ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI1)
z dnia 1 lutego 2007 r.
w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału siewnego2)
(Dz. U. z dnia 21 lutego 2007 r.)
Na podstawie art. 48 ust. 8 i art. 53 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie (Dz. U. Nr 137, poz. 1299, z późn. zm.3)) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego roślin rolniczych, warzywnych, sadowniczych i winorośli, z uwzględnieniem w szczególności:
a) liczby i terminów dokonywanych ocen stanu plantacji w odniesieniu do poszczególnych grup roślin i gatunków,
b) izolacji przestrzennej od innych upraw, czystości gatunkowej i odmianowej, wieku roślin sadowniczych, zdrowotności oraz zmianowania roślin,
c) sposobu oznaczania plantacji nasiennych;
2) szczegółowe wymagania dotyczące jakości materiału siewnego roślin rolniczych, warzywnych i sadowniczych oraz materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych, ozdobnych i winorośli;
3) dopuszczalną wielkość partii materiału siewnego w obrocie;
4) liczbę rozmnożeń dla poszczególnych grup roślin materiału siewnego, uwzględniając opis kategorii i stopni kwalifikacji;
5) wykaz gatunków roślin rolniczych, których materiał siewny może być uznany za materiał siewny kategorii handlowy.
§ 2. Wytwarzany materiał siewny powinien być wolny od:
1) organizmów kwarantannowych;
2) organizmów niekwarantannowych, które mogą mieć wpływ na jakość lub ocenę wytwarzanego materiału siewnego.
§ 3. 1. Plantacje, na których jest wytwarzany materiał siewny, zwane dalej "plantacjami nasiennymi", powinny stanowić zwarty obszar uprawny.
2. Plantacje nasienne powinny być wolne od:
1) organizmów kwarantannowych;
2) obcych gatunków roślin uprawnych;
3) innych odmian tego samego gatunku;
4) chwastów, w szczególności takich gatunków, których nasiona są trudne do oddzielenia od nasion odmiany uprawianej;
5) chorób i szkodników mających wpływ na wytwarzanie i jakość materiału siewnego.
§ 4. 1. Plantacje nasienne powinny być zakładane z zachowaniem:
1) izolacji przestrzennej, która ma na celu oddzielenie plantacji nasiennej od źródeł obcego pyłku lub chorób i szkodników pochodzących ze zbiorowisk roślin uprawnych oraz dziko rosnących, mogących stanowić źródło obcego pyłku;
2) szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania materiału siewnego poszczególnych gatunków roślin uprawnych.
2. Jeżeli nie zostanie zachowana izolacja przestrzenna między plantacją, na której jest wytwarzany materiał siewny wyższego stopnia kwalifikacji, a plantacją, na której jest wytwarzany materiał siewny niższego stopnia kwalifikacji, materiał siewny pochodzący z plantacji, na której jest wytwarzany materiał siewny wyższego stopnia kwalifikacji, może być uznany za materiał siewny niższego stopnia kwalifikacji wytwarzany na sąsiadującej plantacji nasiennej.
3. Nie jest wymagane dla plantacji nasiennej zachowanie izolacji przestrzennej od materiałów hodowlanych, w szczególności szkółek hodowli zachowawczej tej samej odmiany.
4. Izolacja przestrzenna może być zmniejszona do 1/2 wymaganej odległości, jeżeli plantacja jest oddzielona od źródeł, o których mowa w ust. 1 pkt 1, lasem, wzgórzami lub wysokimi budynkami.
5. Plantacje nasienne gatunków roślin uprawnych tworzących zwarty łan, w szczególności rzepaku, facelii błękitnej lub buraka, powinny być zakładane w sposób, który umożliwi przeprowadzenie oceny polowej, z zachowaniem:
1) ścieżek technologicznych, w odstępach co 10-20 m - dla rzepaku, facelii błękitnej i buraka uprawianego metodą bezwysadkową albo
2) prostokątnych zagonów o powierzchni nie większej niż 100 m2 - dla buraka w drugim roku uprawy metodą tradycyjną.
§ 5. Przedplonem plantacji nasiennej, który stanowi każda uprawa poprzedzająca założenie plantacji nasiennej, nie mogą być rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku.
§ 6. 1. Plantacje nasienne powinny być oznakowane za pomocą tablicy, o wymiarach nie mniejszych niż 210 mm x 297 mm (format A4), zawierającej w szczególności następujące informacje:
1) nazwę gatunku;
2) nazwę wytwarzanej odmiany;
3) stopień kwalifikacji wysianego materiału siewnego;
4) powierzchnię plantacji;
5) imię i nazwisko albo nazwę:
a) hodowcy albo
b) osoby upoważnionej przez hodowcę.
2. Materiał szkółkarski zaopatruje się w etykiety z podaniem nazwy odmiany dla każdego rzędu ocenianej plantacji nasiennej.
§ 7. 1. Wytwarzany materiał siewny roślin zbożowych lub roślin pastewnych uznaje się za spełniający specjalne warunki dotyczące zawartości nasion Avena fatua (owsa głuchego), jeżeli:
1) stwierdzono podczas urzędowej oceny polowej, że plantacja nasienna jest wolna od roślin Avena fatua (owsa głuchego);
2) nie stwierdzono obecności nasion Avena fatua (owsa głuchego) w urzędowej próbie materiału siewnego, pochodzącego z tej plantacji, o masie nie mniejszej niż:
a) 1 kg - dla roślin zbożowych,
b) 0,1 kg - dla roślin pastewnych, których nasiona są mniejsze od ziarniaków pszenicy.
2. Materiał siewny może być również uznany za spełniający specjalne warunki dotyczące zawartości nasion Avena fatua (owsa głuchego), jeżeli w urzędowym laboratorium nie stwierdzono obecności nasion Avena fatua (owsa głuchego) w pobranej z ocenianej partii materiału siewnego urzędowej próbie o masie nie mniejszej niż:
1) 3 kg - dla roślin zbożowych;
2) dla roślin pastewnych, których nasiona są:
a) równe lub większe od ziarniaków pszenicy - 0,5 kg,
b) mniejsze od ziarniaków pszenicy - 0,3 kg.
3. Spełnianie specjalnych warunków dotyczących zawartości nasion Avena fatua (owsa głuchego) przez partię materiału siewnego roślin zbożowych lub roślin pastewnych jest potwierdzane zaświadczeniem wydawanym na wniosek przez urzędowe laboratorium.
§ 8. Wielkość partii materiału siewnego mieszanki w obrocie jest sumą masy poszczególnych składników mieszanki deklarowanych przez wytwarzającego daną mieszankę.
§ 9. Opis kategorii i stopni kwalifikacji materiału siewnego dla poszczególnych grup roślin jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
§ 10. Szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego roślin rolniczych, z wyłączeniem sadzeniaków ziemniaka, dla poszczególnych gatunków lub grup roślin są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
§ 11. Szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego (sadzeniaków) ziemniaka są określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
§ 12. Szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego roślin warzywnych są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
§ 13. Dopuszczalna wielkość partii w obrocie oraz szczegółowe wymagania jakościowe dla materiału siewnego roślin rolniczych są określone w załączniku nr 5 do rozporządzenia.
§ 14. Dopuszczalna wielkość partii w obrocie oraz szczegółowe wymagania jakościowe dla materiału siewnego roślin warzywnych są określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
§ 15. Szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych są określone w załączniku nr 7 do rozporządzenia.
§ 16. Szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin ozdobnych są określone w załączniku nr 8 do rozporządzenia.
§ 17. Szczegółowe wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych i winorośli są określone w załączniku nr 9 do rozporządzenia.
§ 18. Wykaz gatunków roślin rolniczych, których materiał siewny może być uznany za materiał siewny kategorii handlowy, jest określony w załączniku nr 10 do rozporządzenia.
§ 19. Przepisu § 4 ust. 5 nie stosuje się do plantacji nasiennych gatunków roślin uprawnych tworzących zwarty łan założonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia.
§ 20. Traci moc rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 marca 2004 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania oraz jakości materiału siewnego (Dz. U. Nr 59, poz. 565 i Nr 198, poz. 2044, z 2005 r. Nr 41, poz. 388 oraz z 2006 r. Nr 121, poz. 840).
§ 21. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
______
1) Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi kieruje działem administracji rządowej - rolnictwo, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Dz. U. Nr 131, poz. 915).
2) Przepisy niniejszego rozporządzenia wdrażają następujące przepisy Unii Europejskiej:
- dyrektywę Rady 2002/54/WE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym buraka (Dz. Urz. WE L 193 z 20.07.2002, str. 12, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 36, str. 292, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 66/401/EWG z dnia 14 czerwca 1966 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym roślin pastewnych (Dz. Urz. WE L 125 z 11.07.1966, str. 2298, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 1, str. 55, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 66/402/EWG z dnia 14 czerwca 1966 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym roślin zbożowych (Dz. Urz. WE L 125 z 11.07.1966, str. 2309, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 1, str. 66, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 2002/56/WE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie obrotu sadzeniakami ziemniaka (Dz. Urz. WE L 193 z 20.07.2002, str. 60, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 36, str. 340, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 2002/68/WE z dnia 19 lipca 2002 r. zmieniającą dyrektywę 2002/57/WE w sprawie obrotu materiałem siewnym roślin oleistych i włóknistych (Dz. Urz. WE L 193 z 20.07.2002, str. 32, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 36, str. 354, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 2002/55/WE z dnia 13 czerwca 2002 r. w sprawie obrotu materiałem siewnym warzyw (Dz. Urz. WE L 193 z 20.07.2002, str. 33, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 36, str. 313, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 68/193/EWG z dnia 9 kwietnia 1968 r. zmienioną dyrektywą 2002/11/WE w sprawie wprowadzania do obrotu materiału do wegetatywnego rozmnażania winorośli (Dz. Urz. WE L 93 z 17.04.1968, str. 15, z późn. zm; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 1, str. 123, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 98/56/WE z dnia 20 lipca 1998 r. w sprawie obrotu materiałem rozmnożeniowym roślin ozdobnych (Dz. Urz. WE L 226 z 13.08.1998, str. 16, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 23, str. 363, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 92/33/EWG z dnia 28 kwietnia 1992 r. w sprawie obrotu materiałem rozmnożeniowym oraz nasadzeniowym warzyw innym niż nasiona (Dz. Urz. WE L 157 z 10.06.1992, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 12, str. 275, z późn. zm.),
- dyrektywę Rady 92/34/EWG z dnia 28 kwietnia 1992 r. w sprawie obrotu materiałem rozmnożeniowym roślin owocowych oraz roślinami owocowymi przeznaczonymi do produkcji owoców (Dz. Urz. WE L 157 z 10.06.1992, str. 10, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 12, str. 284, z późn. zm.),
- dyrektywę Komisji 74/268/EWG z dnia 2 maja 1974 r. ustanawiającą specjalne warunki dotyczące obecności Avena fatua w roślinach pastewnych i materiale siewnym roślin zbożowych (Dz. Urz. WE L 141 z 24.05.1974, str.19; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 3, t. 2, str. 45),
- dyrektywę Komisji 2006/47/WE z dnia 23 maja 2006 r. ustanawiającą specjalne warunki dotyczące obecności Avena fatua w materiale siewnym roślin zbożowych (Dz. Urz. UE L 136 z 24.05.2006, str. 18),
- dyrektywę Komisji 2006/55/WE z dnia 12 czerwca 2006 r. zmieniającą załącznik III do dyrektywy Rady 66/402/EWG w odniesieniu do maksymalnej wagi partii materiału siewnego zbóż (Dz. Urz. UE L 159 z 13.06.2006, str. 13).
3) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959, Nr 173, poz. 1808 i Nr 273, poz. 2703, z 2005 r. Nr 175, poz. 1462 oraz z 2006 r. Nr 92, poz. 639 i Nr 126, poz. 877.
ZAŁĄCZNIKI
ZAŁĄCZNIK Nr 1
OPIS KATEGORII I STOPNI KWALIFIKACJI MATERIAŁU SIEWNEGO DLA POSZCZEGÓLNYCH GRUP ROŚLIN
Tabela 1. Kategorie i stopnie kwalifikacji materiału siewnego roślin rolniczych i warzywnych, z wyłączeniem sadzeniaków ziemniaka
Kategoria | Stopień kwalifikacji |
| Nazwa | Symbol | Opis |
| Przedbazowy1) | PB/III | Materiał siewny, który: 1) został uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dotyczące wytwarzania i jakości określone dla kategorii elitarny; 2) stanowi trzecie pokolenie poprzedzające materiał siewny kategorii kwalifikowany i został wytworzony przez hodowcę z materiału hodowcy; 3) może być przeznaczony: a) do wytwarzania materiału siewnego kategorii elitarny, w stopniu przedbazowy drugiego pokolenia (PB/II), poprzedzającego materiał siewny kategorii kwalifikowany albo b) do wytwarzania materiału siewnego kategorii elitarny w stopniu bazowy (B), albo c) przez hodowcę do wytwarzania materiału siewnego kategorii kwalifikowany. |
Elitarny | | PB/II | Materiał siewny, który: 1) został uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dotyczące wytwarzania i jakości określone dla kategorii elitarny; 2) stanowi drugie pokolenie poprzedzające materiał siewny kategorii kwalifikowany i został wytworzony z materiału siewnego uznanego po urzędowej ocenie w stopniu PB/III albo został wytworzony przez hodowcę z materiału hodowcy; 3) może być przeznaczony do wytwarzania materiału siewnego kategorii elitarny w stopniu bazowy (B) albo 4) może być przeznaczony przez hodowcę do wytwarzania materiału siewnego kategorii kwalifikowany. |
| Bazowy | B | Materiał siewny, który: 1) został uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dotyczące wytwarzania i jakości określone dla kategorii elitarny; 2) został wytworzony z materiału siewnego uznanego po urzędowej ocenie w stopniu przedbazowy (PB/III albo PB/II) albo 3) został wytworzony przez hodowcę z materiału hodowcy, albo 4) w przypadku odmiany miejscowej wpisanej do krajowego rejestru został wytworzony przez zachowującego odmianę, zgodnie z działaniami zapewniającymi zachowanie właściwych cech tej odmiany; 5) w przypadku odmian innych niż mieszańcowe może być przeznaczony do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany; 6) w przypadku odmiany mieszańcowej może być przeznaczony do produkcji materiału siewnego tej odmiany jako jej składnik rodzicielski, którym w szczególności mogą być: a) linie wsobne - składniki mieszańca prostego, b) mieszaniec prosty - składnik mieszańca podwójnego, c) linia wsobna oraz mieszaniec prosty - składniki mieszańca trójliniowego, d) linia wsobna oraz odmiana ustalona lub mieszaniec prosty - składniki mieszańca top-cross, e) mieszaniec męskosterylny - składnik mateczny mieszańca, f) odmiany obcopylne - składniki mieszańca międzyodmianowego, g) inne formy składników rodzicielskich, z których wytwarzany jest materiał siewny odmian mieszańcowych. |
| Pierwszego rozmnożenia | C/1 | Materiał siewny, który: 1) został uznany w urzędowej ocenie lub w ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału siewnego kategorii kwalifikowany pierwszego rozmnożenia (C/1); 2) został wytworzony z materiału siewnego kategorii elitarny stopnia bazowy (B) albo 3) został wytworzony przez hodowcę z materiału siewnego kategorii elitarny, stopnia przedbazowy (PB/III albo PB/II), albo 4) został wytworzony poprzez bezpośrednie krzyżowanie składników rodzicielskich odmiany mieszańcowej i jest przeznaczony na cele inne niż produkcja materiału siewnego; 5) może być przeznaczony do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany drugiego rozmnożenia (C/2). |
Kwalifikowany | Drugiego rozmnożenia | C/2 | Materiał siewny, który: 1) został uznany w urzędowej ocenie lub w ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału siewnego kategorii kwalifikowany drugiego rozmnożenia (C/2); 2) został wytworzony z materiału siewnego kategorii kwalifikowany pierwszego rozmnożenia (C/1) oraz 3) jest przeznaczony na cele inne niż produkcja materiału siewnego albo 4) dla określonych gatunków jest przeznaczony do produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany trzeciego rozmnożenia (C/3). |
| Trzeciego rozmnożenia | C/3 | Materiał siewny, który: 1) został uznany w urzędowej ocenie lub w ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału siewnego kategorii kwalifikowany trzeciego rozmnożenia (C/3); 2) został wytworzony z materiału siewnego kategorii kwalifikowany drugiego rozmnożenia (C/2) i jest przeznaczony wyłącznie na cele inne niż produkcja materiału siewnego. |
Standard | ST | Materiał siewny roślin warzywnych odmian własnych hodowcy, który: 1) został wytworzony oraz oceniony przez hodowcę i na jego odpowiedzialność zgodnie z działaniami zapewniającymi zachowanie właściwych cech odmiany; 2) spełnia wymagania dla materiału siewnego kategorii standard; 3) może być wytworzony z: a) materiału hodowcy albo b) materiału siewnego uznanego w urzędowej ocenie w kategorii elitarny albo kategorii kwalifikowany. |
Handlowy | H | Materiał siewny określonych gatunków roślin rolniczych, którego: tożsamość gatunkowa oraz spełnienie wymagań jakościowych dla materiału siewnego kategorii handlowy zostały uznane w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem. |
Tabela 2. Kategorie i stopnie kwalifikacji materiału siewnego (sadzeniaków) ziemniaka
Kategoria | Stopień kwalifikacji |
| Nazwa | Symbol | Klasa | Opis |
| Przedbazowy | PB/M | | Materiał siewny ziemniaka uzyskany w technologii mikrorozmnażania (minibulwy), który: 1) został wytworzony w celu wprowadzenia do obrotu; 2) został uznany po urzędowej ocenie jako spełniający wymagania w zakresie jakości i zdrowotności określone dla kategorii elitarny stopnia PB/M; 3) jest przeznaczony do wytwarzania materiału siewnego (sadzeniaków) ziemniaka kategorii elitarny w stopniu PB/III. |
| | PB/III | | Sadzeniaki ziemniaka, które: 1) zostały uznane w urzędowej ocenie jako spełniające wymagania dotyczące wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii elitarne w stopniu PB/III; 2) stanowią trzecie pokolenie poprzedzające sadzeniaki kategorii kwalifikowane i zostały wytworzone przez hodowcę z materiału hodowcy zgodnie z działaniami zapewniającymi określone warunki zdrowotności; 3) są przeznaczone do wytwarzania sadzeniaków kategorii elitarne niższych stopni (PB/II lub B) albo 4) są przeznaczone przez hodowcę do wytwarzania sadzeniaków kategorii kwalifikowane. |
Elitarne | | PB/II | | Sadzeniaki ziemniaka, które: 1) zostały uznane w urzędowej ocenie jako spełniające wymagania dotyczące wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii elitarne stopnia PB/II; 2) stanowią drugie pokolenie poprzedzające sadzeniaki kategorii kwalifikowane i zostały wytworzone z sadzeniaków kategorii elitarne stopnia PB/III albo przez hodowcę z materiału hodowcy zgodnie z działaniami zapewniającymi określone warunki zdrowotności; 3) są przeznaczone do wytwarzania sadzeniaków kategorii elitarne stopnia B albo 4) są przeznaczone przez hodowcę do wytwarzania sadzeniaków kategorii kwalifikowane. |
| Bazowy | B | | Sadzeniaki ziemniaka, które: 1) stanowią pierwsze rozmnożenie poprzedzające sadzeniaki kategorii kwalifikowane i zostały wytworzone z sadzeniaków kategorii elitarne stopnia PB/II lub PB/III albo przez hodowcę z materiału hodowcy zgodnie z działaniami zapewniającymi określone warunki zdrowotności; 2) zostały uznane w urzędowej ocenie jako spełniające wymagania w zakresie wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii elitarne stopnia bazowy klas, które: |
| | | B/I | a) są przeznaczone do wytwarzania sadzeniaków kategorii kwalifikowane albo sadzeniaków klasy B/II, b) spełniają wymagania w zakresie wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii elitarne stopnia bazowy klasy B/I, |
| | | B/II | c) zostały wytworzone z sadzeniaków bazowych klasy B/I albo z sadzeniaków kategorii elitarne stopnia PB/II lub PB/III, d) spełniają wymagania w zakresie wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii elitarne stopnia bazowy klasy B/II. |
| | C | | Sadzeniaki ziemniaka, które: 1) zostały wytworzone bezpośrednio z sadzeniaków kategorii elitarne stopnia bazowy (B) albo przez hodowcę z sadzeniaków uznanych w urzędowej ocenie w kategorii elitarne w stopniu PB/III lub PB/II; 2) zostały uznane w urzędowej ocenie jako spełniające wymagania w zakresie wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii kwalifikowane klas, które: |
Kwalifikowane | | | C/A | a) są przeznaczone do celów innych niż produkcja sadzeniaków albo w obrębie stopnia do wytworzenia sadzeniaków kategorii kwalifikowane klasy C/B, b) spełniają wymagania w zakresie wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii kwalifikowane klasy C/A, |
| | | C/B | c) zostały uznane w urzędowej ocenie jako spełniające wymagania w zakresie wytwarzania, jakości i zdrowotności, określone dla kategorii kwalifikowane klasy C/B, d) są przeznaczone wyłącznie na cele inne niż produkcja sadzeniaków ziemniaka. |
Tabela 3. Kategorie i stopnie kwalifikacji materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych
| Stopnie kwalifikacji |
Kategoria | nazwa stopnia i symbol | |
| rośliny sadownicze (w tym winorośl) | agrest, malina, porzeczka, truskawka | opis |
| przedbazowy (PB) | superelita (SE) | Materiał rozmnożeniowy, który: 1) został wytworzony zgodnie z działaniami zapewniającymi zachowanie właściwych cech tej odmiany oraz ochrony przed porażeniem chorobami i szkodnikami w warunkach kontrolowanych; 2) jest przeznaczony do produkcji materiału bazowego; 3) został uznany po urzędowej ocenie za spełniający wymagania szczegółowe. |
Elitarny | bazowy (B) | elita 1 (E1) | Materiał rozmnożeniowy, który: 1) został wytworzony zgodnie z działaniami zapewniającymi zachowanie właściwych cech tej odmiany oraz ochrony przed porażeniem chorobami i szkodnikami; |
| | elita 2 (E2) | 2) jest przeznaczony do produkcji materiału kategorii kwalifikowany; w przypadku agrestu, maliny, porzeczek i truskawki jest to rozmnożenie dwukrotne; 3) został uznany po urzędowej ocenie za spełniający wymagania szczegółowe. |
Kwalifikowany (C) | oryginał (O) | Materiał rozmnożeniowy, w szczególności zrazy, podkładki, nasiona, sadzonki oraz materiał nasadzeniowy, który: 1) został wytworzony z materiału kategorii elitarny; 2) jest przeznaczony do rozmnażania lub do nasadzeń owocujących; 3) został uznany po urzędowej ocenie za spełniający wymagania szczegółowe. |
Objaśnienia
1) Materiał siewny roślin rolniczych w stopniu przedbazowy trzeciego rozmnożenia poprzedzającego materiał siewny kategorii kwalifikowany (PB/III) nie dotyczy gatunków o dużym współczynniku rozmnożenia należących do grup roślin:
a) zbożowych - gatunki z rodzaju Phalaris spp.,
b) pastewnych - gatunki: esparceta siewna, komonica zwyczajna, lucerna chmielowa, lucerna mieszańcowa, lucerna siewna; wszystkie gatunki traw oraz brukiew, facelia błękitna, kapusta pastewna i rzodkiew oleista,
c) oleistych i włóknistych - wszystkie gatunki,
d) burak cukrowy i pastewny,
e) warzywnych - wszystkie gatunki, z wyjątkiem bobu, fasoli zwykłej, fasoli wielokwiatowej oraz grochu łuskowego i cukrowego.
W przypadku gdy we wnioskach, w protokołach, świadectwach i informacjach dotyczących materiału siewnego przy symbolu stopnia nie będzie po ukośniku oznaczenia kolejności rozmnożenia lub w przypadku ziemniaka - klasy, przyjmuje się zawsze stopień najniższy określony dla gatunku (odpowiednio: PB/II, C/2 lub, jeśli dotyczy, C/3), a w przypadku sadzeniaków ziemniaka najniższą klasę w obrębie stopnia (odpowiednio: B/II lub C/B).
ZAŁĄCZNIK Nr 2
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYTWARZANIA MATERIAŁU SIEWNEGO ROŚLIN ROLNICZYCH, Z WYŁĄCZENIEM ZIEMNIAKA, DLA POSZCZEGÓLNYCH GATUNKÓW LUB GRUP ROŚLIN
I. Wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego roślin zbożowych
1. Gatunki roślin zbożowych i najniższy obowiązujący stopień kwalifikacji:
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Jęczmień | Hordeum vulgare L. | C/2 |
2 | Kukurydza2) | Zea mays L. | C/2 |
3 | Mozga kanaryjska (kanar) | Phalaris canariensis L. | C/2 |
4 | Owies | Avena sativa L. | C/2 |
5 | Pszenica orkisz | Triticum spelta L. | C/2 |
6 | Pszenica twarda | Triticum durum Desf. | C/2 |
7 | Pszenica zwyczajna | Triticum aestivum L. emend. Fiori et Paol. | C/2 |
8 | Pszenżyto | x Triticosecale Wittm. | C/2 |
9 | Żyto | Secale cereale L. | C/1 |
Objaśnienia
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2) Z wyłączeniem kukurydzy cukrowej (Zea mays var. saccharata Koke) i kukurydzy pękającej (Zea mays convar. microsperma Koem.).
2. Odmiany mieszańcowe:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Termin dokonania oceny |
dwie oceny stanu plantacji dla plantacji nasiennych: |
- odmian ustalonych: wszystkich gatunków pszenic, pszenżyta, jęczmienia, żyta, owsa, mozgi kanaryjskiej i kukurydzy, |
- składników rodzicielskich odmian mieszańcowych żyta, pszenic, samopylnego pszenżyta, jęczmienia i owsa, |
- odmian mieszańcowych z wyłączeniem kukurydzy |
pierwsza | w okresie poprzedzającym kwitnienie lub przed użyciem chemicznych czynników krzyżowania |
druga | w okresie dojrzewania nasion |
nie mniej niż trzy, a w przypadku wytwarzania składników rodzicielskich odmian mieszańcowych - cztery oceny stanu plantacji dla plantacji: |
- odmian mieszańcowych kukurydzy oraz ich składników rodzicielskich |
pierwsza | w okresie poprzedzającym kwitnienie |
druga | w okresie kwitnienia składnika Rm, gdy 5 % roślin ma znamiona podatne do przyjęcia pyłku |
trzecia | w okresie pełni kwitnienia do końca kwitnienia składników rodzicielskich |
czwarta | w okresie od końca kwitnienia do początku dojrzewania nasion |
4. Przedplon:
1) plantacje nasienne roślin zbożowych zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku poprzedzającym rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego gatunku lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku;
2) plantacje nasienne roślin zbożowych zakłada się na polu wolnym od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
5. Izolacja przestrzenna1):
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość w metrach nie mniejsza niż dla plantacji2) |
| | materiału elitarnego | materiału kwalifikowanego |
1 | Dla odmian ustalonych żyta, obcopylnych odmian pszenżyta oraz mozgi kanaryjskiej odległość od zasiewów innych odmian tego samego gatunku, a w przypadku pszenżyta od źródeł pyłku Triticum spp. i żyta | 300 | 250 |
2 | Dla odmian samopylnych pszenżyta odległość od innych zasiewów pszenżyta oraz Triticum spp. i żyta | 50 | 20 |
3 | Dla pszenic odległość od zasiewów pszenicy porażonej w silnym stopniu głownią pyłkową lub śniecią cuchnącą Dla owsa odległość od zasiewów owsa porażonych w silnym stopniu głownią pyłkową owsa Dla jęczmienia odległość od zasiewów jęczmienia porażonych w silnym stopniu głownią pyłkową lub głownią zwartą jęczmienia | 50 | 20 |
4 | Dla jęczmienia ozimego odległość od plantacji jęczmienia ozimego o innej rzędowości | 100 | 50 |
5 | Dla składników żeńskich odmian mieszańcowych pszenic, samopylnego pszenżyta, jęczmienia oraz owsa od wszystkich innych odmian tego samego gatunku, które nie są zapylaczem w wytwarzaniu odmiany mieszańcowej | 25 |
| Dla kukurydzy odległość plantacji, na której produkuje się nasiona: |
6 | 1) | składnika rodzicielskiego, od zasiewów innej odmiany lub formy kukurydzy niż ta, której pyłkiem mają być zapylone rośliny | 300 |
| 2) | odmian mieszańcowych, od zasiewów innej odmiany lub formy kukurydzy innej niż zapylacz danego mieszańca oraz odmian ustalonych | 200 |
| Dla żyta mieszańcowego odległość od plantacji innych odmian lub składników rodzicielskich, tego samego składnika rodzicielskiego, którego plantacja nie zachowuje minimalnych wymagań, innych gatunków, których pyłek może doprowadzić do zapłodnienia, na której produkuje się nasiona: |
7 | 1) | z zastosowaniem męskiej sterylności | 1.000 | 500 |
| 2) | bez zastosowania męskiej sterylności | 600 | 500 |
Objaśnienia
1) W przypadku pszenic, owsa i jęczmienia izolację przestrzenną może stanowić pas technologiczny o szerokości nie mniejszej niż 2 m, pod warunkiem że sąsiadująca plantacja tego samego gatunku nie jest porażona organizmami, o których mowa w lp. 3 tabeli.
2) W przypadku gatunków obcopylnych oraz wszystkich odmian pszenżyta, jeżeli nie jest zachowana izolacja przestrzenna pomiędzy plantacjami tej samej odmiany, lecz różnych stopni kwalifikacji, wszystkie plantacje należy uznać w stopniu nie wyższym niż plantacja, na której wytwarzany jest materiał siewny w najniższym stopniu, przy czym szkółki hodowlane tej samej odmiany założone w obrębie plantacji nasiennej na polu hodowcy nie stanowią źródła obcego pyłku.
6. Czystość odmianowa
Lp. | Gatunki | Minimalna czystość odmianowa w ocenie polowej dla |
| | materiału elitarnego | materiału kwalifikowanego |
| | | I rozmnożenia | II rozmnożenia |
Gatunki podlegające ocenie według norm procentowych (czystość określona w procentach) |
1 | Pszenice, jęczmień i owies | 99,9 | 99,7 | 99,0 |
2 | Samopylne odmiany pszenżyta | 99,7 | 99,0 | 98,0 |
3 | Każdy składnik odmian mieszańcowych owsa, jęczmienia i pszenic | 99,7 | 90,01) |
4 | Każdy składnik odmian mieszańcowych samopylnego pszenżyta | 99,0 | |
Gatunki podlegające ocenie według norm powierzchni (czystość określona w sztukach na jednostce kwalifikacyjnej) |
1 | Dla odmian ustalonych i mieszańcowych żyta, ustalonych, obcopylnych odmian pszenżyta, mozgi kanaryjskiej oraz odmian ustalonych kukurydzy | 1,0 | 1,0 |
| 1) Dla odmian mieszańcowych kukurydzy - liczba roślin, które są rozpoznawalne jako niebędące składnikiem rodzicielskim: |
| a) w produkcji każdego ze składników rodzicielskich (Ro, Rm) | 0,1 |
2 | b) w produkcji materiału siewnego odmian mieszańcowych - każdy składnik rodzicielski | 0,2 |
| 2) Gdy 5 % lub więcej roślin składnika matecznego ma znamiona zdolne do zapylenia, to procent roślin w obrębie tego składnika, który pylił lub pyli: |
| a) w każdej ocenie stanu plantacji | 1,0 |
| b) we wszystkich ocenach stanu plantacji łącznie | 2,0 |
Minimalna skuteczność krzyżowania odmian mieszańcowych pszenic, jęczmienia, owsa i pszenżyta powinna wynosić nie mniej niż 95,0 % |
Objaśnienie
1) Jest to czystość odmianowa odmian mieszańcowych pszenic, jęczmienia, owsa i samopylnego pszenżyta stwierdzona w następczej ocenie tożsamości.
7. Jednostki kwalifikacyjne
W ocenie polowej roślin zbożowych jednostką kwalifikacyjną jest powierzchnia:
1) dla metody oceny według norm powierzchni dla materiału kategorii:
a) elitarny - 30 m2,
b) kwalifikowany - 10 m2;
2) dla metody oceny według norm procentowych, dla wszystkich kategorii - 20 m2;
3) dla plantacji nasiennych kukurydzy - 100 kolejnych roślin w rzędzie.
