|
 |
Dziennik Ustaw 2012 poz. 1031 - Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu
DZIENNIK USTAWRZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJWarszawa, dnia 18 września 2012 r.Poz. 1031
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ŚRODOWISKA)
z dnia 24 sierpnia 2012 r.
w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu2)
Na podstawie art. 86 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.3)) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji w powietrzu, zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ochronę roślin;
2) poziomy docelowe dla niektórych substancji w powietrzu, zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ochronę roślin;
3) poziomy celów długoterminowych dla niektórych substancji w powietrzu, zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi oraz ochronę roślin;
4) alarmowe poziomy dla niektórych substancji w powietrzu, których nawet krótkotrwałe przekroczenie może powodować zagrożenie dla zdrowia ludzi;
5) poziomy informowania dla niektórych substancji w powietrzu;
6) pułap stężenia ekspozycji;
7) warunki, w jakich ustala się poziom substancji, takie jak temperatura i ciśnienie;
8) oznaczenie numeryczne substancji pozwalające na jednoznaczną jej identyfikację;
9) okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów;
10) dopuszczalną częstość przekraczania poziomów, o których mowa w pkt 1 i 2;
11) terminy osiągnięcia poziomów i pułapu, o których mowa w pkt 1-3 i 6, dla niektórych substancji w powietrzu;
12) marginesy tolerancji dla niektórych poziomów dopuszczalnych, wyrażone jako malejąca wartość procentowa w stosunku do dopuszczalnego poziomu substancji w powietrzu w kolejnych latach. 1 2 3
§ 2. 1. Poziomy dopuszczalne dla niektórych substancji w powietrzu (benzen, dwutlenek azotu, tlenki azotu, dwutlenek siarki, ołów, pył zawieszony PM2,5, pył zawieszony PM10, tlenek węgla), zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi i ochronę roślin, termin ich osiągnięcia, oznaczenie numeryczne tych substancji, okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, dopuszczalne częstości przekraczania tych poziomów oraz marginesy tolerancji są określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
2. Poziomy docelowe dla niektórych substancji w powietrzu (arsen, benzo(a)piren, kadm, nikiel, ozon, pył zawieszony PM2,5), zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi i ochronę roślin, termin ich osiągnięcia, oznaczenie numeryczne tych substancji, okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, oraz dopuszczalne częstości przekraczania tych poziomów są określone w załączniku nr 2 do rozporządzenia.
3. Poziomy celów długoterminowych dla ozonu w powietrzu, zróżnicowane ze względu na ochronę zdrowia ludzi i ochronę roślin, termin ich osiągnięcia, oznaczenie numeryczne ozonu oraz okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, są określone w załączniku nr 3 do rozporządzenia.
4. Poziomy alarmowe dla niektórych substancji w powietrzu (dwutlenek azotu, dwutlenek siarki, ozon, pył zawieszony PM10), oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, są określone w załączniku nr 4 do rozporządzenia.
5. Poziomy informowania dla niektórych substancji w powietrzu (ozon, pył zawieszony PM10), oznaczenie numeryczne tych substancji oraz okresy, dla których uśrednia się wyniki pomiarów, są określone w załączniku nr 5 do rozporządzenia.
§ 3. Pułap stężenia ekspozycji, okres, dla którego uśrednia się wyniki pomiarów, oraz termin osiągnięcia pułapu stężenia ekspozycji są określone w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
§ 4. Poziomy substancji w powietrzu dla:
1) zanieczyszczeń gazowych ustala się w następujących warunkach:
a) temperatura 293 K,
b) ciśnienie 101,3 kPa;
2) pyłu zawieszonego oraz substancji oznaczanych w pyle zawieszonym ustala się w warunkach rzeczywistych.
