicielstwa antygenu HBs, zakażenie wirusem HCV - w stosunku do kandydatów orzeka się kat. N.
Do § 45 i § 46 pkt 1-3. Wymienione stany patologiczne w stosunku do nurków i płetwonurków stanowią o niezdolności.

ROZDZIAŁ XII - NARZĄDY MOCZOWO-PŁCIOWE
 
123456789
471Wady rozwojowe nerek lub nerka ruchoma nieupośledzające sprawności ustrojuN-N-Z/NII-IV
 2Wady rozwojowe nerek lub nerka ruchoma upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 3Kamica układu moczowego z okresowym wydalaniem złogówN-N-N/ZII-IV
 4Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek (śródmiąższowe bakteryjne i abakteryjne)N-N-N-
 5Przewlekłe kłębkowe zapalenie nerekN-N-N-
 6Krwiomocz i białkomocz o nieustalonej etiologiiN-N-N/ZII-IV
48-Przewlekłe zapalenie pęcherza moczowego lub dróg moczowychN-N-N/ZII-IV
491Zwężenie cewki moczowej nieznacznie utrudniające oddawanie moczuN-N-Z/NII-IV
 2Zwężenie cewki moczowej utrudniające oddawanie moczuN-N-N-
 3Spodziectwo lub wierzchniactwo niepowodujące zaburzeń w oddawaniu moczuN-N-N-
501Żylaki powrózka nasiennego nieznacznego stopniaZ/NII-IVZII-IVZI-IV
 2Żylaki powrózka nasiennego znacznego stopniaN-N-N/ZII-IV
 3Wodniaki jądra, powrózka nasiennego lub torbiele najądrza nieupośledzające czynności narząduN-N-N/ZII-IV
511Brak lub zanik jednego jądraZI-IVZI-IVZI-IV
 2Brak lub zanik obu jąderN-N-N/ZII-IV
 3Wnętrostwo jednostronne lub obustronneN-N-N-
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 50    pkt 1. Kandydatów do służby nurkowej (płetwonurkowej) należy kwalifikować jako niezdolnych, nurków czynnych jako zdolnych.
pkt 2. Czynnych nurków i płetwonurków należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ XIII - GRUCZOŁY WYDZIELANIA WEWNĘTRZNEGO
 
123456789
521Wole nieznacznych rozmiarówZ/NII-IVZII-IVZI-IV
 2Wole znacznych rozmiarówN-N-N-
 3Wole z objawami matołectwa, obrzęk śluzakowatyN-N-N-
 4Zmiany czynności tarczycy z wolem lub bez wolaN-N-N/ZII-IV
531Choroby przysadki mózgowejN-N-N-
 2Choroby nadnerczyN-N-N-
 3Choroby gruczołów przytarczycznychN-N-N-
 4CukrzycaN-N-N/ZII-IV
 5Wielogruczołowe zaburzenia czynnościowe nieznacznie upośledzające przemiany hormonalneN-N-N-
 

ROZDZIAŁ XIV - INNE CHOROBY WEWNĘTRZNE
 
123456789
541Niedokrwistości hemolityczne i niedoborowe niewielkiego stopnia niepoddające się leczeniuN-N-N/ZII-IV
 2Niedokrwistości hemolityczne i niedoborowe znacznego stopnia niepoddające się leczeniuN-N-N-
 3Niedokrwistości aplastyczne, trwałe granulocytopenie, małopłytkowości niepoddające się leczeniu oraz choroby rozrostowe szpiku i układu chłonnegoN-N-N-
 4Zakażenie wirusem HIVN-N-N-
 5Zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) i inne defekty immunologiczne (nabyte i wrodzone)N-N-N-
551Powiększenie śledzionyN-N-N-
 2Pooperacyjny brak śledzionyN-N-N-
56-Choroby lub uszkodzenia narządów wywołane promieniowaniem jonizującym lub niejonizującymN-N-N-
57-Układowe choroby tkanki łącznej w okresie obserwacjiN-N-N-
58-Skaza moczanowa (dna) nieznacznie upośledzająca sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
59-Inne choroby przemiany materii nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
60-Gruźlica poza układem oddechowymN-N-N-
 

ROZDZIAŁ XV - UKŁAD NERWOWY
 
123456789
611Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle pojedynczych lub licznych nerwów z okresowymi niezbyt częstymi zaostrzeniamiN/ZII-IVZ/NII-IVZII-IV
 2Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle i zapalenia pojedynczych lub licznych nerwów z częstymi zaostrzeniami i objawami przedmiotowymiN-N-N-
 3Przewlekłe zespoły bólowe korzeniowe, korzeniowo-nerwowe, splotów nerwowych, nerwobóle i zapalenia pojedynczych nerwów z częstymi zaostrzeniami i utrwalonymi objawami ubytkowymiN-N-N-
 4Przewlekłe choroby i trwałe następstwa chorób lub urazów nerwów obwodowych z zaburzeniami ruchowymi lub czuciowymi, troficznymi nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
621Objawy szczątkowe po przebytych chorobach organicznych lub po urazach ośrodkowego układu nerwowego z nieznacznymi zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi, które ze względu na umiejscowienie bądź mechanizmy wyrównawcze nie upośledzają sprawności ustrojuN-N-Z/NII-IV
 2Trwałe następstwa chorób lub urazów ośrodkowego układu nerwowego z zaburzeniami mózgowo-rdzeniowymi nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
631Zanik mięśni po przebytych chorobach lub urazach nieupośledzający sprawności ustrojuN-N-Z/NII-IV
 2Choroby układu mięśniowego i zanik mięśni po przebytych chorobach lub urazach mięśni nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
64-Napadowe zaburzenia świadomości o nieustalonej etiologii bez zmian organicznych w układzie nerwowymN-N-N-
 

ROZDZIAŁ XVI - STAN PSYCHICZNY
 
123456789
651Nerwice (w tym także narządowe) nieznacznie upośledzające zdolności adaptacyjneN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 2Nerwice (w tym także narządowe) znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne rokujące wyleczenie lub istotną poprawęN-N-N/ZII-IV
66-Sytuacyjne reakcje dezadaptacyjne nieznacznie upośledzające zdolności przystosowawczeN-Z/NII-IVZII-IV
67-Osobowość nieprawidłowa nieznacznie upośledzająca zdolności adaptacyjneN-N-N-
68-Moczenie nocneN-N-N-
69-Psychozy reaktywneN-N-N-
70-Sprawność umysłowa poniżej przeciętnej (niska norma)N-N-N-
71-Nadużywanie alkoholu i środków odurzającychN-N-N/ZII-IV
72-Zaburzenia psychiczne niepsychotyczne pochodzenia organicznego nieznacznie upośledzające zdolności adaptacyjneN-N-N/ZII-IV
73-Inne przewlekłe zaburzenia psychiczne znacznie upośledzające zdolności adaptacyjne rokujące poprawęN-N-N-
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 65    pkt 1 i 2, § 67, § 71 i § 72 - Podstawę rozpoznania schorzenia stanowią kryteria diagnostyczne ustalone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
Do § 66.   Stosuje się również w przypadku żołnierzy, u których stwierdzono zaburzenia pobudliwości narządu przedsionkowego - chorobę morską.
Kwalifikować należy na podstawie opinii służbowo-lekarskiej, opartej na obserwacji w czasie kilkakrotnego wyjścia w morze i braku adaptacji w ciągu 7-10 dni.