8. Wymagania dodatkowe dla odmian mieszańcowych:
1) w następczej ocenie tożsamości składnika matecznego żyta mieszańcowego liczba roślin innego składnika nie może przekraczać - 6 sztuk na 1.000 roślin;
2) w produkcji materiału bazowego żyta mieszańcowego poziom sterylności składnika matecznego nie może być niższy niż - 98,0 %;
3) w materiale siewnym kategorii kwalifikowany, produkowanym jako mieszanina składników rodzicielskich, roślin składnika ojcowskiego nie uznaje się za zanieczyszczenie, jeżeli ich udział nie przekracza podanych przez hodowcę proporcji.
9. Czystość gatunkowa:
1) plantacje nasienne roślin zbożowych powinny być praktycznie wolne od gatunków innych niż uprawiany, szczególnie gatunków mogących stanowić źródło obcego pyłku;
2) występowanie innych gatunków roślin zbożowych na plantacjach nasiennych roślin zbożowych, na których produkowany jest materiał kategorii:
a) elitarny - nie więcej niż 0,2 rośliny na jednostce kwalifikacyjnej,
b) kwalifikowany - nie więcej niż 1 roślina na jednostce kwalifikacyjnej.
10. Zachwaszczenie:
1) plantacje nasienne roślin zbożowych powinny być praktycznie wolne od chwastów, w szczególności takich, których nasiona są trudne do usunięcia w procesie czyszczenia;
2) występowanie na plantacji chwastów w ilości powodującej ograniczenie wykształcenia nasion lub uniemożliwiającej przeprowadzenie oceny polowej może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji;
3) na plantacjach nasiennych roślin zbożowych na 1 ha mogą wystąpić rośliny owsa głuchego1) w liczbie:
Plantacja zgłoszona do produkcji nasion kategorii | Pszenica | Jęczmień | Owies | Żyto, pszenżyto |
elitarne | 7 | 7 | 0 | 7 |
kwalifikowane | 50 | 20 | 0 | 50 |
Objaśnienie
1) Dotyczy gatunków: Avena fatua, Avena sterilis, Avena ludoviciana łącznie.
11. Choroby i szkodniki:
1) występowanie na plantacji chorób i szkodników w ilości powodującej ograniczenie wykształcenia nasion lub uniemożliwiającej przeprowadzenie oceny polowej może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji;
2) z plantacji wszystkich gatunków roślin zbożowych nie usuwa się roślin porażonych głownią;
3) w okresie dużej wrażliwości ocenianej plantacji na porażenie głownią uprawy roślin zbożowych w promieniu 50 m nie powinny zawierać średnio więcej niż 3 rośliny wytwarzające zarodniki głowni na jednostce powierzchni równej 30 m2.
II. Wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego roślin pastewnych
1. Gatunki roślin pastewnych i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji:
1) rośliny strączkowe
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Bobik | Vicia faba L. (partim) | C/1 |
2 | Groch siewny | Pisum sativum L. (partim) | C/2 |
3 | Łubin biały | Lupinus albus L. | C/2 |
4 | Łubin wąskolistny | Lupinus angustifolius L. | C/2 |
5 | Łubin żółty | Lupinus luteus L. | C/2 |
6 | Wyka kosmata | Vicia villosa Roth | C/2 |
7 | Wyka siewna | Vicia sativa L. | C/2 |
2) rośliny motylkowate drobnonasienne
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Esparceta siewna | Onobrychis viciifolia Scop. | C/1 |
2 | Komonica zwyczajna | Lotus corniculatus L. | C/1 |
3 | Koniczyna biała | Trifolium repens L. | C/1 |
4 | Koniczyna łąkowa (koniczyna czerwona) | Trifolium pratense L. | C/1 |
5 | Koniczyna krwistoczerwona (inkarnatka) | Trifolium incarnatum L. | C/1 |
6 | Koniczyna perska | Trifolium resupinatum L. | C/1 |
7 | Koniczyna białoróżowa (koniczyna szwedzka) | Trifolium hybridum L. | C/1 |
8 | Lucerna chmielowa | Medicago lupulina L. | C/2 |
9 | Lucerna mieszańcowa | Medicago x varia T. Martyn | C/2 |
10 | Lucerna siewna | Medicago sativa L. | C/2 |
3) trawy
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Festulolium | Festuca spp. x Lolium spp. | C/1 |
2 | Kostrzewa czerwona | Festuca rubra L. | C/1 |
3 | Kostrzewa łąkowa | Festuca pratensis Huds. | C/1 |
4 | Kostrzewa owcza | Festuca ovina L. | C/1 |
5 | Kostrzewa trzcinowa | Festuca arundinacea Schreb. | C/1 |
6 | Kupkówka pospolita | Dactylis glomerata L. | C/1 |
7 | Mietlica biaława | Agrostis giganthea Roth | C/1 |
8 | Mietlica pospolita | Agrostis capillaris L. | C/1 |
9 | Mietlica psia | Agrostis canina L. | C/1 |
10 | Mietlica rozłogowa | Agrostis stolonifera L. | C/1 |
11 | Rajgras wyniosły (rajgras francuski) | Arrhenatherum elatius (L.) Beauv. | C/1 |
12 | Stokłosa uniolowata | Bromus catharticus Vahl. | C/1 |
13 | Tymotka kolankowata | Phleum bertolonii D.C. | C/1 |
14 | Tymotka łąkowa | Phleum pratense L. | C/1 |
15 | Wiechlina zwyczajna | Poa trivalis L. | C/1 |
16 | Wiechlina błotna | Poa palustris L. | C/1 |
17 | Wiechlina gajowa | Poa nemoralis L. | C/1 |
18 | Wiechlina łąkowa | Poa pratensis L. | C/1 |
19 | Wyczyniec łąkowy | Alopecurus pratensis L. | C/1 |
20 | Życica mieszańcowa (rajgras oldenburski) | Lolium x boucheanum Kunth | C/1 |
21 | Życica trwała (rajgras angielski) | Lolium perenne L. | C/1 |
22 | Życica wielokwiatowa (rajgras włoski i rajgras holenderski) | Lolium multiflorum Lam. | C/1 |
4) inne rośliny rolnicze
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Brukiew | Brassica napus L. var. napobrassica (L.) Rchb. | C/1 |
2 | Facelia błękitna | Phacelia tanacetifolia Benth. | C/1 |
3 | Kapusta pastewna | Brassica oleracea L. convar. acephala (D.C.) Alef. var. medullosa Thell. var. viridis L. | C/1 |
4 | Rzodkiew oleista | Raphanus sativus L. var. oleiformis Pers. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Wymagania dotyczące oceny stanu plantacji przedplonu i izolacji przestrzennej:
1) ocena stanu plantacji
Rośliny strączkowe | Rośliny motylkowate drobnonasienne | Trawy | Inne rośliny rolnicze |
jedna ocena stanu plantacji: w okresie od pełni kwitnienia roślin do początku zawiązywania | jedna ocena stanu plantacji: w okresie między pełnią kwitnienia a dojrzewaniem nasion | dwie oceny stanu plantacji: - pierwsza przed kwitnieniem; | 1) dla roślin dwuletnich w pierwszym roku uprawy - jedna ocena w okresie wytwarzania wysadków; |
strąków, a w przypadku łubinów przeprowadza się drugą ocenę w okresie zawiązywania strąków | | - druga w okresie między pełnym wykłoszeniem a dojrzewaniem nasion | 2) w drugim roku uprawy oraz dla roślin jednorocznych - jedna ocena w okresie od kwitnienia roślin do początku dojrzewania nasion; |
| | | 3) dla: kapusty pastewnej, brukwi pastewnej, uprawianych metodą bezwysadkową - dwie oceny stanu plantacji: |
| | | a) pierwsza: w okresie formowania pędów kwiatostanowych, b) druga: w okresie od kwitnienia roślin do dojrzewania nasion |
W przypadku roślin dwuletnich: |
- z cyklem produkcji wysadków dokonuje się oceny cech zewnętrznych wysadków po ich przechowaniu, a przed wysadzeniem na plantacji, - materiał siewny może być wytwarzany metodą bezwysadkową wyłącznie z materiału siewnego uznanego w urzędowej ocenie w kategorii elitarny, z wyłączeniem kapusty pastewnej, - materiał siewny wytworzony metodą bezwysadkową uznaje się w najniższym stopniu kwalifikacji określonym dla gatunku |
2) przedplon
Rośliny strączkowe | Rośliny motylkowate drobnonasienne | Trawy | Inne rośliny rolnicze |
Plantacje nasienne roślin pastewnych zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub kilku ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające, uwzględniając specyfikację i wymagania szczegółowe roślin pastewnych, możliwość produkcji nasion danego gatunku, w szczególności innej odmiany lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji. Pole dla tych plantacji powinno być praktycznie wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy |
Plantacje nasienne roślin strączkowych oraz motylkowatych drobnonasiennych nie mogą być zakładane na polu, na którym w ostatnich trzech latach uprawiano ten sam lub blisko spokrewniony gatunek roślin | Plantacje nasienne traw nie mogą być zakładane na polu, na którym w ostatnich dwóch latach uprawiano daną odmianę lub ostatnich trzech latach inną odmianę traw niezależnie od gatunku | Plantacje nasienne kapusty pastewnej nie mogą być zakładane na polu, na którym: 1) w ostatnich pięciu latach uprawiano rośliny z rodzaju Brassica; 2) w ostatnich trzech latach uprawiano rośliny pozostałych gatunków z rodziny Brassicaceae; 3) w ostatnich dwóch latach uprawiano buraki |
3) izolacja przestrzenna
Rośliny strączkowe | Rośliny motylkowate drobnonasienne | Trawy1) | Inne rośliny rolnicze |
Dla plantacji bobiku: 1) o powierzchni do 2 ha: a) materiału elitarnego - 500 m, b) materiału kwalifikowanego - 100 m; | Od plantacji pylących w tym samym czasie, innych odmian, tej samej odmiany o słabym wyrównaniu, innych gatunków, w tym roślin dziko rosnących w rowach, na nasypach, łąkach oraz nieużytkach, których pyłek może prowadzić do zapylenia: 1) dla plantacji materiału elitarnego: | 1) dla roślin z rodziny Brassicaceae wszystkich stopni kwalifikacji od plantacji innych odmian lub blisko spokrewnionych gatunków - 1.000 m; |
2) o powierzchni powyżej 2 ha: a) materiału elitarnego - 100 m; b) materiału kwalifikowanego - 50 m. | a) o powierzchni do 2 ha - 200 m, b) o powierzchni większej niż 2 ha - 100 m; 2) dla plantacji materiału kwalifikowanego: a) o powierzchni do 2 ha - 100 m, b) o powierzchni większej niż 2 ha - 50 m | 2) dla facelii błękitnej dla: a) materiału elitarnego - 400 m, b) materiału kwalifikowanego - 200 m; |
Dla plantacji łubinu żółtego i wyki kosmatej dla: 1) materiału elitarnego - 200 m; 2) materiału kwalifikowanego - 100 m. | | 3) dla brukwi pastewnej dla wszystkich stopni kwalifikacji od innych plantacji nasiennych lub innych niż nasienne, na których występują pośpiechy - 200 m |
Dla plantacji pozostałych gatunków obowiązuje pas technologiczny o szerokości nie mniejszej niż 2 m | | |
Objaśnienie
1) W przypadku traw izolację przestrzenną ustala się z uwzględnieniem schematu krzyżowania się poszczególnych gatunków.
4) czystość odmianowa
Rośliny strączkowe | Rośliny motylkowate drobnonasienne | Trawy | Inne rośliny rolnicze |
1) dla grochu i bobiku minimalna czystość odmianowa wynosi dla materiału: a) elitarnego - 99,7 %, b) kwalifikowanego: C/1 - 99,0 %, C/2 - 98,0 %; 2) dla pozostałych gatunków czystość odmianowa wynosi dla materiału: a) elitarnego - 1 roślina/30 m2, b) kwalifikowanego - 1 roślina/10 m2 | dla wszystkich gatunków czystość odmianowa wynosi dla materiału: a) elitarnego - 1 roślina/30 m2, b) kwalifikowanego - 1 roślina/10 m2 | 1) dla wiechliny łąkowej minimalna czystość odmianowa wynosi dla materiału: a) elitarnego - 1 roślina/20 m2, b) kwalifikowanego - 4 rośliny/10 m2, c) kwalifikowanego odmian apomiktycznych, jednoklonalnych - 6 roślin/10 m2; 2) dla pozostałych gatunków traw czystość odmianowa wynosi dla materiału: a) elitarnego - 1 roślina/30 m2, b) kwalifikowanego - 1 roślina/10 m2 | 1) dla kapusty pastewnej minimalna czystość odmianowa wynosi dla materiału: a) elitarnego - 99,7 %, b) kwalifikowanego - 99,0 %; 2) dla pozostałych gatunków minimalna czystość odmianowa wynosi dla materiału: a) elitarnego - 1 roślina/30 m2, b) kwalifikowanego - 1 roślina/10 m2 |
5) czystość gatunkowa
Rośliny strączkowe | Rośliny motylkowate drobnonasienne | Trawy | Inne rośliny rolnicze |
Plantacje nasienne roślin pastewnych powinny być praktycznie wolne od gatunków innych niż uprawiany; dotyczy to szczególnie gatunków mogących doprowadzić do zapylenia obcym pyłkiem. Występowanie roślin należących do innych gatunków, których nasiona są trudne do odróżnienia podczas badania laboratoryjnego od nasion odmiany uprawianej, powinno wynosić - 0,5 rośliny na jednostkę kwalifikacyjną. |
| | Dla gatunków Lolium (życice) i Festuca spp. x Lolium spp. występowanie roślin innych gatunków życic nie może przekraczać w materiale: a) elitarnym - 1 roślina/50 m2, b) kwalifikowanym - 1 roślina/10 m2 | |
6) zachwaszczenie
Rośliny strączkowe | Rośliny motylkowate drobnonasienne | Trawy | Inne rośliny rolnicze |
Plantacje nasienne roślin pastewnych powinny być praktycznie wolne od chwastów, w szczególności takich, których nasiona są trudne do usunięcia w procesie czyszczenia. |
Występowanie na plantacji chwastów w ilości powodującej ograniczenie wykształcenia nasion lub uniemożliwiającej przeprowadzenie oceny polowej może i być podstawą do dyskwalifikacji plantacji. |
7) choroby i szkodniki
Rośliny strączkowe | Rośliny motylkowate drobnonasienne | Trawy | Inne rośliny rolnicze |
Występowanie na plantacji chorób i szkodników w ilości powodującej ograniczenie wykształcenia nasion lub uniemożliwiającej przeprowadzenie oceny polowej może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji |
porażenie w szczególności chorobami grzybowymi z rodzaju Colletotrichum spp. | porażenie w szczególności chorobami zgorzelowymi, wirusowymi, zarazą, rakiem i rizoktoniozami | | |
SCHEMAT KRZYŻOWANIA SIĘ GATUNKÓW ŻYCIC Z UWZGLĘDNIENIEM PLOIDALNOŚCI ODMIAN
| Życica trwała | Życica westerwoldzka | Życica wielokwiatowa | Życica mieszańcowa | Życica trwała | Życica westerwoldzka | Życica westerwoldzka | Życica wielokwiatowa | Życica mieszańcowa |
T | T | T | T | D | D | L | D | D |
Życica trwała | T | + | + | + | + | | | | | |
Życica westerwoldzka | T | + | + | + | + | | | | | |
Życica wielokwiatowa | T | + | + | + | + | | | | | |
Życica mieszańcowa | T | + | + | + | + | | | | | |
Życica trwała | D | | + | + | + | + | + |
Życica westerwoldzka | D | | + | + | + | + | + |
Życica westerwoldzka | L | | + | + | + | + | + |
Życica wielokwiatowa | D | | + | + | + | + | + |
Życica mieszańcowa | D | | + | + | + | + | + |
+ - ryzyko przekrzyżowania - obowiązkowe zachowanie wymaganej izolacji przestrzennej |
T = odmiany tetraploidalne |
D = odmiany diploidalne |
L = odmiany podstawowe (ploidalność podstawowa) |
SCHEMAT KRZYŻOWANIA SIĘ GATUNKÓW TRAW
| Rajgras francuski | Kostrzewa łąkowa | Wiechlina zwyczajna | Wiechlina łąkowa1) | Tymotka łąkowa | Kostrzewa czerwona | Kupkówka pospolita | Mietlica pospolita | Mietlica psia | Mietlica psia2) | Mietlica rozłogowa | Mietlica biaława | Wiechlina błotna | Wiechlina gajowa | Kostrzewa owcza3) | Kostrzewa owcza4) | Kostrzewa trzcinowa | Strzęplica nadobna | Życica trwała | Życica wielokwiatowa5) | Życica mieszańcowa |
Rajgras francuski | + | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
Kostrzewa łąkowa | | + | | | | | | | | | | | | | | | | | + | + | + |
Wiechlina zwyczajna | | | + | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
Wiechlina łąkowa1) | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
Tymotka łąkowa | | | | + | | | | | | | | | | | | | | | | |
Kostrzewa czerwona | | | | + | | | | | | | | | | | | | + | + | + |
Kupkówka pospolita | | | | | + | | | | | | | | | | | | | | |
Mietlica pospolita | | | | | | + | | | + | | | | | | | | | | |
Mietlica psia | | | | | | | + | | | | | | | | | | | | |
Mietlica psia2) | | | | | | | | + | | | | | | | | | | | |
Mietlica rozłogowa | | | | | | + | | + | + | | | | | | | | | |
Mietlica biaława | | | | | | | | + | + | | | | | | | | | |
Wiechlina błotna | | | | | | + | | | | | | | | |
Wiechlina gajowa | | | | | | + | | | | | | | |
Kostrzewa owcza3) | | | | | | + | | | | + | + | + |
Kostrzewa owcza4) | | | | | | | + | | | + | + | + |
Kostrzewa trzcinowa | | | | | | | | + | | + | + | + |
Strzęplica nadobna | | | | | | | | | + | | | |
Życica trwała | | + | | + | | + | + | + | | + | | |
Życica wielokwiatowa5) | | + | | + | | + | + | + | | + | |
Życica mieszańcowa | | + | | + | | + | + | + | | + |
+ - ryzyko przekrzyżowania - obowiązek zachowania wymaganej izolacji przestrzennej |
1) tylko odmiany apomiktyczne |
2) ssp. montana |
3) ssp. tenuifolia |
4) ssp. duriuscula |
5) dotyczy również westerwoldzkiej |
Wykaz gatunków chwastów, których nasiona są trudne do usunięcia w procesie czyszczenia
Lp. | Rośliny pastewne - motylkowate drobnonasienne oraz trawy pastewne i gazonowe | Gatunki chwastów, które są trudne do odczyszczenia i od których plantacja nasienna powinna być praktycznie wolna |
1 | 2 | 3 |
1 | Esparceta siewna | Jaskier polny Rzodkiew świrzepa Przytulia czepna |
2 | Komonica zwyczajna | Babka lancetowata Bodziszek Głowieńka pospolita Komosa biała Lepnica rozdęta Przytulia czepna Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Wyka czteronasienna |
3 | Koniczyna wszystkie gatunki uprawne | Babka lancetowata Bniec biały Głowieńka pospolita Gorczyca polna Mak polny Maruna bezwonna Nostrzyk żółty Fiołek polny Gwiazdnica pospolita Przytulia czepna Rumian pospolity Szczawik Komosa biała Kapusta polna Tobołki polne Chaber bławatek Chwastnica jednostronna Przytulia czepna Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy |
4 | Lucerna wszystkie gatunki uprawne | Babka lancetowata Bodziszek Chwastnica jednostronna Wyka, wszystkie gatunki Maruna bezwonna Rdest, wszystkie gatunki Rumian polny Rolnica pospolita Sporek polny Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy |
5 | Festulolium | Chaber bławatek Czerwiec roczny Iglica pospolita Jaskier polny Nostrzyk żółty Ostrożeń polny Perz właściwy Przytulia czepna Rdest, wszystkie gatunki Włośnica sina i zielona Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Stokłosa, wszystkie gatunki Śmiałek darniowy |
6 | Kostrzewa wszystkie gatunki uprawne | Chaber bławatek Iglica pospolita Kłosówka wełnista Nostrzyk żółty Perz właściwy Rdest, wszystkie gatunki Rumianek Stokłosa żytnia, dachowa i miękka Tobołki polne Życica roczna Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Śmiałek darniowy Wyczyniec, wszystkie gatunki |
7 | Kupkówka pospolita | Chaber bławatek Iglica pospolita Kłosówka wełnista Nostrzyk żółty Maruna bezwonna Perz właściwy Rdest, wszystkie gatunki Rumian polny Rumianek Stokłosa żytnia, dachowa i miękka Tobołki polne Życica roczna Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Śmiałek darniowy |
8 | Mietlica wszystkie gatunki uprawne | Czerwiec roczny Gwiazdnica pospolita Kłosówka wełnista Krwawnik pospolity Mlecz, wszystkie gatunki Mniszek pospolity Rumian polny Maruna bezwonna Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Starzec zwyczajny Tobołki polne Wiechlina roczna |
9 | Mozga trzcinowata | Owies głuchy Iglica pospolita Niezapominajka polna Nostrzyk żółty Rdest, wszystkie gatunki Perz właściwy Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Śmiałek darniowy |
10 | Rajgras wyniosły (rajgras francuski, owsik wyniosły) | Owies głuchy Chaber bławatek Czerwiec roczny Iglica pospolita Kłosówka wełnista Perz właściwy Przytulia czepna Stokłosa dachowa i żytnia Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Życica roczna Śmiałek darniowy |
11 | Stokłosa wszystkie gatunki uprawne | Owies głuchy Chaber bławatek Iglica pospolita Nostrzyk żółty Perz właściwy Przytulia czepna Stokłosa dachowa i żytnia Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Wyczyniec, wszystkie gatunki Śmiałek darniowy |
12 | Tymotka wszystkie gatunki uprawne | Owies głuchy Fiołek polny Głowieńka pospolita Maruna bezwonna Niezapominajka polna Rdest, wszystkie gatunki Rumian polny Rumian pospolity Sporek polny Włośnica sina i zielona Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Śmiałek darniowy |
13 | Wiechlina wszystkie gatunki uprawne | Owies głuchy Babka lancetowata Czerwiec roczny Gwiazdnica pospolita Kłosówka wełnista Krwawnik pospolity Miotła zbożowa Maruna bezwonna Mlecz, wszystkie gatunki Rumian polny Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Tobołki polne |
14 | Wyczyniec łąkowy | Owies głuchy Chaber bławatek Mlecz, wszystkie gatunki Stokłosa dachowa i żytnia Wyczyniec polny, kolankowaty i czerwonożółty Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy |
15 | Życica wszystkie gatunki uprawne | Owies głuchy Chaber bławatek Czerwiec roczny Iglica pospolita Jaskier polny Nostrzyk żółty Ostrożeń polny Perz właściwy Przytulia czepna Włośnica sina i zielona Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Stokłosa, wszystkie gatunki Śmiałek darniowy |
16 | Pozostałe gatunki traw | Chaber bławatek Czerwiec roczny Iglica pospolita Kłosówka wełnista Nostrzyk żółty Maruna bezwonna Ostrożeń polny Perz właściwy Rdest, wszystkie gatunki Rumian polny Rumianek pospolity i bezpromieniowy Stokłosa żytnia, dachowa i miękka Tobołki polne Życia roczna Szczaw polny zwyczajny i kędzierzawy Śmiałek darniowy |
III. Wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego roślin oleistych i włóknistych
1. Gatunki roślin oleistych i włóknistych i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Gorczyca biała | Sinapis alba L. | C/1 |
2 | Gorczyca sarepska | Brassica juncea (L.) Czern. et Cosson | C/1 |
3 | Kminek zwyczajny | Carum carvi L. | C/1 |
4 | Konopie | Cannabis sativa L. | C/2 |
5 | Len zwyczajny | Linum usitatissimum L. | C/3 |
6 | Mak | Papaver somniferum L. | C/1 |
7 | Rzepak | Brassica napus L. (partim) | C/1 |
8 | Rzepik | Brassica rapa L. var. silvestris (Lam.) Briggs | C/1 |
9 | Słonecznik | Helianthus annuus L. | C/1 |
10 | Soja | Glycine max (L.) Merr. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Odmiany mieszańcowe:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Lp. | Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Termin dokonania oceny |
1 | jedna ocena stanu plantacji dla plantacji nasiennych: | |
| gorczycy sarepskiej i białej, odmian ustalonych rzepaku, rzepiku, konopi dwupiennych, soi, lnu, maku, kminku zwyczajnego i odmian ustalonych słonecznika | w okresie od pełni kwitnienia do początku zawiązywania nasion |
2 | dwie oceny stanu plantacji dla plantacji nasiennych: |
| a) konopi jednopiennych: | |
| - pierwsza | po wykształceniu się osobników dwupiennych, ale przed rozpoczęciem kwitnienia osobników męskich (płaskoni) |
| - druga | w trzy tygodnie po wykonaniu pierwszej oceny stanu plantacji |
| b) odmian mieszańcowych słonecznika: | |
| - pierwsza | przed kwitnieniem w celu sprawdzenia izolacji przestrzennej |
| - druga | w okresie dojrzewania koszyczków |
3 | trzy oceny stanu plantacji dla plantacji nasiennych odmian mieszańcowych rzepaku i męskosterylnych składników mieszańców złożonych: |
| - pierwsza | wczesną wiosną, przed kwitnieniem |
| - druga | w pełni kwitnienia |
| - trzecia | po zakończeniu kwitnienia |
4. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin oleistych i włóknistych zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub kilku ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające, uwzględniając specyfikę i wymagania szczegółowe roślin oleistych i włóknistych, możliwość produkcji nasion danego gatunku, w szczególności innej odmiany lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji. Pole dla tych plantacji powinno być praktycznie wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy. |
1 | Plantacje nasienne rzepaku nie mogą być zakładane na polu, na którym uprawiano: |
| 1) dla podwójnie ulepszonych odmian rzepaku - inne odmiany rzepaku | w ostatnich pięciu latach |
| 2) inne rośliny gatunków z rodziny Brassicaceae | w ostatnich trzech latach |
2 | Plantacje nasienne kminku zwyczajnego nie mogą być zakładane na polu, na którym uprawiane były rośliny z rodziny Apiaceae | w ostatnich dwóch latach |
3 | Plantacje nasienne soi nie mogą być zakładane na polu, na którym uprawiano soję | w ostatnich trzech latach |
4 | Plantacje pozostałych gatunków roślin oleistych i włóknistych nie mogą być zakładane na polu, na którym w roku poprzedzającym rok założenia ocenianej plantacji uprawiany był ten sam gatunek. Pole dla plantacji nasiennych roślin oleistych i włóknistych powinno być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy. |
5. Izolacja przestrzenna1)
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji |
| | materiału elitarnego | materiału kwalifikowanego |
1 | Dla wszystkich gatunków z rodzaju Brassica spp. oprócz rzepaków, dla konopi, z wyjątkiem jednopiennych, oraz dla kminku, gorczycy białej | 400 | 200 |
2 | Dla odmian ustalonych rzepaku oraz rzepiku | 200 | 100 |
3 | Dla odmian mieszańcowych rzepaku | 500 | 300 |
4 | Dla konopi jednopiennych | 5.000 | 1.000 |
5 | Dla słonecznika: | | |
| 1) przy wytwarzaniu składników rodzicielskich mieszańca, w tym również mieszańca pojedynczego, jeśli stanowi składnik mieszańca potrójnego | 1.500 | - |
| 2) dla odmian innych niż mieszańcowe | 750 | 500 |
6 | Dla pozostałych gatunków roślin oleistych i włóknistych izolacji nie określa się |
Objaśnienie
1) Dla gatunków samopylnych izolację przestrzenną może stanowić pas technologiczny o szerokości nie mniejszej niż 2 m, jeżeli sąsiadująca plantacja nie jest porażona organizmami szkodliwymi.
Jeżeli sąsiadująca plantacja nasienna jest zgłoszona do oceny w niższym stopniu kwalifikacji, traktowana jest jako źródło zapylenia obcym pyłkiem oraz porażenia przez organizmy szkodliwe.
6. Czystość odmianowa:
| | Minimalna czystość odmianowa w ocenia polowej dla |
Lp. | Gatunki | materiału elitarnego | materiału kwalifikowanego |
| | | I rozmnożenia | II rozmnożenia |
I. Gatunki podlegające ocenie według norm procentowych (czystość określona w procentach) |
1 | Dla soi | 99,5 | 99,0 |
2 | Dla gorczycy białej i odmian ustalonych słonecznika oraz dla rzepaku i rzepiku wytwarzanych na cele pastewne | 99,7 | 99,0 |
3 | Dla rzepaku i rzepiku wytwarzanych na cele inne niż pastewne | 99,9 | 99,7 |
4 | Dla lnu | 99,7 | 98,0 | 97,5 |
5 | Dla maku | 99,0 | 98,0 |
II. Gatunki podlegające ocenie według norm powierzchni (czystość określona w sztukach roślin nietypowych dla odmiany, na jednostce kwalifikacyjnej) |
1 | Dla gorczycy sarepskiej, kminku, konopi | 1,0 | 1,0 |
| Dla słonecznika mieszańcowego - roślin, które są rozpoznawalne jako niebędące linią wsobną lub innym składnikiem rodzicielskim: |
| 1) w produkcji materiału siewnego kategorii elitarny składników rodzicielskich: |
| a) linie wsobne | 0,2 |
| b) mieszańce proste: |
2 | - składnik męski, rośliny wydzielające pyłek, podczas gdy 2 % lub więcej osobników żeńskich ma podatne kwiaty | 0,2 |
| - osobnik żeński | 0,5 |
| 2) w produkcji materiału siewnego kategorii kwalifikowany mieszańców F1: |
| a) składnik męski, rośliny wydzielające pyłek, podczas gdy 5 % lub więcej osobników żeńskich ma podatne kwiaty | 0,5 |
| b) składnik żeński | 1,0 |
1) w składniku matecznym poziom męskiej sterylności stwierdzony w następczej ocenie tożsamości powinien wynosić nie mniej niż:
a) dla rzepaku - 98,0 %,
b) dla słonecznika - 95,0 %;
2) dla odmian mieszańcowych słonecznika liczba roślin rozpoznawalnych jako niebędące linią wsobną lub innym składnikiem rodzicielskim nie może przekraczać:
a) w produkcji składników rodzicielskich (Ro, Rm):
- w składniku męskim, rośliny pylące, jeżeli co najmniej 2 % osobników żeńskich ma podatne kwiaty - 0,2 rośliny na jednostkę (0,2 %),
- w składniku żeńskim - 0,5 rośliny na jednostkę (0,5 %),
b) w produkcji materiału siewnego mieszańców handlowych linie wsobne i pojedyncze mieszańce stanowiące składniki rodzicielskie:
- w składniku męskim, rośliny pylące, jeżeli co najmniej 5 % osobników żeńskich ma podatne kwiaty - 0,5 rośliny na jednostkę (0,5 %),
- w składniku żeńskim - 1,0 roślina na jednostkę (1,0 %),
c) jeżeli co najmniej 5 % roślin składnika matecznego ma znamiona zdolne do zapylenia, to procent roślin w obrębie tego składnika, który pylił lub pyli, nie może przekraczać w każdej ocenie stanu plantacji - 0,5 rośliny na jednostkę (0,5 %);
3) występowanie roślin typowo męskich (płaskoni) w konopiach jednopiennych nie może przekraczać:
a) dla materiału elitarnego - 0,1 rośliny na 30 m2,
b) dla materiału kwalifikowanego - 15 roślin na 10 m2.
Płaskonie występujące w ilości przekraczającej powyższe normy powinny być usuwane z plantacji wraz z korzeniami i niszczone przed rozpoczęciem pylenia.
7. Czystość gatunkowa:
1) plantacje nasienne roślin oleistych i włóknistych powinny być praktycznie wolne od gatunków innych niż uprawiany, szczególnie gatunków mogących stanowić źródło obcego pyłku;
2) na plantacjach nasiennych roślin oleistych i włóknistych może wystąpić nie więcej niż 0,2 rośliny innego gatunku uprawnego na jednostce kwalifikacyjnej.
8. Zachwaszczenie:
1) plantacje nasienne roślin oleistych i włóknistych powinny być praktycznie wolne od chwastów, w szczególności takich, których nasiona są trudne do usunięcia w procesie czyszczenia;
2) występowanie na plantacji chwastów w ilości powodującej ograniczenie wykształcenia nasion lub uniemożliwiającej przeprowadzenie oceny polowej może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji.
9. Choroby i szkodniki:
1) plantacje nasienne roślin oleistych i włóknistych powinny być praktycznie wolne od chorób i szkodników;
2) porażenie plantacji przez choroby i szkodniki w stopniu powodującym ograniczenie wykształcenia nasion lub uniemożliwiającym przeprowadzenie oceny polowej może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji.
