Dziennik Ustaw 2007 Nr 167 poz. 1173 - Protokół w sprawie gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza niebezpiecznymi i szkodliwymi substancjami oraz współpracy w tym zakresie (Protokół OPRC-HNS). Lo


PROTOKÓŁ

w sprawie gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza niebezpiecznymi i szkodliwymi substancjami oraz współpracy w tym zakresie (Protokół OPRC-HNS),

przyjęty w Londynie dnia 15 marca 2000 r.

(Dz. U. z dnia 17 września 2007 r.)


W imieniu Rzeczypospolitej Polskiej

PREZYDENT RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

podaje do powszechnej wiadomości:

W dniu 30 listopada 1990 r. została przyjęta w Londynie Międzynarodowa konwencja o gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza olejami oraz współpracy w tym zakresie (Konwencja OPRC), a w dniu 15 marca 2000 r. także w Londynie został przyjęty Protokół w sprawie gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza niebezpiecznymi i szkodliwymi substancjami oraz współpracy w tym zakresie (Protokół OPRC-HNS), w następującym brzmieniu:

PROTOKÓŁ W SPRAWIE GOTOWOŚCI DO ZWALCZANIA ZANIECZYSZCZEŃ MORZA NIEBEZPIECZNYMI I SZKODLIWYMI SUBSTANCJAMI ORAZ WSPÓŁPRACY W TYM ZAKRESIE, 2000 r.

STRONY NINIEJSZEGO PROTOKOŁU,

BĘDĄC STRONAMI Międzynarodowej konwencji o gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza olejami oraz współpracy w tym zakresie, sporządzonej w Londynie dnia 30 listopada 1990 r.,

UWZGLĘDNIAJĄC rezolucję 10, dotyczącą rozszerzenia zakresu Międzynarodowej konwencji o gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza olejami oraz współpracy w tym zakresie, 1990 r., o substancje niebezpieczne i szkodliwe, przyjętą przez Konferencję w sprawie gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza olejami oraz międzynarodowej współpracy w tym zakresie, 1990 r.,

UWZGLĘDNIAJĄC DALEJ, że wykonując rezolucję 10 Konferencji w sprawie gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza olejami oraz międzynarodowej współpracy w tym zakresie, 1990 r., Międzynarodowa Organizacja Morska zintensyfikowała prace we współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi międzynarodowymi organizacjami, dotyczące wszystkich aspektów związanych z gotowością, reagowaniem i współpracą w wypadkach zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi,

UWZGLĘDNIAJĄC zasadę "zanieczyszczający płaci" - jako ogólną zasadę międzynarodowego prawa o ochronie środowiska,

BĘDĄC ŚWIADOME rozwoju strategii, w zakresie włączenia środków ostrożności do polityki Międzynarodowej Organizacji Morskiej,

ŚWIADOME RÓWNIEŻ tego, że w przypadku zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi natychmiastowa i efektywna akcja jest niezbędna dla zminimalizowania szkód, powstałych w wyniku tego typu wypadku,

UZGODNIŁY, co następuje:


ARTYKUŁ 1 

Postanowienia ogólne

1. Strony zobowiązują się do podejmowania indywidualnie lub wspólnie wszelkich odpowiednich środków, zgodnie z postanowieniami niniejszego protokołu i jego załącznika, ażeby przygotować się i reagować na wypadek zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi.
2. Załącznik do niniejszego protokołu stanowi integralną część protokołu; powołanie się na niniejszy protokół stanowi zarazem powołanie się na załącznik.
3. Protokołu niniejszego nie stosuje się do jakiegokolwiek okrętu wojennego, floty pomocniczej ani do innych statków stanowiących własność państwa lub eksploatowanych przez nie i używanych czasowo wyłącznie w rządowej służbie niehandlowej. Jednakże każda ze Stron zapewni przez podjęcie odpowiednich środków nieutrudniających operacji statkami lub zdolności operacyjnych statków stanowiących jej własność bądź przez nią eksploatowanych, że będą one postępować zgodne z niniejszym protokołem, w takim zakresie, w jakim jest to słuszne i wykonalne.

ARTYKUŁ 2 

Definicje

Dla celów niniejszego protokołu:
1. Wypadek zanieczyszczenia niebezpiecznymi i szkodliwymi substancjami (zwany dalej "wypadkiem zanieczyszczenia") oznacza zdarzenie lub szereg zdarzeń o wspólnej genezie, włączając pożar lub wybuch, które powodują lub mogą powodować wyciek do morza, uwolnienie się lub emisję do atmosfery niebezpiecznych i szkodliwych substancji ze statku i które stwarzają lub mogą stwarzać zagrożenie dla środowiska morskiego lub wybrzeża albo dla interesów jednego lub więcej państw, i które wymagają działań ratunkowych lub innej natychmiastowej reakcji.
2. Niebezpieczne i szkodliwe substancje oznaczają wszystkie substancje inne niż olejowe, które wprowadzone do środowiska morskiego mogą stworzyć zagrożenie dla zdrowia ludzkiego, niebezpiecznie oddziaływać na organizmy żywe i życie morskie, niszczyć urządzenia lub wpływać na inne wykorzystanie morza.
3. Porty morskie oraz urządzenia do przeładunku niebezpiecznych i szkodliwych substancji oznaczają te porty lub urządzenia, w których dokonuje się załadunek lub wyładunek ze statków tego typu substancji.
4. Organizacja oznacza Międzynarodową Organizację Morską.
5. Sekretarz Generalny oznacza Sekretarza Generalnego Organizacji.
6. Konwencja OPRC oznacza Międzynarodową konwencję o gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza olejami oraz współpracy w tym zakresie, 1990 r.