ROZDZIAŁ XVII - KOŃCZYNY
 
123456789
741Zniekształcenia kości miednicy, obręczy barkowej i kończyn (wrodzone, po złamaniach i po stanach zapalnych) bez upośledzenia sprawności ruchowejN/ZII-IVZ/NII-IVZI-IV
 2Zniekształcenie kości miednicy, obręczy barkowej i kończyn (wrodzone, po złamaniach i po stanach zapalnych) nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 3Zniekształcenie kości miednicy, obręczy barkowej i kończyn (wrodzone, po złamaniach i po stanach zapalnych) upośledzające sprawność ruchowąN-N-N-
 4Przewlekłe stany zapalne kościN-N-N-
 5Brak kończynyN-N-N-
751Skrócenie kończyny dolnej od 1 cm do 2 cmZ/NII-IVZI-IVZI-IV
 2Skrócenie kończyny dolnej powyżej 2 cm do 4 cm z nieznacznym upośledzeniem sprawności ruchowejN-N/ZII-IVZII-IV
 3Skrócenie kończyny dolnej powyżej 4 cm do 6 cm z upośledzeniem sprawności ruchowejN-N-N-
761Zwichnięcie nawykowe dużego stawuN-N-N-
 2Zniekształcenia w obrębie dużych stawów kończyn bez upośledzenia sprawności ustrojuN-N/ZII-IVZI-IV
 3Zniekształcenia w obrębie dużych stawów kończyn nieznacznie upośledzające sprawność ustrojuN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 4Zniekształcenia w obrębie dużych stawów kończyn upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
 5Przewlekłe choroby stawów bez zniekształcenia oraz przewlekłe zapalenie tkanki łącznej rozlane i okołostawoweN-N-N/ZII-IV
 6Przewlekłe choroby stawów upośledzające sprawność ustroju (w tym także RZS)N-N-N-
 7Zmiany zwyrodnieniowe stawów nieupośledzające sprawności ruchowejN-Z/NII-IVZI-IV
 8Zmiany zwyrodnieniowe stawów nieznacznie upośledzające sprawność ruchowąN-N/ZII-IVZ/NI-IV
 9Zmiany zwyrodnieniowe stawów upośledzające sprawność ruchowąN-N-N-
771Stopa płaska lub wydrążona bez upośledzenia sprawności ruchowejZI-IVZI-IVZI-IV
 2Stopa płaska, koślawa lub wydrążona nieznacznie upośledzająca sprawność ruchowąN-Z/NII-IVZI-IV
 3Stopa płaska, koślawa, szpotawa upośledzająca sprawność ruchowąN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 4Stopa płaska, koślawa, szpotawa znacznie upośledzająca sprawność ruchowąN-N-N-
78-Żylaki kończynN/ZII-IVN/ZII-IVZ/NII-IV
791Brak jednego palucha lub innych palców stóp z zachowaniem główek kości śródstopia nieupośledzające chodzeniaN/ZII-IVZ/NII-IVZI-IV
 2Brak obu paluchów lub jednego palucha i innych palców stóp z zachowaniem główek kości śródstopia upośledzający chodzenieN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 3Brak palców stóp z uszkodzeniem kości śródstopiaN-N-N-
 4Zniekształcenie palców stóp nieutrudniające noszenia obuwia i chodzeniaZII-IVZI-IVZI-IV
 5Zniekształcenie palców stóp nieznacznie utrudniające noszenie obuwia i chodzenieN-N/ZII-IVZ/NII-IV
801Brak czwartego lub piątego palca ręki prawej lub brak jednego dowolnego palca ręki lewej z wyjątkiem kciukaN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 2Braki palców rąk nieznacznie upośledzające chwytN-N-N/ZII-IV
 3Braki palców rąk upośledzające chwytN-N-N-
 4Braki palców rąk znacznie upośledzające chwytN-N-N-
 5Częściowe braki palców, ograniczenie ruchów palców rąk lub ich przykurcz bez upośledzenia chwytuN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 6Częściowe braki palców, ograniczenie ruchów palców rąk lub ich przykurcz nieznacznie upośledzające chwytN-N-N/ZII-IV
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 76    pkt 1. Zwichnięcia nawykowe należy rozpoznawać tylko w czasie badania albo na podstawie dokumentacji lekarskiej stwierdzającej kilkakrotne przebycie zwichnięcia.
Do § 78    i § 80 pkt 1-5. Wymienione stany patologiczne w stosunku do nurków i płetwonurków stanowią o niezdolności.
Do § 79    pkt 5. Według tego paragrafu nurków i płetwonurków należy kwalifikować jako niezdolnych.

ROZDZIAŁ XVIII - NOWOTWORY
 
123456789
81-Nowotwory niezłośliweN-N-Z/NII-IV
82-Nowotwory złośliwe wszystkich rodzajów i stopniN-N-N-
 

ROZDZIAŁ XIX - NARZĄD RODNY
 
123456789
831Wady rozwojowe narządu rodnego nieupośledzające ogólnej sprawności ustrojuZII-IVZII-IVZII-IV
 2Wady rozwojowe narządu rodnego upośledzające sprawność ustrojuN-N-N/ZII-IV
 3Zaburzenia cyklu miesiączkowego ze zmianami przerostowymi w narządzie rodnymN-N-N/ZII-IV
841Zastarzałe pęknięcie lub blizny krocza nieupośledzające sprawności ustrojuZII-IVZII-IVZII-IV
 2Obniżenie ścian pochwy z wytworzeniem zachyłka pęcherzowo-pochwowego lub odbytniczo-pochwowegoN-N-Z/NII-IV
 3Obniżenie ścian pochwy z wytworzeniem zachyłka pęcherzowo-pochwowego z towarzyszącym wysiłkowym nietrzymaniem moczuN-N-N-
 4Obniżenie ścian pochwy z wytworzeniem zachyłka pęcherzowo-pochwowego, odbytniczo-pochwowego z całkowitym nietrzymaniem moczu lub zaburzeniami czynności zwieracza odbytuN-N-N-
 5Całkowite wypadanie narządu rodnegoN-N-N-
 6Guzy przydatków, mięśniaki macicyN-N-N-
851Nieprawidłowe położenie macicy nieupośledzające sprawności ustrojuZ/NII-IVZ/NII-IVZII-IV
 2Nieprawidłowe położenie macicy z upośledzeniem sprawności ustrojuN-N-N/ZII-IV
 3Przetoki: pęcherzowo-maciczna, pęcherzowo-pochwowa, cewkowo-pochwowa, odbytniczo-pochwowa, odbytniczo-kroczowa, kroczowo-pochwowaN-N-N-
861Przewlekłe stany zapalne narządu rodnego wewnętrznego bez zmian anatomicznychN-N/ZII-IVZ/NII-IV
 2Przewlekłe stany zapalne narządu rodnego wewnętrznego ze zmianami anatomicznymi w zakresie przydatków, przymaciczaN-N-N-
 3Przebyte odcięcie nadpochwowe lub wycięcie całkowite macicy nieupośledzające sprawności ustrojuN-N-N-
 4Przebyte odcięcie nadpochwowe lub wycięcie całkowite macicy upośledzające sprawność ustrojuN-N-N-
87-CiążaN-N-N-
 