Wykaz gatunków, których nasiona są trudne do usunięcia w procesie czyszczenia
Lp. | Rośliny oleiste i włókniste | Gatunki chwastów, które są trudne do odczyszczenia i od których plantacja nasienna powinna być praktycznie wolna |
1 | Gorczyca biała Gorczyca sarepska | Lebiodka pospolita Przytulia czepna Rdest, wszystkie gatunki Tobołki polne Tasznik pospolity Wyka, wszystkie gatunki | Stwierdzenie wystąpienia gorczycy polnej i kapusty polnej powoduje dyskwalifikację plantacji |
2 | Len zwyczajny | Chaber bławatek Lnianka, wszystkie gatunki Życica lnowa i roczna Gorczyca polna Lepczyca Powój polny Rdest, wszystkie gatunki Szczawik |
3 | Mak lekarski | Komosa biała | Stwierdzenie wystąpienia lulka czarnego i maku polnego powoduje dyskwalifikację plantacji |
4 | Rzepak Rzepik | Rzepak, formy nieuprawne Wyka, wszystkie gatunki Gorczyca polna Przytulia czepna Kapusta polna |
5 | Kminek zwyczajny | Chaber bławatek Perz właściwy Chwasty z rodziny selerowatych |
6 | Pozostałe gatunki | Ogólne |
Podział roślin kapustowatych na grupy w zależności od możliwości przekrzyżowania się
Grupa I |
Brukselka Kapusta pastewna Kapusta Kalafior Brokuł Dzika kapusta | przekrzyżowanie możliwe z każdym gatunkiem w grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy II i III |
Grupa II |
Kapusta chińska Brukiew Rzepak oleisty Rzepik Rzepa Gorczyca sarepska Gorczyca czarna | przekrzyżowanie możliwe z każdym gatunkiem w grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy I i III |
Grupa III |
Gorczyca biała Rzodkiew Rzodkiewka | przekrzyżowanie łatwe z każdym gatunkiem w grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy I i II |
IV. Wymagania dotyczące wytwarzania materiału siewnego buraka cukrowego i pastewnego
Materiał siewny buraka może być wytwarzany metodą bezwysadkową, wyłącznie z materiału siewnego uznanego w urzędowej ocenie w kategorii elitarny.
Materiał siewny buraka wytworzony metodą bezwysadkową uznaje się w najniższym stopniu kwalifikacji (dla buraka jest to C/1).
1. Nazwy gatunków buraków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji dla buraków |
1 | Burak cukrowy | Beta vulgaris L. ssp. vulgaris convar. vulgaris var. altissima Doll | C/1 |
2 | Burak pastewny | Beta vulgaris L. ssp. vulgaris convar. vulgaris var. rapacea K. Koch | C/1 |
2. Odmiany mieszańcowe:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Lp. | Wyszczególnienie |
Obowiązują dwie oceny stanu plantacji |
1 | dla metody tradycyjnej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian ustalonych: |
pierwsza | w pierwszym roku uprawy (wytwarzanie wysadków), w pierwszej połowie września |
druga | w drugim roku uprawy (wytwarzanie nasion) w okresie od pełni kwitnienia do początku dojrzewania nasion |
2 | dla metody bezwysadkowej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian ustalonych: |
pierwsza | w pierwszym roku uprawy na przełomie września i października |
druga | w drugim roku uprawy (wytwarzanie nasion) w okresie od pełni kwitnienia do początku dojrzewania nasion |
3 | dla metody bezwysadkowej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian mieszańcowych: |
pierwsza | w drugim roku uprawy w okresie pełni kwitnienia |
druga | w drugim roku uprawy w okresie dojrzewania nasion |
Obowiązują trzy oceny stanu plantacji |
4 | dla metody tradycyjnej wytwarzania materiału siewnego buraków odmian mieszańcowych: |
pierwsza | w pierwszym roku uprawy (wytwarzanie wysadków), w pierwszej połowie września |
druga | w drugim roku uprawy w okresie pełni kwitnienia |
trzecia | w drugim roku uprawy w okresie dojrzewania nasion |
4. Przedplon:
1) plantacje nasienne buraka zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub kilku latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego, w szczególności, na którym w ciągu ostatnich czterech lat uprawiano buraki lub występowały burakochwasty, albo
2) w roku poprzedzającym rok założenia ocenianej plantacji były uprawiane gatunki roślin z rodziny Brassicaceae.
5. Izolacja przestrzenna1)
Lp. | Wyszczególnienie | Minimalna odległość w m nie mniejsza niż |
1 | Od źródeł pyłku z rodzaju Beta wynosi: | |
| 1) dla materiału elitarnego | 1.000 |
| 2) dla materiału kwalifikowanego, z wyjątkiem podanego poniżej: | 1.000 |
| a) jeżeli zapylacz lub jeden z zapylaczy jest diploidem, od źródeł pyłku buraków tetraploidalnych | 600 |
| b) jeżeli zapylacz jest wyłącznie tetraploidem: | |
| - od źródeł pyłku buraków diploidalnych | 600 |
| - od źródeł pyłku buraków o nieznanej ploidalności2) | 600 |
| c) jeżeli zapylacz lub jeden z zapylaczy jest diploidem, od źródeł pyłku buraków diploidalnych | 300 |
| d) jeżeli zapylacz lub jeden z zapylaczy jest tetraploidem, od źródeł pyłku buraków tetraploidalnych | 300 |
| e) pomiędzy plantacjami nasiennymi, na których nie jest stosowana męska sterylność | 300 |
2 | Nie jest wymagana izolacja przestrzenna między plantacjami nasiennymi buraka odmian mieszańcowych, dla których stosowany jest ten sam zapylacz |
Objaśnienia
1) Na plantacji, na której wytwarzane są wysadki buraków, izolację przed zamieszaniem mechanicznym podczas wegetacji oraz zbioru stanowi pas technologiczny o szerokości nie mniejszej niż 2 m.
2) Jeżeli nie jest określona ploidalność odmiany buraka, należy stosować izolację jak dla buraka o nieznanej ploidalności.
6. Czystość odmianowa:
1) plantacja nasienna buraka powinna być wolna od roślin innych odmian i typów użytkowych buraka;
2) obecność roślin pylących w męskosterylnym składniku odmiany mieszańcowej jest niedopuszczalna.
7. Czystość gatunkowa:
1) plantacje nasienne powinny być praktycznie wolne od gatunków innych niż uprawiany;
2) występowanie roślin należących do innych gatunków, w szczególności burakochwastów, których nasiona są trudne do odróżnienia podczas badania laboratoryjnego od nasion uprawianej odmiany, stanowi podstawę do dyskwalifikacji plantacji.
8. Zachwaszczenie:
1) plantacja nasienna buraka powinna być praktycznie wolna od chwastów;
2) wystąpienie chwastów w ilości utrudniającej dobre wykształcenie nasion lub dokonanie oceny polowej może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji.
9. Choroby i szkodniki
Występowanie na plantacji nasiennej chorób i szkodników w stopniu mogącym pogorszyć jakość nasion lub uniemożliwiającym dokonanie oceny jest podstawą do dyskwalifikacji plantacji.
ZAŁĄCZNIK Nr 3
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYTWARZANIA I JAKOŚCI MATERIAŁU SIEWNEGO (SADZENIAKÓW) ZIEMNIAKA
Najniższy stopień kwalifikacji - materiał kwalifikowany klasy B (C/B)
1. Materiał siewny ziemniaka może być wytwarzany według dwóch systemów kwalifikacji:
1) krajowego albo
2) EKG/ONZ (Europejskiego Komitetu Gospodarczego Organizacji Narodów Zjednoczonych).
2. Wyboru systemu kwalifikacji dokonuje składający wniosek o dokonanie oceny materiału siewnego ziemniaka.
3. Oceny polowej, pobierania prób, laboratoryjnej oceny zdrowotności oraz oceny cech zewnętrznych dokonuje się zgodnie z metodykami określonymi przez ministra właściwego do spraw rolnictwa.
4. W ocenie polowej, jak i laboratoryjnej ocenie zdrowotności wyróżnia się następujące porażenia wirusami:
1) łagodne, objawiające się różnego rodzaju zmianami na liściach, takimi jak lekkie mozaiki, plamistości czy deformacje;
2) w stopniu ostrym, charakteryzujące się:
a) smugowatymi lub plamistymi nekrozami na liściach,
b) wyraźnymi mozaikami i przebarwieniami liści,
c) deformacjami i zwijaniem liści,
d) kruchością i łamliwością liści,
e) karłowatością roślin.
5. Porażenie w stopniu ostrym uznaje się, jeżeli objawy, o których mowa w ust. 4, wywołane są przez:
1) wirusy:
a) wirus liściozwoju ziemniaka (PLRV) lub
b) wirus Y ziemniaka (PVY), lub
c) mozaika A ziemniaka (PVA), lub
d) wiroza M ziemniaka (PVM);
2) kombinacje wirusów:
a) wirus Y ziemniaka (PVY) łącznie z mozaiką X ziemniaka (PVX) lub
b) mozaika A ziemniaka (PVA) łącznie z mozaiką X ziemniaka (PVX), lub
c) mozaika X ziemniaka (PVX) łącznie z wirozą S ziemniaka (PVS).
6. Ocena polowa:
1) ocena stanu plantacji:
a) dla plantacji, na których są wytwarzane sadzeniaki ziemniaka, przeprowadza się nie mniej niż dwie oceny stanu plantacji:
– pierwszą - kiedy rośliny osiągną wysokość około 20 cm,
– drugą - w okresie od pełni kwitnienia plantacji do dwóch tygodni po kwitnieniu, jednak nie później niż przed początkiem żółknięcia i zasychania liści,
b) jeżeli na plantacji przewidziany jest zabieg chemicznego lub mechanicznego niszczenia naci, druga ocena powinna być wykonana bezpośrednio przed tym zabiegiem; o przewidywanym terminie desykacji powiadamia się wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa;
2) przedplon
Plantacji nasiennych ziemniaka nie zakłada się na polu, na którym w ostatnich trzech latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji uprawiano rośliny z rodziny Solanaceae, w szczególności ziemniak, pomidor, tytoń;
3) izolacja przestrzenna:
a) minimalna odległość plantacji nasiennych ziemniaka od innych plantacji ziemniaka oraz tytoniu lub pomidorów powinna wynosić nie mniej niż:
– dla sadzeniaków kategorii elitarne - 100 m,
– dla sadzeniaków kategorii kwalifikowane - 50 m,
b) odległość określona w lit. a może być zmniejszona do dwóch redlin, w przypadku gdy plantacja sadzeniaków:
– elitarnych sąsiaduje z plantacją podlegającą ocenie i spełniającą wymagania określone dla sadzeniaków kwalifikowanych klasy C/A,
– kwalifikowanych sąsiaduje z plantacją podlegającą ocenie i spełniającą wymagania określone dla sadzeniaków kwalifikowanych klasy C/B.
Jeżeli nie zostały spełnione wymagania określone w lit. b:
1) tiret pierwsze - plantację degraduje się do kategorii kwalifikowany klasy C/B,
2) tiret drugie - plantację dyskwalifikuje się;
4) czystość gatunkowa i zachwaszczenie:
a) plantacje, na których jest wytwarzany materiał siewny ziemniaka, powinny być praktycznie wolne od roślin innych gatunków uprawnych,
b) występowanie chwastów, szczególnie z rodziny psiankowatych, w ilościach mogących pogorszyć jakość wytwarzanych sadzeniaków lub stan ich zdrowotności, a także utrudniających właściwe wykonanie oceny stanowi podstawę do dyskwalifikacji plantacji;
5) występowanie chorób i szkodników:
a) porażenie roślin przez inne choroby lub szkodniki w stopniu utrudniającym prawidłowy rozwój roślin lub uniemożliwiającym właściwe wykonanie oceny stanowi podstawę do dyskwalifikacji plantacji,
b) plantacja nasienna ziemniaka powinna być wolna od organizmów kwarantannowych;
6) plantację nasienną ziemniaka dyskwalifikuje się, jeżeli:
a) wyrównanie roślin uniemożliwia prawidłowe wykonanie oceny,
b) występują puste miejsca w ilości większej niż 30 % powierzchni plantacji,
c) jest wyraźnie opóźniony stan wegetacji roślin w stosunku do przeciętnego stanu innych plantacji tej samej odmiany w danym rejonie, spowodowany późnym terminem sadzenia.
7. Laboratoryjna ocena zdrowotności sadzeniaków ziemniaka:
1) ocena laboratoryjna sadzeniaków ziemniaka jest dokonywana w przypadku uznania plantacji nasiennej po ocenie polowej, w celu weryfikacji wyników oceny polowej w zakresie stopnia porażenia chorobami wirusowymi;
2) próby bulw ziemniaka do laboratoryjnej oceny zdrowotności są pobierane z plantacji przed ich wykopaniem lub, jeżeli jest to uzasadnione, z kopca lub przechowalni;
3) laboratoryjna ocena zdrowotności jest dokonywana na tzw. próbie oczkowej i przy zastosowaniu testu ELISA;
4) test ELISA stosuje się do diagnostyki wirusów mogących spowodować dużą obniżkę plonów, w szczególności:
a) wirusa liściozwoju ziemniaka (PLRV),
b) wirusa Y ziemniaka (PVY),
c) wirozy M ziemniaka (PVM);
5) dla sadzeniaków ziemniaka kategorii kwalifikowane klasy B (C/B) w laboratoryjnej ocenie zdrowotności można:
a) odstąpić od wykonania testu ELISA pod warunkiem, że w wyniku bonitacji roślin otrzymanych w próbie oczkowej stopień porażenia wirusami nie budził wątpliwości,
b) wykonać uproszczoną ocenę laboratoryjną pod warunkiem, że właściciel plantacji o powierzchni nie mniejszej niż 2 ha podjął działania zapewniające utrzymanie wysokiego stanu zdrowotności plantacji;
6) działania, o których mowa w pkt 5 lit. b, polegają w szczególności na:
a) obsadzeniu plantacji sadzeniakami ziemniaka, które były poddane laboratoryjnej ocenie zdrowotności, w wyniku której stwierdzono poziom porażenia nieprzekraczający wymagań określonych dla kwalifikowanych sadzeniaków ziemniaka klasy A (C/A),
b) obsadzeniu plantacji sadzeniakami ziemniaka odmian:
– które uzyskały ocenę odporności na wirusa Y nie mniejszą niż 7,0 (dotyczy oceny polowej dokonanej w doświadczeniach rejestrowych będącej średnią z wszystkich punktów doświadczalnych otrzymanych w okresie nie krótszym niż dwa lata),
– charakteryzujących się wyraźnymi i typowymi objawami porażenia przez wirusy,
– których średnie porażenie na plantacjach nasiennych w okresie ostatnich 3 lat nie było większe niż 5 %, w tym nie większe niż 2 % porażenia w stopniu ciężkim,
– których plantacje nasienne były prowadzone na obszarze o tych samych warunkach środowiskowych co plantacja, która ma być poddana uproszczonej ocenie laboratoryjnej, i przez ostatnie 3 lata zajmowały łącznie powierzchnię nie mniejszą niż 10 ha oraz nie było zastrzeżeń co do ich zdrowotności,
c) monitorowaniu nalotu i systematycznym zwalczaniu mszyc,
d) zapewnieniu, że na wszystkich sąsiadujących plantacjach w urzędowej ocenie został potwierdzony stopień porażenia przez choroby wirusowe na poziomie nie wyższym niż 5 %,
e) prowadzeniu systematycznej selekcji negatywnej mającej na celu usunięcie roślin porażonych lub podejrzanych o infekcję,
f) poddaniu zabiegowi defoliacji w terminie określonym na dany rok dla poszczególnych grup wczesności,
g) przeprowadzeniu oceny, czy w czasie zbioru bulw odrosty części zielonych po defoliacji wystąpiły w nie więcej niż na:
– 5 %, w przypadku braku mszyc na odrostach, albo
– 1 %, w przypadku stwierdzenia występowania mszyc.
8. Ocena cech zewnętrznych:
1) wymagania dotyczące jakości sadzeniaków ziemniaka w ocenie cech zewnętrznych:
a) sadzeniaki powinny być wolne od organizmów kwarantannowych,
b) dopuszczalną wielkość partii stanowi zbiór sadzeniaków netto z jednej plantacji, nie więcej jednak niż 50 ton; wielkość partii może być przekroczona nie więcej niż o 5 %,
c) partia sadzeniaków przygotowana do oceny cech zewnętrznych powinna być jednolita pod względem cech jakościowych,
d) sadzeniaki w partii powinny:
– być dojrzałe, czyste i suche,
– nie wykazywać objawów nadmarznięcia, zaparzenia lub porośnięcia,
– mieć kształt i zabarwienie miąższu typowe dla odmiany;
2) sadzeniaki w partii przygotowanej do oceny cech zewnętrznych powinny być posortowane tak, aby:
a) nie występowały bulwy, które przechodzą przez kwadratowe oczko sortownika o boku 25 mm,
b) bulwy, które nie przechodzą przez kwadratowe oczko sortownika o boku 35 mm, zostały podzielone na frakcje o wymiarach stanowiących krotność 5 mm,
c) w partii mogą znajdować się sadzeniaki kilku frakcji o różnych wymiarach, zwanych dalej "kalibrażem", posortowane w sposób określony w lit. b;
3) różnica między najmniejszym i największym wymiarem bulw w jednej partii nie może być większa niż 20 mm;
4) sadzeniaków nie traktuje się środkiem chemicznym hamującym rozwój kiełków, który jest stosowany podczas przechowywania bulw ziemniaka innych niż sadzeniaki.
9. Szczegółowe wymagania dla oceny polowej, laboratoryjnej oceny zdrowotności oraz oceny cech zewnętrznych są określone w tabelach 1 i 2:
Tabela 1
Szczegółowe wymagania dla sadzeniaków ziemniaka określone dla poszczególnych ocen według systemu kwalifikacji EKG/ONZ
Oceniana wada | Sadzeniaki kategorii elitarne | Sadzeniaki kategorii kwalifikowane |
| PB/M | PB/III | PB/II | B/I | B/II | C/A | C/B |
OCENA POLOWA |
Inne odmiany i rośliny nietypowe dla odmiany | 0,0 | 0,0 | 0,01 | 0,25 | 0,25 | 0,5 | 0,5 |
Czarna nóżka | 0,0 | 0,0 | 0,0 | 0,5 | 1,0 | 1,5 | 2,0 |
Choroby wirusowe i wirusopodobne1) | 0,0 | 0,0 | 0,1 | 0,4(0,2) | 0,8(0,4) | 2,0(1,0) | 10,0(2,0) |
LABORATORYJNA OCENA ZDROWOTNOŚCI |
Rośliny nietypowe dla odmiany | 0,0 | 0,0 | 0,01 | 0,25 | 0,25 | 0,5 | 0,5 |
Choroby wirusowe i wirusopodobne1) | 0,0 | 0,0 | 0,5 | 2,0(1,0) | 4,0(2,0) | 10,0(5,0) | 10,0 |
OCENA CECH ZEWNĘTRZNYCH |
Ziemia i inne zanieczyszczenia | 0,0 | 1,0 | 1,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 |
Bulwy z objawami suchej lub mokrej zgnilizny oprócz wywołanej przez organizmy kwarantannowe | 0,0 | 0,0 | 0,2 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 |
Bulwy o nieodpowiednim kalibrażu | - | 1,0 | 2,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 |
Rizoktonia2) | 0,0 | 0,0 | 1,0(1,0) | 5,0(10,0) | 5,0(10,0) | 5,0(10,0) | 5,0(10,0) |
Uszkodzenia zewnętrzne | 0,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 |
Parch zwykły2) | 0,0 | 0,0 | 5,0(10,0) | 5,0(33,3) | 5,0(33,3) | 5,0(33,3) | 5,0(33,3) |
Parch prószysty2) | 0,0 | 0,0 | 1,0(10,0) | 1,0(10,0) | 1,0(10,0) | 1,0(10,0) | 1,0(10,0) |
Bulwy z plamistością miąższu na poprzecznym przekroju2) | 0,0 | 0,0 | 1,0(10,0) | 5,0(10,0) | 5,0(10,0) | 5,0(10,0) | 5,0(10,0) |
Suma wad z wyłączeniem kalibrażu w ocenie cech zewnętrznych | 0,0 | 3,0 | 5,0 | 6,0 | 6,0 | 6,0 | 6,0 |
Objaśnienia
1) Wartości w nawiasach oznaczają procent ostrego porażenia chorobami wirusowymi.
2) Wartości w nawiasach oznaczają procent porażenia powierzchni bulwy lub odpowiednio powierzchni przekroju poprzecznego bulwy, powyżej którego bulwę uznaje się za wadliwą.
Tabela 2
Szczegółowe wymagania dla sadzeniaków ziemniaka określone dla poszczególnych ocen według krajowego systemu kwalifikacji
Oceniana wada | Sadzeniaki kategorii elitarne | Sadzeniaki kategorii kwalifikowane |
| PB/M | PB/III | PB/II | B/I | B/II | C/A | C/B |
OCENA POLOWA |
Inne odmiany i rośliny nietypowe dla odmiany | 0,0 | 0,0 | 0,25 | 0,25 | 0,25 | 0,5 | 0,5 |
Czarna nóżka | 0,0 | 0,5 | 1,0 | 1,0 | 2,0 | 3,0 | 4,0 |
Choroby wirusowe i wirusopodobne1) | 0,0 | 1,0(0,4) | 2,0(0,4) | 2,0(0,4) | 4,0(0,6) | 8,0(1,0) | 10,0(4,0) |
LABORATORYJNA OCENA ZDROWOTNOŚCI |
Rośliny nietypowe dla odmiany | 0,0 | 0,0 | 0,25 | 0,25 | 0,25 | 0,5 | 0,5 |
Choroby wirusowe i wirusopodobne1) | 0,0 | 2,0 | 3,0 | 3,0 | 4,0 | 10,0 | 10,0 |
OCENA CECH ZEWNĘTRZNYCH |
Ziemia i inne zanieczyszczenia | 0,0 | 1,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 | 2,0 |
Bulwy z objawami suchej lub mokrej zgnilizny oprócz wywołanej przez organizmy kwarantannowe | 0,0 | 0,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 | 1,0 |
Bulwy o nieodpowiednim kalibrażu | - | 1,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 |
Uszkodzenia zewnętrzne | 0,0 | 2,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 | 3,0 |
Parch zwykły2) | 0,0 | 2,0(10) | 5,0(33,3) | 5,0(33,3) | 5,0(33,3) | 5,0(33,3) | 5,0(33,3) |
Suma wad z wyłączeniem kalibrażu w ocenie cech zewnętrznych | 0,0 | 3,0 | 6,0 | 6,0 | 6,0 | 6,0 | 6,0 |
Objaśnienia
1) Wartości w nawiasach oznaczają procent ostrego porażenia chorobami wirusowymi.
2) Wartości w nawiasach oznaczają procent porażenia powierzchni bulwy lub odpowiednio powierzchni przekroju poprzecznego bulwy, powyżej którego bulwę uznaje się za wadliwą.
ZAŁĄCZNIK Nr 4
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYTWARZANIA MATERIAŁU SIEWNEGO ROŚLIN WARZYWNYCH
I. Warzywa kapustne i rzepowate
1. Nazwy gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Jarmuż | Brassica oleracea L. convar. acephala (D.C.) Alef. var. sabellica L. | C/1 |
2 | Kalafior | Brassica oleracea L. convar. botrytis (L.) Alef. var. botrytis L. | C/1 |
3 | Brokuł | Brassica oleracea L. convar. botrytis (L.) Alef. var. italica Plenck | C/1 |
4 | Kapusta głowiasta biała | Brassica oleracea L. convar. capitata (L.) Alef. var. alba D.C. | C/1 |
5 | Kapusta głowiasta czerwona | Brassica oleracea L. convar. capitata (L.) Alef. var. rubra D.C. | C/1 |
6 | Kapusta włoska | Brassica oleracea L. convar. capitata (L.) Alef. var. sabauda L. | C/1 |
7 | Kalarepa | Brassica oleracea L. convar. acephala (D.C.) Alef. var. gongylodes L. | C/1 |
8 | Kapusta brukselska | Brassica oleracea L. convar. oleracea var. gemmifera D.C. | C/1 |
9 | Kapusta pekińska | Brassica pekinensis (Lour.) Rupr. | C/1 |
10 | Rzepa | Brassica rapa L. var. rapa | C/1 |
11 | Rzodkiew, rzodkiewka | Raphanus sativus L. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena odmian mieszańcowych:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Dwie oceny stanu plantacji dla roślin jednorocznych: |
- pierwsza | w fazie dojrzałości konsumpcyjnej |
- druga | w fazie pełni kwitnienia do początku wiązania nasion |
Dwie oceny stanu plantacji dla roślin dwuletnich uprawianych metodą bezwysadkową1): |
- pierwsza | w fazie wegetatywnej późną jesienią lub wiosną przed wyrastaniem w pędy nasienne |
- druga | w fazie pełni kwitnienia do początku wiązania nasion |
Trzy oceny stanu plantacji dla roślin dwuletnich uprawianych metodą tradycyjną: |
- pierwsza - ocena plantacji, na której wytwarzane są wysadki | w fazie dojrzałości konsumpcyjnej |
- druga - ocena wysadków po przechowaniu | ocena wysadków przed ich wysadzeniem |
- trzecia | w fazie pełni kwitnienia do początku wiązania nasion |
Objaśnienie
1) Nasiona wytworzone metodą bezwysadkową uznaje się w najniższym stopniu kwalifikacji.
4. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin kapustnych i rzepowatych zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku roślin warzywnych, w szczególności innej odmiany tego samego gatunku lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku. Plantacji nasiennych warzyw kapustnych nie należy zakładać na polu, na którym w ostatnich czterech latach uprawiano rośliny z rodziny Brassicaceae.
Plantacji nasiennych warzyw rzepowatych nie należy zakładać na polu, na którym w ostatnim roku uprawiano rośliny z rodziny Brassicaceae.
Plantacje nasienne warzyw kapustnych i rzepowatych muszą być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
5. Izolacja przestrzenna
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji materiału |
| | elitarnego | kwalifikowanego i standard |
1 | Dla warzyw kapustnych oraz rzepy od źródeł pyłku z rodzaju Brassica spp. | 1.000 | 600 |
2 | Dla rzodkwi i rzodkiewki od źródeł pyłku z rodzaju Raphanus spp. | 1.000 | 600 |
Izolacja dla produkcji wysadków ogranicza się do pasa technologicznego szerokości nie mniej niż 2 m chroniącego przed zamieszaniem mechanicznym podczas zbioru. |
Sąsiadującą plantację nasienną zgłoszoną w niższym stopniu kwalifikacji traktuje się jako inną uprawę mogącą doprowadzić do zapylenia obcym pyłkiem oraz porażenia przez organizmy szkodliwe. |
Podział roślin kapustowatych na grupy w zależności od możliwości przekrzyżowania się
Grupa I |
Brukselka Kapusta pastewna Kapusta Kalafior Brokuł Dzika kapusta | przekrzyżowanie możliwe z każdym gatunkiem w grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy II i III |
Grupa II |
Kapusta chińska Brukiew Rzepak oleisty Rzepik Rzepa Gorczyca sarepska Gorczyca czarna | przekrzyżowanie możliwe z każdym gatunkiem w grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy I i III |
Grupa III |
Gorczyca biała Rzodkiew Rzodkiewka | przekrzyżowanie łatwe z każdym gatunkiem w grupie, nie krzyżują się z gatunkami z grupy I i II |
6. Czystość odmianowa i gatunkowa:
1) występowanie roślin innych odmian na jednostce kwalifikacyjnej plantacji nasiennej warzyw kapustnych i rzepowatych, na których jest produkowany materiał siewny kategorii:
a) elitarny - 0,0,
b) kwalifikowany i standard:
- w pierwszej ocenie - 0,5,
- w drugiej i trzeciej ocenie - 0,0;
2) występowanie roślin innych gatunków z rodzaju Brassicaceae - niedopuszczalne;
3) nieusunięcie zapylacza na plantacji odmian mieszańcowych przed ostatnią oceną powoduje dyskwalifikację plantacji.
7. Choroby i szkodniki
Lp. | Nazwa patogena | Dopuszczalna liczba roślin porażonych na jednostce kwalifikacyjnej |
1 | Czarna zgnilizna kapustnych (Xantomonas campestris pv. campestris) | 3,0 |
2 | Kiła kapusty (Plasmodiophora brassicae) | 3,0 |
3 | Sucha zgnilizna kapustnych (Phoma lingam) | 3,0 |
4 | Mozaika krzyżowych (TuMV - Turnip mosaic virus) | 3,0 |
Łączna liczba roślin porażonych przez choroby wymienione w lp. 1-4 nie może przekroczyć | 6,0 |
Występowanie innych chorób i szkodników w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój może być powodem dyskwalifikacji plantacji |
8. Zachwaszczenie:
1) plantacje nasienne powinny być praktycznie wolne od chwastów, w szczególności należących do rodziny Brassicaceae;
2) zachwaszczenie plantacji w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym dokonanie oceny może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji.
II. Warzywa cebulowe
1. Nazwy gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji:
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Cebula | Allium cepa L. | C/1 |
2 | Por | Allium porrum L. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena odmian mieszańcowych:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Dwie oceny stanu plantacji dla roślin cebulowych uprawianych metodą bezwysadkową1): |
- pierwsza | w fazie wegetatywnej przed wyrastaniem w pędy nasienne |
- druga | w fazie pełni kwitnienia do początku wiązania nasion |
Trzy oceny stanu plantacji dla roślin cebulowych uprawianych metodą tradycyjną: |
- pierwsza - ocena plantacji, na której wytwarzane są wysadki | w pierwszym roku uprawy przed załamywaniem szczypioru u cebuli |
- druga - ocena wysadków po przechowaniu | ocena wysadków przed ich wysadzeniem lub zimujących w gruncie w przypadku pora |
- trzecia | w fazie pełni kwitnienia do początku wiązania nasion |
W przypadku produkcji materiału siewnego odmian mieszańcowych każdy składnik ocenia się oddzielnie |
Objaśnienie
1) Nasiona wytworzone metodą bezwysadkową uznaje się w najniższym stopniu kwalifikacji.
4. Izolacja przestrzenna
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji materiału |
| | elitarnego | kwalifikowanego i standard |
1 | Plantacje, na których są wytwarzane wysadki cebuli, od innych upraw warzyw cebulowych rozmnażanych wegetatywnie | 500 |
2 | Plantacje nasienne cebuli od plantacji nasiennych odmian o żółtej barwie łuski (typu Wolska) oraz pora | 1.000 |
3 | Plantacje nasienne cebuli od plantacji nasiennych odmian o czerwonej barwie łuski lub o barwie łuski typu Rijnsburger | 4.500 | 1.000 |
Izolacja dla produkcji wysadków różnych odmian ogranicza się do pasa technologicznego o szerokości nie mniej niż 2 m chroniącego przed zamieszaniem mechanicznym podczas zbioru |
5. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin cebulowych zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku.
Plantacji nasiennych warzyw cebulowych nie należy zakładać na polu, na którym w ostatnich czterech latach uprawiano jakiekolwiek rośliny cebulowe.
Plantacje nasienne warzyw cebulowych muszą być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
6. Czystość odmianowa i gatunkowa
Lp. | Rodzaj plantacji | Dopuszczalna liczba wad na jednostce kwalifikacyjnej dla kategorii |
| | elitarny | kwalifikowany i standard |
1 | Występowanie roślin innych odmian lub cebul o innej barwie łuski na jednostce kwalifikacyjnej plantacji wysadków cebuli | 0,3 | 0,5 |
2 | Występowanie roślin innych odmian na jednostce kwalifikacyjnej plantacji wysadków pora | 0,0 | 3,0 |
3 | Na plantacji nasiennej | 0,0 |
4 | Występowanie roślin męskopłodnych w składniku matecznym (linia A męskosterylna): |
| 1) przy produkcji nasion składnika matecznego | 5,0 | nie dotyczy |
| 2) przy produkcji nasion odmian mieszańcowych F1 | nie dotyczy | 10,0 |
5 | Występowanie roślin innych gatunków roślin cebulowych jest niedopuszczalne |
6 | Nieusunięcie zapylacza na plantacji odmian mieszańcowych przed ostatnią oceną powoduje dyskwalifikację plantacji |
7. Choroby i szkodniki
Lp. | Nazwa organizmu szkodliwego | Dopuszczalna liczba roślin porażonych na jednostce kwalifikacyjnej |
Produkcja wysadków |
1 | Niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci) | 0,0 |
2 | Żółta karłowatość cebuli OYDV (onion yellow dwarf potyvirus) lub mozaika ogórka CMV (cucumber mosaic virus) | 5,0 |
Wysadki |
1 | Zgnilizna szyjki cebuli (Botrytis allii) | |
2 | Biała zgnilizna cebuli (Sclerotium cepivorum) | |
3 | Żółta karłowatość cebuli OYDV lub mozaika ogórka CMV | |
4 | Wysadki porażone patogenami wymienionymi w lp. 1-3 łącznie | 5,0 |
Plantacje nasienne |
1 | Żółta karłowatość cebuli OYDV lub mozaika ogórka CMV | 0,0 |
2 | Żółtaczka astrów (Mycoplasma Ladila v. et Elford) | 0,0 |
Występowanie chorób, szczególnie mączniaka rzekomego (Peronospora destructor), i szkodników w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion może powodować dyskwalifikację plantacji |
8. Zachwaszczenie:
1) plantacje nasienne powinny być praktycznie wolne od następujących chwastów: czosnków, ostróżeczki, przytulii i rdestów;
2) zachwaszczenie plantacji w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym dokonanie oceny może powodować dyskwalifikację plantacji.