ARTYKUŁ 3 

Plany zabezpieczenia przed zagrożeniem zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi oraz raportowanie

1. Każda Strona będzie wymagała, aby statki uprawnione do podnoszenia jej bandery były wyposażone w plan zabezpieczenia przed zagrożeniem zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi spowodowanym wypadkiem zanieczyszczenia, i będzie wymagała, aby kapitanowie lub inne osoby dowodzące takimi statkami stosowali się w wymaganym zakresie do procedur raportowania. Zarówno wymagania zawarte w planach, jak i procedury raportowania powinny być zgodne z odpowiednimi postanowieniami konwencji opracowanymi przez Organizację, które stały się obowiązujące dla tej Strony. Statkowe plany zabezpieczenia przed zagrożeniem zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi dla jednostek przybrzeżnych, włączając pływające urządzenia produkcyjne, magazynowe i przeładunkowe oraz pływające jednostki magazynowe, powinny być opracowane w ramach krajowych przepisów lub systemów zarządzania środowiskiem w przedsiębiorstwie, do których nie stosuje się tego artykułu.
2. Każda Strona będzie wymagała, aby administracja lub odpowiedzialni za eksploatację portów morskich i urządzeń do przeładunku niebezpiecznych i szkodliwych substancji, pozostających pod jej jurysdykcją, posiadali, jeżeli Strona uzna to za właściwe, plany zabezpieczenia przed zagrożeniem powodowanym wypadkiem zanieczyszczenia morza lub podobne ustalenia na wypadek zanieczyszczenia morza niebezpiecznymi i szkodliwymi substancjami, które powinny być skoordynowane, jeżeli Strona uważa to za właściwe, z systemem krajowym, ustanowionym zgodnie z artykułem 4, i zatwierdzone zgodnie z procedurą ustanowioną przez właściwą administrację krajową.
3. Gdy odpowiednie organy Strony uzyskają informacje o wypadku zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi lub szkodliwymi, powinny powiadomić inne państwa, których interesy mogą być zagrożone przez taki wypadek.

ARTYKUŁ 4 

Krajowe i regionalne systemy gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza

1. Każda Strona ustanowi krajowy system szybkiego i skutecznego reagowania na zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi. System ten powinien obejmować co najmniej:
a)  wyznaczenie:
(i)  właściwego organu lub organów administracji krajowej odpowiedzialnych za gotowość do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi oraz reagowanie na te zanieczyszczenia,
(ii)  krajowego punktu operacyjnego lub punktów kontaktowych oraz
(iii)  administracji, która zostanie upoważniona w imieniu państwa do podjęcia działań w zakresie wezwania pomocy lub do decydowania o udzieleniu pomocy na wniosek innych państw,
b)  opracowanie krajowego planu gotowości i zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi, który stosownie do wytycznych opracowanych przez Organizację, powinien zapewnić pod względem organizacyjnym współpracę różnych zainteresowanych podmiotów, zarówno publicznych, jak i prywatnych.
2. Dodatkowo każda Strona ustali, w granicach swych możliwości, indywidualnie albo w drodze dwu- lub wielostronnych umów i stosownie do potrzeb współpracy z przemysłem stoczniowym i przemysłem zajmującym się niebezpiecznymi i szkodliwymi substancjami, administracją portową oraz innymi odpowiednimi jednostkami organizacyjnymi:
a)  minimalny zakres wyposażenia do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi, rozmieszczonego stosownie do występującego zagrożenia, oraz instrukcje jego użycia,
b)  program ćwiczeń dla organizacji zwalczania zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi oraz szkolenie odpowiedniego personelu,
c)  szczegółowe plany i środki łączności o parametrach umożliwiających reagowanie na wypadek zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi, które powinny być stale dostępne do użycia, oraz
d)  mechanizm lub procedurę postępowania, które umożliwią koordynację akcji i zwalczania wypadku zanieczyszczenia morza, a w razie potrzeby mobilizację niezbędnych zasobów sił i środków.
3. Każda ze Stron zapewni dopływ bieżących informacji do Organizacji, bezpośrednio albo poprzez odpowiednie organizacje lub umowy regionalne, dotyczących:
a)  lokalizacji siedzib, szczegółów dotyczących posiadanych środków łączności, oraz, gdy jest to możliwe, zakresów odpowiedzialności administracji i jednostek organizacyjnych wymienionych w ustępie 1 litera a,
b)  planowanego wyposażenia w sprzęt do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi oraz współpracujących ekspertów posiadających specjalistyczną wiedzę w dziedzinie zwalczania tych zanieczyszczeń i ratownictwa morskiego, które mogą być udostępniane innym państwom na ich wniosek, oraz
c)  krajowego planu zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi.

ARTYKUŁ 5 

Współpraca międzynarodowa w zakresie zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi

1. Strony uzgadniają, że stosownie do swoich możliwości i posiadanych zasobów będą, na wniosek Strony dotkniętej wypadkiem zanieczyszczenia lub mogącej być nim dotkniętej, współpracowały i udostępniały usługi w zakresie doradztwa, wsparcia technicznego i sprzętu dla podjęcia akcji na wypadek zanieczyszczenia morza, jeżeli rozmiar takiego wypadku to uzasadnia. Finansowanie kosztów pomocy następuje zgodnie z postanowieniami zawartymi w załączniku do niniejszego protokołu.
2. Strona, która zwróciła się o pomoc, może prosić Organizację o pomoc w identyfikacji źródeł tymczasowego finansowania kosztów wymienionych w ustępie 1.
3. Zgodnie z przyjętymi umowami międzynarodowymi każda Strona podejmie niezbędne prawne i administracyjne środki w celu ułatwienia:
a)  przybycia i wykorzystania na jej terytorium oraz odprawy z jej terytorium statków morskich i powietrznych oraz innych środków transportu, zaangażowanych do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi lub transportu ludzi, ładunków, materiałów i sprzętu potrzebnego dla zwalczania takiego wypadku oraz
b)  szybkiego wjazdu, przejazdu i wyjazdu z terytorium transportów ludzi, ładunków, materiałów i sprzętu, o których mowa w literze a.