Objaśnienia szczegółowe

Do § 83    pkt 1. Dotyczą: przegrody i przewężenia pochwy, macicy jednodrożnej, dwudrożnej, dwuszyjkowej, podwójnej, wad rozwojowych jajowodów.
pkt 2. Zmiana skojarzona jest zazwyczaj z niedomogą hormonalną układu rozrodczego (trwałe bóle, zaburzenia cyklu miesiączkowego, obfite krwawienia). Znaczny niedorozwój lub brak macicy, które rzutują na ogólną sprawność ustroju.
pkt 3. Obfite miesiączki przy współistnieniu mięśniaków, bolesne miesiączki przy zmianach o charakterze endometriozy, mimo dotychczasowego leczenia zachowawczego, a niekiedy operacyjnego, potwierdzone aktualnym wynikiem badania ginekologicznego.
Do § 84    pkt 2 i 3. Częściowe i niepowikłane obniżenie narządu rodnego nie stanowi podstawy do uznania żołnierza zawodowego - kobiety za niezdolną.
W powikłanym obniżeniu narządu rodnego należy rozważyć możliwości uzyskania poprawy przez leczenie zachowawcze lub operacyjne.
Kwalifikacja orzecznicza - po zakończonym leczeniu.
pkt 5 i 6. Ocena orzecznicza żołnierzy zawodowych jak w pkt 2 i 3.
Do § 85    pkt 1. Np. tyłozgięcie macicy wolne.
pkt 2. Np. tyłozgięcie macicy umocowane.
pkt 3. Kwalifikacja orzecznicza żołnierzy zawodowych - kobiet wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia szpitalnego i w poradni specjalistycznej.
Do § 86.   Ustalenie rozpoznania objętego tym paragrafem wymaga dokumentacji leczenia szpitalnego lub w odpowiedniej poradni specjalistycznej.
pkt 1. Kandydatki do wojskowej służby zawodowej należy oceniać po zakończonym leczeniu.
pkt 2. Obejmuje przewlekły stan zapalny narządu rodnego powodujący poważne zmiany anatomiczne i czynnościowe. Zmiany te dotyczą nie tylko czynności narządu rodnego, ale i całego ustroju.
Ocena orzecznicza wymaga dokumentacji dotychczasowego leczenia.
pkt 3 i 4. W stanach po usunięciu narządu rodnego należy w każdym przypadku uwzględnić szeroką skalę zmian anatomicznych i czynnościowych, które bywają następstwem usunięcia części lub całego narządu rodnego.
Rozpoznanie i ocena orzecznicza odbywa się na podstawie dokumentacji dotychczasowego leczenia.
Do § 87.   Ciąży nie traktuje się jako choroby lub ułomności.

OKREŚLENIE PRZYDATNOŚCI DO SŁUŻBY NURKOWEJ (PŁETWONURKOWEJ) 

1.   Grupy zdolności do służby nurkowej:
GRUPA A - nurkowanie bez ograniczeń głębokości (do 45 roku życia):
-   nurkowie i płetwonurkowie,
-   załogi okrętów podwodnych.
GRUPA B - nurkowanie na głębokości 50 m:
-   tylko żołnierze zawodowi - nurkowie o dobrym stanie zdrowia powyżej 45 roku życia lub ze stwierdzonymi chorobami lub ułomnościami: (X-4, X-6, X-7, X-8, X-9, X-10),
-   personel medyczny do pracy w komorze wysokich ciśnień (z wyłączeniem kobiecego personelu medycznego).
GRUPA C - nurkowanie do głębokości 20 m:
-   nurkowie obrony przeciwawaryjnej okrętów,
-   ratownicy pokładowi śmigłowców ratowniczych,
-   nurkowie o dobrym stanie zdrowia bez ograniczeń wiekowych,
-   tylko żołnierze zawodowi - nurkowie, którzy z powodu stwierdzonych chorób lub ułomności zostali zakwalifikowani do tej grupy (wykaz ułomności w tabeli): (X-1, X-2, X-3, X-5),
-   nurkowie czasowo orzeczeni do grupy C po przebytych wypadkach nurkowych i zachorowaniach (na okres 3-6 miesięcy), następnie będą zakwalifikowani do grupy A, B lub C.
2.   Przed określeniem zdolności do służby nurkowej przeprowadza się następujące badania specjalistyczne:
1)   w stosunku do kandydatów do służby nurkowej:
a)   rtg zatok przynosowych i klatki piersiowej (duże zdjęcie),
b)   rtg nasad kości długich,
c)   EKG i ECHO serca,
d)   badania laboratoryjne - OB, HBs, HCV, morfologia z rozmazem, mocz, poziom cukru we krwi, mocznik, kreatynina, transaminazy, lipidogram,
e)   badanie psychologiczne,
f)   badanie neurologiczne i EEG,
g)   badanie okulistyczne (z badaniem dna oka),
h)   badanie laryngologiczne (z badaniem audiometrycznym),
i)   badanie internistyczne (z badaniem spirometrycznym),
j)   badanie chirurgiczne,
k)   badanie dermatologiczne;
2)   w stosunku do nurków (badania okresowe):
a)   rtg zatok przynosowych i klatki piersiowej,
b)   EKG lub elektrokardiograficzna i spirometryczna próba wysiłkowa,
c)   badania laboratoryjne,
d)   badanie neurologiczne,
e)   badanie okulistyczne (z badaniem dna oka),
f)   badanie laryngologiczne (z badaniem audiometrycznym),
g)   badanie internistyczne,
h)   badanie chirurgiczne,
i)   badanie dermatologiczne.
3.   Badanie radiologiczne nasad kości długich u żołnierzy zawodowych wykonuje się przez pierwsze trzy lata służby nurkowej i przed jej zakończeniem, ale po każdym wypadku nurkowym - obowiązkowo.
4.   Badania psychologiczne wykonuje się przed rozpoczęciem służby nurkowej i przed jej zakończeniem, ale także po każdym wypadku nurkowym i według decyzji WKML.
Orzekając o zdolności do służby nurkowej, uwzględnia się następujące odchylenia od norm warunkujących przydatność do tej służby:
 