III. Warzywa korzeniowe
1. Nazwy gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Burak ćwikłowy | Beta vulgaris L. var. conditiva Alef. | C/1 |
2 | Marchew | Daucus carota L. | C/1 |
3 | Pietruszka | Petroselinum crispum (Miller) Nyman ex A.W. Hill | C/1 |
4 | Seler | Apium graveolens L. | C/1 |
5 | Skorzonera (wężymord) | Scorzonera hispanica L. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena odmian mieszańcowych:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin korzeniowych na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku.
Plantacji nasiennych warzyw korzeniowych nie należy zakładać na polu, na którym uprawiano rośliny z tej samej rodziny w ostatnich czterech latach.
Plantacje nasienne warzyw korzeniowych muszą być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
4. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Dwie oceny stanu plantacji dla roślin korzeniowych uprawianych metodą bezwysadkową1): |
1) dla odmian ustalonych marchwi: |
- pierwsza | w fazie wegetatywnej przed wyrastaniem w pędy nasienne |
- druga | w fazie pełni kwitnienia do początku dojrzewania nasion |
2) dla odmian mieszańcowych marchwi: | |
- pierwsza | w fazie pełnego kwitnienia baldachów pierwszego rzędu |
- druga | w fazie dojrzewania nasion |
3) dla pozostałych gatunków - jedna | w okresie od kwitnienia roślin do dojrzewania nasion |
Cztery oceny stanu plantacji dla roślin korzeniowych uprawianych metodą tradycyjną: |
- pierwsza - ocena plantacji, na której wytwarzane są wysadki | w pierwszym roku uprawy przed kopaniem |
- druga - ocena wysadków po przechowaniu | ocena wysadków przed ich wysadzeniem |
- trzecia | w fazie pełni kwitnienia |
- czwarta | w fazie dojrzewania nasion |
Objaśnienie
1) Nasiona wytworzone metodą bezwysadkową uznaje się w najniższym stopniu kwalifikacji.
5. Izolacja przestrzenna
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji materiału |
| | elitarnego | kwalifikowanego i standard |
1 | Marchew, pietruszka od innych roślin baldaszkowatych | 500 |
2 | Seler i składniki rodzicielskie odmian mieszańcowych marchwi od innych roślin baldaszkowatych | 1.000 |
3 | Burak ćwikłowy od jakichkolwiek źródeł pyłku z rodzaju Beta | 1.000 | 600 |
4 | Skorzonera od plantacji nasiennych innych odmian | 300 |
Izolacja dla produkcji wysadków różnych odmian ogranicza się do pasa technologicznego o szerokości nie mniejszej niż 2 m chroniącego przed zamieszaniem mechanicznym podczas zbioru |
6. Czystość odmianowa i gatunkowa
Lp. | Rodzaj plantacji | Liczba wad na jednostce kwalifikacyjnej dla kategorii |
| | elitarny | kwalifikowany i standard |
Produkcja wysadków |
1 | dla marchwi | 0,0 | 0,0 |
2 | dla pietruszki | 0,0 | 2,0 |
3 | dla selera | 0,0 | 0,5 |
4 | dla buraka ćwikłowego | 0,0 | 0,2 |
5 | dla skorzonery | 0,0 | 1,0 |
Produkcja nasienna |
1 | dla marchwi, pietruszki, selera i skorzonery | 0,0 |
2 | dla buraka ćwikłowego | 0,0 | 1,0 |
3 | w składniku matecznym używanym do produkcji odmiany mieszańcowej buraka ćwikłowego roślin męskopłodnych nie więcej niż | 10 % |
4 | w składniku matecznym używanym do produkcji odmiany mieszańcowej marchwi roślin częściowo męskopłodnych nie więcej niż | 15 % |
5 | występowanie roślin innych gatunków baldaszkowatych lub dla buraka roślin z rodzaju Beta jest niedopuszczalne |
6 | nieusunięcie zapylacza na plantacji odmian mieszańcowych przed ostatnią oceną powoduje dyskwalifikację plantacji |
7. Choroby i szkodniki
Lp. | Nazwa patogena | Dopuszczalna liczba roślin porażonych na jednostce kwalifikacyjnej |
Wysadki marchwi i pietruszki i selera |
1 | Czarna zgnilizna marchwi (Alternaria radicina) | 0,0 |
2 | Zgnilizna twardzikowa (Sclerotinia sclerotiorum) | 0,0 |
Plantacje buraka ćwikłowego |
1 | Skośnik burakowy | 0,0 |
Występowanie chorób i szkodników w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion jest podstawą do dyskwalifikacji plantacji |
8. Zachwaszczenie:
1) zachwaszczenie plantacji w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym dokonanie oceny może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji;
2) występowanie roślin marchwi dziko rosnącej, kwitnącej w tym samym czasie, w odległości mniejszej niż 200 m od ocenianej plantacji, oraz występowanie na polach sąsiadujących bezpośrednio z plantacją dużych ilości chwastów z rodziny baldaszkowatych kwitnących w tym samym czasie może być podstawą do dyskwalifikacji plantacji.
IV. Warzywa dyniowate
1. Nazwy gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji:
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Dynia olbrzymia | Cucurbita maxima Duch. | C/1 |
2 | Dynia zwyczajna | Cucurbita pepo L. | C/1 |
3 | Kawon (arbuz) | Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum. et Nakai | C/1 |
4 | Melon | Cucumis melo L. | C/1 |
5 | Ogórek | Cucumis sativus L. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena odmian mieszańcowych:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Dwie oceny stanu plantacji |
Dla odmian ogórka, melona i kawona: | |
- pierwsza | w okresie kwitnienia i zawiązywania pierwszych owoców |
- druga | w okresie dojrzewania nasienników przed zbiorem |
Jedna ocena stanu plantacji |
Dla dyni olbrzymiej i dyni zwyczajnej | w okresie dojrzałości konsumpcyjnej owoców |
4. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin dyniowatych na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku.
Plantacji nasiennych warzyw dyniowatych nie należy zakładać na polu, na którym w ostatnich dwóch latach uprawiano rośliny z tej samej rodziny.
Plantacje nasienne warzyw dyniowatych muszą być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
5. Izolacja przestrzenna
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji |
| | wszystkich kategorii |
1 | Dla odmian ogórka od innych plantacji ogórka | 500 |
2 | Dla odmian melona, kawona, dyni olbrzymiej i zwyczajnej od innych odmian w obrębie gatunku, a także od odmian botanicznych dyni zwyczajnej | 1.000 |
3 | Dla odmian mieszańcowych ogórka: | |
| odległość plantacji, na której produkuje się nasiona składnika rodzicielskiego, od zasiewów innej odmiany lub formy ogórka niż ta, której pyłkiem mają być zapylone rośliny na plantacji | 1.000 |
| odległość plantacji, na której produkuje się nasiona odmiany mieszańcowej, od zasiewów odmiany lub formy ogórka innej niż zapylacz | 1.000 |
| odległość plantacji, na której produkuje się nasiona odmiany mieszańcowej, od zasiewów odmiany lub formy ogórka takiej samej jak składnik ojcowski | 100 |
| odległość plantacji, na której produkuje się nasiona odmiany mieszańcowej, od plantacji innej odmiany, na której produkuje się nasiona odmiany mieszańcowej przy użyciu tego samego zapylacza | 200 |
| przy produkcji nasion odmiany mieszańcowej i reprodukcji składnika matecznego za pomocą linii dopełniającej odległość pomiędzy składnikami rodzicielskimi chroniąca przed mechanicznym zamieszaniem | podwójna szerokość międzyrzędzi składnika matecznego |
| odległość plantacji, na której produkuje się nasiona zapylacza, od zasiewów innej odmiany lub składnika rodzicielskiego | 1.000 |
4 | Dla odmian mieszańcowych melona i kawona oraz dyni zwyczajnej w uprawie polowej | 1.000 |
6. Czystość odmianowa:
1) przy produkcji odmian ustalonych oraz składników rodzicielskich występowanie roślin innych odmian i form nietypowych ogórka jest niedopuszczalne;
2) przy wytwarzaniu składnika matecznego występowanie roślin typowo jednopiennych1) bądź hermafrodytycznych nie więcej niż:
a) 3 % - dla odmian typu sałatkowego,
b) 5 % - dla odmian typu konserwowego;
3) przy produkcji nasion odmiany mieszańcowej występowanie roślin innych odmian i form nietypowych ogórka:
a) w składniku matecznym jest niedopuszczalne,
b) w zapylaczu nie więcej niż - 0,5 rośliny na jednostkę kwalifikacyjną;
4) przy produkcji nasion odmiany mieszańcowej występowanie roślin typowo jednopiennych1) bądź hermafrodytycznych w składniku matecznym nie może być więcej niż:
a) 8 % - u odmian typu sałatkowego,
b) 10 % - u odmian typu konserwowego;
5) przy produkcji odmian ustalonych i mieszańcowych pozostałych gatunków warzyw dyniowatych występowanie na plantacji innych odmian jest niedopuszczalne;
6) nieusunięcie zapylacza na plantacji odmian mieszańcowych przed ostatnią oceną powoduje dyskwalifikację plantacji.
7. Choroby i szkodniki
Występowanie chorób i szkodników w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym prawidłowe dokonanie oceny może być powodem dyskwalifikacji plantacji.
8. Zachwaszczenie
Zachwaszczenie plantacji w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym prawidłowe dokonanie oceny może być powodem dyskwalifikacji plantacji.
Objaśnienie
1) Roślina typowo jednopienna to roślina, która na pędzie głównym do 10. węzła wytwarza najczęściej same kwiaty męskie, w następnych węzłach na zmianę występują kwiaty męskie z żeńskimi do końca wegetacji. Na pędach bocznych kwiaty żeńskie występują częściej niż na pędzie głównym. Do roślin jednopiennych nie zalicza się roślin, na których występują nieliczne kwiaty męskie przy ciągłym tworzeniu się kwiatów żeńskich na kolejnych węzłach.
V. Warzywa psiankowate
1. Nazwy gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Pomidor | Lycopersicon lycopersicum L. | C/1 |
2 | Papryka | Capsicum annuum L. | C/1 |
3 | Oberżyna | Solanum melongena L. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena odmian mieszańcowych:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Dwie oceny stanu plantacji |
Dla ustalonych i mieszańcowych odmian pomidora: |
- pierwsza | w okresie kwitnienia |
- druga | w okresie dojrzewania owoców środkowych gron |
Jedna ocena stanu plantacji |
Dla ustalonych i mieszańcowych odmian papryki i oberżyny | w okresie dojrzewania owoców |
W przypadku produkcji materiału siewnego odmian mieszańcowych każdy składnik ocenia się oddzielnie |
Nieusunięcie zapylacza na plantacjach odmian mieszańcowych przed ostatnią oceną powoduje dyskwalifikację plantacji |
4. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin psiankowatych zakłada się na polu, na którym w roku poprzedzającym rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny z tej samej rodziny. Plantacje nasienne warzyw psiankowatych powinny być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
5. Izolacja przestrzenna
Odległość plantacji:
1) pomidora od innych plantacji wszystkich gatunków roślin psiankowatych nie mniejsza niż - 50 m;
2) nasiennych papryki i oberżyny od innych odmian nie mniejsza niż - 400 m.
6. Czystość odmianowa:
1) występowanie roślin innych odmian i linii pomidora oraz papryki w każdym składniku rodzicielskim jest niedopuszczalne;
2) dla pomidora - występowanie roślin zapylonych wsobnie w składniku matecznym przy produkcji nasion mieszańcowych:
a) przy zastosowaniu składnika matecznego płodnego nie więcej niż - 2 %1);
b) przy zastosowaniu składnika z cechą funkcjonalnej męskiej sterylności, roślin z kwiatami zapylonymi wsobnie co najmniej na dwóch kolejnych gronach nie więcej niż - 5 %2).
W celu określenia przez kwalifikatora występowania roślin zapylonych wsobnie nie mogą być one zapylane sztucznie.
______
1) W matecznym, płodnym składniku pomidora sprawdzenia, czy nastąpiło wsobne zapylenie kwiatów, dokonuje się w okresie usuwania pylników. Stwierdzenie rozchylenia działek kielicha ponad 90° na którymkolwiek ze sprawdzanych kwiatów i zmiana barwy płatków korony na ciemnożółtą oznacza, że nastąpiło zapylenie wsobne.
2) W matecznym składniku pomidora z cechą funkcjonalnej męskiej sterylności dla określenia występowania roślin zapylonych wsobnie kwalifikator podczas pierwszej oceny wybiera losowo 1 % roślin, które odpowiednio oznacza. Podczas drugiej oceny na tych roślinach kwalifikator dokonuje obliczenia roślin z kwiatami zapylonymi wsobnie.
7. Zachwaszczenie:
1) plantacje nasienne warzyw psiankowatych powinny być praktycznie wolne od następujących chwastów: lulka czarnego, bielunia dziędzierzawy, psianki czarnej;
2) zachwaszczenie plantacji w stopniu uniemożliwiającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym prawidłowe dokonanie oceny stanowi podstawę do jej dyskwalifikacji.
8. Choroby i szkodniki:
1) pomidor:
a) występowanie żółtego liściozwoju pomidora (TYLCV - tomato yellow leaf curl virus) i raka bakteryjnego pomidora (Corynebacterium michiganensis) - niedopuszczalne,
b) silne porażenie roślin mozaiką pomidora (ToMV - tomato mosaic tobamovirus), bakteryjną cętkowatością pomidora (Pseudomonas syringae pv. tomato), bakteryjną zgnilizną rdzenia (Pseudomonas corugata), śluzakiem (Pseudomonas solanacearum), alternariozami (Alternaria solani i Alternaria alternari), mątwikiem ziemniaczanym (Globodera rostochiensis) i innymi chorobami oraz szkodnikami powodującymi gorsze wykształcenie owoców stanowi podstawę do dyskwalifikacji plantacji;
2) papryka - plantacja powinna być praktycznie wolna od roślin z objawami porażenia przez czarną plamistość bakteryjną (Xanthomonas vesicatoria), wirus mozaiki papryki, fuzariozę i szarą pleśń.
VI. Warzywa strączkowe
1. Nazwy gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Bób | Vicia faba L. (partim) | C/1 |
2 | Groch siewny (cukrowy i łuskowy) | Pisum sativum L. | C/1 |
3 | Fasola wielokwiatowa | Phaseolus coccineus L. | C/1 |
4 | Fasola zwykła | Phaseolus vulgaris L. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Jedna ocena stanu plantacji dla: |
- grochu i bobu | w okresie od kwitnienia do zawiązywania strąków |
- fasoli zwykłej i wielokwiatowej | w okresie pełnego wykształcania strąków, ale przed ich zasychaniem |
3. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin strączkowych zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku.
Plantacji nasiennych warzyw strączkowych nie należy zakładać na polu, na którym w okresie ostatnich czterech lat uprawiano jakiekolwiek rośliny z tej samej rodziny.
Plantacje nasienne warzyw strączkowych muszą być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
4. Izolacja przestrzenna
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji kategorii |
| | elitarny | kwalifikowany i standard |
1 | Odległość plantacji grochów wszystkich stopni kwalifikacji od plantacji i zasiewów innych odmian i typów grochu oraz od innych gatunków roślin strączkowych | 2 |
2 | Odległość plantacji fasoli zwykłej wszystkich stopni kwalifikacji od plantacji i zasiewów innych odmian fasoli zwykłej | 50 |
3 | Odległość plantacji fasoli wielokwiatowej od innych plantacji i zasiewów fasoli zwykłej | 200 |
4 | Odległość plantacji fasoli wielokwiatowej wszystkich stopni kwalifikacji od plantacji i zasiewów innych odmian fasoli wielokwiatowej | 500 |
5 | Odległość plantacji bobu wszystkich stopni kwalifikacji od plantacji nasiennych innych odmian i niekwalifikowanych zasiewów bobu oraz od upraw bobiku | 500 |
5. Czystość odmianowa - występowanie innych odmian i typów na jednostce kwalifikacyjnej:
1) na plantacji kwalifikowanej i standard grochu i bobu nie więcej niż - 0,3 rośliny;
2) na plantacji kwalifikowanej i standard fasoli nie więcej niż - 0,1 rośliny;
3) na plantacji elitarnej grochu, fasoli i bobu jest niedopuszczalne.
6. Choroby i szkodniki - występowanie ostrej bakteriozy fasoli (Xanthomonas campestris pv. phaseoli) jest niedopuszczalne.
VII. Warzywa liściowe
1. Wykaz gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Sałata | Lactuca sativa L. | C/1 |
2 | Burak liściowy | Beta vulgaris L. | C/1 |
3 | Szpinak | Spinacia oleracea L. | C/1 |
4 | Endywia | Cichorium endivia L. | C/1 |
5 | Trybuła ogrodowa | Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm. | C/1 |
6 | Roszponka warzywna | Valerianella locusta (L.) Laterrade | C/1 |
7 | Pietruszka liściowa2) | Petroselinum esculentum L. | C/1 |
8 | Cykoria liściowa3) | Cichorium intybus L. | C/1 |
Objaśnienia
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2) Wymagania jak dla odmian korzeniowych pietruszki.
3) Wymagania w wytwarzaniu jak dla cykorii korzeniowej, przy czym materiał siewny wyłącznie odmian cykorii liściowej może być wytwarzany w kategorii standard.
2. Ocena odmian mieszańcowych:
1) materiał siewny składników rodzicielskich odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie jako spełniający wymagania dla materiału bazowego (B);
2) materiał siewny odmian mieszańcowych powinien być uznany w urzędowej ocenie lub ocenie pod urzędowym nadzorem jako spełniający wymagania dla materiału kwalifikowanego pierwszego rozmnożenia (C/1).
3. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Dwie oceny stanu plantacji: |
- pierwsza | w okresie dojrzałości konsumpcyjnej |
- druga | w okresie dojrzewania nasion |
W przypadku plantacji nasiennej sałaty prowadzonej metodą bezgłówkową zakłada się pod nadzorem wojewódzkiego inspektora ochrony roślin i nasiennictwa poletko kontrolne o powierzchni nie mniejszej niż 10 m2 z każdej wysianej partii w celu sprawdzenia wyrównania i tożsamości odmiany. Poletko kontrolne zakłada się w gospodarstwie, na którego terenie jest prowadzona kwalifikacja plantacji nasiennych obsianych materiałem siewnym z tych partii. |
4. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin liściowych zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku.
Plantacji nasiennych warzyw liściowych nie zakłada się na polu, na którym uprawiano rośliny z tej samej rodziny w okresie ostatnich dwóch lat, a w przypadku buraka liściowego - czterech lat. Plantacje nasienne warzyw liściowych muszą być wolne od roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
5. Izolacja przestrzenna
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji kategorii |
| | elitarny | kwalifikowany i standard |
1 | Odległość od źródeł obcych pyłków zdolnych do spowodowania poważnej degeneracji odmian warzyw liściowych, z wyjątkiem buraka liściowego | 500 | 300 |
2 | Odległość plantacji nasiennych szpinaku od innych odmian szpinaku | 1.000 |
3 | Odległość plantacji składników rodzicielskich nasiennych szpinaku od innych odmian szpinaku | 3.000 |
4 | Odległość plantacji nasiennych buraka liściowego od jakichkolwiek źródeł pyłku z rodzaju Beta | 1.000 |
6. Czystość odmianowa
Występowanie roślin innych odmian i typów roślin warzyw liściowych na jednostce kwalifikacyjnej na plantacji, na której jest wytwarzany materiał kategorii:
1) elitarny - jest niedopuszczalne;
2) kwalifikowany i standard:
- podczas pierwszej oceny nie więcej niż 0,5 rośliny;
- podczas drugiej oceny jest niedopuszczalne.
7. Zachwaszczenie:
1) plantacja powinna być praktycznie wolna od następujących chwastów: cykorii podróżnika, mniszka pospolitego, łoczygi pospolitej, komosy białej i przymiotna kanadyjskiego;
2) zachwaszczenie plantacji w stopniu ograniczającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym prawidłowe dokonanie oceny stanowi podstawę do jej dyskwalifikacji.
VIII. Warzywa pozostałe
1. Wykaz gatunków i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji1) dla poszczególnych gatunków |
1 | Karczoch hiszpański (kard) | Cynara cardunculus L. | C/1 |
2 | Koper włoski (fenkuł) | Foeniculum vulgare Miller | C/1 |
3 | Szparag | Asparagus officinalis L. | C/1 |
Objaśnienie
1) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena stanu plantacji
Dokonuje się jednej oceny stanu plantacji w okresie pełni kwitnienia do początku wiązania nasion.
3. Płodozmian
Plantacje nasienne roślin warzywnych z grupy pozostałe zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku.
Plantacji nasiennych nie zakłada się na polu, na którym bezpośrednim przedplonem były rośliny z tej samej rodziny.
4. Izolacja przestrzenna
Obowiązuje izolacja plantacji nasiennych od źródeł pyłku z danego rodzaju dla plantacji:
1) materiału elitarnego nie mniejsza niż 500 m;
2) materiału kwalifikowanego i standard nie mniejsza niż 300 m.
5. Zachwaszczenie oraz choroby i szkodniki
Wystąpienie chwastów oraz chorób i szkodników w stopniu utrudniającym prawidłowy rozwój nasion lub uniemożliwiającym właściwe wykonanie oceny stanowi podstawę do dyskwalifikacji plantacji.
IX. Cykoria korzeniowa1)
1. Nazwa gatunku i obowiązujący najniższy stopień kwalifikacji
Nazwa polska | Nazwa łacińska | Najniższy stopień kwalifikacji2) dla poszczególnych gatunków |
Cykoria | Cichorium intybus L. | C/1 |
Objaśnienia
1) Materiał siewny odmian korzeniowych cykorii nie może być wytwarzany w kategorii standard i w badaniach rejestrowych podlega badaniom wartości gospodarczej odmiany (WGO).
2) Jeżeli w upoważnieniu dla podmiotu prowadzącego obrót materiałem siewnym hodowca nie ustalił wyższego stopnia kwalifikacji.
2. Ocena stanu plantacji
Liczba wymaganych ocen stanu plantacji dla poszczególnych gatunków | Obowiązujący termin dokonania oceny |
Dwie oceny stanu plantacji: |
- pierwsza - ocena plantacji, na której wytwarzane są wysadki | w okresie wytwarzania wysadków |
- druga | w okresie od kwitnienia roślin do początku dojrzewania nasion |
3. Płodozmian
Plantacje nasienne cykorii zakłada się na polu, na którym w ostatnim roku lub ostatnich latach poprzedzających rok założenia ocenianej plantacji nie były uprawiane rośliny wykluczające możliwość produkcji materiału siewnego danego gatunku, w szczególności innej odmiany tego samego gatunku lub tej samej odmiany, lecz niższego stopnia kwalifikacji, z uwzględnieniem specyfiki gatunku. Plantacji nasiennych cykorii nie należy zakładać na polu, na którym w okresie ostatnich dwóch lat uprawiano rośliny z tej samej rodziny. Plantacje nasienne powinny być wolne od takich roślin, które są samosiewami z poprzedniej uprawy.
4. Izolacja przestrzenna
Lp. | Wyszczególnienie | Odległość nie mniejsza niż w metrach dla plantacji |
| | materiału elitarnego | materiału kwalifikowanego |
1 | Odległość od źródeł pyłku z rodzaju Cichorium | 1.000 |
2 | Odległość od plantacji nasiennych innych odmian cykorii | 600 | 300 |
5. Czystość odmianowa
Występowanie na plantacji roślin innych odmian cykorii jest niedopuszczalne.
6. Zachwaszczenie oraz choroby i szkodniki:
1) występowanie roślin dziko rosnącej cykorii jest niedopuszczalne;
2) wystąpienie chwastów oraz chorób i szkodników w stopniu utrudniającym prawidłowy rozwój nasion lub utrudniającym właściwe wykonanie oceny może być powodem dyskwalifikacji plantacji.
ZAŁĄCZNIK Nr 5
DOPUSZCZALNA WIELKOŚĆ PARTII W OBROCIE ORAZ SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA JAKOŚCIOWE DLA MATERIAŁU SIEWNEGO ROŚLIN ROLNICZYCH
Tabela 1
Dopuszczalna wielkość partii oraz minimalna masa prób do badań dla roślin zbożowych
Gatunek | Wielkość partii1) | Minimalna masa próby pobieranej z partii2) | Minimalna masa próby do oznaczeń określonych w kolumnach 4-10 tabel 2 i 3 |
| w tonach | w gramach |
1 | 2 | 3 | 4 |
Avena sativa Owies | 30 | 1.000 | 500 |
Hordeum vulgare Jęczmień | 30 | 1.000 | 500 |
Triticum aestivum Pszenica zwyczajna | 30 | 1.000 | 500 |
Triticum durum Pszenica twarda | 30 | 1.000 | 500 |
Triticum spelta Pszenica orkisz | 30 | 1.000 | 500 |
Secale cereale Żyto | 30 | 1.000 | 500 |
x Triticosecale Pszenżyto | 30 | 1.000 | 500 |
Phalaris canariensis Mozga kanaryjska | 10 | 400 | 200 |
Oryza sativa Ryż | 30 | 500 | 500 |
Sorghum spp. Sorgo | 10 | 1.000 | 900 |
Zea mays | linie wsobne | 40 | 250 | 250 |
Kukurydza | pozostałe | 40 | 1.000 | 1.000 |
Objaśnienia
1) Wielkość partii może zostać przekroczona nie więcej niż o 5 % masy podanej w tabeli.
2) Masa próby materiału siewnego przeznaczonego do okresowej oceny zdolności kiełkowania powinna stanowić co najmniej 1/4 podanej masy próby.
Tabela 2
Wymagania jakościowe dla nasion roślin zbożowych1) kategorii elitarne
| | | Maksymalna liczba nasion innych gatunków roślin, włączając czerwone nasiona Oryza sativa |
Gatunek | Minimalne kiełkowanie | Minimalna czystość analityczna | inne gatunki roślin łącznie, w tym kolumny 5-10 | czerwone nasiona Oryza sativa | inne gatunki zbóż | gatunki roślin innych niż zboża | Avena fatua, Avena sterilis, Avena ludoviciana, Lolium temulentum | Raphanus raphanistrum, Agrostemma githago | Panicum spp. |
| % nasion czystych | % wagowy | sztuk nasion w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 1 |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
Avena sativa Owies | 85 (c) | 99 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Hordeum vulgare Jęczmień | 85 | 99 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Triticum aestivum Pszenica zwyczajna | 85 | 99 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Triticum durum Pszenica twarda | 85 | 99 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Triticum spelta Pszenica orkisz | 85 | 99 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Phalaris canariensis Mozga kanaryjska | 75 | 98 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Oryza sativa Ryż | 80 | 98 | 4 | 1 | | | | | 1 |
Secale cereale Żyto | 85 | 98 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Sorghum spp. Sorgo | 80 | 98 | 0 | | | | | | |
x Triticosecale Pszenżyto | 85 | 98 | 4 | | 1 (a) | 3 | 0 (b) | 1 | |
Zea mays Kukurydza | 90 | 98 | 0 | | | | | | |
Tabela 3
Wymagania jakościowe dla nasion roślin zbożowych1) kategorii kwalifikowane
| | | Maksymalna liczba nasion innych gatunków roślin, włączając czerwone nasiona Oryza sativa |
Gatunek | Minimalne kiełkowanie | Minimalna czystość analityczna | inne gatunki roślin łącznie, w tym kolumny 5-10 | czerwone nasiona Oryza sativa | inne gatunki zbóż | gatunki roślin inne niż zboża | Avena fatua, Avena sterilis, Avena ludoviciana, Lolium temulentum | Raphanus raphanistrum, Agrostemma githago | Panicum spp. |
| % nasion czystych | % wagowy | sztuk nasion w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 1 |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
Avena sativa Owies | 85 (c) | 98 | 10 | | 7 | 7 | 0 (b) | 3 | |
Hordeum vulgare Jęczmień | 85 | 98 | 10 | | 7 | 7 | 0 (b) | 3 | |
Triticum aestivum Pszenica zwyczajna | 85 | 98 | 10 | | 7 | 7 | 0 (b) | 3 | |
Triticum durum Pszenica twarda | 85 | 98 | 10 | | 7 | 7 | 0 (b) | 3 | |
Triticum spelta Pszenica orkisz | 85 | 98 | 10 | | 7 | 7 | 0 (b) | 3 | |
Phalaris canariensis Mozga kanaryjska | 75 | 98 | 10 | | 5 | | 0 (b) | 3 | |
Oryza sativa | I rozmnożenie | 80 | 98 | 10 | 3 | | | | | 3 |
Ryż | II rozmnożenie | 80 | 98 | 15 | 5 | | | | | 3 |
Secale cereale Żyto | 85 | 98 | 10 | | 7 | 7 | 0 (b) | 3 | |
Sorghum spp. Sorgo | 80 | 98 | 0 | | | | | | |
x Triticosecale Pszenżyto | 85 | 98 | 10 | | 7 | 7 | 0 (b) | 3 | |
Zea mays Kukurydza | 90 | 98 | 0 | | | | | | |
Objaśnienia do tabel 2 i 3
1) Dla materiału siewnego roślin zbożowych przeznaczonego do dalszego rozmnażania tego materiału oznacza się jego wilgotność, która dla roślin zbożowych wynosi nie więcej niż 15 %, z wyjątkiem kukurydzy i mozgi kanaryjskiej, która wynosi nie więcej niż 14 %.
(a) Jeżeli w badanej próbce stwierdzono obecność dwóch ziarniaków, to drugiego ziarniaka nie traktuje się jako zanieczyszczenie, jeżeli w drugiej próbce o tej samej masie nie stwierdzono obecności ziarniaków innych gatunków zbóż.
(b) Jeżeli w badanej próbce stwierdzono obecność jednego ziarniaka Avena fatua, Avena sterilis, Avena ludoviciana lub Lolium temulentum, to nie uważa się go za zanieczyszczenie, jeżeli w drugiej próbce o tej samej masie nie stwierdzono obecności nasion tych gatunków.
(c) W przypadku nieoplewionych odmian Avena sativa minimalna zdolność kiełkowania wynosi 75 % czystych nasion i dla tych odmian owsa na urzędowej etykiecie umieszcza się napis: minimalna zdolność kiełkowania 75 %.
Choroby i szkodniki:
1) materiał siewny roślin zbożowych powinien być praktycznie wolny od organizmów szkodliwych mających wpływ na jego jakość oraz wolny od szkodników magazynowych;
2) szczegółowe wymagania dotyczące Claviceps purpurea
Tabela 4
Materiał siewny | Maksymalna liczba sklerocjów lub ich fragmentów Claviceps purpurea w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 1 |
1 | 2 |
zbóż, z wyjątkiem odmian | kategorii elitarne | 1 |
mieszańcowych żyta | kategorii kwalifikowane | 3 |
odmian mieszańcowych żyta | kategorii elitarne | 1 |
| kategorii kwalifikowane | 41) |
Objaśnienie
1) Jeżeli w badanej próbie stwierdzono obecność pięciu sklerocjów lub ich fragmentów, to uznaje się ten wynik za zgodny z wymaganiami, jeżeli w drugiej próbie o tej samej masie nie stwierdzono więcej niż 4 sklerocja lub ich fragmenty.