ARTYKUŁ 6 

Badania i rozwój

1. Strony godzą się współpracować bezpośrednio lub, w miarę potrzeby, poprzez Organizację albo odpowiednie organizacje i umowy regionalne, w zakresie propagowania i wymiany wyników programów badawczych i rozwojowych dotyczących poprawy środowiska morskiego, w oparciu o współczesny stan wiedzy i przygotowania do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi, włączając technologie i techniki wykrywania, ograniczania, zbierania, rozpraszania, oczyszczania oraz inne sposoby minimalizowania lub łagodzenia skutków tych wypadków zanieczyszczeń, a także rewaloryzacji środowiska morskiego.
2. Ponadto Strony zobowiązują się ustanowić bezpośrednio lub, w miarę potrzeby, poprzez Organizację albo odpowiednie organizacje i umowy regionalne niezbędną współpracę pomiędzy instytucjami badawczymi tych Stron.
3. Strony godzą się współpracować bezpośrednio lub poprzez Organizację albo odpowiednie organizacje i umowy regionalne w celu propagowania, w miarę potrzeby, organizowanych regularnie na odpowiednie tematy międzynarodowych sympozjów, włączając w to postęp technologiczny w wyposażaniu i technikach zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi.
4. Strony godzą się współpracować w ramach Organizacji lub innych właściwych organizacji międzynarodowych nad doskonaleniem standardów kompatybilnych wyposażeń technicznych i technik zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi.

ARTYKUŁ 7 

Współpraca techniczna

1. Strony podejmują starania w zależności od potrzeby, aby zapewnić pomoc, bezpośrednio albo poprzez Organizację lub inne organizacje międzynarodowe, dotyczącą gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi, tym Stronom, które zwrócą się o pomoc techniczną w zakresie:
a)  szkolenia personelu,
b)  zapewnienia dostępu do wyposażeń technicznych, odpowiednich technologii i innych urządzeń,
c)  udostępnienia innych środków i przedsięwzięć w celu przygotowania się i do akcji na wypadki zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi oraz
d)  inicjowania wspólnych programów badawczych i rozwojowych.
2. Strony podejmą aktywną współpracę, z uwzględnieniem zastrzeżeń ich krajowego prawa, przepisów i polityki ekonomicznej, w transferze technologii dotyczących gotowości i zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi.

ARTYKUŁ 8 

Popieranie dwustronnej i wielostronnej współpracy w sprawach gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi

Strony podejmą kroki, aby zawrzeć dwu- lub wielostronne porozumienia w zakresie gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi. Kopie takich porozumień będą przekazywane Organizacji, która udostępni te porozumienia Stronom na ich wniosek.

ARTYKUŁ 9 

Stosunek do innych konwencji i porozumień międzynarodowych

Żadne z postanowień niniejszego protokołu nie będzie interpretowane jako zmieniające prawa lub zobowiązania którejkolwiek Strony, wynikające z innych konwencji i międzynarodowych porozumień.

ARTYKUŁ 10 

Ustalenia instytucjonalne

1. Strony wyznaczą Organizację zgodnie z umową i dostępnymi odpowiednimi środkami do prowadzenia działalności mającej na celu zapewnienie następujących funkcji i działań w zakresie:
a)  usług informacyjnych dotyczących:
(i)  otrzymywania, zbierania i rozpowszechniania na wniosek Strony informacji przez nie dostarczanych i odpowiednich informacji uzyskiwanych z innych źródeł oraz
(ii)  udzielania pomocy przy określaniu źródeł tymczasowego finansowania kosztów,
b)  szkolenia i kształcenia dotyczącego:
(i)  pomocy w ćwiczeniu zwalczania zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi,
(ii)  pomocy w organizacji międzynarodowych sympozjów,
c)  usług technicznych dotyczących:
(i)  ułatwiania współpracy w zakresie badań i rozwoju technicznego,
(ii)  zapewnienia doradztwa państwom ustanawiającym krajowe lub regionalne zdolności do reagowania i gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza niebezpiecznymi i szkodliwymi substancjami,
(iii)  analizowania dostarczanych przez Strony informacji oraz istotnych informacji uzyskanych z innych źródeł, a także świadczenia państwom doradztwa lub udzielania informacji,
d)  pomocy technicznej dotyczącej:
(i)  ułatwień prawnych dla udzielania pomocy technicznej państwom ustanawiającym krajowe lub regionalne zdolności do reagowania i gotowości do zwalczania zanieczyszczeń morza oraz
(ii)  ułatwień prawnych dla udzielania pomocy technicznej i doradztwa na wniosek państw dotkniętych poważnymi wypadkami zanieczyszczenia morza.
2. Wykonując czynności wymienione w niniejszym artykule, Organizacja będzie dążyć indywidualnie lub poprzez porozumienia regionalne do wzmocnienia zdolności państw do zwalczania wypadków zanieczyszczeń morza, korzystając z doświadczeń państw, porozumień regionalnych i przemysłowych, zwracając szczególną uwagę na potrzeby rozwijających się krajów.
3. Postanowienia tego artykułu będą wprowadzane w życie zgodnie z programem, który będzie doskonalony i poddawany przez Organizację stałemu przeglądowi.