§ 5. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.4
Minister Środowiska: M. Korolec
Załączniki do rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r. (poz. 1031)
Załącznik nr 1
POZIOMY DOPUSZCZALNE DLA NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI W POWIETRZU, ZRÓŻNICOWANE ZE WZGLĘDU NA OCHRONĘ ZDROWIA LUDZI I OCHRONĘ ROŚLIN, TERMIN ICH OSIĄGNIĘCIA, OZNACZENIE NUMERYCZNE TYCH SUBSTANCJI, OKRESY, DLA KTÓRYCH UŚREDNIA SIĘ WYNIKI POMIARÓW, DOPUSZCZALNE CZĘSTOŚCI PRZEKRACZANIA TYCH POZIOMÓW ORAZ MARGINESY TOLERANCJI
Dziennik Ustaw -3- Poz. 1031
Lp. |
Nazwa substancji (numer CAS)a) |
Okres
uśredniania
wyników
pomiarów |
Poziom dopuszczalny substancji w powietrzu w pg/m3 |
Dopuszczalna częstość przekraczania poziomu dopuszczalnego w roku kalendarzowym1^ |
Margines tolerancji |
Termin osiągnięcia poziomów dopuszczalnych |
[pg/m3] |
2010 r. |
2011 r. |
2012 r. |
2013 r. |
2014 r. |
1 |
2 |
3 |
4 |
5 |
6 |
7 |
8 |
9 |
10 |
ll |
1 |
benzen
(71-43-2) |
rok
kalendarzowy |
5c) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2010 |
2 |
dwutlenek
azotu
(10102-44-0) |
jedna godzina |
200c) |
18 razy |
- |
- |
- |
- |
- |
2010 |
rok
kalendarzowy |
o
O
"-t |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2010 |
3 |
tlenki azotud) (10102-44-0, 10102-43-9) |
rok
kalendarzowy |
30e) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2003 |
4 |
dwutlenek
siarki
(7446-09-5) |
jedna godzina |
350c) |
24 razy |
- |
- |
- |
- |
- |
2005 |
24 godziny |
125c) |
3 razy |
- |
- |
- |
- |
- |
2005 |
rok
kalendarzowy i pora zimowa (okres od 1 X do 31 III) |
20e) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2003 |
5 |
ołów0
(7439-92-1) |
rok
kalendarzowy |
0,5c) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2005 |
6 |
pył zawieszony PM2,5g) |
rok
kalendarzowy |
250).j) |
- |
4 |
3 |
2 |
1 |
1 |
2015 |
20c)’k) |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2020 |
7 |
pył zawieszony PM10h) |
24 godziny |
o
O in |
35 razy |
- |
- |
- |
- |
- |
2005 |
rok
kalendarzowy |
o
o
"-t |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2005 |
8 |
tlenek węgla (630-08-0) |
osiem godzin0 |
10 000cX 0 |
- |
- |
- |
- |
- |
- |
2005 |
Objaśnienia:
9 Oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number.
b) W przypadku programów ochrony powietrza, o których mowa w art. 91 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska, częstość przekraczania odnosi się do poziomu dopuszczalnego wraz z marginesem tolerancji.
c) Poziom dopuszczalny ze względu na ochronę zdrowia ludzi.
d) Suma dwutlenku azotu i tlenku azotu w przeliczeniu na dwutlenek azotu.
9 Poziom dopuszczalny ze względu na ochronę roślin.
9 Suma metalu i jego związków w pyle zawieszonym PM10.
8) Stężenie pyłu o średnicy aerodynamicznej ziaren do 2,5 |xm (PM2,5) mierzone metodą wagową z separacją frakcji lub metodami uznanymi za równorzędne.
h) Stężenie pyłu o średnicy aerodynamicznej ziaren do 10 pm (PM10) mierzone metodą wagową z separacją frakcji lub metodami uznanymi za równorzędne.
9 Maksymalna średnia ośmiogodzinna, spośród średnich kroczących, obliczanych co godzinę z ośmiu średnich jednogodzinnych w ciągu doby. Każdą tak obliczoną średnią ośmiogodzinną przypisuje się dobie, w której się ona kończy; pierwszym okresem obliczeniowym dla każdej doby jest okres od godziny 17°° dnia poprzedniego do godziny 1°° danego dnia; ostatnim okresem obliczeniowym dla każdej doby jest okres od godziny 16°° do 24°° tego dnia czasu środkowoeuropejskiego CET.
9 Poziom dopuszczalny dla pyłu zawieszonego PM2,5 do osiągnięcia do dnia 1 stycznia 2015 r. (faza I).
k) Poziom dopuszczalny dla pyłu zawieszonego PM2,5 do osiągnięcia do dnia 1 stycznia 2020 r. (faza II).
Dziennik Ustaw -4- Poz. 1031
Załącznik nr 2
POZIOMYDOCELO^E DLA NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI W POWIETRZU, ZRÓŻNICOWANE ZE WZGLĘDU NAOCHRONĘ ZDLOWIA L^UID^:^ ^ OKHRoEIĘ ROŚLIN, TCCoiN ICH OSIĄONIĘCIA, OZKACZZME NUMCRZCTNK CYCH SABSTAĘCJI,OEOCBY, DLA KTORYCH UŚWiUIĘ RW WZNIKI POMICRÓW, ORAZ DOPUSZCZHLNE CZĘLEkSa L^IK^:^IC^C^CZJDE^]^Di CRCH POZIOMÓW
LP. |
Nęewę ibCiIękcJI (kbces CAS)r) |
Oksii
bśseĘkIękIę
WEKIkRw
PDCIĘSRW |
MdeIdc doCelowy ibCiIękcJI W PDwIeISEB |
DDpBIENEĘlKĘ
Częstość
pSEEkSĘCLĘKIĘ POeIdCB doCEloWEgo w soku
kalEndiSEOWEC |
TescIk
oiIągmęriĘ
pozIocz
dDNElDWEgD ibCiIękcJI W powIlISEB |
t |
b |
3 |
b |
5 |
6 |
l |
nlcubw)
(7bb0-38-b) |
sok kaCebUasnomk |
6o) ao/w3 |
- |
b013 |
b |
Wubno(r)5ĆsubW)
(50-3b-8) |
sok krCubnrsnomk |
1o) ao/w3 |
- |
b013 |
3 |
krUwW)
(7bb0-b3-9) |
sok kaCebUasnomk |
5o) ao/w3 |
- |
b013 |
b |
bćkćuCW)
(7bb0-0b-0) |
sok krCubnrsnomk |
b0o) ao/w3 |
- |
b013 |
5 |
00^
(100b8-15-6) |
ociew oonnćbe) |
1b0o)’ e) mo/w3 |
b5 nbif) |
b010 |
oksec muouCrokibk (1 V - 31 VII) |
18 000n)’ oX n) mo/w3-n |
- |
b010 |
6 |
pył nrmćucnobk awb,5c) |
sok kaCebUasnomk |
b5o) mo/w3 |
- |
b010 |
O bj aśnienia:
a) Oz naczerpie r^rnnayn^z^nesi^I^s^ter^eg wg Chemical Abstracts SorviceRegictw Nun^t^er .