Tabela 5
Dopuszczalna wielkość partii oraz minimalna masa prób do badań dla roślin pastewnych
Gatunek | Wielkość partii1) | Minimalna masa próby pobieranej z partii2) | Minimalna masa próby do oznaczeń określonych w tabeli 6 w kolumnach 6-14 oraz w tabeli 7 w kolumnach 12-14 |
| w tonach | w graniach |
1 | 2 | 3 | 4 |
ROŚLINY STRĄCZKOWE |
Vicia faba Bobik | 20 | 1.000 | 1.000 |
Pisum sativum Groch siewny | 20 | 1.000 | 1.000 |
Lupinus albus Łubin biały | 20 | 1.000 | 1.000 |
Lupinus angustifolius Łubin wąskolistny | 20 | 1.000 | 1.000 |
Lupinus luteus Łubin żółty | 20 | 1.000 | 1.000 |
Vicia pannonica Wyka pannońska | 20 | 1.000 | 1.000 |
Vicia sativa Wyka siewna | 20 | 1.000 | 1.000 |
Vicia villosa Wyka kosmata | 20 | 1.000 | 1.000 |
ROŚLINY MOTYLKOWATE DROBNONASIENNE |
Hedysarum coronarium | - owoce | 10 | 1.000 | 300 |
Siekiernica włoska | - nasiona | 10 | 400 | 120 |
Lotus corniculatus Komonica zwyczajna | 10 | 200 | 30 |
Medicago lupulina Lucerna chmielowa | 10 | 300 | 50 |
Medicago sativa Lucerna siewna | 10 | 300 | 50 |
Medicago x varia Lucerna mieszańcowa | 10 | 300 | 50 |
Onobrychis viciifolia | - owoce | 10 | 600 | 600 |
Esparceta siewna | - nasiona | 10 | 400 | 400 |
Trifolium alexandrinum Koniczyna aleksandryjska (koniczyna egipska) | 10 | 400 | 60 |
Trifolium hybridum Koniczyna białoróżowa (koniczyna szwedzka) | 10 | 200 | 20 |
Trifolium incarnatum Koniczyna krwistoczerwona (inkarnatka) | 10 | 500 | 80 |
Trifolium pratense Koniczyna łąkowa (koniczyna czerwona) | 10 | 300 | 50 |
Trifolium repens Koniczyna biała | 10 | 200 | 20 |
Trifolium resupinatum Koniczyna perska | 10 | 200 | 20 |
Trigonella foenum-graecum Kozieradka pospolita (koniczyna grecka) | 10 | 500 | 450 |
TRAWY |
Agrostis canina Mietlica psia | 10 | 50 | 5 |
Agrostis gigantea Mietlica biaława | 10 | 50 | 5 |
Agrostis stolonifera Mietlica rozłogowa | 10 | 50 | 5 |
Agrostis capillaris Mietlica pospolita | 10 | 50 | 5 |
Alopecurus pratensis Wyczyniec łąkowy | 10 | 100 | 30 |
Arrhenatherum elatius Rajgras wyniosły (rajgras francuski) | 10 | 200 | 80 |
Bromus unioloides Bromus catharticus Stokłosa uniolowata | 10 | 200 | 200 |
Bromus sitchensis Stokłosa alaskańska | 10 | 200 | 200 |
Cynodon dactylon Cynodon palczasty | 10 | 50 | 5 |
Dactylis glomerata Kupkówka pospolita | 10 | 100 | 30 |
Festuca arundinacea Kostrzewa trzcinowa | 10 | 100 | 50 |
Festuca ovina Kostrzewa owcza | 10 | 100 | 30 |
Festuca pratensis Kostrzewa łąkowa | 10 | 100 | 50 |
Festuca rubra Kostrzewa czerwona | 10 | 100 | 30 |
Festuca spp. x Lolium spp. Festulolium | 10 | 200 | 60 |
Lolium multiflorum Życica wielokwiatowa (rajgras włoski i rajgras holenderski) | 10 | 200 | 60 |
Lolium perenne Życica trwała (rajgras angielski) | 10 | 200 | 60 |
Lolium x boucheanum Życica mieszańcowa (rajgras oldenburski) | 10 | 200 | 60 |
Phalaris aquatica Phalaris arundinacea Mozga Herdinga | 10 | 100 | 50 |
Phleum bertolonii Tymotka kolankowata | 10 | 50 | 10 |
Phleum pratense Tymotka łąkowa | 10 | 50 | 10 |
Poa annua Wiechlina roczna | 10 | 50 | 10 |
Poa nemoralis Wiechlina gajowa | 10 | 50 | 5 |
Poa palustris Wiechlina błotna | 10 | 50 | 5 |
Poa pratensis Wiechlina łąkowa | 10 | 50 | 5 |
Poa trivialis Wiechlina zwyczajna | 10 | 50 | 5 |
Trisetum flavescens Konietlica łąkowa | 10 | 50 | 5 |
INNE GATUNKI |
Brassica napus var. napobrassica Brukiew pastewna | 10 | 200 | 100 |
Brassica oleracea convar. acephala Kapusta pastewna | 10 | 200 | 100 |
Phacelia tanacetifolia Facelia błękitna | 10 | 300 | 40 |
Raphanus sativus var. oleiformis Rzodkiew oleista | 10 | 300 | 300 |
Objaśnienia
1) Wielkość partii może zostać przekroczona nie więcej niż o 5 % masy podanej w tabeli.
2) Masa próby materiału siewnego przeznaczonego do okresowej oceny zdolności kiełkowania powinna stanowić co najmniej 1/4 podanej masy próby.
Tabela 6
Wymagania jakościowe dla nasion roślin pastewnych kategorii elitarne
| | | Czystość analityczna | | |
| | | | maksymalna zawartość nasion innych gatunków roślin | Maksymalna zawartość nasion innych gatunków roślin w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 5 | |
Gatunek | Minimalna zdolność kiełkowania | Maksymalna zawartość nasion twardych | minimalna czystość analityczna | łącznie | jednego gatunku | Agropyron repens | Alopecurus myosuroides | Melilotus spp. | Raphanus raphanistrum | Sinapis arvensis | Avena fatua, Avena ludoviciana, Avena sterilis | Cuscuta spp. | Rumex spp., oprócz Rumex acetosella i Rumex maritimus | Nasiona łubinu innej barwy lub gorzkie |
| % nasion czystych | % wagowy | liczba nasion w próbie | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
ROŚLINY STRĄCZKOWE |
Vicia faba Bobik | 80 (a) (b) | 5 | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 | 0 (j) | 2 | |
Pisum sativum Groch siewny | 80 (a) | | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 | 0 (j) | 2 | |
Lupinus albus Łubin biały | 80 (a) (b) | 20 | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 (i) | 0 (j) | 2 | (o) (p) |
Lupinus angustifolius Łubin wąskolistny | 75 (a) (b) | 20 | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 (i) | 0 (j) | 2 | (o) (p) |
Lupinus luteus Łubin żółty | 80 (a) (b) | 20 | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 (i) | 0 (j) | 2 | (o) (p) |
Vicia pannonica Wyka pannońska | 85 (a) (b) | 20 | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 (i) | 0 (j) | 2 | |
Vicia sativa Wyka siewna | 85 (a) (b) | 20 | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 (i) | 0 (j) | 2 | |
Vicia villosa Wyka kosmata | 85 (a) (b) | 20 | 98 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 (i) | 0 (j) | 2 | |
ROŚLINY MOTYLKOWATE DROBNONASIENNE |
Hedysarum coronarium Siekiernica włoska | 75 (a) (b) | 30 | 95 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (k) | 2 | |
Lotus corniculatus Komonica zwyczajna | 75 (a) (b) | 40 | 95 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 3 | |
Medicago lupulina Lucerna chmielowa | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 5 | |
Medicago sativa Lucerna siewna | 80 (a) (b) | 40 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 3 | |
Medicago x varia Lucerna mieszańcowa | 80 (a) (b) | 40 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 3 | |
Onobrychis viciifolia Esparceta siewna | 75 (a) (b) | 20 | 95 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 | 0 (j) | 2 | |
Trifolium alexandrinum Koniczyna aleksandryjska (koniczyna egipska) | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 3 | |
Trifolium hybridum Koniczyna białoróżowa (koniczyna szwedzka) | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 3 | |
Trifolium incarnatum Koniczyna krwistoczerwona (inkarnatka) | 75 (a) (b) | 20 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 3 | |
Trifolium pratense Koniczyna łąkowa (koniczyna czerwona) | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 5 | |
Trifolium repens Koniczyna biała | 80 (a) (b) | 40 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 5 | |
Trifolium resupinatum Koniczyna perska | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 0,3 | 20 | | | 0 (w) | | | 0 | 0 (l) (m) | 3 | |
Trigonella foenum-graecum Kozieradka pospolita (koniczyna grecka) | 80 (a) | | 95 | 0,3 | 20 | | | 0 (u) | | | 0 | 0 (j) | 2 | |
TRAWY |
Agrostis canina Mietlica psia | 75 (a) | | 90 | 0,3 | 20 | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Agrostis gigantea Mietlica biaława | 80 (a) | | 90 | 0,3 | 20 | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Agrostis stolonifera Mietlica rozłogowa | 75 (a) | | 90 | 0,3 | 20 | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Agrostis capillaris Mietlica pospolita | 75 (a) | | 90 | 0,3 | 20 | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Alopecurus pratensis Wyczyniec łąkowy | 70 (a) | | 75 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Arrhenatherum elatius Rajgras wyniosły (rajgras francuski) | 75 (a) | | 90 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 (g) | 0 (j) (k) | 2 | |
Bromus unioloides Bromus catharticus Stokłosa uniolowata | 75 (a) | | 97 | 0,4 | 20 | 5 | 5 | | | | 0 (g) | 0 (j) (k) | 5 | |
Bromus sitchensis Stokłosa alaskańska | 75 (a) | | 97 | 0,4 | 20 | 5 | 5 | | | | 0 (g) | 0 (j) (k) | 5 | |
Cynodon dactylon Cynodon palczasty | 70 (a) | | 90 | 0,3 | 20 (r) | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Dactylis glomerata Kupkówka pospolita | 80 (a) | | 90 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Festuca arundinacea Kostrzewa trzcinowa | 80 (a) | | 95 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Festuca ovina Kostrzewa owcza | 75 (a) | | 85 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Festuca pratensis Kostrzewa łąkowa | 80 (a) | | 95 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Festuca rubra Kostrzewa czerwona | 75 (a) | | 90 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Festuca spp. x Lolium spp. Festulolium | 75 (a) | | 96 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Lolium multiflorum Życica wielokwiatowa (rajgras włoski i rajgras holenderski) | 75 (a) | | 96 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Lolium perenne Życica trwała (rajgras angielski) | 80 (a) | | 96 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Lolium x boucheanum Życica mieszańcowa (rajgras oldenburski) | 75 (a) | | 96 | 0,3 | 20 (r) | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Phalaris aquatica Phalaris arundinacea Mozga Hardinga | 75 (a) | | 96 | 0,3 | 20 | 5 | 5 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Phleum bertolonii Tymotka kolankowata | 80 (a) | | 96 | 0,3 | 20 | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (k) | 2 | |
Phleum pratense Tymotka łąkowa | 80 (a) | | 96 | 0,3 | 20 | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (k) | 2 | |
Poa annua Wiechlina roczna | 75 (a) | | 85 | 0,3 | 20 (s) | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Poa nemoralis Wiechlina gajowa | 75 (a) | | 85 | 0,3 | 20 (s) | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Poa palustris Wiechlina błotna | 75 (a) | | 85 | 0,3 | 20 (s) | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Poa pratensis Wiechlina łąkowa | 75 (a) | | 85 | 0,3 | 20 (s) | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Poa trivialis Wiechlina zwyczajna | 75 (a) | | 85 | 0,3 | 20 (s) | 1 | 1 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 1 | |
Trisetum flavescens Konietlica łąkowa | 70 (a) | | 75 | 0,3 | 20 (t) | 1 | 1 | | | | 0 (h) | 0 (j) (k) | 1 | |
INNE GATUNKI |
Brassica napus var. napobrassica Brukiew pastewna | 80 (a) | | 98 | 0,3 | 20 | | | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Brassica oleracea convar. acephala Kapusta pastewna | 75 (a) | | 98 | 0,3 | 20 | | | | | | 0 | 0 (j) (k) | 3 | |
Phacelia tanacetifolia Facelia błękitna | 80 (a) | | 96 | 0,3 | 20 | | | | | | 0 | 0 (j) (k) | | |
Raphanus sativus var. oleiformis Rzodkiew oleista | 80 (a) | | 97 | 0,3 | 20 | | | | | | 0 | 0 (j) | 2 | |
Tabela 7
Wymagania jakościowe dla nasion roślin pastewnych kategorii kwalifikowane
| | | Czystość analityczna | | |
| | | | maksymalna zawartość nasion innych gatunków roślin | Maksymalna zawartość nasion innych gatunków roślin w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 5 | |
Gatunek | Minimalna zdolność kiełkowania | Maksymalna zawartość nasion twardych | minimalna czystość analityczna | łącznie | jednego gatunku | Agropyron repens | Alopecurus myosuroides | Melilotus spp. | Raphanus raphanistrum | Sinapis arvensis | Avena fatua, Avena ludoviciana, Avana sterilis | Cuscuta spp. | Rumex spp. oprócz Rumex acetosella i Rumex maritimus | Nasiona łubinu innej barwy lub gorzkie |
| % nasion czystych | % wagowy | liczba nasion w próbie | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 |
ROŚLINY STRĄCZKOWE |
Vicia faba Bobik | 80 (a) (b) | 5 | 98 | 0,5 | 0,3 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (j) | 5 (n) | |
Pisum sativum Groch siewny | 80 (a) | | 98 | 0,5 | 0,3 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (j) | 5 (n) | |
Lupinus albus Łubin biały | 80 (a) (b) | 20 | 98 | 0,5 (e) | 0,3 (e) | | | 0,3 | | | 0 (i) | 0 (j) | 5 (n) | (o) (v) |
Lupinus angustifolius Łubin wąskolistny | 75 (a) (b) | 20 | 98 | 0,5 (e) | 0,3 (e) | | | 0,3 | | | 0 (i) | 0 (j) | 5 (n) | (o) (v) |
Lupinus luteus Łubin żółty | 80 (a) (b) | 20 | 98 | 0,5 (e) | 0,3 (e) | | | 0,3 | | | 0 (i) | 0 (j) | 5 (n) | (o) (v) |
Vicia pannonica Wyka pannońska | 85 (a) (b) | 20 | 98 | 1,0 (e) | 0,5 (e) | | | 0,3 | | | 0 (i) | 0 (j) | 5 (n) | |
Vicia sativa Wyka siewna | 85 (a) (b) | 20 | 98 | 1,0 (e) | 0,5 (e) | | | 0,3 | | | 0 (i) | 0 (j) | 5 (n) | |
Vicia villosa Wyka kosmata | 85 (a) (b) | 20 | 98 | 1,0 (e) | 0,5 (e) | | | 0,3 | | | 0 (i) | 0 (j) | 5 (n) | |
ROŚLINY MOTYLKOWATE DROBNONASIENNE |
Hedysarum coronarium Siekiernica włoska | 75 (a) (b) | 30 | 95 | 2,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (k) | 5 | |
Lotus corniculatus Komonica zwyczajna | 75 (a) (b) | 40 | 95 | 1,8 (d) | 1,0 (d) | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Medicago lupulina Lucerna chmielowa | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Medicago sativa Lucerna siewna | 80 (a) (b) | 40 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Medicago x varia Lucerna mieszańcowa | 80 (a) (b) | 40 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Onobrychis viciifolia Esparceta siewna | 75 (a) (b) | 20 | 95 | 2,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (j) | 5 | |
Trifolium alexandrinum Koniczyna aleksandryjska (koniczyna egipska) | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Trifolium hybridum Koniczyna białoróżowa (koniczyna szwedzka) | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Trifolium incarnatum Koniczyna krwistoczerwona (inkarnatka) | 75 (a) (b) | 20 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Trifolium pratense Koniczyna łąkowa (koniczyna czerwona) | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Trifolium repens Koniczyna biała | 80 (a) (b) | 40 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Trifolium resupinatum Koniczyna perska | 80 (a) (b) | 20 | 97 | 1,5 | 1,0 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (l) (m) | 10 | |
Trigonella foenum-graecum Kozieradka pospolita (koniczyna grecka) | 80 (a) | | 95 | 1,0 | 0,5 | | | 0,3 | | | 0 | 0 (j) | 5 | |
TRAWY |
Agrostis canina Mietlica psia | 75 (a) | | 90 | 2,0 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Agrostis gigantea Mietlica biaława | 80 (a) | | 90 | 2,0 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Agrostis stolonifera Mietlica rozłogowa | 75 (a) | | 90 | 2,0 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Agrostis capillaris Mietlica pospolita | 75 (a) | | 90 | 2,0 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Alopecurus pratensis Wyczyniec łąkowy | 70 (a) | | 75 | 2,5 | 1,0 (f) | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Arrhenatherum elatius Rajgras wyniosły (rajgras francuski) | 75 (a) | | 90 | 3,0 | 1,0 (f) | 0,5 | 0,3 | | | | 0 (g) | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Bromus unioloides Bromus catharticus Stokłosa uniolowata | 75 (a) | | 97 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 (g) | 0 (j) (k) | 10 (n) | |
Bromus sitchensis Stokłosa alaskańska | 75 (a) | | 97 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 (g) | 0 (j) (k) | 10 (n) | |
Cynodon dactylon Cynodon palczasty | 70 (a) | | 90 | 2,0 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 | |
Dactylis glomerata Kupkówka pospolita | 80 (a) | | 90 | 1,5 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Festuca arundinacea Kostrzewa trzcinowa | 80 (a) | | 95 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Festuca ovina Kostrzewa owcza | 75 (a) | | 85 | 2,0 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Festuca pratensis Kostrzewa łąkowa | 80 (a) | | 95 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Festuca rubra Kostrzewa czerwona | 75 (a) | | 90 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Festuca spp. x Lolium spp. Festulolium | 75 (a) | | 96 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Lolium multiflorum Życica wielokwiatowa (rajgras włoski) | 75 (a) | | 96 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Lolium perenne Życica trwała (rajgras angielski) | 80 (a) | | 96 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Lolium x boucheanum Życica mieszańcowa (rajgras oldenburski) | 75 (a) | | 96 | 1,5 | 1,0 | 0,5 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Phalaris aquatica Phalaris arundinacea Mozga Hardinga | 75 (a) | | 96 | 1,5 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 | |
Phleum bertolonii Tymotka kolankowata | 80 (a) | | 96 | 1,5 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (k) | 5 | |
Phleum pratense Tymotka łąkowa | 80 (a) | | 96 | 1,5 | 1,0 | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (k) | 5 | |
Poa annua Wiechlina roczna | 75 (a) | | 85 | 2,0 (c) | 1,0 (c) | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 5 (n) | |
Poa nemoralis Wiechlina gajowa | 75 (a) | | 85 | 2,0 (c) | 1,0 (c) | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Poa palustris Wiechlina błotna | 75 (a) | | 85 | 2,0 (c) | 1,0 (c) | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Poa pratensis Wiechlina łąkowa | 75 (a) | | 85 | 2,0 (c) | 1,0 (c) | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Poa trivialis Wiechlina zwyczajna | 75 (a) | | 85 | 2,0 (c) | 1,0 (c) | 0,3 | 0,3 | | | | 0 | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
Trisetum flavescens Konietlica łąkowa | 70 (a) | | 75 | 3,0 | 1,0 (f) | 0,3 | 0,3 | | | | 0 (h) | 0 (j) (k) | 2 (n) | |
INNE GATUNKI |
Brassica napus var. napobrassica Brukiew pastewna | 80 (a) | | 98 | 1,0 | 0,5 | | | | 0,3 | 0,3 | 0 | 0 (j) (k) | 5 | |
Brassica oleracea convar. acephala Kapusta pastewna | 75 (a) | | 98 | 1,0 | 0,5 | | | | 0,3 | 0,3 | 0 | 0 (j) (k) | 10 | |
Phacelia tanacetifolia Facelia błękitna | 80 (a) | | 96 | 1,0 | 0,5 | | | | | | 0 | 0 (j) (k) | | |
Raphanus sativus var. oleiformis Rzodkiew oleista | 80 (a) | | 97 | 1,0 | 0,5 | | | | 0,3 | 0,3 | 0 | 0 (j) | 5 | |
Objaśnienia do tabel 6 i 7
(a) Wszystkie zdrowe i napęczniałe nasiona, które nie skiełkowały po zastosowaniu zabiegów wstępnych, uznaje się za nasiona skiełkowane.
(b) Nasiona twarde uznaje się za nasiona zdolne do kiełkowania, w liczbie nie większej jednak, niż podano w kolumnie 3 tabel 6 i 7.
(c) Nasion innych gatunków Poa spp., których łączna zawartość nie jest większa niż 0,8 % wagowych, nie traktuje się jako nasion innych gatunków.
(d) Nasion Trifolium pratense, których zawartość nie jest większa niż 1 % wagowy, nie traktuje się jako nasion innych gatunków.
(e) Nasion gatunków: Lupinus albus, Lupinus angustifolius, Lupinus luteus, Pisum sativum, Vicia faba, Vicia pannonica, Vicia sativa, Vicia villosa, których łączna zawartość oznaczona w próbie materiału siewnego jednego z tych gatunków nie jest większa niż 0,5 % wagowych, nie traktuje się jako nasion innych gatunków.
(f) Zawartości procentowej nasion jednego gatunku nie stosuje się do nasion gatunków Poa spp.
(g) Dopuszczalnej łącznej zawartości dwóch ziarniaków: Avena fatua, Avena ludoviciana, Avena sterilis w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 1 nie uznaje się za nasiona innych gatunków, jeśli druga próba o tej samej masie jest wolna od ziarniaków tych gatunków.
(h) Jeżeli w badanej próbie stwierdzono obecność jednego nasienia: Avena fatua, Avena sterilis, Avena ludoviciana, to nie uważa się go za nasiona innych gatunków, gdy w drugiej próbie o masie dwukrotnie większej nie stwierdzono obecności nasion tych gatunków.
(i) Nie określa się obecności nasion: Avena fatua, Avena ludoviciana, Avena sterilis, jeżeli nie ma wątpliwości, że oceniany materiał siewny jest wolny od nasion tych gatunków.
(j) Nie określa się obecności nasion Cuscuta spp., jeżeli nie ma wątpliwości, że oceniany materiał siewny jest wolny od nasion tych gatunków.
(k) Jeżeli w badanej próbie stwierdzono obecność jednego nasienia Cuscuta spp., to nie uważa się go za nasiona innych gatunków, gdy w drugiej próbie o takiej samej masie nie stwierdzono obecności nasion Cuscuta spp.
(l) Oznaczanie obecności nasion Cuscuta spp. wykonuje się na próbie o masie dwukrotnie większej niż określona w kolumnie 4 tabeli 5.
(m) Jeżeli w badanej próbie stwierdzono obecność jednego nasienia Cuscuta spp., to nie uważa się go za nasiona innych gatunków, gdy w drugiej próbie o masie dwukrotnie większej nie stwierdzono obecności nasion Cuscuta spp.
(n) Nie określa się obecności nasion gatunków Rumex innych niż Rumex acetosella i Rumex maritimus, jeżeli nie ma wątpliwości, że oceniany materiał siewny jest wolny od nasion tych gatunków.
(o) Procent liczbowy nasion łubinu o innym zabarwieniu nie powinien przekraczać:
- 2 - w materiale siewnym łubinu gorzkiego,
- 1 - w materiale siewnym łubinów innych niż gorzki.
(p) Procent liczbowy nasion łubinów gorzkich w odmianach innych niż łubin gorzki nie powinien przekraczać 1.
(r) Nasion gatunków Poa spp. łącznie do 80 sztuk nie uważa się za nasiona innych gatunków.
(s) Nie dotyczy nasion gatunków Poa spp., o ile łączna liczba nasion w badanej próbie gatunków Poa spp. innych niż oceniany nie przekracza 500 sztuk.
(t) Liczby stwierdzonych nasion gatunków Poa spp. łącznie nie więcej niż 20 sztuk nie traktuje się jako nasion innych gatunków.
(u) Nie określa się obecności nasion gatunków Melilotus spp., jeżeli nie ma wątpliwości, że oceniany materiał siewny jest wolny od nasion tych gatunków.
(w) Jeżeli w badanej próbie stwierdzono obecność jednego nasienia Melilotus spp., to nie uważa się go za nasiona innych gatunków, gdy w drugiej próbie o masie dwukrotnie większej nie stwierdzono obecności nasion Melilotus spp.
(v) Procent liczbowy nasion łubinów gorzkich w odmianach innych niż łubin gorzki nie powinien przekraczać 2,5.
Choroby i szkodniki
Materiał siewny roślin pastewnych powinien być praktycznie wolny od organizmów szkodliwych mających wpływ na jakość oraz wolny od szkodników magazynowych.
Wymagania jakościowe dla materiału siewnego roślin pastewnych kategorii handlowy
Wymagania dla materiału siewnego kategorii handlowy roślin pastewnych są takie jak dla materiału siewnego kategorii kwalifikowane, przy czym:
1) w kolumnach 5 i 6 tabeli 7 dopuszczalną zawartość zwiększa się o 1 punkt procentowy;
2) w materiale siewnym Poa annua dopuszczalną zawartość nasion innych gatunków Poa spp. zwiększa się do 10 % wagowych;
3) w materiale siewnym gatunków Poa spp., z wyjątkiem Poa annua, dopuszczalną zawartość innych nasion gatunków Poa zwiększa się do 3 % wagowych;
4) w materiale siewnym Hedysarum coronarium dopuszczalną zawartość nasion Melilotus spp. zwiększa się do 1 % wagowego;
5) dla materiału siewnego Lotus corniculatus określa się zawartość nasion gatunków Melilotus spp.;
6) dla materiału siewnego wszystkich gatunków łubinu:
a) minimalna czystość analityczna wynosi 97 % wagowych,
b) dopuszczalny procent liczbowy nasion innej barwy wynosi:
- dla łubinu gorzkiego - 4,
- dla łubinu innego niż gorzki - 2;
7) w materiale siewnym gatunków Vicia spp. dopuszczalna łączna zawartość nasion Vicia pannonica, Vicia villosa lub innych pokrewnych gatunków uprawnych, oznaczona w próbce materiału siewnego poszczególnych gatunków, nie powinna przekroczyć 6 % wagowych;
8) w materiale siewnym gatunków Vicia pannonica, Vicia sativa, Vicia villosa minimalna czystość analityczna wynosi 97 % wagowych.
Tabela 8
Dopuszczalna wielkość partii oraz minimalna masa prób do badań roślin oleistych i włóknistych
Gatunek | Wielkość partii1) | Minimalna masa próby pobieranej z partii2) | Masa próby do oznaczania określonego w kolumnach 5-11 tabel 9 i 10 |
| w tonach | w gramach |
1 | 2 | 3 | 4 |
Arachis hypogaea Orzech arachidowy | 25 | 1.000 | 1.000 |
Brassica rapa Rzepik | 10 | 200 | 70 |
Brassica juncea Gorczyca sarepska | 10 | 100 | 40 |
Brassica napus Rzepak | 10 | 200 | 100 |
Brassica nigra Gorczyca czarna | 10 | 100 | 40 |
Cannabis sativa Konopie | 10 | 600 | 600 |
Carthamus tinctorius Krokosz barwierski | 25 | 900 | 900 |
Carum carvi Kminek zwyczajny | 10 | 200 | 80 |
Gossypium spp. Bawełna | 25 | 1.000 | 1.000 |
Helianthus annuus Słonecznik3) | 25 | 1.000 | 1.000 |
Linum usitatissimum Len zwyczajny | 10 | 300 | 150 |
Papaver somniferum Mak | 10 | 50 | 10 |
Sinapis alba Gorczyca biała | 10 | 400 | 200 |
Glycine max Soja | 25 | 1.000 | 1.000 |
Objaśnienia
1) Wielkość partii może zostać przekroczona nie więcej niż o 5 % masy podanej w tabeli.
2) Masa próby materiału siewnego przeznaczonego do okresowej oceny zdolności kiełkowania powinna stanowić co najmniej 1/4 podanej masy próby.
3) Dotyczy materiału siewnego słonecznika wytworzonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Tabela 9
Wymagania jakościowe dla nasion kategorii elitarne
| | Czystość nasion | Maksymalna zawartość nasion innych gatunków roślinnych w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 1 | |
Gatunek | Minimalna zdolność kiełkowania % nasion czystych | minimalna czystość analityczna | maksymalna zawartość nasion obcych gatunków | inne gatunki roślin łącznie, w tym kolumny 6-11 | Avena fatua, Avena ludoviciana, Avena sterilis | Cuscuta spp. | Raphanus raphanistrum | Rumex spp. inne niż Rumex acetosella | Alopecurus myosuroides | Lolium remotum | Maksymalna zawartość nasion Orobanche |
| | % wagowy | sztuk nasion w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 8 | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
Arachis hypogaea Orzech ziemny | 70 | 99 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Brassica spp. Rzepak, rzepik oraz gorczyca czarna i sarepska | 85 | 98 | 0,3 | - | 0 | 0 (b) (c) | 10 | 2 | | | |
Cannabis sativa Konopie | 75 | 98 | - | 30 (a) | 0 | 0 (b) | | | | | (d) |
Carthamus tinctorius Krokosz barwierski | 75 | 98 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | (d) |
Carum carvi Kminek zwyczajny | 70 | 97 | - | 25 (a) | 0 | 0 (b) (c) | 10 | | 3 | | |
Gossypium spp. Bawełna | 80 | 98 | - | 15 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Helianthus annuus Słonecznik | 85 | 98 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Linum usitatissimum | odmiany włókniste | 92 | 99 | - | 15 | 0 | 0 (b) (c) | | | 4 | 2 | |
Len zwyczajny | odmiany oleiste | 85 | 99 | - | 15 | 0 | 0 (b) (c) | | | 4 | 2 | |
Papaver somniferum Mak | 80 | 98 | - | 25 (a) | 0 | 0 (b) (c) | | | | | |
Sinapis alba Gorczyca biała | 85 | 98 | 0,3 | - | 0 | 0 (b) (c) | 10 | 2 | | | |
Glycine max Soja | 80 | 98 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Tabela 10
Wymagania jakościowe dla nasion kategorii kwalifikowane
| | Czystość nasion | Maksymalna zawartość nasion innych gatunków roślinnych w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 1 | |
Gatunek | Minimalna zdolność kiełkowania % nasion czystych | minimalna czystość analityczna | maksymalna zawartość nasion obcych gatunków | inne gatunki roślin łącznie, w tym kolumny 6-11 | Avena fatua, Avena ludoviciana, Avena sterilis | Cuscuta spp. | Raphanus raphanistrum | Rumex spp. inne niż Rumex acetosella | Alopecurus myosuroides | Lolium remotum | Maksymalna zawartość nasion Orobanche spp. |
| | % wagowy | sztuk nasion w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 8 | |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 |
Arachis hypogaea Orzech ziemny | 70 | 99 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Brassica spp. Rzepak, rzepik oraz gorczyca czarna i sarepska | 85 | 98 | 0,3 | - | 0 | 0 (b) (c) | 10 | 5 | | | |
Cannabis sativa Konopie | 75 | 98 | - | 30 (a) | 0 | 0 (b) | | | | | (d) |
Carthamus tinctorius Krokosz barwierski | 75 | 98 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | (d) |
Carum carvi Kminek zwyczajny | 70 | 97 | - | 25 (a) | 0 | 0 (b) (c) | 10 | | 3 | | |
Gossypium spp. Bawełna | 80 | 98 | - | 15 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Helianthus annuus Słonecznik | 85 | 98 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Linum usitatissimum | odmiany włókniste | 92 | 99 | - | 15 | 0 | 0 (b) (c) | | | 4 | 2 | |
Len zwyczajny | odmiany oleiste | 85 | 99 | - | 15 | 0 | 0 (b) (c) | | | 4 | 2 | |
Papaver somniferum Mak | 80 | 98 | - | 25 (a) | 0 | 0 (b) (c) | | | | | |
Sinapis alba Gorczyca biała | 85 | 98 | 0,3 | - | 0 | 0 (b) (c) | 10 | 5 | | | |
Glycine max Soja | 80 | 98 | - | 5 | 0 | 0 (b) | | | | | |
Objaśnienia do tabel 9 i 10
(a) Nie określa się całkowitej zawartości nasion innych gatunków, jeżeli nie ma wątpliwości, że oceniany materiał siewny nie jest zanieczyszczony nasionami innych gatunków w liczbie przekraczającej wartości podane w kolumnie 5.
(b) Nie określa się obecności nasion Cuscuta spp., jeżeli nie ma wątpliwości, że oceniany materiał jest wolny od nasion tych gatunków.
(c) Jeżeli w badanej próbie stwierdzono obecność jednego nasienia Cuscuta spp., to nie uważa się go za nasiona innych gatunków, gdy w drugiej próbie o takiej samej masie nie stwierdzono obecności nasion Cuscuta spp.
(d) Jeżeli w badanej próbie o masie 100 g stwierdzono obecność jednego nasienia Orobanche spp., to nie uważa się go za nasiona innych gatunków, gdy w drugiej próbie o masie 200 g nie stwierdzono obecności nasion Orobanche spp.