Lp.Choroba lub ułomnośćGrupa nurkowa
  ABC
12345
1Niedostateczna sprawność fizyczna (X-1)NNZ/N
2Niedostateczna tolerancja ustroju na podwyższone ciśnienie (X-2)NNZ
3Nadwrażliwość na tlen w hiperbarii (X-3)NNZ
4Martwica aseptyczna kości (X-4)NZ/NZ/N
5Zaburzenia emocjonalne (X-5)NNZ/N
6Choroby skóry (X-6)NZ/NZ/N
7Zmiany chorobowe zatok przynosowych (X-7)NZ/NZ/N
8Braki w uzębieniu obejmujące zęby od 1 do 3 (obustronnie) (X-8)NZ/NZ/N
9Krótkowzroczność małego stopnia (X-9)NZ/NZ
10Niewielkie upośledzenie słuchu (X-10)NZ/NZ
 
Objaśnienia szczegółowe

(X-1) -  niedostateczną sprawność fizyczną określa się za pomocą próby wysiłkowej (próba elektrokardiograficzna i spirometryczna)
(X-2) -  niedostateczną tolerancję ustroju na podwyższone ciśnienie określa się za pomocą testu w komorze ciśnieniowej
(X-3) -  nadwrażliwość określa się za pomocą testu tolerancji tlenowej (TTT) w komorze ciśnieniowej
(X-4) -  po wykluczeniu choroby ciśnieniowej
(X-5, X-6, X-7) - możliwość określenia czasowej niezdolności do nurkowania
(X-8) -  odnosi się również do przypadku protezy stałej
(X-9, X-10) - po wykluczeniu ewentualnych przyczyn chorobowych.

ZAŁĄCZNIK Nr 5

WZÓR

ORZECZENIE Nr .........
w sprawie niezdolności do zawodowej służby wojskowej

...............................................................
              (nazwa wojskowej komisji lekarskiej)

Dnia .................... 20 .... r. komisja w składzie:
przewodniczący: .....................
członkowie:  1) .....................
            2) .....................
działając na podstawie ........................................
na zarządzenie ................................................
przeprowadziła badanie lekarskie i wydała niniejsze orzeczenie:
1.  Nazwisko i imię, imiona rodziców ..........................
2.  PESEL .....................................................
3.  Data i miejsce urodzenia ..................................
4.  Stopień wojskowy ..........................................
5.  Przydział służbowy ........................................
6.  Data powołania do służby wojskowej ........................
7.  Powołany przez WKU ........................................
8.  Miejsce zamieszkania ......................................
9.  Skargi i wywiad chorobowy (czy i gdzie się leczył, urlopy
   zdrowotne, czasowa niezdolność itp.) ......................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
10. Wzrost .... cm. Waga .... kg. Obwód klatki piersiowej .....
11. Stan przedmiotowy: ........................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
12. Wyniki badań specjalistycznych (pomocniczych): ............
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
13. Rozpoznanie ...............................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
14. Kategoria zdolności do służby wojskowej ...................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
15. Związek poszczególnych chorób lub ułomności ze służbą
   wojskową ..................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
16. Określenie inwalidztwa ....................................
   a) zalicza się badanego do ..... grupy inwalidów z ogólnego
      stanu zdrowia,
   b) zalicza się badanego do ..... grupy inwalidów w związku
      ze służbą wojskową,
   c) inwalidztwo istnieje u badanego od .....................
   d) badany może wykonywać pracę ............................
      ........................................................
   e) termin badania kontrolnego .............................
17. Uzasadnienie pkt 13 i 14 ..................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
18. Uwagi WKL .................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................

                             mp.

Członkowie                                    Przewodniczący
...................                       .....................
..................

---------------------------------------------------------------

   Decyzja komisji uprawnionej do zatwierdzania orzeczeń:

...............................................................
            (nazwa wojskowej komisji lekarskiej)

  w dniu .............. orzeczenie zatwierdziła / orzeczenia
                      nie zatwierdziła*

                                mp.

Przewodniczący: ....................   ...........
Członkowie:  1) ....................   ...........
            2) ....................   ...........

Pouczenie

Od orzeczenia przysługuje odwołanie do ........................
za pośrednictwem ......................... w terminie 14 dni od
dnia jego otrzymania.

________
* Niepotrzebne skreślić.

Uwaga:
Orzeczenie sporządza się w 5 egzemplarzach.
Po zatwierdzeniu orzeczenia:
- 1 egzemplarz doręcza się orzekanemu,
- 2 egzemplarze przesyła się do organu kierującego,
- 1 egzemplarz oraz akta przesyła się do wojskowej komisji
 lekarskiej, która wydała orzeczenie,
- 1 egzemplarz pozostaje w komisji zatwierdzającej orzeczenie.
Egzemplarze przesyłane do organu kierującego w części
dotyczącej rozpoznania wypełnia się, stosując wyłącznie
numerację paragrafów (bez podawania nazwy schorzeń).

ZAŁĄCZNIK Nr 6

WZÓR

ORZECZENIE Nr .........
w sprawie zdolności do czynnej służby wojskowej

...............................................................
              (nazwa wojskowej komisji lekarskiej)

Dnia .................... 20 .... r. komisja w składzie:
przewodniczący: .....................
członkowie:  1) .....................
            2) .....................
działając na podstawie ........................................
na zarządzenie ................................................
przeprowadziła badanie lekarskie i wydała niniejsze orzeczenie:
1.  Nazwisko i imię, imiona rodziców ..........................
2.  PESEL .....................................................
3.  Data i miejsce urodzenia ..................................
4.  Stopień wojskowy ..........................................
5.  Przydział służbowy ........................................
6.  Data powołania do służby wojskowej ........................
7.  Powołany przez WKU ........................................
8.  Miejsce zamieszkania ......................................
9.  Rozpoznanie ...............................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
10. Kategoria zdolności do służby wojskowej ...................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
11. Związek poszczególnych chorób i ułomności ze służbą
   wojskową ..................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
12. Uzasadnienie ..............................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
13. Uwagi WKL .................................................
   ...........................................................
   ...........................................................

                                mp.

Członkowie                                   Przewodniczący
1. ....................                   .....................
2. ....................

Pouczenie

Od orzeczenia przysługuje odwołanie do ........................
za pośrednictwem ......................... w terminie 14 dni od
dnia jego otrzymania.