ARTYKUŁ 11 

Ocena protokołu

Strony będą przeprowadzać w ramach Organizacji oceny efektywności funkcjonowania protokołu w świetle jego założeń, zwłaszcza w odniesieniu do zasad leżących u podstaw pomocy i współpracy w zwalczaniu zanieczyszczeń morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi.

ARTYKUŁ 12 

Poprawki

1. Niniejszy protokół może być zmieniony w jakimkolwiek trybie określonym w poniższym ustępie.
2. Przyjęcie poprawki przez Organizację:
a)  każda poprawka zaproponowana przez Stronę protokołu powinna być przedstawiona Organizacji i przesłana przez jej Sekretarza Generalnego wszystkim członkom Organizacji oraz wszystkim Stronom co najmniej na sześć miesięcy przed jej rozpatrzeniem,
b)  każda zaproponowana poprawka i rozesłana w sposób określony wyżej zostanie przedstawiona do rozpatrzenia Komitetowi Ochrony Środowiska Morskiego - Organizacji,
c)  Strony protokołu, niezależnie od tego, czy są czy też nie są członkami Organizacji, mają prawo uczestniczyć w pracach Komitetu Ochrony Środowiska Morskiego,
d)  poprawki zostaną uchwalone większością dwóch trzecich głosów, wyłącznie Stron protokołu obecnych i biorących udział w głosowaniu,
e)  jeżeli poprawki zostaną przyjęte zgodnie z literą d, to powinny być one podane do wiadomości przez Sekretarza Generalnego wszystkim Stronom protokołu w celu ich przyjęcia,
f)  (i) poprawka do artykułu lub załącznika do protokołu będzie uważana za przyjętą w dniu, w którym dwie trzecie Stron powiadomi Sekretarza Generalnego o jej przyjęciu,
(ii)  poprawka do uzupełnienia będzie uważana za przyjętą po upływie okresu wyznaczonego przez Komitet Ochrony Środowiska Morskiego w czasie jej uchwalenia, zgodnie z literą d - z tym że okres ten nie może być krótszy niż dziesięć miesięcy, chyba że w tym okresie zgłosi sprzeciw Sekretarzowi Generalnemu co najmniej jedna trzecia Stron,
g)  (i) poprawka do artykułu lub załącznika do protokołu przyjęta zgodnie z literą f podpunkt (i) wejdzie w życie w sześć miesięcy od dnia, w którym uważa się ją za przyjętą przez Strony, które notyfikowały Sekretarza Generalnego o jej przyjęciu,
(ii)  poprawka do uzupełnienia przyjęta zgodnie z literą f podpunkt (ii) wejdzie w życie w sześć miesięcy od dnia, w którym uważa się ją za przyjętą w odniesieniu do wszystkich Stron z wyjątkiem tych, które przed tą datą zgłosiły wobec tej poprawki sprzeciw. Każda Strona może w dowolnym czasie wycofać wcześniej zgłoszony sprzeciw w tym przedmiocie poprzez notyfikację Sekretarzowi Generalnemu.
3. Przyjęcie poprawki przez konferencję:
a)  na wniosek Strony, poparty przez co najmniej jedną trzecią Stron, Sekretarz Generalny zwoła konferencję Stron protokołu w celu rozpatrzenia poprawek do protokołu,
b)  poprawkę przyjętą przez taką konferencję większością dwóch trzecich Stron protokołu obecnych i biorących udział w głosowaniu Sekretarz Generalny podaje do wiadomości Stronom w celu jej przyjęcia,
c)  o ile konferencja nie postanowi inaczej, poprawka będzie uważana za przyjętą i wejdzie w życie zgodnie z procedurą określoną w ustępie 2 litera f i g.
4. Przyjęcie i wejście w życie poprawki stanowiącej dodatek do załącznika lub uzupełnienia podlegać będzie procedurze mającej zastosowanie do poprawki do załącznika.
5. Każda Strona, która:
a)  nie przyjęła poprawki do artykułu lub załącznika zgodnie z ustępem 2 litera f podpunkt (i) lub
b)  nie przyjęła poprawki stanowiącej dodatek do załącznika lub uzupełnienia zgodnie z ustępem 4 lub
c)  zgłosiła sprzeciw do poprawki uzupełnienia zgodnie z ustępem 2 litera f podpunkt (ii)
będzie traktowana jako niebędąca Stroną jedynie w odniesieniu do stosowania tej poprawki. Taki tryb postępowania będzie stosowany do chwili złożenia notyfikacji o przyjęciu poprawki zgodnie z ustępem 2 litera f podpunkt (i) lub wycofania sprzeciwu zgodnie z ustępem 2 litera g podpunkt (ii).
6. Sekretarz Generalny informuje wszystkie Strony o jakiejkolwiek poprawce, która wejdzie w życie zgodnie z niniejszym artykułem, oraz o dacie jej wejścia w życie.
7. Każda notyfikacja o przyjęciu, sprzeciwie lub wycofaniu sprzeciwu do poprawki według niniejszego artykułu powinna być przekazana pisemnie Sekretarzowi Generalnemu, który poinformuje Strony o notyfikacji i dacie jej otrzymania.
8. Uzupełnienie do protokołu będzie zawierać jedynie postanowienia o charakterze technicznym.