Choroby i szkodniki:
1) materiał siewny roślin oleistych i włóknistych powinien być praktycznie wolny od organizmów szkodliwych mających wpływ na jakość oraz wolny od szkodników magazynowych;
2) wymagania dotyczące porażenia materiału siewnego roślin oleistych i włóknistych organizmami szkodliwymi:
Tabela 11
| Organizmy szkodliwe |
| maksymalny procent liczbowy nasion porażonych | |
Gatunek | Botrytis spp. | Alternaria spp., Ascochyta linicola (Phoma linicola), Coletotirchum lini, Fusarium spp. | Platyedria gossypiella | Sclerotinia sclerotiorum (maksymalna liczba przetrwalników grzybów lub fragmentów tych przetrwalników w próbie o masie określonej w kolumnie 4 tabeli 8) |
1 | 2 | 3 | 4 | 5 |
Brassica napus Rzepak | | | | 10 (b) |
Brassica rapa Rzepik | | | | 5 (b) |
Cannabis sativa Konopie | 5 | | | |
Gossypium spp. Bawełna | | | 1 | |
Helianthus annuus Słonecznik | 5 | | | 10 (b) |
Linum usitatissimum Len zwyczajny | 5 | 5 (a) | | |
Sinapis alba Gorczyca biała | | | | 5 (b) |
Glycine max Soja (c) | | | | |
Objaśnienia
(a) Dla nasion elitarnych lnu włóknistego maksymalna zawartość nasion porażonych przez Ascochyta linicola (syn. Phoma linicola) nie może przekroczyć 1 % liczbowego.
(b) Nie określa się liczby przetrwalników lub ich fragmentów Sclerotinia sclerotiorum, jeżeli nie ma wątpliwości, że ich liczba nie przekroczyła wartości podanych w kolumnie 5.
(c) Dla nasion Glycine max wymaga się, aby:
- Pseudomonas syringae pv. glycinea: była stwierdzona nie więcej niż w 4 z 5 podpróbek utworzonych z podziału próby zawierającej co najmniej 5.000 nasion z jednej partii,
- występowanie nasion porażonych Diaporthe phaseolorum nie przekroczyło 15 % liczbowych,
- zawartość substancji obojętnej określonej przez międzynarodowe metody badawcze nie przekroczyła 0,3 % wagowego.
Wymagania jakościowe dla materiału siewnego kategorii handlowe
Wymagania jakościowe określone w tabelach 8, 10 i 11 mają zastosowanie do materiału siewnego roślin oleistych i włóknistych kategorii handlowe.
Wymagania jakościowe dla materiału siewnego buraka:
1) dopuszczalna wielkość partii nasion buraków cukrowych i pastewnych wynosi - 20 ton;
2) wielkość partii nie może przekraczać masy określonej w pkt 1 o więcej niż - 5 %;
3) masa próby pobieranej do oceny laboratoryjnej wynosi nie mniej niż - 500 g;
4) masa próby przeznaczona do okresowej oceny w zakresie zdolności kiełkowania wynosi nie mniej niż - 50 g;
5) materiał siewny buraka powinien być praktycznie wolny od organizmów szkodliwych mających wpływ na jakość oraz wolny od szkodników magazynowych.
Tabela 12
Szczegółowe wymagania dla oceny laboratoryjnej nasion buraków
Gatunek | Kategoria i rodzaj materiału siewnego | Minimalna zdolność kiełkowania | Minimalna czystość analityczna | Maksymalna wilgotność |
| | % liczbowy1) | % wagowy2) |
| nasiona jednokiełkowe | 80 | 97 | 15 |
Burak cukrowy Beta vulgaris | nasiona do siewu punktowego | 75 | 97 | 15 |
| nasiona wielokiełkowe odmian, w których udział diploidów jest większy niż 85 % | 73 | 97 | 15 |
| pozostałe nasiona | 68 | 97 | 15 |
| nasiona jednokiełkowe | | | |
Burak pastewny Beta vulgaris | nasiona do siewu punktowego | 73 | 97 | 15 |
| nasiona wielokiełkowe odmian, w których udział diploidów jest większy niż 85 % | | | |
| pozostałe nasiona | 68 | 97 | 15 |
Objaśnienia
1) Dotyczy kłębków inkrustowanych lub otoczkowanych oraz kłębków przed wykonaniem tego zabiegu.
2) Nie dotyczy kłębków inkrustowanych lub otoczkowanych.
Wymagania dla nasion jednokiełkowych oraz nasion do siewu punktowego:
1) za nasiona jednokiełkowe uznaje się kłębki buraków, których:
a) nie mniej niż 90 % kiełkujących kłębków daje pojedyncze siewki,
b) nie więcej niż 5 % kiełkujących kłębków daje trzy siewki lub więcej;
2) za nasiona buraka cukrowego do siewu punktowego uznaje się kłębki, których:
a) nie mniej niż 70 % kiełkujących kłębków daje pojedyncze siewki,
b) nie więcej niż 5 % kiełkujących kłębków daje trzy siewki lub więcej;
3) za nasiona buraka pastewnego do siewu punktowego uznaje się kłębki, których:
a) w przypadku odmian, w których procent diploidów przekracza 85 %,
nie mniej niż 58 % kiełkujących kłębków daje pojedyncze siewki,
b) nie mniej niż 63 % kiełkujących kłębków daje pojedyncze siewki,
c) nie więcej niż 5 % kiełkujących kłębków daje trzy siewki lub więcej.
Wymagania dla materiału siewnego buraków:
1) zawartość nasion innych gatunków w próbie nie może przekroczyć - 0,3 % wagowego;
2) ilość zanieczyszczeń w próbce nie może przekraczać:
a) dla nasion elitarnych - 1,0 % wagowego,
b) dla nasion kwalifikowanych - 0,5 % wagowego,
c) dla nasion przeznaczonych na obszary uznane jako wolne od rizomanii, dla obu kategorii - 0,5 % wagowego;
3) w przypadku nasion powlekanych, w szczególności inkrustowanych lub otoczkowanych, oznaczeń jakościowych dokonuje się na próbach pobieranych z nasion przygotowanych do procesu powlekania, to jest nasion obłuszczonych lub szlifowanych.
ZAŁĄCZNIK Nr 6
DOPUSZCZALNA WIELKOŚĆ PARTII W OBROCIE ORAZ SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA JAKOŚCIOWE DLA MATERIAŁU SIEWNEGO ROŚLIN WARZYWNYCH
Tabela 1
Wielkość partii nasion oraz masa próby do oceny laboratoryjnej
Gatunki | Wielkość partii1) | Minimalna masa2), 3) próby |
| w tonach | w gramach |
1 | 2 | 3 |
Allium cepa Cebula | 10 | 25 |
Allium porrum Por | 10 | 20 |
Anthriscus cerefolium Trybuła ogrodowa | 10 | 20 |
Apium graveolens Seler | 10 | 5 |
Asparagus officinalis Szparag | 10 | 100 |
Beta vulgaris Burak liściowy i ćwikłowy | 20 | 100 |
Brassica oleracea Kapustne, oprócz kapusty pekińskiej | 10 | 25 |
Brassica pekinensis Kapusta pekińska | 10 | 20 |
Brassica rapa Rzepa | 10 | 20 |
Capsicum annuum Papryka | 10 | 40 |
Cichorium intybus (partim) Cykoria liściowa | 10 | 15 |
Cichorium intybus (partim) Cykoria korzeniowa | 10 | 50 |
Cichorium endivia Endywia | 10 | 15 |
Citrullus lanatus Kawon (arbuz) | 20 | 250 |
Cucumis melo Melon | 20 | 100 |
Cucumis sativus Ogórek | 10 | 25 |
Cucurbita maxima Dynia olbrzymia | 20 | 250 |
Cucurbita pepo Dynia zwyczajna | 20 | 150 |
Cynara cardunculus Karczoch hiszpański (kard) | 10 | 50 |
Daucus carota Marchew | 10 | 10 |
Foeniculum vulgare Koper włoski (fenkuł) | 10 | 25 |
Lactuca sativa Sałata | 10 | 10 |
Lycopersicon lycopersicum Pomidor | 10 | 20 |
Petroselinum crispum Pietruszka | 10 | 10 |
Phaseolus coccineus Fasola wielokwiatowa | 25 | 1.000 |
Phaseolus vulgaris Fasola zwykła | 25 | 700 |
Pisum sativum Groch siewny (wyłącznie cukrowy i łuskowy) | 25 | 500 |
Raphanus sativus Rzodkiew i rzodkiewka | 10 | 50 |
Scorzonera hispanica Skorzonera (wężymord) | 10 | 30 |
Solanum melongena Oberżyna | 10 | 20 |
Spinacia oleracea Szpinak | 10 | 75 |
Valerianella locusta Roszponka warzywna | 10 | 20 |
Vicia faba Bób | 25 | 1.000 |
Objaśnienia
1) Wielkość partii nie może zostać przekroczona o więcej niż 5 % masy określonej w kolumnie 2.
2) W przypadku odmian mieszańcowych roślin warzywnych minimalna masa próby może być zmniejszona do jednej czwartej określonej w tabeli, jednakże próba powinna mieć masę nie mniejszą niż 5 g i zawierać co najmniej 400 nasion.
3) Masa próby materiału siewnego przeznaczonego do okresowej oceny zdolności kiełkowania powinna stanowić co najmniej 1/4 podanej masy próby.
Tabela nr 2
Wymagania jakościowe dla nasion roślin warzywnych wszystkich kategorii
Gatunki | Minimalna czystość analityczna | Maksymalna zawartość nasion innych gatunków | Minimalna zdolność kiełkowania |
| % wagowy | % liczbowy |
1 | 2 | 3 | 4 |
Allium cepa Cebula | 97 | 0,5 | 70 |
Allium porrum Por | 97 | 0,5 | 65 |
Anthriscus cerefolium Trybuła ogrodowa | 96 | 1,0 | 70 |
Apium graveolens Seler | 97 | 1,0 | 70 |
Asparagus officinalis Szparag | 96 | 0,5 | 70 |
Beta vulgaris Burak liściowy | 97 | 0,5 | 50 (do liczby kłębków) |
Beta vulgaris Burak ćwikłowy | 97 | 0,5 | 70 (do liczby kłębków) |
Brassica oleracea spp. Warzywa kapustne, z wyjątkiem kalafiora i kapusty pekińskiej | 97 | 1,0 | 75 |
Brassica oleracea convar. botrytis var. botrytis Kalafior | 97 | 1,0 | 70 |
Brassica pekinensis Kapusta pekińska | 97 | 1,0 | 75 |
Brassica rapa Rzepa | 97 | 1,0 | 80 |
Capsicum annuum Papryka | 97 | 0,5 | 65 |
Cichorium intybus (partim) Cykoria liściowa | 95 | 1,5 | 65 |
Cichorium intybus (partim) Cykoria korzeniowa | 97 | 1,0 | 80 |
Cichorium endivia Endywia | 95 | 1,0 | 65 |
Citrullus lanatus Kawon (arbuz) | 98 | 0,1 | 75 |
Cucumis melo Melon | 98 | 0,1 | 75 |
Cucumis sativus Ogórek | 98 | 0,1 | 80 |
Cucurbita maxima Dynia olbrzymia | 98 | 0,1 | 80 |
Cucurbita pepo Dynia zwyczajna | 98 | 0,1 | 75 |
Cynara cardunculus Karczoch hiszpański (kard) | 96 | 0,5 | 65 |
Daucus carota Marchew | 95 | 1,0 | 65 |
Foeniculum vulgare Koper włoski (fenkuł) | 96 | 1,0 | 70 |
Lactuca sativa Sałata | 95 | 0,5 | 75 |
Lycopersicon lycopersicum Pomidor | 97 | 0,5 | 75 |
Petroselinum crispum Pietruszka | 97 | 1,0 | 65 |
Phaseolus coccineus Fasola wielokwiatowa | 98 | 0,1 | 80 |
Phaseolus vulgaris Fasola zwykła | 98 | 0,1 | 75 |
Pisum sativum Groch siewny (cukrowy i łuskowy) | 98 | 0,1 | 80 |
Raphanus sativus Rzodkiew i rzodkiewka | 97 | 1,0 | 70 |
Scorzonera hispanica Skorzonera (wężymord) | 95 | 1,0 | 70 |
Solanum melongena Oberżyna | 96 | 0,5 | 65 |
Spinacia oleracea Szpinak | 97 | 1,0 | 75 |
Valerianella locusta Roszponka warzywna | 95 | 1,0 | 65 |
Vicia faba Bób | 98 | 0,1 | 80 |
Wymagania dotyczące chorób i szkodników:
1) materiał siewny roślin warzywnych powinien być praktycznie wolny od organizmów szkodliwych mających wpływ na jakość oraz wolny od wszelkich szkodników magazynowych;
2) materiał siewny roślin warzywnych powinien być wolny od żywych Acarina spp.;
3) materiał siewny roślin strączkowych powinien być wolny w szczególności od następujących żywych organizmów:
a) Acanthoscelides obtectus Sag.,
b) Bruchus affinis Froel.,
c) Bruchus atomarius L.,
d) Bruchus pisorum L.,
e) Bruchus rufimanus Boh.
ZAŁĄCZNIK Nr 7
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYTWARZANIA I JAKOŚCI MATERIAŁU ROZMNOŻENIOWEGO I NASADZENIOWEGO ROŚLIN WARZYWNYCH
1. Gatunki roślin warzywnych
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska |
1 | Bób | Vicia faba L. (partim) |
2 | Brokuł | Brassica oleracea L. convar. botrytis (L.) Alef. var. cymosa Duch. |
3 | Burak ćwikłowy | Beta vulgaris L. var. conditiva Alef. |
4 | Burak liściowy | Beta vulgaris L. var. vulgaris |
5 | Cebula | Allium cepa L. |
6 | Cykoria | Cichorium intybus L. (partim) |
7 | Czosnek pospolity | Allium sativum L. |
8 | Dynia olbrzymia | Cucurbita maxima Duch. |
9 | Dynia zwyczajna | Cucurbita pepo L. |
10 | Endywia | Cichorium endivia L. |
11 | Fasola wielokwiatowa | Phaseolus coccineus L. |
12 | Fasola zwykła | Phaseolus vulgaris L. |
13 | Groch siewny łuskowy i cukrowy | Pisum sativum L. (partim) |
14 | Jarmuż | Brassica oleracea L. convar. acephala (D.C.) Alef var. sabellica L. |
15 | Kalafior | Brassica oleracea L. convar. botrytis (L.) Alef. var. botrytis L. |
16 | Kalarepa | Brassica oleracea L. convar. acephala (D.C.) Alef var. gongylodes L. |
17 | Kapusta brukselska | Brassica oleracea L. convar. oleracea var. gemmifera D.C. |
18 | Kapusta głowiasta biała | Brassica oleracea L. convar. capitata (L.) Alef. var. alba D.C. |
19 | Kapusta głowiasta czerwona | Brassica oleracea L. convar. capitata (L.) Alef. var. rubra D.C. |
20 | Kapusta pekińska | Brassica pekinensis (Lour.) Rupr. |
21 | Kapusta włoska | Brassica oleracea L. convar. capitata (L.) Alef. var. sabauda L. |
22 | Karczoch hiszpański (kard) | Cynara cardunculus L. |
23 | Karczoch zwyczajny | Cynara scolymus L. |
24 | Kawon (arbuz) | Citrullus lanatus (Thunb.) Matsum. et Nakai |
25 | Koper włoski (fenkuł) | Foeniculum vulgare Miller |
26 | Marchew | Daucus carota L. |
27 | Melon | Cucumis melo L. |
28 | Oberżyna | Solanum melongena L. |
29 | Ogórek | Cucumis sativus L. |
30 | Papryka | Capsicum annuum L. |
31 | Pietruszka | Petroselinum crispum (Miller) Nyman ex A.W. Hill |
32 | Pomidor | Lycopersicon lycopersicum (L.) Karsten ex Farw. |
33 | Por | Allium porrum L. |
34 | Rabarbar | Rheum spp. |
35 | Roszponka warzywna | Valerianella locusta (L.) Laterrade |
36 | Rzepa | Brassica rapa L. var. rapa |
37 | Rzodkiew, rzodkiewka | Raphanus sativus L. |
38 | Sałata | Lactuca sativa L. |
39 | Seler | Apium graveolens L. |
40 | Cebula siedmiolatka (czosnek dęty) | Allium fistulosum L. |
41 | Skorzonera (wężymord) | Scorzonera hispanica L. |
42 | Szalotka | Allium ascalonicum L. |
43 | Szparag | Asparagus officinalis L. |
44 | Szpinak | Spinacia oleracea L. |
45 | Trybuła ogrodowa | Anthriscus cerefolium (L.) Hoffm. |
2. Wymagania dotyczące wytwarzania materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych:
1) przed rozpoczęciem cyklu produkcji dostawca informuje właściwego wojewódzkiego inspektora o produkcji materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych;
2) pole, na którym jest zakładana plantacja, powinno być wolne od organizmów kwarantannowych;
3) przy zakładaniu plantacji należy stosować właściwy płodozmian, a w przypadku upraw pod osłonami - wymianę lub dezynfekcję podłoża;
4) plantacja powinna być wolna od innych gatunków roślin;
5) w przypadku plantacji gruntowych jest wymagana izolacja przestrzenna:
a) od roślin mogących stanowić źródło chorób i szkodników - nie mniejsza niż 100 m,
b) zabezpieczająca przed mechanicznym zamieszaniem - nie mniejsza niż 2 m;
6) podczas uprawy materiał powinien być utrzymywany w oddzielnych partiach stanowiących zbiór jednostek materiału rozmnożeniowego lub nasadzeniowego, który można zidentyfikować na podstawie ich jednorodnych cech;
7) partię, o której mowa w pkt 6, można tworzyć z materiału pochodzącego z różnych plantacji, jeżeli dostawca posiada dokumentację dotyczącą jej składu oraz pochodzenia poszczególnych składników;
8) materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy roślin warzywnych może być oferowany do sprzedaży i sprzedawany jako pojedyncze rośliny, w wiązkach, doniczkach, na paletach i multiplatach oraz w pojemnikach szklanych z produkcji in vitro.
3. Wymagania dotyczące jakości materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych:
1) materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy powinien:
a) być praktycznie wolny od wad mogących obniżyć jego jakość,
b) charakteryzować się odpowiednią żywotnością oraz mieć właściwe rozmiary i fazę rozwoju, w odniesieniu do jego przydatności jako materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego,
c) zachowywać odpowiednią proporcję między korzeniami, łodygami i liśćmi,
d) mieć odpowiednią tożsamość, czystość rodzajową, gatunkową lub odmianową, za które odpowiada dostawca;
2) organizmy szkodliwe mające wpływ na jakość materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych, od których materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy powinien być praktycznie wolny:
Gatunek | Organizmy szkodliwe (nazwa łacińska lub angielska) |
Cebula szalotka | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Allium ascalonicum | Delia spp. |
| Thysanoptera (Thrips tabaci) |
| Choroby grzybowe: |
| Botrytis spp. |
| Peronospora destructor |
| Sclerotium cepivorum |
| Wirusy i organizmy wirusopodobne |
| Onion yellow dwarf virus |
Cebula | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Allium cepa | Delia spp. |
| Thysanoptera (Thrips tabaci) |
| Choroby bakteryjne |
| Pseudomonas spp. |
| Choroby grzybowe: |
| Botrytis spp. |
| Fusarium oxysporum f. sp. cepae |
| Peronospora destructor |
| Sclerotium cepivorum |
| Wirusy i organizmy wirusopodobne |
| Onion yellow dwarf virus |
Cebula siedmiolatka | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Allium fistulosum | Delia spp. |
| Thysanoptera (Thrips tabaci) |
| Choroby grzybowe |
| Sclerotium cepivorum |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne |
Por | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Allium porrum | Delia spp. |
| Thysanoptera |
| Choroby bakteryjne |
| Pseudomonas spp. |
| Choroby grzybowe: |
| Alternaria porri |
| Fusarium culmorum |
| Phytophthora porri |
| Sclerotinium cepivorum |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie |
| Leek yellow stripe virus |
Czosnek | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Allium sativum | Aceria tulipae |
| Delia spp. |
| Thysanoptera |
| Choroby bakteryjne |
| Pseudomonas fluorescens |
| Choroby grzybowe |
| Sclerotinium cepivorum |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie |
| Onion yellow dwarf virus |
Seler | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Apium graveolens | Acidia heraclei |
| Lygus spp. |
| Psila rosae |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis i Thrips tabaci) |
| Choroby bakteryjne: |
| Erwinia carotovora subsp. carotovora |
| Pseudomonas syringae pv. apii |
| Choroby grzybowe: |
| Fusarium oxysporum f. sp. apii |
| Foma apiicola |
| Pythium spp. |
| Sclerotinia sclerotiorum |
| Septoria apiicola |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Celery mosaic virus |
| Cucumber mosaic virus |
Szparag | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Asparagus | Brachycorynella asparagi |
officinalis | Hypopta caestrum |
| Platyparea poecyloptera |
| Choroby grzybowe: |
| Fusarium spp. |
| Rhizoctonia violacea |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne |
| Ogólnie |
Burak ćwikłowy i | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju |
liściowy | Pegomyia betae |
- Beta vulgaris | Choroby grzybowe |
| Phoma betae |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie |
| Beet necrotic yellow vein virus |
Warzywa kapustne | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Brassica oleracea | Aleyrodidae |
spp. | Aphididae |
| Heterodera spp. |
| Lepidoptera (Pieris brassicae) |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Choroby bakteryjne: |
| Pseudomonas syringae pv. maculicola |
| Xanthomonas campestris pv. campestris |
| Choroby grzybowe: |
| Alternaria brassicae |
| Mycospharella spp. |
| Phoma lingam |
| Plasmodiophora brassicae |
| Pythium spp. |
| Rhizoctonia solani |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Cauliflower mosaic virus, Tospoviruses |
| Turnip mosaic virus |
Kapusta pekińska | Szkodniki wszystkich stadiów rozwoju: |
- Brassica pekinensis | Aphididae |
| Lepidoptera (Pieris brassicae) |
| Choroby bakteryjne: |
| Erwinia carotovora |
| Xanthomonas campestris pv. campestris |
| Choroby grzybowe: |
| Alternaria brassicae |
| Botrytis cinerea |
| Mycospharella spp. |
| Phoma lingam |
| Plasmodiophora brassicae |
| Sclerotinia spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie |
| Tospoviruses |
Papryka | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Capsicum annuum | Aleyrodidae |
| Leptinotarsa decemlineata |
| Ostrinia nubilalis |
| Phthorimaea operculella |
| Tetranychidae |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Choroby grzybowe: |
| Leveillula taurica |
| Pyrenochaeta lycopersici |
| Pythium spp. |
| Phytophthora capsici |
| Verticillium albo-atrum |
| Verticillium dahliae |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Cucumber mosaic virus |
| Tomato mosaic virus |
| Pepper mild mottle virus |
| Tobacco mosaic virus |
Endywia | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Cichorium endivia | Aphididae |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Choroby grzybowe: |
| Botrytis cinerea |
| Erysiphe cichoriacearum |
| Sclerotinia spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Beet western yellow virus |
| Lettuce mosaic virus |
Cykoria | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Cichorium intybus | Aphididae |
| Napomyza cichorii |
| Apion assimile |
| Choroby bakteryjne: |
| Erwinia spp. |
| Pseudomonas marginalis |
| Choroby grzybowe: |
| Phoma exigua var. exigua |
| Phytophthora erythroseptica |
| Pythium spp. |
| Sclerotinia sclerotiorum |
Kawon (arbuz) | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Citrullus lanatus | Aleyrodidae |
| Aphididae |
| Meloidogyne spp. |
| Polyphagotarsonenmus latus |
| Tetranychus spp. |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Choroby grzybowe |
| Colletotrichum lagenarium |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie |
| Watermelon mosaic virus 2 |
Melon | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Cucumis melo | Aleyrodidae |
| Aphididae |
| Meloidogyne spp. |
| Polyphagotarsonemus latus |
| Tetranychus spp. |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Choroby bakteryjne |
| Pseudomonas syringae pv. lachrymans |
| Choroby grzybowe: |
| Colletotrichum lagenarium |
| Fusarium spp. |
| Pythium spp. |
| Sphaerotheca fuliginea |
| Verticillium spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Cucumber green mottle virus |
| Cucumber mosaic virus |
| Squash mosaic virus |
Ogórek | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Cucumis sativus | Aleyrodidae |
| Aphididae |
| Delia platura |
| Meloidogyne spp. |
| Polyphagotarsonemus latus |
| Tetranychus spp. |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Choroby bakteryjne |
| Pseudomonas syringae pv. lachrymans |
| Choroby grzybowe: |
| Fusarium spp. |
| Phytophthora spp. |
| Pseudoperonospora cubensis |
| Pythium spp. |
| Rhizoctonia spp. |
| Sphaerotheca fuliginea |
| Verticillium spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne |
Dynia olbrzymia | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Cucurbita maxima | Aleyrodidae |
Duch. | Aphididae |
| Meloidogyne spp. |
| Polyphagotarsonemus latus |
| Tetranychus spp. |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne |
Dynia zwyczajna | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Cucurbita pepo | Aleyrodidae |
| Aphididae |
| Meloidogyne spp. |
| Polyphagotarsonemus latus |
| Teranychus spp. |
| Thysanoptera (Frankliniella occidentalis) |
| Choroby bakteryjne |
| Pseudomonas syringae pv. lachrymans |
| Choroby grzybowe: |
| Fusarium spp. |
| Sphaerotheca fuliginea |
| Verticillium spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Cucumber mosaic virus |
| Squash mosaic virus |
| Zucchini yellow mosaic virus |
| Tospoviruses |
Karczoch zwyczajny i | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
karczoch hiszpański | Aleyrodidae |
(kard) | Aphididae |
- Cynara scolymus i | Thysanoptera |
Cynara cardunculus | Choroby grzybowe: |
| Bremia lactucae |
| Leveillula taurica f. sp. cynara |
| Pythium spp. |
| Rhizoctonia solani |
| Sclerotium rolfsii |
| Sclerotinia sclerotiorum |
| Verticillium dahliae |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne |
Fenkuł | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Foeniculum vulgare | Aleyrodidae |
| Aphididae |
| Thysanoptera |
| Choroby bakteryjne: |
| Erwinia carotovora subsp. carotovora |
| Pseudomonas marginalis pv. marginlis |
| Choroby grzybowe: |
| Cercospora foeniculi |
| Phytophthora syringae |
| Sclerotinia spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne |
| Celery mosaic virus |
Sałata | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Lactuca sativa | Aphididae |
| Meloidogyne spp. |
| Thysanoptera, szczególnie Frankliniella occidentalis |
| Choroby grzybowe: |
| Botrytis cinerea |
| Bremia lactucae |
| Pythium spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Lettuce big vein |
| Lettuce mosaic virus |
| Lettuce ring necrosis |
Pomidor | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Lycopersicon | Aphididae |
lycopersicum | Aleyrodidae |
| Hauptidia maroccana |
| Meloidogyne spp. |
| Tetranychus spp. |
| Thysanoptera, szczególnie Frankliniella occidentalis |
| Vasates lycopersici |
| Choroby bakteryjne |
| Pseudomonas syringae pv. tomato |
| Choroby grzybowe: |
| Alternaria solani |
| Cladosporium fulvum |
| Colletotrichum coccodes |
| Didymella lycopersici |
| Fusarium oxysporum |
| Leveillula taurica |
| Phytophthora nicotinae |
| Pyrenochaeta lycopersici |
| Pythium spp. |
| Rhizoctonia solani |
| Sclerotinia sclerotiorum |
| Verticillium spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Cucumber mosaic virus |
| Potato virus X |
| Potato virus Y |
| Tobacco mosaic virus |
| Tomato mosaic virus |
| Tomato yellow leaf curl virus |
Rabarbar | Choroby bakteryjne: |
- Rheum spp. | Agrobacterium tumefaciens |
| Erwinia rhapontici |
| Choroby grzybowe: |
| Armillariella mellea |
| Verticillium spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Arabic mosaic virus |
| Turnip mosaic virus |
Oberżyna | Szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
- Solanum melongena | Aleyrodidae |
| Aphididae |
| Hemitarsonemus latus |
| Leptinotarsa decemlineata |
| Meloidogyne spp. |
| Tetranychidae |
| Thysanoptera, szczególnie Frankliniella occidentalis |
| Choroby grzybowe: |
| Fusarium spp. |
| Leveillula tauricia f. sp. cynara |
| Rhizoctonia solani |
| Pythium spp. |
| Sclerotinia sclerotiorum |
| Verticillium spp. |
| Wszystkie wirusy i organizmy wirusopodobne, szczególnie: |
| Cucumber mosaic virus |
| Eggplant mosaic virus |
| Potato virus Y |
| Tobacco mosaic virus |
4. Wymagania dodatkowe dotyczące wytwarzania i jakości materiału siewnego cebuli dymki i czosnku:
1) cebuli dymki i czosnku nie wytwarza się na polu, na którym w okresie ostatnich czterech lat były uprawiane rośliny cebulowe;
2) odległość plantacji dymki i czosnku od innych upraw gatunków cebulowych powinna być nie mniejsza niż 50 m; odległość ta może być zmniejszona do nie mniej niż 2 m, w przypadku gdy sąsiadująca plantacja jest odpowiednio plantacją cebuli dymki lub plantacją czosnku, spełniającą wymagania dotyczące wytwarzania;
3) na powierzchni 10 m2 nie może występować więcej niż 0,5 rośliny innych odmian;
4) ocena cech zewnętrznych partii cebulek dymki i czosnku wytworzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
Lp. | Wyszczególnienie | Nie więcej niż (% wagowy) |
| I. Czosnek | |
1 | Cebulki nietypowe dla odmiany | 1,0 |
2 | Cebulki o masie mniejszej niż 30 g i średnicy mniejszej niż 3 cm oraz ząbki o masie mniejszej niż 6 g dla odmian zimowych | 3,0 |
3 | Cebulki o masie mniejszej niż 20 g i średnicy mniejszej niż 2 cm oraz ząbki o masie mniejszej niż 4 g dla odmian letnich | 5,0 |
4 | Cebulki zniekształcone, chore, z uszkodzeniami mechanicznymi lub o silnie spękanej łusce | 1,0 |
| II. Cebula dymka | |
1 | Cebulki porażone Penicillium i innymi chorobami jakościowymi | 1,0 |
2 | Cebulki z objawami występowania Sclerotium cepivorum | 0,0 |
3 | Cebulki nietypowe dla odmiany | 1,0 |
4 | Cebulki uszkodzone | 0,5 |
5 | Cebulki pozbawione łuski | 2,0 |
6 | Cebulki skiełkowane | 3,0 |
7 | Cebulki z zaschniętym szczypiorem dłuższym niż 2 cm | 3,0 |
8 | Cebulki z zaschniętymi korzeniami dłuższymi niż 4 cm | 3,0 |
9 | Cebulki o niewłaściwej wielkości | 3,0 |
10 | Ziemia i inne zanieczyszczenia | 0,5 |
Łącznie wady wymienione w lp. 1-9 | 5,0 |
5) sortowanie cebuli dymki:
a) wytworzona na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej partia cebuli dymki przed wprowadzeniem do obrotu powinna być posortowana na frakcje o wielkości:
Frakcja | Średnica cebulek (w mm) |
I | 5-10 |
II | powyżej 10-15 |
III | powyżej 15-20 |
IV | powyżej 20-25 |
b) w jednym opakowaniu może znajdować się tylko jedna frakcja,
c) na opakowaniu umieszcza się informację dotyczącą wielkości cebulek, z podaniem numeru frakcji oraz średnicy cebulek.
Sprawdzenia wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin warzywnych dokonuje wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa podczas kontroli co najmniej raz w danym cyklu produkcji, nie rzadziej niż raz w roku.
ZAŁĄCZNIK Nr 8
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYTWARZANIA I JAKOŚCI MATERIAŁU ROZMNOŻENIOWEGO I NASADZENIOWEGO ROŚLIN OZDOBNYCH
1. Produkcja materiału rozmnożeniowego lub nasadzeniowego roślin ozdobnych może być założona na glebie lub podłożu wolnym od organizmów szkodliwych, w tym kwarantannowych.
2. Rośliny przeznaczone do produkcji materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin ozdobnych w sposób wegetatywny powinny przejść przynajmniej jeden pełny cykl rozwoju.
3. W cyklu, o którym mowa w ust. 2, dokonuje się oceny czystości odmianowej wytwarzanego materiału:
1) dla roślin ozdobnych z liści jest to stadium pełnej wartości dekoracyjnej;
2) dla roślin ozdobnych z kwiatów - w fazie kwitnienia nie mniej niż 10 % roślin, a w przypadku frezji nie mniej niż 50 %.
4. Przy zakładaniu plantacji konieczne jest zachowanie właściwego płodozmianu, a w przypadku roślin uprawianych pod osłonami wymagana jest wymiana podłoża lub jego dezynfekcja.