Uwaga: Orzeczenie sporządza się w 3 egzemplarzach.
1 egzemplarz doręcza się orzekanemu.
1 egzemplarz przesyła się organowi kierującemu.
1 egzemplarz pozostaje w aktach wojskowej komisji lekarskiej.
Egzemplarz przesyłany do organu kierującego w części
dotyczącej rozpoznania wypełnia się, stosując wyłącznie
numerację paragrafów (bez podawania nazwy schorzeń).

ZAŁĄCZNIK Nr 7

WZÓR

ORZECZENIE Nr .........

..............................................................
            (nazwa wojskowej komisji lekarskiej)

          w sprawie ustalenia związku śmierci z zawodową
                służbą wojskową ...................

Dnia .................... 20 .... r. komisja w składzie:
przewodniczący: .....................
członkowie:  1) .....................
            2) .....................
działając na podstawie ........................................
na zarządzenie ................................................
wydała niniejsze orzeczenie:
1.  Nazwisko i imię, imiona rodziców ..........................
2.  Data i miejsce urodzenia .............. data śmierci ......
3.  PESEL .....................................................
4.  Stopień wojskowy ..........................................
5.  Przydział służbowy ........................................
6.  Data powołania do służby wojskowej ........................
7.  Powołany przez WKU ........................................
8.  Miejsce zamieszkania ......................................
9.  Przyczyna zgonu ...........................................
   ...........................................................
   ...........................................................
   ...........................................................
10. Związek śmierci ze służbą wojskową ........................
   ...........................................................
   ...........................................................
11. Uzasadnienie ..............................................
   ...........................................................
   ...........................................................

                                mp.

Członkowie                                   Przewodniczący
1. ....................                   .....................
2. ....................
---------------------------------------------------------------

   Decyzja komisji uprawnionej do zatwierdzania orzeczeń:

...............................................................
            (nazwa wojskowej komisji lekarskiej)

  w dniu .............. orzeczenie zatwierdziła / orzeczenia
                      nie zatwierdziła*

                                mp.

Przewodniczący: ....................   ...........
Członkowie:  1) ....................   ...........
            2) ....................   ...........

Pouczenie

Od orzeczenia przysługuje odwołanie do ........................
za pośrednictwem ......................... w terminie 14 dni od
dnia jego otrzymania.

________
* Niepotrzebne skreślić.

Uwaga: Orzeczenie sporządza się w 6 egzemplarzach.
Po zatwierdzeniu orzeczenia przesyła się:
- 1 egzemplarz małżonkowi lub innemu członkowi rodziny
 zmarłego,
- 1 egzemplarz do dowódcy jednostki wojskowej, w której
 żołnierz pełnił służbę,
- 1 egzemplarz do wojskowego organu emerytalnego,
- 1 egzemplarz do właściwego wojewódzkiego sztabu wojskowego,
- 1 egzemplarz do wojskowej komisji lekarskiej, która wydała
 orzeczenie,
- 1 egzemplarz pozostaje w aktach komisji zatwierdzającej
 orzeczenie.

ZAŁĄCZNIK Nr 8

WZÓR

.................         ........., dnia ........... 20 ... r.
  (pieczęć)

CERTYFIKAT ZDROWIA Nr .........
kandydata do służby poza granicami państwa

Pan (i) .......................................................
              (stopień wojskowy, imię, nazwisko)
ur. ...........................................................
PESEL .........................................................
legitymujący się wojskowym dokumentem osobistym ...............
jest zdolny do służby w .......................................
na okres ......................................................
na stanowisku służbowym .......................................

  Nie stwierdza się przeciwwskazań do przeprowadzenia
szczepień ochronnych.
  Wyjeżdżającego poinformowano o obowiązku przeprowadzenia
badań kontrolnych po powrocie oraz o konieczności posiadania
pełnej dokumentacji lekarskiej w przypadku leczenia za granicą.

                             mp.

                                   ..........................
                                    (podpis przewodniczącego)

ZAŁĄCZNIK Nr 9

WZÓR

STANDARDOWY FORMULARZ WYNIKÓW BADANIA LEKARSKIEGO ORGANIZACJI NARODÓW ZJEDNOCZONYCH (MS-2)