ARTYKUŁ 13 

Podpisanie, ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie i przystąpienie

1. Niniejszy protokół będzie otwarty do podpisu w siedzibie Organizacji od dnia 15 marca 2000 roku do dnia 14 marca 2001 roku, a następnie otwarty do przystąpienia. Każde państwo będące Stroną Konwencji OPRC może stać się Stroną niniejszego protokołu przez:
a)  podpisanie bez zastrzeżenia ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia albo
b)  podpisanie z zastrzeżeniem ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia, po którym nastąpi ratyfikacja, przyjęcie lub zatwierdzenie, albo
c)  przystąpienie.
2. Ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie następuje poprzez złożenie w tym celu odpowiedniego dokumentu Sekretarzowi Generalnemu.

ARTYKUŁ 14 

Państwa posiadające więcej niż jeden system prawny

1. Jeśli państwo będące Stroną Konwencji OPRC składa się z dwóch lub więcej jednostek terytorialnych, w których są odpowiednio stosowane różne systemy prawne odnoszące się do spraw objętych tym protokołem, to może ono w trakcie podpisania, ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia zadeklarować, że ten protokół będzie obejmował wszystkie jednostki terytorialne lub tylko jedną względnie więcej, w których będzie obowiązywać Konwencja OPRC, i że deklaracja ta może zostać zmieniona poprzez złożenie innej deklaracji w każdym czasie.
2. Każda taka deklaracja będzie notyfikowana depozytariuszowi na piśmie, wyraźnie wyszczególniającym jednostkę lub jednostki terytorialne, w których protokół będzie miał zastosowanie. W przypadku modyfikacji należy w deklaracji wyraźnie wyszczególnić jednostkę lub jednostki terytorialne, w których protokół będzie miał dalej zastosowanie, i datę, od kiedy zmiana ta wejdzie w życie.

ARTYKUŁ 15 

Wejście w życie

1. Niniejszy protokół wejdzie w życie po upływie dwunastu miesięcy od daty, w której co najmniej piętnaście państw albo podpisze protokół bez zastrzeżenia ratyfikacji, przyjęcia lub zatwierdzenia, albo złoży odpowiednie dokumenty ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia, zgodnie z artykułem 13.
2. W stosunku do państw, które złożyły dokument ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia do niniejszego protokołu po spełnieniu warunków wymaganych do jego wejścia w życie lecz przed datą jego wejścia w życie, ratyfikacja, przyjęcie, zatwierdzenie lub przystąpienie nabierają mocy w dniu wejścia w życie niniejszego protokołu albo w trzy miesiące po złożeniu dokumentu, zależnie od tego, która z tych dat jest późniejsza.
3. W stosunku do państw, które złożyły dokument ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia po dacie wejścia w życie niniejszego protokołu, stanie się on obowiązujący w trzy miesiące po złożeniu takiego dokumentu.
4. Każdy złożony dokument ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia do niniejszego protokołu po dacie, w której poprawka do protokołu będzie uważana za przyjętą na podstawie artykułu 12, będzie odnosił się do niniejszego protokołu wraz z tą poprawką.

ARTYKUŁ 16 

Wypowiedzenie

1. Niniejszy protokół może być wypowiedziany przez każdą Stronę w każdym czasie po upływie pięciu lat od daty wejścia jego w życie w stosunku do tej Strony.
2. Wypowiedzenie powinno być dokonane w formie pisemnej notyfikacji Sekretarzowi Generalnemu.
3. Wypowiedzenie nabierze mocy po upływie dwunastu miesięcy od daty otrzymania przez Sekretarza Generalnego notyfikacji o wypowiedzeniu albo po upływie dłuższego okresu wskazanego w tej notyfikacji.
4. Strona wypowiadająca Konwencję OPRC automatycznie wypowiada również protokół.

ARTYKUŁ 17 

Depozytariusz

1. Niniejszy Protokół zostanie złożony do depozytu Sekretarzowi Generalnemu.
2. Sekretarz Generalny:
a)  poinformuje wszystkie państwa, które podpisały niniejszy protokół lub przystąpiły do niego, o:
(i)   każdym nowym podpisaniu lub złożeniu dokumentu ratyfikacji, przyjęcia, zatwierdzenia lub przystąpienia wraz z datą jego złożenia,
(ii)  każdej deklaracji sporządzonej zgodnie z artykułem 14,
(iii)  dacie wejścia w życie niniejszego protokołu oraz
(iv)  depozycie każdego dokumentu wypowiedzenia niniejszego protokołu, dacie jego otrzymania oraz dacie, od której wypowiedzenie nabiera mocy;
b)  przekaże uwierzytelnione odpisy niniejszego protokołu rządom wszystkich państw, które go podpisały lub do niego przystąpiły.
3. Z chwilą wejścia w życie niniejszego protokołu depozytariusz przekaże Sekretarzowi Generalnemu Organizacji Narodów Zjednoczonych jego uwierzytelniony odpis w celu zarejestrowania i ogłoszenia, zgodnie z artykułem 102 Karty Narodów Zjednoczonych.

ARTYKUŁ 18 

Języki

Niniejszy protokół został sporządzony w jednym egzemplarzu w języku angielskim, arabskim, chińskim, francuskim, hiszpańskim i rosyjskim, przy czym każdy tekst jest jednakowo autentyczny.
NA DOWÓD POWYŻSZEGO niżej podpisani, należycie upoważnieni przez swoje rządy, podpisali niniejszy protokół.
SPORZĄDZONO w Londynie, dnia piętnastego marca dwutysięcznego roku.