5. Plantacja materiału rozmnożeniowego lub nasadzeniowego roślin ozdobnych powinna być wolna od innych gatunków roślin niż uprawiany, a ponadto:
1) niedopuszczalne jest występowanie innych odmian tego samego gatunku;
2) nie może być więcej niż 2 % roślin nietypowych dla odmiany pod względem barwy kwiatów, typu i budowy kwiatostanu oraz pokroju roślin.
6. Materiał rozmnożeniowy lub nasadzeniowy, który stanowią cebule, bulwocebule lub bulwy, powinien pochodzić z materiałów poddanych ocenie i uznanych jako spełniające wymagania dotyczące jakości i zdrowotności.
7. Materiał rozmnożeniowy lub nasadzeniowy Citrus spp. powinien:
1) pochodzić z materiałów poddanych ocenie i uznanych za spełniające wymagania w szczególności dotyczące zdrowotności w zakresie chorób wirusowych i wirusopodobnych;
2) być szczepiony na podkładkach odpornych na choroby wirusowe.
8. Materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy roślin ozdobnych powinien być praktycznie wolny od:
1) szkodników, chorób grzybowych, bakteryjnych oraz wirusowych i wirusopodobnych;
2) objawów występowania tych organizmów;
3) wad obniżających jego jakość.
9. Materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy roślin ozdobnych powinien:
1) charakteryzować się odpowiednią żywotnością;
2) mieć właściwe rozmiary;
3) mieć odpowiednią fazę rozwoju w odniesieniu do jego przydatności jako materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego;
4) zachowywać odpowiednie proporcje między korzeniami, łodygami i liśćmi.
10. Jeżeli materiałem rozmnożeniowym są nasiona, powinny one wykazywać odpowiednią dla gatunku zdolność kiełkowania.
11. Sprawdzenia wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego roślin ozdobnych dokonuje wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa podczas kontroli, którą przeprowadza co najmniej raz w danym cyklu produkcji i nie rzadziej niż raz w roku oraz która obejmuje w szczególności sprawdzenie:
1) warunków fitosanitarnych wytwarzanego materiału roślinnego;
2) dokumentacji dotyczącej tego materiału;
3) przestrzegania założonych istotnych parametrów wytwarzania materiału rozmnożeniowego i nasadzeniowego poszczególnych gatunków.
Wykaz organizmów szkodliwych na gatunkach roślin ozdobnych, których materiał rozmnożeniowy i nasadzeniowy podlega ocenie cech zewnętrznych
Gatunek | Organizmy szkodliwe (nazwa łacińska lub angielska) |
Begonia wyniosła | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Begonia x hiemalis Fotsch | Bemisia tabaci |
| Liriomyza spp. |
| Aleyrodideae |
| Aphelenchoides spp. |
| Aphidodea |
| Ditylenchus destructor |
| Meloidogyne spp. |
| Myzus ornatus |
| Otiorhynchus sulcatus |
| Sciaridae |
| Thysanoptera |
| Frankliniella occidentalis |
| choroby grzybowe: |
| Botrytis spp. |
| Fusarium sacchari |
| Microsphaera begoniae |
| Phytophthora spp. |
| Pythium spp. |
| Rhizoctonia spp. |
| choroby bakteryjne: |
| Corynobacterium fascians |
| Rhodococcus fascians |
| Erwinia chrysanthemi |
| Xanthomonas campestris pv. begoniae |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Impatiens necrotic spot tospovirus INSV |
| Tomato spotted wilt tospovirus TSWV |
Chryzantema wielkokwiatowa | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Dendranthema (DC.) Des | Liriomyza spp. |
Moul | Heliothis armigera |
| Spodoptera littoralis |
| Bemisia tabaci |
| Agromyzidae |
| Frankliniella occidentalis |
| Aphelenchoides spp. |
| Aleyrodidae |
| Diarthronomyia chrysanthemi |
| Lepidoptera spp. |
| Spodoptera exiqua |
| Thysanoptera |
| choroby grzybowe: |
| Didymella ligulicola |
| Puccinia horiana |
| Botrytis cinerea |
| Fusarium oxysporum f. sp. chrysanthemi |
| Phytophthora cryptogea |
| Puccinia chrysanthemi |
| Pythium spp. |
| Rhizoctonia solani |
| Sclerotinia sclerotiorum |
| Verticillium alboatrum |
| choroby bakteryjne: |
| Agrobacterium tumefaciens |
| Erwinia chrysanthemi |
| Pseudomonas cichorii |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Chrysanthemum stunt viroid CSVd |
| Impatiens necrotic spot tospovirus INSV |
| Tomato spotted wilt tospovirus TSWV |
| Chrysanthemum B carlavirus CBV |
| Tomato aspermy cucumovirus TAV |
Cytrus - gatunki | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Citrus spp. | Aleurothrixusfloccosus (Maschell) |
| Meloidogyne spp. |
| Parabemisia myricae |
| Tylenchulus semipenetrans |
| choroby grzybowe |
| Phytophthora spp. |
| wirusy i organizmy wirusopodobne |
| choroby wirusowe ogółem |
Daktylowiec | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju |
Phoenix L. | Thysanoptera |
| choroby grzybowe: |
| Exosporium palmivorum |
| Gliocladium wermoeseni |
| Graphiola phoenicis |
| Pestalozzia phoenicis |
| Pythium spp. |
| wirusy i organizmy wirusopodobne |
| choroby wirusowe ogółem |
Gerbera | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Gerbera jamesonii H. Bol. | Liriomyza spp. |
| Agromyzidae |
| Aleurodidae (Bemisia tabaci) |
| Lepidoptera |
| Sciaridae |
| Spodoptera exiqua |
| Thysanoptera |
| Aphelenhoides spp. |
| Meloidogyne spp. |
| choroby grzybowe: |
| Fusarium oxysporum f. sp. gerberae |
| Myrothecium roridum |
| Oidium spp. |
| Phytophthora cryptogea |
| Rhizoctonia solani |
| Thanatephorus cucumeris |
| Verticillium spp. |
| choroby bakteryjne |
| Pseudomonas cichorii |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Impatiens necrotic spot tospovirus INSV |
| Tomato spotted wilt tospovirus TSWV |
Goździk | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Dianthus caryophyllus L. i | Liriomyza spp. |
mieszańce | Heliothis armigera |
| Spodoptera littoralis |
| Agromyzidae |
| Aleyrodidae (Bemisia tabaci) |
| Aphidodea |
| Frankliniella occidentalis |
| Lepidoptera |
| Tetranychidae |
| Thysanoptera |
| choroby grzybowe: |
| Alternaria dianthi + Alternaria dianthicola |
| Fusarium oxysporum f. sp. dianthi |
| Fusarium spp. |
| Pythium spp. |
| Mycosphaerella dianthi |
| Phytophthora nicotianae var. nicotianae |
| Thanatephorus cucumeris |
| Rhizoctonia solani |
| Uromyces dianthi |
| choroby bakteryjne: |
| Erwinia chrysanthemi pv. dianthicola |
| Phialophora cinerescens |
| Pseudomonas caryophylli |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Carnation mottle carmovirus CarMV |
| Carnation vein mottle potyvirus CVMV |
| Carnation etched ring caulimovirus CERV |
| Carnation necrotic fleck closterovirus CNFV |
| Impatiens necrotic spot tospovirus INSV |
| Tomato spotted wilt tospovirus TSWV |
Porażenie wszystkimi patogenami łącznie nie więcej niż 10 % |
Grusza | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Pyrus L. | Anarsia lineatella |
| Eriosoma lanigerum |
| Scale insects, in particular |
| Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona |
| Quadraspidiotus perniciosus |
| choroby grzybowe: |
| Armillariella mellea |
| Chondrostereum purpureum |
| Nectria galligena |
| Phytophthora spp. |
| Rosellinia necatrix |
| Verticillium spp. |
| choroby bakteryjne: |
| Agrobacterium tumefaciens |
| Pseudomonas syringae pv. syringae |
| wirusy i organizmy wirusopodobne |
| choroby wirusowe ogółem |
Jabłoń | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Malus Miller | Anarsia lipieatella |
| Eriosoma lanigerum |
| Scale insect, in particular |
| Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona |
| Quadraspidiotus perniciosus |
| choroby grzybowe: |
| Armillariella mellea |
| Chondrostereum purpureum |
| Nectria galligena |
| Phytophthora cactorum |
| Rosellinia necatrix |
| Venturia spp. |
| Verticillium spp. |
| choroby bakteryjne: |
| Agrobacterium tumefaciens |
| Pseudomonas syringae pv. syringae |
| wirusy i organizmy wirusopodobne |
| choroby wirusowe ogółem |
Lilia | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Lilium L. | Aphelenchoides spp. |
| Liothrips vaneeckei |
| Pratylenchus penetrans |
| Rhizoglyphus spp. |
| Rotylenchus robustus |
| choroby grzybowe: |
| Cylindrocarpon destructans |
| Fusarium oxysporum f. sp. lilii |
| Pythium spp. |
| Rhizoctonia spp. |
| Rhizopus spp. |
| Sclerotium rolfsii |
| choroby bakteryjne: |
| Erwinia carotovora subsp. carotovora |
| Rhodococcus fascians |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Cucumber mosaic cucumovirus CMV |
| Lily motlle potyvirus LMoV |
| Lily X potexvirus LXV |
| Lily symptomless carlavirus LSV |
| Tobacco rattle tobravirus TRV |
Mieczyk ogrodowy | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Gladiolus L. | Ditylenchus dipsaci |
| Thysanoptera |
| choroby grzybowe: |
| Botrytis gladiolorum |
| Curvularia trifolii |
| Fusarium oxysporum f. sp. gladioli |
| Penicillium gladioli |
| Sclerotinia spp. |
| Septoria gladioli |
| Urocystis gladiolicola |
| Uromyces transversalis |
| choroby bakteryjne: |
| Pseudomonas marginata |
| Rhodococcus fascians |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Aster yellows phytoplasma AY |
| Cucumber mosaic cucumovirus CMV |
| Narcissus latent macluravirus NLV |
| Tobacco rattle tobravirus TRV Bean yellow mosaic potyvirus BYMV |
Narcyz | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Narcissus L. | Ditylenchus dipsaci |
| Merodon equestris |
| Eumerus spp. |
| Steneotarsonemus laticeps |
| choroby grzybowe: |
| Fusarium oxysporum f. sp. narcissi |
| Penicillium spp. |
| Botrytis narcissicola |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Cucumber mosaic cucumovirus CMV |
| Narcissus latent macluravirus NLV |
| Narcissus late season yellows potyvirus NLSYV |
| Narcissus yellow stripe potyvirus NYSV |
| Narcissus mosaic potexvirus NMV |
| Narcissus tip necrosis carmovirus NTNV |
| Tobacco rattle tobravirus TRV |
Pelargonia | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Pelargonium L'Herit. ex | Bemisia tabaci |
Ait. | Aleyrodidae |
| Lepidoptera |
| Thysanoptera |
| Frankliniella occidentalis |
| choroby grzybowe: |
| Puccinia pelargonii-zonalis |
| Botrytis spp. |
| Pythium spp. |
| Verticillium spp. |
| choroby bakteryjne: |
| Rhodococcus fascians |
| Xanthomonas campestris pv. pelargonii |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Tomato ringspot nepovirus ToRSV |
| Pelargonium flower break carmovirus PFBV |
| Pelargonium leaf curl tombusvirus PLCV |
| Pelargonium line pattern disease PLPD |
| Impatiens necrotic spot tospovirus NSV |
| Tomato spotted wilt tospovirus TSWV |
Róża | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Rosa L. | Meloidogyne spp. |
| Cacoecimorpha pronubana |
| Epichoristodes acerbella |
| Pratylenchus penetrans |
| Pratylenchus vulnus |
| Xiphinema spp. |
| choroby grzybowe: |
| Cylindrocladium scoparium |
| Coniothyrium spp. |
| Diplocarpon rosae |
| Peronospora sparsa |
| Phragmidium spp. |
| Phytophthora megasperma |
| Sphaerotheca pannosa |
| Verticillium spp. |
| choroby bakteryjne |
| Agrobacterium tumefaciens |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Tomato ringspot nepovirus ToRSV |
| Apple mosaic ilarvirus ApMV |
| Arabic mosaic nepovirus ArMV |
| Prunus necrotic ringspot ilarvirus PNRSV |
Sosna czarna | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Pinus nigra L. | Blastophaga spp. |
| Rhyacionia buoliana |
| choroby grzybowe |
| Lophodermium seditiosum |
| wirusy i organizmy wirusopodobne |
| choroby wirusowe ogółem |
Śliwa | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Prunus L. | Capnodis tenebrionis |
| Meloidogyne spp. |
| Scale insects, in particular |
| Epidiaspis leperii, Pseudoulacaspis pentagona |
| Quadraspidiotus perniciosus |
| choroby grzybowe: |
| Armillariella mellea |
| Chondrostereum purpureum |
| Nectria galligena |
| Rosellinia necatrix |
| Taphrina deformans |
| Verticillium spp. |
| choroby bakteryjne: |
| Agrobacterium tumefaciens |
| Pseudomonas syringae pv. mors prunorum |
| Pseudomonas syringae pv. syringae |
| wirusy i organizmy wirusopodobne |
| choroby wirusowe ogółem |
Wilczomlecz - gatunki | szkodniki we wszystkich stadiach rozwoju: |
Euphorbia spp. | Bemisia tabaci |
| Aleyrodidae |
| Aphidodea |
| Nematodes |
| Thysanoptera |
| Tetranychidae |
| choroby grzybowe: |
| Fusarium spp. |
| Phytophthora spp. |
| Pythium ultimum |
| Rhizoctonia solani |
| Thielaviopsis basicola |
| wirusy i organizmy wirusopodobne: |
| Impatiens necrotic spot virus INSV |
| Tomato spotted wilt tospovirus TSWV |
ZAŁĄCZNIK Nr 9
SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA DOTYCZĄCE WYTWARZANIA I JAKOŚCI MATERIAŁU SZKÓŁKARSKIEGO ROŚLIN SADOWNICZYCH I WINOROŚLI
A. Wytwarzanie elitarnego i kwalifikowanego materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych
I. Wymagania ogólne
1. Za elitarny albo kwalifikowany materiał szkółkarski uznaje się materiał, do którego wytwarzania użyto składników elitarnych albo kwalifikowanych.
2. Do wytwarzania elitarnego materiału szkółkarskiego drzewek jabłoni i grusz dopuszcza się stosowanie kwalifikowanych podkładek generatywnych i wegetatywnych silnie rosnących.
3. Za materiał szkółkarski wolny od wirusów uznaje się materiał, do którego wytwarzania użyto składników wolnych od wirusów.
4. Plantacje szkółkarskie zakłada się na gruntach lub w podłożach uznanych za wolne od nicieni Globodera pallida i Globodera rostochiensis oraz grzyba Synchytrium endobioticum.
5. Plantacje szkółkarskie materiału elitarnego i kwalifikowanego z rodzaju Prunus, Rubus i Fragaria zakłada się na gruntach lub w podłożach uznanych za wolne od nicieni z rodzajów Longidorus spp. i Xiphinema spp. będących wektorami wirusów.
II. Wymagania dla materiału przedbazowego
Rośliny przedbazowe powinny pochodzić z tożsamych odmianowo roślin kandydackich. Rośliny powinny rosnąć w pojemnikach bez kontaktu korzeni z glebą lub w odkażonym podłożu w osiatkowanych pomieszczeniach (karkasach). Rośliny powinny być przetestowane w celu stwierdzenia, czy są wolne od organizmów wymienionych w tym załączniku. Testowanie okresowo powtarza się w celu sprawdzenia zdrowotności roślin. Do testowania stosuje się metodyki testów rekomendowane przez Europejską Śródziemnomorską Organizację Ochrony Roślin (EPPO) albo inne rekomendowane metodyki w przypadku braku metodyk rekomendowanych przez EPPO. Sprawdzenie zdrowotności dla materiału przedbazowego wytworzonego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej powinno być przeprowadzone w Instytucie Sadownictwa i Kwiaciarstwa w Ośrodku Elitarnego Materiału Szkółkarskiego w Prusach.
III. Plantacje podkładek wegetatywnych drzew owocowych
1. Izolacja przestrzenna:
1) mateczniki podkładek roślin, które są porażane przez wirus ospowatości śliwy (Plum pox virus), powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 250 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
2) mateczniki podkładek roślin, które nie są porażane przez wirus ospowatości śliwy, powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 10 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
3) mateczniki wolne od wirusów powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 3 m od innych mateczników;
4) podkładki różnych odmian powinny być wysadzone w oddzielnych rzędach; dotyczy to także podkładek tych samych odmian wysadzonych w różnych latach.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa
Dla plantacji matecznych jest wymagana całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
3. Wiek1):
1) mateczniki elitarne drzew ziarnkowych utrzymuje się do 8 lat, a drzew pestkowych do 6 lat;
2) mateczniki kwalifikowane drzew ziarnkowych utrzymuje się do 15 lat, a drzew pestkowych do 12 lat,
3) podkładki wegetatywne nie mogą być starsze niż dwuletnie.
4. Rozmnażanie
Materiał do założenia bazowych plantacji matecznych pozyskuje się z roślin przedbazowych otrzymanych z mikrorozmnażania, sadzonkowania albo z odkładów. Podkładki przeznaczone do założenia matecznika podkładek drzew ziarnkowych powinny być nie starsze niż dwuletnie. Do zakładania mateczników podkładek drzew pestkowych powinny być używane podkładki jednoroczne.
Materiał do założenia plantacji podkładek kwalifikowanych powinien pochodzić z plantacji elitarnych albo podkładek zakwalifikowanych jako elitarne.
5. Zdrowotność:
1) materiał szkółkarski podkładek wegetatywnych powinien być:
a) wolny od organizmów kwarantannowych,
b) praktycznie wolny od organizmów, które mogą obniżyć jego jakość, a w szczególności od organizmów wymienionych w części C w dziale II - na podstawie wizualnej oceny;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne: podkładki wolne od organizmów wymienionych w dziale VIII ust. 1 uważa się za wolne od chorób wirusowych i wirusopodobnych.
6. Wymagania dodatkowe
Plantację przedstawia się do jednej oceny rocznie, która jest wykonywana w końcu lata albo na początku jesieni, przed zakończeniem wegetacji roślin.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każda odmiana podkładki powinna być oznaczona etykietami na początku rzędu lub kwatery.
IV. Plantacje podkładek generatywnych drzew owocowych
1. Izolacja przestrzenna:
1) podkładki generatywne roślin, które są porażane przez wirus ospowatości śliwy, powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 250 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
2) podkładki generatywne roślin, które nie są porażane przez wirus ospowatości śliwy, powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 10 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
3) podkładki wolne od wirusów powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 2 m od innych podkładek;
4) podkładki różnych gatunków i odmian powinny rosnąć w oddzielnych rzędach lub kwaterach.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa
Na plantacjach podkładek generatywnych jest wymagana całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
3. Rozmnażanie
Nasiona do uzyskania podkładek pobiera się z elitarnych lub kwalifikowanych sadów nasiennych.
4. Wiek
Podkładki generatywne nie mogą być starsze niż dwuletnie.
5. Zdrowotność:
1) materiał szkółkarski podkładek generatywnych powinien być:
a) wolny od organizmów kwarantannowych,
b) praktycznie wolny od organizmów, które mogą obniżyć jego jakość, a w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II - na podstawie wizualnej oceny;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) podkładki generatywne drzew pestkowych wolne od patogenów wymienionych w dziale VIII ust. 1 uważa się za wolne od chorób wirusowych i wirusopodobnych,
b) podkładki generatywne jabłoni i gruszy uznaje się za wolne od chorób wirusowych i wirusopodobnych.
6. Wymagania dodatkowe
Plantację przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w końcu lata lub na początku jesieni, przed zakończeniem wegetacji roślin albo wiosną, a w przypadku pikówek na początku lata.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana podkładki powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery.
V. Sady do pozyskiwania nasion
1. Izolacja przestrzenna:
1) sady nasienne drzew pestkowych powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 250 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych drzew i krzewów pestkowych tych samych rodzajów;
2) sady nasienne drzew ziarnkowych powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 50 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych drzew i krzewów ziarnkowych tych samych rodzajów;
3) sady nasienne drzew ziarnkowych wolnych od wirusów powinny być wysadzane w oddzielnych kwaterach, a sady drzew pestkowych wolnych od wirusów - w oddzielnych kwaterach, z zachowaniem izolacji 500 m albo 250 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych drzew i krzewów ziarnkowych albo pestkowych tych samych rodzajów.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa:
1) wymagana jest całkowita czystość gatunkowa i odmianowa;
2) drzewa odmian zapylających oznacza się trwale.
3. Rozmnażanie - sady nasienne zakłada się z drzewek elitarnych przeznaczonych dla sadów nasiennych. Drzewa odmian zapylających powinny być o identycznej zdrowotności jak drzewa do pozyskiwania nasion.
4. Wiek
Nie określa się wymagań dotyczących wieku sadu.
5. Zdrowotność:
1) drzewa nasienne i nasiona do produkcji podkładek generatywnych powinny być:
a) wolne od organizmów kwarantannowych,
b) praktycznie wolne od organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego, a w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II - na podstawie wizualnej oceny;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) drzewa nasienne i nasiona wolne od patogenów wymienionych w dziale VIII ust. 1 uważa się za wolne od chorób wirusowych i wirusopodobnych,
b) sady nasienne drzew pestkowych wolnych od wirusów, dla których jest zachowana izolacja przestrzenna 500 m, powinny być co sześć lat badane na choroby wirusowe niekwarantannowe, przenoszone przez pyłek i inne wektory; pierwsze testowanie wykonuje się na trzyletnich drzewkach,
c) sady nasienne drzew pestkowych wolnych od wirusów, dla których jest zachowana izolacja przestrzenna 250 m, powinny być co cztery lata badane na choroby wirusowe niekwarantannowe, przenoszone przez pyłek i inne wektory; pierwsze badanie wykonuje się na trzyletnich drzewkach,
d) w przypadku wykrycia wirusów podczas badań okresowych chore drzewa powinny być usunięte i badanie powinno być powtórzone w następnym roku, aż do uzyskania negatywnych wyników dla całego sadu; po tym okresie badania wykonuje się w sposób określony w lit. b albo c.
6. Wymagania dodatkowe
Plantację przedstawia się do jednej oceny rocznie: drzewa ziarnkowe w okresie dojrzewania owoców, a drzewa pestkowe przed zbiorem owoców.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery.
VI. Sady do pozyskiwania zrazów lub oczek
1. Izolacja przestrzenna:
1) sady zraźnikowe roślin, które są porażane przez wirus ospowatości śliwy, powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 250 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
2) sady zraźnikowe roślin, które nie są porażane przez wirus ospowatości śliwy, powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 50 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
3) w sadzie zraźnikowym różne odmiany tego samego gatunku powinny być wysadzone w:
a) oddzielnych rzędach lub w jednym rzędzie,
b) odległości 2 m od siebie, trwale oznaczone;
4) sady zraźnikowe wolne od wirusów powinny być wysadzone w oddzielnych kwaterach z zachowaniem izolacji 3 m.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
3. Rozmnażanie - sady do pozyskiwania zrazów lub oczek są zakładane z drzewek elitarnych przeznaczonych dla sadów zraźnikowych.
4. Wiek:
1) elitarne sady zraźnikowe drzew pestkowych utrzymuje się do 6 lat, a drzew ziarnkowych do 8 lat;
2) kwalifikowane sady zraźnikowe drzew pestkowych utrzymuje się do 8 lat, a drzew ziarnkowych do 10 lat;
3) drzewa zraźnikowe, z wyjątkiem drzew pestkowych, mogą owocować.
5. Zdrowotność:
1) drzewa zraźnikowe i zrazy (oczka) powinny być:
a) wolne od organizmów kwarantannowych,
b) praktycznie wolne od organizmów, które mogą obniżyć ich jakość, a w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II - na podstawie wizualnej oceny;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne: drzewa zraźnikowe i zrazy lub oczka wolne od patogenów wymienionych w dziale VIII ust. 1 uważa się za wolne od chorób wirusowych i wirusopodobnych.
6. Wymagania dodatkowe
Plantację przedstawia się do jednej oceny rocznie, przeprowadzanej w czerwcu lub lipcu, bezpośrednio przed pozyskiwaniem zrazów lub oczek.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietą na początku rzędu lub kwatery.
VII. Szkółki drzewek i plantacje uszlachetnionych podkładek
1. Izolacja przestrzenna:
1) szkółki drzewek i plantacje uszlachetnionych podkładek roślin, które są porażane przez wirus ospowatości śliwy, powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 250 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
2) szkółki drzewek i plantacje uszlachetnionych podkładek roślin, które nie są porażane przez wirus ospowatości śliwy, powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 10 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych tych roślin;
3) szkółki drzewek i plantacje uszlachetnionych podkładek wolnych od wirusów powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 2 m od innych drzewek i plantacji uszlachetnionych podkładek.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa
W szkółkach i na plantacjach uszlachetnionych podkładek jest wymagana całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
Zastosowanie do uszlachetniania drzewek niewłaściwych podkładek, wstawek, przewodnich i pośrednich powodujących objawy niezgodności dyskwalifikuje drzewka odmian z objawami niezgodności (żółknięcie i opadanie liści oraz wyraźne przebarwienie kory).
3. Rozmnażanie
Szkółki zakłada się z materiału elitarnego albo kwalifikowanego przeznaczonego dla szkółek.
4. Wiek:
1) drzewka elitarne nie mogą być starsze niż dwuletnie, jeżeli nie owocowały;
2) drzewka kwalifikowane nie mogą być starsze niż czteroletnie.
5. Zdrowotność:
1) drzewka albo uszlachetnione podkładki powinny być:
a) wolne od organizmów kwarantannowych,
b) praktycznie wolne od organizmów, które mogą obniżyć ich jakość, a w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II - na podstawie wizualnej oceny;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne: drzewka wolne od patogenów wymienionych w dziale VIII ust. 1 uważa się za wolne od chorób wirusowych i wirusopodobnych.
6. Wymagania dodatkowe
Plantację przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w końcu lata albo na początku jesieni, przed zakończeniem wegetacji roślin albo przed sprzedażą roślin utrzymywanych w pojemnikach.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery.
VIII. Zdrowotność kwalifikowanego materiału szkółkarskiego
1. Wykaz wirusów i fitoplazm oraz chorób wirusowych i wirusopodobnych dla materiału szkółkarskiego o statusie zdrowotności "wolne od wirusów"2)
Materiał ten oznacza się "ww" - wolne od wirusów albo "vf" - virus free.
Materiał ten powinien być wolny od wszystkich wirusów i patogenów wirusopodobnych, a zwłaszcza:
1) jabłoń od:
a) wirusa chlorotycznej plamistości liści jabłoni (Apple chlorotic leaf spot virus),
b) wirusa mozaiki jabłoni (Apple mosaic virus),
c) wirusa żłobkowatości pnia jabłoni (Apple stem grooving virus),
d) wirusa jamkowatości pnia jabłoni (Apple stem pitting virus) wywołującego epinastię i zamieranie kory "Spy" (Spay epinasty and decline),
e) fitoplazmy proliferacji jabłoni (Apple proliferation phytoplasma),
f) drobnienia owoców jabłoni (Apple chat fruit),
g) zielonej marszczycy jabłek (Apple green crinkle),
h) podkówkowatego spękania jabłoni (Apple horseshoe wound),
i) szorstkości skórki jabłek (Apple rough skin),
j) gwiaździstego spękania jabłek (Apple star crack),
k) plamistości pierścieniowej jabłek (Apple ring spot),
l) pierścieniowego ordzawienia jabłek (Apple russet ring),
m) gumowatości drewna jabłoni (Apple rubbery wood),
n) spłaszczenia konarów jabłoni (Apple flat limb),
o) rdzawej brodawkowatości jabłek (Apple russet wart),
p) Spy epinasty and decline,
r) łuszczenia się kory Malus platycarpa - (Platycarpa scaly bark);
2) grusza i pigwa od:
a) wirusa chlorotycznej plamistości liści jabłoni (Apple chlorotic leaf spot virus),
b) wirusa jamkowatości pnia jabłoni (Apple stem pitting virus = Pear vein yellows virus),
c) fitoplazmy zamierania gruszy (Pear decline phytoplasma),
d) wiroida pęcherzowatych zrakowaceń gruszy (Pear blister canker viroid),
e) spękania kory (Pear bark split),
f) nekrozy kory (Pear bark necrosis),
g) szorstkości kory (Pear rough bark),
h) sadzowatej pierścieniowej plamistości pigwy (Quince sooty ringspot),
i) gumowatości drewna (Apple rubbery wood),
j) żółtej plamistości pigwy (Quince yellow blotch),
k) kamienistości miąższu gruszek (Pear stony pit);
3) wiśnia i czereśnia od:
a) wirusa chlorotycznej plamistości liści jabłoni (Apple chlorotic leaf spot virus),
b) wirusa mozaiki jabłoni (Apple mosaic virus),
c) wirusa mozaiki gęsiówki (Arabic mosaic virus),
d) wirusa zielonej pierścieniowej pstrości czereśni (Cherry green ring mottle virus),
e) wirusa liściozwoju czereśni (Cherry leaf roll virus),
f) wirusa drobnienia czereśni 1 i 2 (Little cherry virus 1, Little cherry virus 2),
g) wirusa karłowatości śliwy = żółtaczki wiśni (Prune dwarf virus),
h) wirusa nekrotycznej pierścieniowej plamistości wiśni (Prunus necrotic ringspot virus),
i) wirusa cętkowanej plamistości liści czereśni (Cherry mottle leaf virus),
j) wirusa pierścieniowej plamistości maliny (Raspberry ringspot virus),
k) utajonego wirusa pierścieniowej plamistości truskawki (Strawberry latent ringspot virus),
l) wirusa czarnej pierścieniowej plamistości pomidora (Tomato black ring virus),
m) fitoplazmy europejskiej żółtaczki drzew pestkowych (European stone fruit yellows phytoplasma),
n) rdzawej pstrości czereśni (Cherry rusty mottle),
o) nekrotyczno-rdzawej plamistości czereśni (Cherry necrotic rusty mottle),
p) Detrimental canker,
r) Shirofugen stunt;
4) śliwa od:
a) wirusa chlorotycznej plamistości liści jabłoni (Apple chlorotic leaf spot virus),
b) wirusa mozaiki jabłoni (Apple mosaic virus),
c) utajonego wirusa pierścieniowej plamistości mirabelki (Myrobalan latent ringspot virus),
d) wirusa ospowatości śliwy (Plum pox virus),
e) wirusa karłowatości śliwy = żółtaczki wiśni (Prune dwarf virus),
f) wirusa nekrotycznej pierścieniowej plamistości wiśni (Prunus necrotic ringspot virus),
g) fitoplazmy europejskiej żółtaczki drzew pestkowych (European stone fruit yellows phytoplasma);
5) brzoskwinia od:
a) wirusa chlorotycznej plamistości liści jabłoni (Apple chlorotic leaf spot virus),
b) wirusa mozaiki jabłoni (Apple mosaic virus),
c) wirusa zielonej pierścieniowej pstrości czereśni (Cherry green ring mottle virus),
d) wirusa ospowatości śliwy (Plum pox virus),
e) wirusa karłowatości śliwy = żółtaczki wiśni (Prune dwarf virus),
f) wirusa nekrotycznej pierścieniowej plamistości wiśni (Prunus necrotic ringspot virus),
g) utajonego wirusa pierścieniowej plamistości truskawki (Strawberry latent ringspot virus),
h) wirusa czarnej pierścieniowej plamistości pomidora (Tomato black ring virus),
i) fitoplazmy europejskiej żółtaczki drzew pestkowych (European stone fruit yellows phytoplasma),
j) utajonego wiroida mozaiki brzoskwini (Peach latent mosaic viroid),
k) gwiaździstej plamistości brzoskwini (Peach asteroid spot);
6) morela od:
a) wirusa chlorotycznej plamistości liści jabłoni (Apple chlorotic leaf spot virus),
b) wirusa mozaiki jabłoni (Apple mosaic virus),
c) wirusa ospowatości śliwy (Plum pox virus),
d) wirusa karłowatości śliwy = żółtaczki wiśni (Prune dwarf virus),
e) wirusa nekrotycznej pierścieniowej plamistości wiśni (Prunus necrotic ringspot virus),
f) fitoplazmy europejskiej żółtaczki drzew pestkowych (European stone fruit yellows phytoplasma),
g) gwiaździstej plamistości brzoskwini (Peach asteroid spot).
IX. Plantacje mateczne i szkółki sadzonek truskawki
1. Rozmnażanie
Dla truskawki stosuje się cztery stopnie kwalifikacji:
1) superelita (SE) - materiał przedbazowy;
2) elita 1 (E1) - materiał bazowy;
3) elita 2 (E2) - materiał bazowy;
4) oryginał (O) - materiał kwalifikowany.