wzór: 1, 2, 3, 4

Pozycje

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299, 300, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320, 321, 322, 323, 324, 325, 326, 327, 328, 329, 330, 331, 332, 333, 334, 335, 336, 337, 338, 339, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346, 347, 348, 349, 350, 351, 352, 353, 354, 355, 356, 357, 358, 359, 360, 361, 362, 363, 364, 365, 366, 367, 368, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375, 376, 377, 378, 379, 380, 381, 382, 383, 384, 385, 386, 387, 388, 389, 390, 391, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 415, 416, 417, 418, 419, 420, 421, 422, 423, 424, 425, 426, 427, 428, 429, 430, 431, 432, 433, 434, 435, 436, 437, 438, 439, 440, 441, 442, 443, 444, 445, 446, 447, 448, 449, 450, 451, 452, 453, 454, 455, 456, 457, 458, 459, 460, 461, 462, 463, 464, 465, 466, 467, 468, 469, 470, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 478, 479, 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 491, 492, 493, 494, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 554, 555, 556, 557, 558, 559, 560, 561, 562, 563, 564, 565, 566, 567, 568, 569, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 581, 582, 583, 584, 585, 586, 587, 588, 589, 590, 591, 592, 593, 594, 595, 596, 597, 598, 599, 600, 601, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, 619, 620, 621, 622, 623, 624, 625, 626, 627, 628, 629, 630, 631, 632, 633, 634, 635, 636, 637, 638, 639, 640, 641, 642, 643, 644, 645, 646, 647, 648, 649, 650, 651, 652, 653, 654, 655, 656, 657, 658, 659, 660, 661, 662, 663, 664, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 671, 672, 673, 674, 675, 676, 677, 678, 679, 680, 681, 682, 683, 684, 685, 686, 687, 688, 689, 690, 691, 692, 693, 694, 695, 696, 697, 698, 699, 700, 701, 702, 703, 704, 705, 706, 707, 708, 709, 710, 711, 712, 713, 714, 715, 716, 717, 718, 719, 720, 721, 722, 723, 724, 725, 726, 727, 728, 729, 730, 731, 732, 733, 734, 735, 736, 737, 738, 739, 740, 741, 742, 743, 744, 745, 746, 747, 748, 749, 750, 751, 752, 753, 754, 755, 756, 757, 758, 759, 760, 761, 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, 769, 770, 771, 772, 773, 774, 775, 776, 777, 778, 779, 780, 781, 782, 783, 784, 785, 786, 787, 788, 789, 790, 791, 792, 793, 794, 795, 796, 797, 798, 799, 800, 801, 802, 803, 804, 805, 806, 807, 808, 809, 810, 811, 812, 813, 814, 815, 816, 817, 818, 819, 820, 821, 822, 823, 824, 825, 826, 827, 828, 829, 830, 831, 832, 833, 834, 835, 836, 837, 838, 839, 840, 841, 842, 843, 844, 845, 846, 847, 848, 849, 850, 851, 852, 853, 854, 855, 856, 857, 858, 859, 860, 861, 862, 863, 864, 865, 866, 867, 868, 869, 870, 871, 872, 873, 874, 875, 876, 877, 878, 879, 880, 881, 882, 883, 884, 885, 886, 887, 888, 889, 890, 891, 892, 893, 894, 895, 896, 897, 898, 899, 900, 901, 902, 903, 904, 905, 906, 907, 908, 909, 910, 911, 912, 913, 914, 915, 916, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 925, 926, 927, 928, 929, 930, 931, 932, 933, 934, 935, 936, 937, 938, 939, 940, 941, 942, 943, 944, 945, 946, 947, 948, 949, 950, 951, 952, 953, 954, 955, 956, 957, 958, 959, 960, 961, 962, 963, 964, 965, 966, 967, 968, 969, 970, 971, 972, 973, 974, 975, 976, 977, 978, 979, 980, 981, 982, 983, 984, 985, 986, 987, 988, 989, 990, 991, 992, 993, 994, 995, 996, 997, 998, 999, 1000, 1001, 1002, 1003, 1004, 1005, 1006, 1007, 1008, 1009, 1010, 1011, 1012, 1013, 1014, 1015, 1016, 1017, 1018, 1019, 1020, 1021, 1022, 1023, 1024, 1025, 1026, 1027, 1028, 1029, 1030, 1031, 1032, 1033, 1034, 1035, 1036, 1037, 1038, 1039, 1040, 1041, 1042, 1043, 1044, 1045, 1046, 1047, 1048, 1049, 1050, 1051, 1052, 1053, 1054, 1055, 1056, 1057, 1058, 1059, 1060, 1061, 1062, 1063, 1064, 1065, 1066, 1067, 1068, 1069, 1070, 1071, 1072, 1073, 1074, 1075, 1076, 1077, 1078, 1079, 1080, 1081, 1082, 1083, 1084, 1085, 1086, 1087, 1088, 1089, 1090, 1091, 1092, 1093, 1094, 1095, 1096, 1097, 1098, 1099, 1100, 1101, 1102, 1103, 1104, 1105, 1106, 1107, 1108, 1109, 1110, 1111, 1112, 1113, 1114, 1115, 1116, 1117, 1118, 1119, 1120, 1121, 1122, 1123, 1124, 1125, 1126, 1127, 1128, 1129, 1130, 1131, 1132, 1133, 1134, 1135, 1136, 1137, 1138, 1139, 1140, 1141, 1142, 1143, 1144, 1145, 1146, 1147, 1148, 1149, 1150, 1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160, 1161, 1162, 1163, 1164, 1165, 1166, 1167, 1168, 1169, 1170, 1171, 1172, 1173, 1174, 1175, 1176, 1177, 1178, 1179, 1180, 1181, 1182, 1183, 1184, 1185, 1186, 1187, 1188, 1189, 1190, 1191, 1192, 1193, 1194, 1195, 1196, 1197, 1198, 1199, 1200, 1201, 1202, 1203, 1204, 1205, 1206, 1207, 1208, 1209, 1210, 1211, 1212, 1213, 1214, 1215, 1216, 1217, 1218, 1219, 1220, 1221, 1222, 1223, 1224, 1225, 1226, 1227, 1228, 1229, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236, 1237, 1238, 1239, 1240, 1241, 1242, 1243, 1244, 1245, 1246, 1247, 1248, 1249, 1250, 1251, 1252, 1253, 1254, 1255, 1256, 1257, 1258, 1259, 1260, 1261, 1262, 1263, 1264, 1265, 1266, 1267, 1268, 1269, 1270, 1271, 1272, 1273, 1274, 1275, 1276, 1277, 1278, 1279, 1280, 1281, 1282, 1283, 1284, 1285, 1286, 1287, 1288, 1289, 1290, 1291, 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1297, 