ZAŁĄCZNIK  

ZWROT KOSZTÓW POMOCY
1. 
a)  O ile przed wystąpieniem wypadku zanieczyszczenia morza substancjami niebezpiecznymi i szkodliwymi nie zostało zawarte dwustronne lub wielostronne porozumienie dotyczące ustaleń finansowych w odniesieniu do działań Stron w zakresie usuwania określonych przypadków takiego zanieczyszczenia, Strony ponoszą koszty swych działań związanych z zanieczyszczeniem zgodnie z podpunktem (i) lub podpunktem (ii),
(i)  Jeżeli akcja została podjęta przez jedną Stronę na wyraźny wniosek drugiej Strony, Strona występująca o pomoc zwraca Stronie udzielającej pomocy koszty przeprowadzonej przez nią akcji. Strona występująca o pomoc może w każdej chwili cofnąć swój wniosek, ale w takim przypadku zobowiązana jest do zwrotu kosztów, które Strona udzielająca pomocy poniosła lub które wynikają z podjętych przez nią zobowiązań związanych z realizacją udzielenia pomocy,
(ii)  Jeżeli akcja została podjęta przez Stronę z własnej inicjatywy, Strona ta ponosi koszty swej akcji;
b)  Zasady podane pod literą a będą miały zastosowanie, o ile zainteresowane Strony nie uzgodnią inaczej w każdym indywidualnym przypadku.
2. Dopóki w zakresie zwrotu kosztów Strony nie uzgodnią inaczej, koszty akcji podjętej przez Stronę na wniosek innej Strony zostaną rzetelnie skalkulowane zgodnie z prawem i aktualną praktyką Strony udzielającej pomocy.
3. Strona zwracająca się o pomoc i Strona udzielająca pomocy będą w miarę potrzeby, współpracować w przeprowadzeniu każdej akcji, stosownie do roszczenia odszkodowawczego. W tym celu wezmą pod uwagę istniejące reżimy prawne. Gdy dla akcji w taki sposób zakończonej nie ma możliwości uzyskania pełnego zwrotu poniesionych kosztów akcji pomocy, Strona zwracająca się o pomoc może prosić Stronę, która ją udzieliła, o zrzeczenie się zwrotu części kosztów przewyższających kwoty już otrzymane lub o zredukowanie kosztów obliczonych zgodnie z ustępem 2. Może ona również prosić o odroczenie terminu zwrotu tych kosztów. Przy rozpatrywaniu takiej prośby Strony udzielające pomocy powinny rozważyć w sposób należyty potrzeby krajów rozwijających się.
4. Postanowienia niniejszego protokołu nie będą interpretowane jako naruszające w jakikolwiek sposób prawa Stron do uzyskania od osób trzecich zwrotu kosztów akcji dotyczących zanieczyszczenia lub groźby zanieczyszczenia, które wynikają z innych mających zastosowanie postanowień i zasad prawa krajowego oraz międzynarodowego.

Po zaznajomieniu się z powyższymi umowami, w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej oświadczam, że:
-   zostały one uznane za słuszne zarówno w całości, jak i każde z postanowień w nich zawartych,
-   są przyjęte, ratyfikowane i potwierdzone,
-   będą niezmiennie zachowywane.
Na dowód czego wydany został akt niniejszy, opatrzony pieczęcią Rzeczypospolitej Polskiej.
Dano w Warszawie dnia 18 marca 2003 r.