2. Izolacja przestrzenna
Elitarne plantacje i szkółki sadzonek powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 200 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Fragaria spp., a plantacje i szkółki kwalifikowane w odległości nie mniejszej niż 50 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Fragaria spp. Odstępy między odmianami, stopniami kwalifikacji lub kategoriami nie powinny być mniejsze niż 3 m.
3. Czystość gatunkowa i odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
4. Wiek
Plantacje truskawki mogą być prowadzone przez rok.
Do produkcji sadzonek wielokoronowych w szkółkach sadzonek (zielonych, pojemnikowanych, podwójnych frigo) dopuszcza się używanie sadzonek zielonych, pojemnikowanych lub sadzonek frigo. Sadzonki wielokoronowe wytwarzane w szkółkach sadzonek: zielone, pojemnikowane, frigo i podwójne frigo są oceniane w stopniu kwalifikacji dla sadzonek otrzymanych po rozmnażaniu na plantacji matecznej sadzonek.
Na polu przeznaczonym do założenia plantacji lub szkółki truskawki co najmniej przez 4 lata przed założeniem plantacji nie mogą być uprawiane truskawki, ziemniaki, ogórki, pomidory, len, porzeczki, agrest, maliny i jeżyny.
5. Zdrowotność - rośliny mateczne i sadzonki truskawek powinny być:
1) wolne od organizmów kwarantannowych;
2) na podstawie wizualnej oceny - praktycznie wolne od organizmów, które mogą obniżyć ich jakość, w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II oraz od:
a) wirusów i patogenów wirusopodobnych:
- wirusa mozaiki gęsiówki (Arabic mosaic virus),
- wirusa pierścieniowej plamistości maliny (Raspberry ringspot virus),
- wirusa czarnej plamistości pierścieniowej pomidora (Tomato black ring virus),
- wirusa marszczycy liści truskawki (Strawberry crinkle virus),
- utajonego wirusa pierścieniowej plamistości truskawki (Strawberry latent ringspot virus),
- wirusa żółtobrzeżności liści truskawki (Strawberry mild yellow edge virus),
- wirusa cętkowanej plamistości liści truskawki (Strawberry mottle virus),
- wirusa otaśmienia nerwów liści truskawki (Strawberry vein banding virus),
- fitoplazmy zielenienia płatków truskawki (Strawberry green petal phytoplasma),
- fitoplazmy żółtaczki astra (Aster yellows phytoplasma),
- patogena wywołującego żółtaczkę czerwcową (Strawberry june yellows),
b) chorób:
- zgnilizny korony truskawki (Phytophthora cactorum),
- werticiliozy truskawki (Verticillium dahliae),
- antraknozy (Colletotrichum spp.),
- białej plamistości liści truskawki (Mycosphaerella fragariae),
- mączniaka prawdziwego truskawki (Sphaerotheca macularis ssp. fragariae),
- czerwonej plamistości liści truskawki (Diplocarpon earliana),
c) szkodników:
- guzaków (Meloidogyne spp.),
- niszczyka zjadliwego (Ditylenchus dipsaci),
- węgorka chryzantemowca (Aphelenchoides ritzemabosi),
- węgorka truskawkowca (Aphelenchoides fragariae),
- roztocza truskawkowego (Phytonemus pallidus ssp. fragariae),
- mszyc (Aphididae),
- skoczkowatych (Jassidae),
- wciornastkowatych (Thripidae),
- przędziorka chmielowca (Tetranychus urticae).
6. Wymagania dodatkowe
Plantacje i szkółki przedstawia się do jednej oceny rocznie, wykonywanej latem albo jesienią, przed kopaniem sadzonek albo sprzedażą roślin utrzymywanych w pojemnikach.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każda odmiana powinna być oznaczona etykietami na początku rzędu lub kwatery.
X. Plantacje mateczne, szkółki porzeczek oraz agrestu
1. Rozmnażanie
Dla porzeczek, agrestu stosuje się cztery stopnie kwalifikacji:
1) superelita (SE) - materiał przedbazowy;
2) elita 1 (E1) - materiał bazowy;
3) elita 2 (E2) - materiał bazowy;
4) oryginał (O) - materiał kwalifikowany.
2. Izolacja przestrzenna:
1) mateczniki i szkółki elitarne powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 300 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Ribes;
2) mateczniki i szkółki kwalifikowane powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 100 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Ribes;
3) mateczniki porzeczki złotej powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 100 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Ribes;
4) mateczniki i szkółki różnych kategorii i stopni kwalifikacji powinny być oddalone od siebie co najmniej o 3 m.
3. Czystość gatunkowa i odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
4. Wiek:
1) elitarne mateczniki porzeczek i agrestu utrzymuje się do 6 lat, a kwalifikowane - do 10 lat;
2) elitarne mateczniki porzeczki złotej utrzymuje się do 8 lat, a kwalifikowane - do 15 lat;
3) w szkółkach ocenie podlegają rośliny nie starsze niż trzyletnie.
5. Zdrowotność
Rośliny mateczne i sadzonki porzeczek i agrestu powinny być:
1) wolne od organizmów kwarantannowych;
2) praktycznie wolne od organizmów, które mogą obniżyć ich jakość, w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II oraz od wirusów: Strawberry latent ringspot virus, Raspberry ringspot virus, Arabic mosaic virus, Goosberry vein banding virus, Cucumber mosaic virus, Black currant reversion virus - na podstawie wizualnej oceny;
3) praktycznie wolne od innych organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego.
6. Wymagania dodatkowe:
1) mateczniki porzeczki i agrestu przedstawia się do dwóch ocen rocznie:
a) pierwsza jest wykonywana wiosną - na obecność wielkopąkowca porzeczkowego albo (przemiennie) rewersji dla porzeczek (koniec marca do końca kwitnienia porzeczek) oraz otaśmienia nerwów w matecznikach agrestu (maj, do połowy czerwca),
b) druga ocena jest wykonywana w drugiej połowie czerwca - przy rozmnażaniu przez sadzonki zielne i półzdrewniałe albo do końca sierpnia przy innych sposobach rozmnażania;
2) w matecznikach porzeczek należy corocznie pozostawić na każdym krzewie po jednym dobrze wyrośniętym pędzie owocującym w celu wykrycia ewentualnego porażenia przez wielkopąkowca i wirusa rewersji; po dokonaniu oceny pędy te mogą być wycięte;
3) plantacje mateczne porzeczki złotej przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się na początku jesieni, nie później niż do końca września;
4) szkółki porzeczki i agrestu przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w sierpniu lub we wrześniu; na wniosek producenta rośliny utrzymywane w pojemnikach mogą być oceniane wcześniej.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery.
XI. Plantacje mateczne i szkółki malin oraz jeżyn
1. Rozmnażanie
Dla malin i jeżyn stosuje się cztery stopnie kwalifikacji:
1) superelita (SE) - materiał przedbazowy;
2) elita 1 (E1) - materiał bazowy;
3) elita 2 (E2) - materiał bazowy;
4) oryginał (O) - materiał kwalifikowany.
2. Izolacja przestrzenna:
1) mateczniki i szkółki elitarne powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 200 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Rubus;
2) mateczniki i szkółki kwalifikowane powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 50 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Rubus;
3) odstępy między odmianami, stopniami kwalifikacji lub kategoriami nie powinny być mniejsze niż 3 m.
3. Czystość gatunkowa i odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
4. Wiek:
1) mateczniki utrzymuje się do 5 lat;
2) odrosty korzeniowe w matecznikach nie mogą być starsze niż jednoroczne;
3) sadzonki w pojemnikach nie mogą być starsze niż dwuletnie.
5. Zdrowotność
Rośliny mateczne i sadzonki malin i jeżyn powinny być:
1) wolne od organizmów kwarantannowych;
2) na podstawie wizualnej oceny - praktycznie wolne od organizmów, które mogą obniżyć ich jakość, w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II oraz od:
a) wirusów i patogenów wirusopodobnych:
- wirusa mozaiki gęsiówki (Arabic mosaic virus),
- wirusa pierścieniowej plamistości maliny (Raspberry ringspot virus),
- wirusa czarnej plamistości pierścieniowej pomidora (Tomato black ring virus),
- utajonego wirusa pierścieniowej plamistości truskawki (Strawberry latent ringspot virus),
- wirusów wywołujących mozaikę maliny (Raspberry mosaic),
- wirusa liściozwoju czereśni (Cherry leaf roll virus),
- wirusa karłowatości krzaczastej maliny (Raspberry bushy dwarf virus),
- fitoplazmy karłowatości maliny (Rubus stunt phytoplasma),
b) chorób grzybowych i bakteryjnych:
- zamierania pędów maliny (Didymella aplanata),
- werticyliozy (Verticillium spp.),
- mączniaka prawdziwego (Sphareotheca macularis),
- włosowatości korzeni (Agrobacterium rhizogenes),
- guzowatości korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
- staśmienia łodyg (Rhodococcus fascians),
c) szkodników:
- korzeniaka szkodliwego (Pratylenchus penetrans),
- mszyc (Aphididae),
- przebarwiacza malinowego (Phyllocoptes gracilis),
- wciornastkowatych (Thripidae),
- skoczkowatych (Jassidae),
- przędziorka chmielowca (Tetranychus urticae).
6. Wymagania dodatkowe:
1) mateczniki przedstawia się do jednej oceny w roku, którą wykonuje się:
a) w czerwcu - dla pozyskiwania sadzonek zielnych,
b) do połowy września - dla pozostałych mateczników;
2) plantacje mateczne należy prowadzić bez pędów owocujących; owocowanie odmian powtarzających jest dopuszczalne;
3) szkółki w pojemnikach przedstawia się do jednej oceny w roku, którą wykonuje się w końcu lata; owocowanie odmian powtarzających jest dopuszczalne.
Na wniosek producenta rośliny utrzymywane w pojemnikach mogą być oceniane wcześniej. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery.
XII. Plantacje mateczne i szkółki borówki oraz żurawiny wielkoowocowej
1. Rozmnażanie
Dla plantacji matecznych i sadzonek stosuje się cztery stopnie kwalifikacji:
1) superelita (SE) - materiał przedbazowy:
2) elita 1 (E1) - materiał bazowy;
3) elita 2 (E2) - materiał bazowy;
4) oryginał (O) - materiał kwalifikowany.
2. Izolacja przestrzenna:
1) mateczniki i szkółki elitarne powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 50 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Vaccinium spp.;
2) mateczniki i szkółki kwalifikowane powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 20 m od roślin dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Vaccinium spp.;
3) mateczniki i szkółki elitarne od mateczników i szkółek kwalifikowanych są oddalone co najmniej o 3 m.
3. Czystość odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość odmianowa.
4. Wiek:
1) elitarne mateczniki borówki wysokiej i żurawiny wielkoowocowej utrzymuje się przez 10 lat, a kwalifikowane przez 15 lat;
2) w szkółkach ocenie podlegają rośliny nie starsze niż trzyletnie.
5. Zdrowotność
Rośliny mateczne i sadzonki borówki oraz żurawiny wielkoowocowej powinny być:
1) wolne od organizmów kwarantannowych;
2) na podstawie wizualnej oceny - praktycznie wolne od patogenów, chorób i szkodników wymienionych w części C dziale II oraz od:
a) szkodników, którymi są mszyce (Aphis spp.),
b) szkodników borówki:
- pryszczarka borówkowca (Dasyneura vaccinii),
- szpeciela pączkowego (Acalitus vaccinii),
- zwójki różóweczki (Archip. rosanus),
c) choroby bakteryjnej, którą jest guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
d) chorób grzybowych:
- zgorzeli pędów borówki (Godronia cassandrae),
- zgnilizny korzeni (Phytophthora spp.),
- zamierania wierzchołków pędów żurawiny (Phomopsis vaccinii),
- zamierania pędów borówki (Botryosphaeria dothidea),
- różowatości kwiatów (Exobasidium oxycocci),
e) wirusów i patogenów wirusopodobnych:
- wirusa nitkowatości borówki (Blueberry shoestring virus),
- fitoplazmy miotlastości borówki (Blueberry witches broom phytoplasma),
- wirusa pierścieniowej plamistości tytoniu (Tobacco ringspot virus);
3) praktycznie wolne od innych organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego.
6. Wymagania dodatkowe
Po wejściu roślin matecznych w owocowanie sprawdza się tożsamość odmianową w okresie kwitnienia i owocowania:
1) mateczniki borówki i żurawiny wielkoowocowej przedstawia się do dwóch ocen rocznie, które wykonuje się:
a) wiosną (maj, do końca czerwca) - na obecność chorób wirusowych,
b) w drugiej połowie czerwca - przy rozmnażaniu przez sadzonki zielne i półzdrewniałe albo do końca sierpnia przy innych sposobach rozmnażania;
2) szkółki borówki i żurawiny wielkoowocowej przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w sierpniu lub we wrześniu.
Na wniosek producenta rośliny utrzymywane w pojemnikach mogą być oceniane wcześniej.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub bloku.
XIII. Pozostałe gatunki
1. Izolacja przestrzenna
Rośliny tych gatunków powinny rosnąć w odległości co najmniej 10 m od dziko rosnących lub owocujących roślin tego samego gatunku lub rodzaju.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa
Wymagana jest całkowita czystość gatunkowa i odmianowa.
3. Zdrowotność:
1) materiał szkółkarski tych gatunków powinien być:
a) wolny od organizmów kwarantannowych,
b) praktycznie wolny od organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego, a w szczególności od organizmów wymienionych w części C dziale II; na podstawie wizualnej oceny;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne roślin cytrusowych:
a) materiał powinien pochodzić z materiału wyjściowego, który został skontrolowany i uznany za niewykazujący objawów chorób wirusów i wirusopodobnych;
b) powinien zostać poddany indywidualnemu badaniu z użyciem metod do wykrywania takich wirusów i patogenów wirusopodobnych lub chorób i zostać uznany za wolny od nich,
c) materiał powinien być skontrolowany i zostać uznany za wolny od takich wirusów i patogenów wirusopodobnych lub chorób od ostatniego cyklu wegetacyjnego,
d) materiał powinien zostać zaszczepiony na podkładki inne niż podatne na wiroidy - w przypadku szczepienia.
4. Wymagania dodatkowe
Plantację przedstawia się do jednej oceny rocznie, którą wykonuje się w końcu lata albo na początku jesieni, przed zakończeniem wegetacji roślin.
W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości możliwych do usunięcia może być wyznaczony termin dodatkowej oceny.
Każdy gatunek i odmiana powinny być oznaczone etykietami na początku rzędu lub kwatery.
B. Jakość elitarnego i kwalifikowanego materiału szkółkarskiego roślin sadowniczych
I. Elitarny i kwalifikowany materiał szkółkarski powinien spełniać wymagania jakościowe:
1) pełnej czystości gatunkowej i odmianowej;
2) właściwego wyglądu gatunku i odmiany;
3) być praktycznie wolny od uszkodzeń fizycznych, mechanicznych albo chemicznych;
4) być praktycznie wolny od jakichkolwiek wad wynikających z rozmnażania, które mogłyby obniżyć jego przydatność i jakość;
5) być przygotowany w postaci jednorodnych partii; w przypadku łączenia partii zachowuje się dane o składzie partii i pochodzeniu poszczególnych składników;
6) być wolny od organizmów kwarantannowych;
7) być praktycznie wolny od patogenów, chorób i organizmów wymienionych w części C dziale II;
8) być praktycznie wolny od innych organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego.
II. Elitarny i kwalifikowany materiał szkółkarski powinien spełniać minimalne wymagania jakościowe:
1. Dla drzewek owocowych:
1) wysokość powinna wynosić nie mniej niż 80 cm, mierząc od szyjki korzeniowej;
2) średnica pnia powinna wynosić nie mniej niż 8 mm, mierząc na wysokości 10 cm powyżej miejsca uszlachetniania;
3) powinny mieć korzeń główny i nie mniej niż 3 korzenie boczne albo wiązkę korzeni drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
2. Dla krzewów jagodowych, z wyłączeniem borówki i żurawiny wielkoowocowej:
1) powinny mieć minimum jeden pęd o długości co najmniej 20 cm, mierząc od nasady do jego wierzchołka, albo dobrze wykształcone pąki nasadowe;
2) średnica pędu powinna wynosić nie mniej niż 4 mm, mierząc u nasady pędu;
3) powinny mieć nie mniej niż 3 korzenie szkieletowe albo wiązkę korzeni drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
3. Dla sadzonek borówki i żurawiny wielkoowocowej:
1) powinny mieć minimum jeden pęd o długości co najmniej 20 cm, a w przypadku sadzonek żurawiny wielkoowocowej - 10 cm, mierząc pęd główny od nasady do jego wierzchołka;
2) średnica pędu powinna wynosić nie mniej niż 3 mm, a w przypadku sadzonek żurawiny wielkoowocowej - 1 mm, mierząc pęd na wysokości 5 cm od jego nasady;
3) powinny mieć wiązkę korzeni drobnych albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
4. Dla sadzonek truskawek:
1) powinny mieć co najmniej dwa w pełni wykształcone liście albo średnicę korony o grubości nie mniejszej niż 4 mm;
2) powinny mieć nie mniej niż 4 korzenie szkieletowe albo wiązkę korzeni drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
5. Dla podkładek generatywnych i wegetatywnych:
1) wysokość dla podkładek wegetatywnych powinna wynosić nie mniej niż 30 cm, mierząc od nasady pędu do jego wierzchołka;
2) wysokość dla podkładek generatywnych powinna wynosić nie mniej niż 20 cm, mierząc od szyjki korzeniowej do wierzchołka pędu;
3) średnica powinna wynosić nie mniej niż 3 mm, mierząc bezpośrednio nad szyjką korzeniową;
4) powinny mieć nie mniej niż 3 korzenie szkieletowe albo wiązkę korzeni drobnych, albo korzenie przerastające całą objętość gleby w pojemniku.
6. Dla zrazów:
1) długość powinna wynosić nie mniej niż 30 cm;
2) średnica powinna wynosić nie mniej niż 4 mm;
3) powinny mieć co najmniej 5 oczek.
7. Dla innych sadzonek:
1) długość powinna wynosić nie mniej niż 12 cm;
2) średnica powinna wynosić nie mniej niż 4 mm;
3) powinny mieć co najmniej 3 oczka.
8. Dla oczek - powinna być określona liczba wykształconych oczek.
9. Dostawcy mogą zgodnie z minimalnymi wymaganiami ustalać własne klasy jakości dla materiału szkółkarskiego wprowadzanego do obrotu.
C. Minimalne wymagania dla materiału szkółkarskiego kategorii CAC
I. Materiał szkółkarski kategorii CAC powinien spełniać wymagania jakościowe:
1) odpowiedniej czystości gatunkowej i odmianowej;
2) właściwego wyglądu gatunku i odmiany;
3) być praktycznie wolny od uszkodzeń fizycznych, mechanicznych albo chemicznych;
4) być praktycznie wolny od jakichkolwiek wad wynikających z rozmnażania, które mogłyby obniżyć jego przydatność i jakość;
5) być przygotowany w postaci jednorodnych partii; w przypadku łączenia partii zachowuje się dane o składzie partii i pochodzeniu poszczególnych składników;
6) być wolny od organizmów kwarantannowych;
7) być praktycznie wolny od patogenów, chorób i organizmów wymienionych w dziale II;
8) być praktycznie wolny od innych organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego;
9) sprawdzenia wymagań dotyczących wytwarzania i jakości materiału szkółkarskiego CAC dokonuje wojewódzki inspektor ochrony roślin i nasiennictwa podczas kontroli co najmniej raz w danym cyklu produkcji, nie rzadziej niż raz w roku.
II. Wykaz organizmów szkodliwych obniżających jakość materiału szkółkarskiego
1. Lima Citrus aurantifolia (Christm) Swing, cytryna zwyczajna Citrus limon L. Burm. F, grejpfrut Citrus paradisi Maef, mandarynka Citrus reticulata Blanco, pomarańcza chińska Citrus sinensis (L.) Osbeck
1) szkodniki:
a) Aleurotrixus floccosus (Mashell),
b) mątwiki Meloidogyne spp.,
c) Parabernisia myricae (Kuwana),
d) Tylenchulus semipenetrans;
2) choroby grzybowe: Phytophthora spp.;
3) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) Citrus leaf rugose,
b) choroby, które wywołują psorosis i podobne objawy na młodych liściach, jak: psorosis, ring spot, cristacortis, impietratura, concave gum,
c) ich czynniki sprawcze,
d) wirody takie, jak: exocortis, cachexiaxyloporosis.
2. Leszczyna (Corylus avellana L.)
1) szkodniki:
a) wielkopąkowiec leszczynowy (Phytoptus avellanae),
b) tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona);
2) choroby bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) bakteryjna zgorzel leszczyny (Xanthomonas campestris pv. corylina);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena),
d) Phyllactina guttata,
e) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) mozaika leszczyny (Apple mosaic virus),
b) Hazel maculatura lineare - MLO.
3. Pigwa (Cydonia Miller), grusza (Pyrus communis L.)
1) szkodniki:
a) skośnik brzoskwiniaczek (Anarsia lineatella),
b) bawełnica korówka (Eriosoma lanigerum),
c) tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona i inne);
2) choroby bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) rak bakteryjny (Pseudomonas syringae pv. syringae);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena, Phytophthora spp.),
d) biała zgnilizna korzeni (Rosellinia necatrix),
e) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne - wszystkie.
4. Truskawka (Fragaria x ananassa Duch.)
1) szkodniki:
a) węgorki (Apchelenchoides spp.),
b) niszczyk zjadliwy (Ditylenchus dipsaci),
c) Tarsonemidae;
2) choroby grzybowe:
a) zgnilizna korony truskawki (Phytophthora cactorum),
b) werticilioza (Verticillium spp.);
3) choroby wirusowe i wirusopodobne: zielenienie płatków truskawki (Strawberry green petal phytoplasma MLO).
5. Orzech włoski (Juglans regia L.)
1) szkodniki: tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona i inne);
2) choroby bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) bakteryjna zgorzel orzecha włoskiego (Xanthomonas campestris pv. juglandi);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) rak drzew owocowych (Nectria galligena),
c) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
d) zgnilizna podstawy pnia (Phytophthora spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne: liściozwój czereśni (Cherry leaf roll virus).
6. Jabłoń (Malus Mill.)
1) szkodniki:
a) skośnik brzoskwiniaczek (Anarsia lineatella),
b) bawełnica korówka (Eriosoma lanigerum),
c) tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona i inne);
2) choroby bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) rak bakteryjny (Pseudomonas syringae pv. syringae);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena),
d) zgnilizna pierścieniowa podstawy pnia (Phytophthora cactorum),
e) biała zgnilizna korzeni (Rosellinia necatrix),
f) parch (Venturia spp.),
g) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne - wszystkie.
7. Oliwka europejska (Olea europaea L.)
1) szkodniki:
a) Eusophera pinguis,
b) guzaki (Meloidogyne spp.),
c) Saissetia oleae;
2) choroby grzybowe i bakteryjne:
a) Verticillium dabliae,
b) Pseudomonas syringae pv. savastanoi;
3) choroby wirusowe i wirusopodobne - wszystkie.
8. Pistacja właściwa (Pistacia vera L.)
1) choroby grzybowe i bakteryjne: Verticillium spp.;
2) choroby wirusowe i wirusopodobne - wszystkie.
9. Śliwa (Prunus domestica L.), śliwa japońska (Prunus salicina Lindl.)
1) szkodniki:
a) pordzewiacz śliwowy (Aculus fockeui),
b) czerniec ciemny (Capnodis tenebrionis),
c) szpeciel śliwowy (Eriophyes similis),
d) guzaki (Meloidogyne spp.),
e) tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona i inne);
2) choroby bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) rak bakteryjny drzew pestkowych (Pseudomonas syringae pv. syringae, Pseudomonas syringae pv. mors prunorum);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena),
d) biała zgnilizna korzeni (Rosellinia necatrix),
e) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) karłowatość śliwy (Prune dwarf virus),
b) nekrotyczna plamistość pierścieniowa wiśni (Prunus necrotic ringspot virus).
10. Brzoskwinia (Prunus persica (L.) Batsch), morela (Prunus armeniaca L.), migdałowiec (Prunus amygdalus Batsch)
1) szkodniki:
a) skośnik brzoskwiniaczek (Anarsia lineatella),
b) czerniec ciemny (Capnodis tenebrionis),
c) guzaki (Meloidogyne spp.),
d) tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona i inne);
2) choroby bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) rak bakteryjny drzew pestkowych (Pseudomonas syringae pv. syringae, Pseudomonas syringae pv. mors prunorum);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena),
d) biała plamistość korzeni (Rosellinia necatrix),
e) kędzierzawka liści brzoskwiń (Taphrina deformans),
f) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) karłowatość śliwy (Prune dwarf virus),
b) nekrotyczna plamistość pierścieniowa wiśni (Prunus necrotic ringspot virus).
11. Wiśnia (Prunus cerasus L.), czereśnia (Prunus avium (L.) L.)
1) szkodniki:
a) czerniec ciemny (Capnodis tenebrionis),
b) guzaki (Meloidogyne spp.),
c) tarczniki (Quadraspidiotus perniciosus, Epidiaspis leperii, Pseudaulacaspis pentagona i inne);
2) choroby bakteryjne:
a) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
b) rak bakteryjny drzew pestkowych (Pseudomonas syringae pv. syringae, Pseudomonas syringae pv. mors prunorum);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) srebrzystość liści (Chondrostereum purpureum),
c) rak drzew owocowych (Nectria galligena),
d) biała plamistość korzeni (Rosellinia necatrix),
e) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) karłowatość śliwy (Prune dwarf virus),
b) nekrotyczna plamistość pierścieniowa wiśni (Prunus necrotic ringspot virus).
12. Porzeczki, agrest (Ribes spp. L.)
1) szkodniki:
a) węgorki (Apchelenchoides spp.),
b) wielkopąkowiec porzeczkowy (Cecidophyopsis ribis);
2) choroby bakteryjne: guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) gruzłek cynobrowy (Nectria cinnabarina),
c) biała zgnilizna korzeni (Rosellinia necatrix),
d) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne: rewersja porzeczki czarnej (Black currant reversion, Black currant infectious variegation agent).
13. Malina, jeżyna (Rubus spp. L.)
1) szkodniki: szpeciel jeżynowiec (Aceria essigi);
2) choroby bakteryjne:
a) włosowatość korzeni (Agrobacterium rhizogenes),
b) guzowatość korzeni (Agrobacterium tumefaciens),
c) staśmienie łodyg (Rhodococcus fascians);
3) choroby grzybowe:
a) opieńka miodowa (Armillariella mellea),
b) zamieranie pędów malin (Didymella applanata),
c) mączniak rzekomy maliny (Peronospora rubi),
d) zgnilizna korzeni malin (Phytophthora fragariae var. rubi),
e) werticilioza (Verticillium spp.);
4) choroby wirusowe i wirusopodobne:
a) krzaczasta karłowatość maliny (Raspberry bushy dwarf virus),
b) kędzierzawka maliny (Raspberry leaf curl virus).
14. Borówka, żurawina (Vaccinium spp. L.)
1) szkodniki:
a) pryszczarek borówkowiec (Dasyneura vaccinii),
b) szpeciel pączkowy (Acalitus vaccinii);
2) choroby grzybowe:
a) zgorzel pędów borówki (Godronia cassandrae),
b) zgnilizna korzeni (Phytophthora spp.);
3) wirusy i patogeny wirusopodobne: fitoplazma miotlastości borówki (Blueberry witches broom phytoplasma).
15. Dodatkowe wymagania dla roślin cytrusowych:
1) materiał powinien pochodzić z materiału wyjściowego, który został skontrolowany i uznany za niewykazujący objawów chorób wirusów i wirusopodobnych;
2) materiał powinien zostać poddany indywidualnemu badaniu z użyciem metod do wykrywania takich wirusów i patogenów wirusopodobnych lub chorób i zostać uznany za wolny od nich;
3) materiał powinien być skontrolowany i zostać uznany za wolny od takich wirusów i patogenów wirusopodobnych lub chorób od ostatniego cyklu wegetacyjnego;
4) materiał powinien zostać zaszczepiony na podkładki inne niż podatne na wiroidy - w przypadku szczepienia.
D. Wymagania dotyczące wytwarzania i jakości materiału rozmnożeniowego winorośli
I. Wytwarzanie
1. Izolacja przestrzenna: mateczniki i szkółki winorośli powinny być położone w odległości nie mniejszej niż 10 m od dziko rosnących lub roślin uprawnych z rodzaju Vitis.
2. Czystość gatunkowa i odmianowa:
1) wymagana jest pełna czystość gatunkowa i odmianowa;
2) sadzonki mogą być roślinami własnokorzeniowymi lub szczepionymi na podkładkach odpornych na filokserę winiec.
3. Wiek:
1) mateczniki winorośli utrzymuje się do 15 lat;
2) w szkółkach sadzonki winorośli nie mogą być starsze niż trzyletnie.
4. Zdrowotność
Rośliny mateczne i sadzonki winorośli powinny być:
1) wolne od organizmów kwarantannowych;
2) praktycznie wolne od organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego - na podstawie wizualnej oceny.
II. Jakość
Materiał rozmnożeniowy winorośli powinien spełniać wymagania jakościowe:
1) pełnej czystości gatunkowej i odmianowej;
2) właściwego wyglądu gatunku i odmiany;
3) być praktycznie wolny od uszkodzeń fizycznych, mechanicznych lub chemicznych;
4) być praktycznie wolny od wad wynikających z rozmnażania, które mogłyby obniżyć jego przydatność i jakość;
5) być przygotowany w postaci jednorodnych partii;
6) być wolny od organizmów kwarantannowych;
7) być praktycznie wolny od organizmów, które mogą obniżyć jakość materiału szkółkarskiego;
8) powinien mieć minimum jeden pęd o długości co najmniej 20 cm, mierząc od nasady do jego wierzchołka;
9) średnica pędu powinna wynosić nie mniej niż 4 mm, mierząc u nasady pędu;
10) powinien mieć:
a) nie mniej niż 3 korzenie szkieletowe o długości co najmniej 15 cm albo
b) wiązkę korzeni drobnych nie krótszych niż 6 cm - dla sadzonek wykopywanych ze szkółki, albo
c) korzenie przerastające całą objętość gleby - dla sadzonek utrzymywanych w pojemnikach.
______
1) Wiek - liczba lat wyrażona liczbą okresów wegetacyjnych, dla:
a) plantacji - liczona od roku założenia (posadzenia) plantacji,
b) drzewek - liczona od roku szczepienia (okulizacji) podkładki zrazem (oczkiem) odmiany, wstawki, skarlającej, pośredniej lub przewodniej,
c) drzewek własnokorzeniowych - liczona jest od roku ukazania się u nasady pędu korzeni przybyszowych,
d) podkładek:
- generatywnych - liczona od roku skiełkowania nasion,
- wegetatywnych - liczona od roku ukazania się części nadziemnej podkładki i korzeni przybyszowych,
- z kultur in vitro - liczona od roku wysadzenia ukorzenionych roślin pod osłony lub na pole,
e) roślin w formie krzaczastej - liczona od roku posadzenia sadzonek pod osłonami lub na polu,
f) roślin w formie piennej - liczona od rozpoczęcia wzrostu pędów z przyjętych zrazów lub oczek odmiany.
2) Materiał wolny od wirusów (ww, vf): materiał szkółkarski, który został poddany testowaniu i uznany za wolny od wirusów dla poszczególnych gatunków w tym statusie; jest to również materiał otrzymany bezpośrednio z materiału wolnego od wirusów produkowany lub utrzymywany, w określonej liczbie pokoleń, w warunkach gwarantujących niewystąpienie infekcji.
ZAŁĄCZNIK Nr 10
WYKAZ GATUNKÓW ROŚLIN ROLNICZYCH, KTÓRYCH MATERIAŁ SIEWNY MOŻE BYĆ UZNANY ZA MATERIAŁ SIEWNY KATEGORII HANDLOWY
Lp. | Nazwa polska | Nazwa łacińska |
1 | Esparceta siewna | Onobrychis sativa L. |
2 | Gorczyca czarna | Brassica nigra L. |
3 | Wiechlina roczna | Poa annua L. |
4 | Wyka pannońska | Vicia pannonica L. |
5 | Mozga Hardinga | Phalaris aquatica L. |
6 | Kozieradka pospolita (koniczyna grecka) | Trigonella foenum-graecum L. |
7 | Siekiernica włoska | Hedysarum coronarium L. |
8 | Cynodon palczasty | Cynodon dactylon (L.) Pers. |
9 | Orzech ziemny | Arachis hypogaea L. |