1298, 1299, 1300, 1301, 1302, 1303, 1304, 1305, 1306, 1307, 1308, 1309, 1310, 1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1317, 1318, 1319, 1320, 1321, 1322, 1323, 1324, 1325, 1326, 1327, 1328, 1329, 1330, 1331, 1332, 1333, 1334, 1335, 1336, 1337, 1338, 1339, 1340, 1341, 1342, 1343, 1344, 1345, 1346, 1347, 1348, 1349, 1350, 1351, 1352, 1353, 1354, 1355, 1356, 1357, 1358, 1359, 1360, 1361, 1362, 1363, 1364, 1365, 1366, 1367, 1368, 1369, 1370, 1371, 1372, 1373, 1374, 1375, 1376, 1377, 1378, 1379, 1380, 1381, 1382, 1383, 1384, 1385, 1386, 1387, 1388, 1389, 1390, 1391, 1392, 1393, 1394, 1395, 1396, 1397, 1398, 1399, 1400, 1401, 1402, 1403, 1404, 1405, 1406, 1407, 1408, 1409, 1410, 1411, 1412, 1413, 1414, 1415, 1416, 1417, 1418, 1419, 1420, 1421, 1422, 1423, 1424, 1425, 1426, 1427, 1428, 1429, 1430, 1431, 1432, 1433, 1434, 1435, 1436, 1437, 1438, 1439, 1440, 1441, 1442, 1443, 1444, 1445, 1446, 1447, 1448, 1449, 1450, 1451, 1452, 1453, 1454, 1455, 1456, 1457, 1458, 1459, 1460, 1461, 1462, 1463, 1464, 1465, 1466, 1467, 1468, 1469, 1470, 1471, 1472, 1473, 1474, 1475, 1476, 1477, 1478, 1479, 1480, 1481, 1482, 1483, 1484, 1485, 1486, 1487, 1488, 1489, 1490, 1491, 1492, 1493, 1494, 1495, 1496, 1497, 1498, 1499, 1500, 1501, 1502, 1503, 1504, 1505, 1506, 1507, 1508, 1509, 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1515, 1516, 1517, 1518, 1519, 1520, 1521, 1522, 1523, 1524, 1525, 1526, 1527, 1528, 1529, 1530, 1531, 1532, 1533, 1534, 1535, 1536, 1537, 1538, 1539, 1540, 1541, 1542, 1543, 1544, 1545, 1546, 1547, 1548, 1549, 1550, 1551, 1552, 1553, 1554, 1555, 1556, 1557, 1558, 1559, 1560, 1561, 1562, 1563, 1564, 1565, 1566, 1567, 1568, 1569, 1570, 1571, 1572, 1573, 1574, 1575, 1576, 1577, 1578, 1579, 1580, 1581, 1582, 1583, 1584, 1585, 1586, 1587, 1588, 1589, 1590, 1591, 1592, 1593, 1594, 1595, 1596, 1597, 1598, 1599, 1600, 1601, 1602, 1603, 1604, 1605, 1606, 1607, 1608, 1609, 1610, 1611, 1612, 1613, 1614, 1615, 1616, 1617, 1618, 1619, 1620, 1621, 1622, 1623, 1624, 1625, 1626, 1627, 1628, 1629, 1630, 1631, 1632, 1633, 1634, 1635, 1636, 1637, 1638, 1639, 1640, 1641, 1642, 1643, 1644, 1645, 1646, 1647, 1648, 1649, 1650, 1651, 1652, 1653, 1654, 1655, 1656, 1657, 1658, 1659, 1660, 1661, 1662, 1663, 1664, 1665, 1666, 1667, 1668, 1669, 1670, 1671, 1672, 1673, 1674, 1675, 1676, 1677, 1678, 1679, 1680, 1681, 1682, 1683, 1684, 1685, 1686, 1687, 1688, 1689, 1690, 1691, 1692, 1693, 1694, 1695, 1696, 1697, 1698, 1699, 1700, 1701, 1702, 1703, 1704, 1705, 1706, 1707, 1708, 1709, 1710, 1711, 1712, 1713, 1714, 1715, 1716, 1717, 1718, 1719, 1720, 1721, 1722, 1723, 1724, 1725, 1726, 1727, 1728, 1729, 1730, 1731, 1732, 1733, 1734, 1735, 1736, 1737, 1738, 1739, 1740, 1741, 1742, 1743, 1744, 1745, 1746, 1747, 1748, 1749, 1750, 1751, 1752, 1753, 1754, 1755, 1756, 1757, 1758, 1759, 1760, 1761, 1762, 1763, 1764, 1765, 1766, 1767, 1768, 1769, 1770, 1771, 1772, 1773, 1774, 1775, 1776, 1777, 1778, 1779, 1780, 1781, 1782, 1783, 1784, 1785, 1786, 1787, 1788, 1789, 1790, 1791, 1792, 1793, 1794, 1795, 1796, 1797, 1798, 1799, 1800, 1801, 1802, 1803, 1804, 1805, 1806, 1807, 1808, 1809, 1810, 1811, 1812, 1813, 1814, 1815, 1816, 1817, 1818, 1819, 1820, 1821, 1822, 1823, 1824, 1825, 1826, 1827, 1828, 1829, 1830, 1831, 1832, 1833, 1834, 1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1840, 1841, 1842, 1843, 1844, 1845, 1846, 1847, 1848, 1849, 1850, 1851, 1852, 1853, 1854, 1855, 1856, 1857, 1858, 1859, 1860, 1861, 1862, 1863, 1864, 1865, 1866, 1867, 1868, 1869, 1870, 1871, 1872, 1873, 1874, 1875, 1876, 1877, 1878, 1879, 1880, 1881, 1882, 1883, 1884, 1885, 1886, 1887, 1888, 1889, 1890, 1891, 1892, 1893, 1894, 1895, 1896, 1897, 1898, 1899, 1900, 1901, 1902, 1903, 1904, 1905, 1906, 1907, 1908, 1909, 1910, 1911, 1912, 1913, 1914, 1915, 1916, 1917, 1918, 1919, 1920, 1921, 1922, 1923, 1924, 1925, 1926, 1927, 1928, 1929, 1930, 1931, 1932, 1933, 1934, 1935, 1936, 1937, 1938, 1939, 1940, 1941, 1942, 1943, 1944, 1945, 1946, 1947, 1948, 1949, 1950, 1951, 1952, 1953, 1954, 1955, 1956, 1957, 1958, 1959, 1960, 1961, 1962, 1963, 1964, 1965, 1966, 1967, 1968, 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990, 1991, 1992, 1993, 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999, 2000, 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006, 2007, 2008, 2009, 2010, 2011, 2012, 2013, 2014, 2015, 2016, 2017, 2018, 2019, 2020, 2021, 2022, 2023, 2024, 2025, 2026, 2027, 2028, 2029, 2030, 2031, 2032, 2033, 2034, 2035, 2036, 2037, 2038, 2039, 2040, 2041, 2042, 2043, 2044, 2045, 2046, 2047, 2048, 2049, 2050, 2051, 2052, 2053, 2054, 2055, 2056, 2057, 2058, 2059, 2060, 2061, 2062, 2063, 2064, 2065, 2066, 2067, 2068, 2069, 2070, 2071, 2072, 2073, 2074, 2075, 2076, 2077, 2078, 2079, 2080, 2081, 2082, 2083, 2084, 2085, 2086, 2087, 2088, 2089, 2090, 2091, 2092, 2093, 2094, 2095, 2096, 2097, 2098, 2099, 2100, 2101, 2102, 2103, 2104, 2105, 2106, 2107, 2108, 2109, 2110, 2111, 2112, 2113, 2114, 2115, 2116, 2117, 2118, 2119, 2120, 2121, 2122, 2123, 2124, 2125, 2126, 2127, 2128, 2129, 2130, 2131, 2132, 2133, 2134, 2135, 2136, 2137, 2138, 2139, 2140, 2141, 2142, 2143, 2144, 2145, 2146, 