Pozycje

1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 118, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 184, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299, 300, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320, 321, 322, 323, 324, 325, 326, 327, 328, 329, 330, 331, 332, 333, 334, 335, 336, 337, 338, 339, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346, 347, 348, 349, 350, 351, 352, 353, 354, 355, 356, 357, 358, 359, 360, 361, 362, 363, 364, 365, 366, 367, 368, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375, 376, 377, 378, 379, 380, 381, 382, 383, 384, 385, 386, 387, 388, 389, 390, 391, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 415, 416, 417, 418, 419, 420, 421, 422, 423, 424, 425, 426, 427, 428, 429, 430, 431, 432, 433, 434, 435, 436, 437, 438, 439, 440, 441, 442, 443, 444, 445, 446, 447, 448, 449, 450, 451, 452, 453, 454, 455, 456, 457, 458, 459, 460, 461, 462, 463, 464, 465, 466, 467, 468, 469, 470, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 478, 479, 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 491, 492, 493, 494, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 554, 555, 556, 557, 558, 559, 560, 561, 562, 563, 564, 565, 566, 567, 568, 569, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 581, 582, 583, 584, 585, 586, 587, 588, 589, 590, 591, 592, 593, 594, 595, 596, 597, 598, 599, 600, 601, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, 619, 620, 621, 622, 623, 624, 625, 626, 627, 628, 629, 630, 631, 632, 633, 634, 635, 636, 637, 638, 639, 640, 641, 642, 643, 644, 645, 646, 647, 648, 649, 650, 651, 652, 653, 654, 655, 656, 657, 658, 659, 660, 661, 662, 663, 664, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 671, 672, 673, 674, 675, 676, 677, 678, 679, 680, 681, 682, 683, 684, 685, 686, 687, 688, 689, 690, 691, 692, 693, 694, 695, 696, 697, 698, 699, 700, 701, 702, 703, 704, 705, 706, 707, 708, 709, 710, 711, 712, 713, 714, 715, 716, 717, 718, 719, 720, 721, 722, 723, 724, 725, 726, 727, 728, 729, 730, 731, 732, 733, 734, 735, 736, 737, 738, 739, 740, 741, 742, 743, 744, 745, 746, 747, 748, 749, 750, 751, 752, 753, 754, 755, 756, 757, 758, 759, 760, 761, 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, 769, 770, 771, 772, 773, 774, 775, 776, 777, 778, 779, 780, 781, 782, 783, 784, 785, 786, 787, 788, 789, 790, 791, 792, 793, 794, 795, 796, 797, 798, 799, 800, 801, 802, 803, 804, 805, 806, 807, 808, 809, 810, 811, 812, 813, 814, 815, 816, 817, 818, 819, 820, 821, 822, 823, 824, 825, 826, 827, 828, 829, 830, 831, 832, 833, 834, 835, 836, 837, 838, 839, 840, 841, 842, 843, 844, 845, 846, 847, 848, 849, 850, 851, 852, 853, 854, 855, 856, 857, 858, 859, 860, 861, 862, 863, 864, 865, 866, 867, 868, 869, 870, 871, 872, 873, 874, 875, 876, 877, 878, 879, 880, 881, 882, 883, 884, 885, 886, 887, 888, 889, 890, 891, 892, 893, 894, 895, 896, 897, 898, 899, 900, 901, 902, 903, 904, 905, 906, 907, 908, 909, 910, 911, 912, 913, 914, 915, 916, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 925, 926, 927, 928, 929, 930, 931, 932, 933, 934, 935, 936, 937, 938, 939, 940, 941, 942, 943, 944, 945, 946, 947, 948, 949, 950, 951, 952, 953, 954, 955, 956, 957, 958, 959, 960, 961, 962, 963, 964, 965, 966, 967, 968, 969, 970, 971, 972, 973, 974, 975, 976, 977, 978, 979, 980, 981, 982, 983, 984, 985, 986, 987, 988, 989, 990, 991, 992, 993, 994, 995, 996, 997, 998, 999, 1000, 1001, 1002, 1003, 1004, 1005, 1006, 1007, 1008, 1009, 1010, 1011, 1012, 1013, 1014, 1015, 1016, 1017, 1018, 1019, 1020, 1021, 1022, 1023, 1024, 1025, 1026, 1027, 1028, 1029, 1030, 1031, 1032, 1033, 1034, 1035, 1036, 1037, 1038, 1039, 1040, 1041, 1042, 1043, 1044, 1045, 1046, 1047, 1048, 1049, 1050, 1051, 1052, 1053, 1054, 1055, 1056, 1057, 1058, 1059, 1060, 1061, 1062, 1063, 1064, 1065, 1066, 1067, 1068, 1069, 1070, 1071, 1072, 1073, 1074, 1075, 1076, 1077, 1078, 1079, 1080, 1081, 1082, 1083, 1084, 1085, 1086, 1087, 1088, 1089, 1090, 1091, 1092, 1093, 1094, 1095, 1096, 1097, 1098, 1099, 1100, 1101, 1102, 1103, 1104, 1105, 1106, 1107, 1108, 1109, 1110, 1111, 1112, 1113, 1114, 1115, 1116, 1117, 1118, 1119, 1120, 1121, 1122, 1123, 1124, 1125, 1126, 1127, 1128, 1129, 1130, 1131, 1132, 1133, 1134, 1135, 1136, 1137, 1138, 1139, 1140, 1141, 1142, 1143, 1144, 1145, 1146, 1147, 1148, 1149, 1150, 1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160, 1161, 1162, 1163, 1164, 1165, 1166, 1167, 1168, 1169, 1170, 1171, 1172, 1173, 1174, 1175, 1176, 1177, 1178, 1179, 1180, 1181, 1182, 1183, 1184, 1185, 1186, 1187, 1188, 1189, 1190, 1191, 1192, 1193, 1194, 1195, 1196, 1197, 1198, 1199, 1200, 1201, 1202, 1203, 1204, 1205, 1206, 1207, 1208, 1209, 1210, 1211, 1212, 1213, 1214, 1215, 1216, 1217, 1218, 1219, 1220, 1221, 