2147, 2148, 2149, 2150, 2151, 2152, 2153, 2154, 2155, 2156, 2157, 2158, 2159, 2160, 2161, 2162, 2163, 2164, 2165, 2166, 2167, 2168, 2169, 2170, 2171, 2172, 2173, 2174, 2175, 2176, 2177, 2178, 2179, 2180, 2181, 2182, 2183, 2184, 2185, 2186, 2187, 2188, 2189, 2190, 2191, 2192, 2193, 2194, 2195, 2196, 2197, 2198, 2199, 2200, 2201, 2202, 2203, 2204, 2205, 2206, 2207, 2208, 2209, 2210, 2211, 2212, 2213, 2214, 2215, 2216, 2217, 2218, 2219, 2220, 2221, 2222, 2223, 2224, 2225, 2226, 2227, 2228, 2229, 2230, 2231, 2232, 2233, 2234, 2235, 2236, 2237, 2238, 2239, 2240, 2241, 2242, 2243, 2244, 2245, 2246, 2247, 2248, 2249, 2250, 2251, 2252, 2253, 2254, 2255, 2256, 2257, 2258, 2259, 2260, 2261, 2262, 2263, 2264, 2265, 2266, 2267, 2268, 2269, 2270, 2271, 2272, 2273, 2274, 2275, 2276, 2277, 2278, 2279, 2280, 2281, 2282, 2283, 2284, 2285, 2286, 2287, 2288, 2289, 2290, 2291, 2292, 2293, 2294, 2295, 2296, 2297, 2298, 2299, 2300, 2301, 2302, 2303, 2304, 2305, 2306, 2307, 2308, 2309, 2310, 2311, 2312, 2313, 2314, 2315, 2316, 2317, 2318, 2319, 2320, 2321, 2322, 2323, 2324, 2325, 2326, 2327, 2328, 2329, 2330, 2331, 2332, 2333, 2334, 2335, 2336, 2337, 2338, 2339, 2340, 2341, 2342, 2343, 2344, 2345, 2346, 2347, 2348, 2349, 2350, 2351, 2352, 2353, 2354, 2355, 2356, 2357, 2358, 2359, 2360, 2361, 2362, 2363, 2364, 2365, 2366, 2367, 2368, 2369, 2370, 2371, 2372, 2373, 2374, 2375, 2376, 2377, 2378, 2379, 2380, 2381, 2382, 2383, 2384, 2385, 2386, 2387, 2388, 2389, 2390, 2391, 2392, 2393, 2394, 2395, 2396, 2397, 2398, 2399, 2400, 2401, 2402, 2403, 2404, 2405, 2406, 2407, 2408, 2409, 2410, 2411, 2412, 2413, 2414, 2415, 2416, 2417, 2418, 2419, 2420, 2421, 2422, 2423, 2424, 2425, 2426, 2427, 2428, 2429, 2430, 2431, 2432, 2433, 2434, 2435, 2436, 2437, 2438, 2439, 2440, 2441, 2442, 2443, 2444, 2445, 2446, 2447, 2448, 2449, 2450, 2451, 2452, 2453, 2454, 2455, 2456, 2457, 2458, 2459, 2460, 2461, 2462, 2463, 2464, 2465, 2466, 2467, 2468, 2469, 2470, 2471, 2472, 2473, 2474, 2475, 2476, 2477, 2478, 2479, 2480, 2481, 2482, 2483, 2484, 2485, 2486, 2487, 2488, 2489, 2490, 2491, 2492, 2493, 2494, 2495, 2496, 2497, 2498, 2499, 2500, 2501, 2502, 2503, 2504, 2505, 2506, 2507, 2508, 2509, 2510, 2511, 2512, 2513, 2514, 2515, 2516, 2517, 2518, 2519, 2520, 2521, 2522, 2523, 2524, 2525, 2526, 2527, 2528, 2529, 2530, 2531, 2532, 2533, 2534, 2535, 2536, 2537, 2538, 2539, 2540, 2541, 2542, 2543, 2544, 2545, 2546, 2547, 2548, 2549, 2550, 2551, 2552, 2553, 2554, 2555, 2556, 2557, 2558, 2559, 2560, 2561, 2562, 2563, 2564, 2565, 2566, 2567, 2568, 2569, 2570, 2571, 2572, 2573, 2574, 2575, 2576, 2577, 2578, 2579, 2580, 2581, 2582, 2583, 2584, 2585, 2586, 2587, 2588, 2589, 2590, 2591, 2592, 2593, 2594, 2595, 2596, 2597, 2598, 2599, 2600, 2601, 2602, 2603, 2604, 2605, 2606, 2607, 2608, 2609, 2610, 2611, 2612, 2613, 2614, 2615, 2616, 2617, 2618, 2619, 2620, 2621, 2622, 2623, 2624, 2625, 2626, 2627, 2628, 2629, 2630, 2631, 2632, 2633, 2634, 2635, 2636, 2637, 2638, 2639, 2640, 2641, 2642, 2643, 2644, 2645, 2646, 2647, 2648, 2649, 2650, 2651, 2652, 2653, 2654, 2655, 2656, 2657, 2658, 2659, 2660, 2661, 2662, 2663, 2664, 2665, 2666, 2667, 2668, 2669, 2670, 2671, 2672, 2673, 2674, 2675, 2676, 2677, 2678, 2679, 2680, 2681, 2682, 2683, 2684, 2685, 2686, 2687, 2688, 2689, 2690, 2691, 2692, 2693, 2694, 2695, 2696, 2697, 2698, 2699, 2700, 2701, 2702, 2703, 2704, 2705, 2706, 2707, 2708, 2709, 2710, 2711, 2712, 2713, 2714, 2715, 2716, 2717, 2718, 2719, 2720, 2721, 2722, 2723, 2724, 2725, 2726, 2727, 2728, 2729, 2730, 2731, 2732, 2733, 2734, 2735, 2736, 2737, 2738, 2739, 2740, 2741, 2742, 2743, 2744, 2745, 2746, 2747, 2748, 2749, 2750, 2751, 2752, 2753, 2754, 2755, 2756, 2757, 2758, 2759, 2760, 2761, 2762, 2763, 2764, 2765, 2766, 2767, 2768, 2769, 2770, 2771, 2772, 2773, 2774, 2775, 2776, 2777, 2778, 2779, 2780, 2781, 2782, 2783, 2784, 2785, 2786, 2787, 2788, 2789, 2790, 2791, 2792, 2793, 2794, 2795, 2796, 2797, 2798, 2799, 2800, 2801, 2802, 2803, 2804, 2805, 2806, 2807, 2808, 2809, 2810, 2811, 2812, 2813, 2814, 2815, 2816, 2817, 2818, 2819, 2820, 2821, 2822, 2823, 2824, 2825, 2826, 2827, 2828, 2829, 2830, 2831, 2832, 2833, 2834, 2835, 2836, 2837, 2838, 2839, 2840, 2841, 2842, 2843, 2844, 2845, 2846, 2847, 2848, 2849, 2850, 2851, 2852, 2853, 2854, 2855, 2856, 2857, 2858, 2859, 2860, 2861, 2862, 2863, 2864, 2865, 2866, 2867, 2868, 2869, 2870, 2871, 2872, 2873, 2874, 2875, 2876, 2877, 2878, 2879, 2880, 2881, 2882, 2883, 2884, 2885, 2886, 2887, 2888, 2889

Polecamy

Poszukując najlepszego prawnika na dolnym śląsku pamiętajmy że tylko prawnik Wrocław oferuje najtańsze usługi prawnicze w tej części kraju. Planujesz remont? Poszukujesz projektanta domu? Najlepsi fachowcy pomogą Ci w każdej pracy budowlanej – kwiaty na telefon Wrocław – najtaniej zakupisz w kwiaciarni Margarita we Wrocławiu przy ul. Orląt Lwowskich. Kiedy zdaży Ci się stłuczka lub kiedy Twój samochód odmówi Ci posłuszeństwa - znajdź najlepszą firmę holowniczą dzięki serwisowi o tematyce "pomoc drogowa". Polecamy równierz.
Wszelkie prawa zastrzeżone, © ZnanyPrawnik 2024
Dodaj do ulubionych Mapa strony Polityka prywatności Regulamin Reklama Współpraca Kontakt