1222, 1223, 1224, 1225, 1226, 1227, 1228, 1229, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236, 1237, 1238, 1239, 1240, 1241, 1242, 1243, 1244, 1245, 1246, 1247, 1248, 1249, 1250, 1251, 1252, 1253, 1254, 1255, 1256, 1257, 1258, 1259, 1260, 1261, 1262, 1263, 1264, 1265, 1266, 1267, 1268, 1269, 1270, 1271, 1272, 1273, 1274, 1275, 1276, 1277, 1278, 1279, 1280, 1281, 1282, 1283, 1284, 1285, 1286, 1287, 1288, 1289, 1290, 1291, 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1297, 1298, 1299, 1300, 1301, 1302, 1303, 1304, 1305, 1306, 1307, 1308, 1309, 1310, 1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1317, 1318, 1319, 1320, 1321, 1322, 1323, 1324, 1325, 1326, 1327, 1328, 1329, 1330, 1331, 1332, 1333, 1334, 1335, 1336, 1337, 1338, 1339, 1340, 1341, 1342, 1343, 1344, 1345, 1346, 1347, 1348, 1349, 1350, 1351, 1352, 1353, 1354, 1355, 1356, 1357, 1358, 1359, 1360, 1361, 1362, 1363, 1364, 1365, 1366, 1367, 1368, 1369, 1370, 1371, 1372, 1373, 1374, 1375, 1376, 1377, 1378, 1379, 1380, 1381, 1382, 1383, 1384, 1385, 1386, 1387, 1388, 1389, 1390, 1391, 1392, 1393, 1394, 1395, 1396, 1397, 1398, 1399, 1400, 1401, 1402, 1403, 1404, 1405, 1406, 1407, 1408, 1409, 1410, 1411, 1412, 1413, 1414, 1415, 1416, 1417, 1418, 1419, 1420, 1421, 1422, 1423, 1424, 1425, 1426, 1427, 1428, 1429, 1430, 1431, 1432, 1433, 1434, 1435, 1436, 1437, 1438, 1439, 1440, 1441, 1442, 1443, 1444, 1445, 1446, 1447, 1448, 1449, 1450, 1451, 1452, 1453, 1454, 1455, 1456, 1457, 1458, 1459, 1460, 1461, 1462, 1463, 1464, 1465, 1466, 1467, 1468, 1469, 1470, 1471, 1472, 1473, 1474, 1475, 1476, 1477, 1478, 1479, 1480, 1481, 1482, 1483, 1484, 1485, 1486, 1487, 1488, 1489, 1490, 1491, 1492, 1493, 1494, 1495, 1496, 1497, 1498, 1499, 1500, 1501, 1502, 1503, 1504, 1505, 1506, 1507, 1508, 1509, 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1515, 1516, 1517, 1518, 1519, 1520, 1521, 1522, 1523, 1524, 1525, 1526, 1527, 1528, 1529, 1530, 1531, 1532, 1533, 1534, 1535, 1536, 1537, 1538, 1539, 1540, 1541, 1542, 1543, 1544, 1545, 1546, 1547, 1548, 1549, 1550, 1551, 1552, 1553, 1554, 1555, 1556, 1557, 1558, 1559, 1560, 1561, 1562, 1563, 1564, 1565, 1566, 1567, 1568, 1569, 1570, 1571, 1572, 1573, 1574, 1575, 1576, 1577, 1578, 1579, 1580, 1581, 1582, 1583, 1584, 1585, 1586, 1587, 1588, 1589, 1590, 1591, 1592, 1593, 1594, 1595, 1596, 1597, 1598, 1599, 1600, 1601, 1602, 1603, 1604, 1605, 1606, 1607, 1608, 1609, 1610, 1611, 1612, 1613, 1614, 1615, 1616, 1617, 1618, 1619, 1620, 1621, 1622, 1623, 1624, 1625, 1626, 1627, 1628, 1629, 1630, 1631, 1632, 1633, 1634, 1635, 1636, 1637, 1638, 1639, 1640, 1641, 1642, 1643, 1644, 1645, 1646, 1647, 1648, 1649, 1650, 1651, 1652, 1653, 1654, 1655, 1656, 1657, 1658, 1659, 1660, 1661, 1662, 1663, 1664, 1665, 1666, 1667, 1668, 1669, 1670, 1671, 1672, 1673, 1674, 1675, 1676, 1677, 1678, 1679, 1680, 1681, 1682, 1683, 1684, 1685, 1686, 1687, 1688, 1689, 1690, 1691, 1692, 1693, 1694, 1695, 1696, 1697, 1698, 1699, 1700, 1701, 1702, 1703, 1704, 1705, 1706, 1707, 1708, 1709, 1710, 1711, 1712, 1713, 1714, 1715, 1716, 1717, 1718, 1719, 1720, 1721, 1722, 1723, 1724, 1725, 1726, 1727, 1728, 1729, 1730, 1731, 1732, 1733, 1734, 1735, 1736, 1737, 1738, 1739, 1740, 1741, 1742, 1743, 1744, 1745, 1746, 1747, 1748, 1749, 1750, 1751, 1752, 1753, 1754, 1755, 1756, 1757, 1758, 1759, 1760, 1761, 1762, 1763, 1764, 1765, 1766, 1767, 1768, 1769, 1770, 1771, 1772, 1773, 1774, 1775, 1776, 1777, 1778, 1779, 1780, 1781, 1782, 1783, 1784, 1785, 1786, 1787, 1788, 1789, 1790, 1791, 1792, 1793, 1794, 1795, 1796, 1797, 1798, 1799, 1800, 1801, 1802, 1803, 1804, 1805, 1806, 1807, 1808, 1809, 1810, 1811, 1812, 1813, 1814, 1815, 1816, 1817, 1818, 1819, 1820, 1821, 1822, 1823, 1824, 1825, 1826, 1827, 1828, 1829, 1830, 1831, 1832, 1833, 1834, 1835, 1836, 1837, 1838, 1839, 1840, 1841, 1842, 1843, 1844, 1845, 1846, 1847, 1848, 1849, 1850, 1851, 1852, 1853, 1854, 1855, 1856, 1857, 1858, 1859, 1860, 1861, 1862, 1863, 1864, 1865, 1866, 1867, 1868, 1869, 1870, 1871, 1872, 1873, 1874, 1875, 1876, 1877, 1878, 1879, 1880, 1881, 1882, 1883, 1884, 1885, 1886, 1887

Polecamy

Poszukując najlepszego prawnika na dolnym śląsku pamiętajmy że tylko prawnik Wrocław oferuje najtańsze usługi prawnicze w tej części kraju. Planujesz remont? Poszukujesz projektanta domu? Najlepsi fachowcy pomogą Ci w każdej pracy budowlanej – kwiaty na telefon Wrocław – najtaniej zakupisz w kwiaciarni Margarita we Wrocławiu przy ul. Orląt Lwowskich. Kiedy zdaży Ci się stłuczka lub kiedy Twój samochód odmówi Ci posłuszeństwa - znajdź najlepszą firmę holowniczą dzięki serwisowi o tematyce "pomoc drogowa". Polecamy równierz.
Wszelkie prawa zastrzeżone, © ZnanyPrawnik 2024
Dodaj do ulubionych Mapa strony Polityka prywatności Regulamin Reklama Współpraca Kontakt