b) Całkowita ^arjrtości tego pćenyirstkew ]^}^Cmawit^eonym PM10, a dla benzo(a)pirenu całkowitą zawartość benzo(a)pirenu w pyle zawieszonym PM10.
c) Paziom Oocstowy ze^g^^^u na ochrona r.Sowia hodzi.
d) Poziom c^c^ec^k^wr' ar wzdęciu naochsons roślar
e) Maksymalna śmeSiio ośmironSinna spoczód lredniej krocoącyc^O^, ariicaanych oc gc^c^dr^ichChdrawicUrimy^^ wctągh dobr; kmdr Ok obliczonuśreSky oSmiuguyzmwą onzypSsnSc yię S>bte,w ktńrej ci. ona kcmczo; pierwszam (^l^e^^m onlics5niuwbm dia każdajiloby jest okre1 e0 gc^ra^ioy 1,“ Sda pobrzySuego Uw gaOziny U11 ^cy; o C^rier octeimm okcecemebhczeniowrnc <^ka l^ij^i^ej i^obyjek oUess od godracr 100<) do 20“ tego dnis c5ucuCrożmzwokuropejskiego CET.
f) Li czba dni z przekroczeniem poziomu docelowego w roku kalendarzowym uśredniona w ciągu kolejnych trzech lat; w przypadku braku danych pomiarowych z trzech lat dotrzymanie dopuszczalnej częstości przekroczeń sprawdza się na podstawie danych pomiarowych z co najmniej jednego roku.
g) Wyrażogy jobsAOT 40, mncc oenarza cconę sókuc ^rmędoys^rntem kcSdmżsdns^ddzinnym wyrażonym w pg/m3 a wartością 80 pg/m3, dlokaatergodze w erąeu deb^rm^d^ ^dsmą 8ro a yco cocsu Ooodkuwoeuropejskieun (JER sUaktórej slę^nte Cwt większe niż 8y pgAn3; rs °czynadku gdy w serii ^nuarnwej wysnują braki,odlirsanc wmtośhAOT 40 ncteży jjemnrżbćj^r^ez nrcaz liczby maHiw^hteianimw poosnzowych rlo hczby wykanenych m tym okreste j^om^^mv.
h) Wartom ccścodmbna Sr koleiwychpyiu lat^; m przypedku bmka r^n^^ch pami;moopcg s.ociu MStrzymoite S>poszczalnejczębosci przekrgss^wc sprawdza cię no poksmwic brbkznpormyromk'ch z cg c^yjms^ib trzech lat.
i) Stężenie rhCo o śmedmca abrodynamicenej ziaren 0o 2'r pm (PMC,5)midrzone meCrac wagoww rssnacocj ą fr^C^ozć hibmrtohooi uzne-nymi zn cgmciororCaie.
Załącznik nr 3
POZIOMY CELÓW DŁUGOTERMINOWYCH DLA OZONU W POWIETRZU , ZRÓŻNICOWANEZE WZGLĘDU NA OCHRONĘ ZDROWIA LUDZI I OCHRONĘ ROŚLIN, TERMIN ICHOSIĄGNIĘCIA, OONACZENIE NUNffiRYGZNH OZCONJ ORAZ OKRESY, DLA KZÓRYCH UTREDNIA SIĘ WYNIKIROLÓAZÓW
Nzrwz
SLbstZOAji
(olóee CAS)k3 |
Okres uśredniania wyników pomiarów |
Poziom celów EłLELteim ioLwyAC substancji w OLwietiRL |
Termin osiągnięcia OLRiomL celów EłLELteim ioLwyAC sLbstaoAji w powietrzL |
1 |
z |
b |
g |
nnnu
(innzc-15-e) |
nricw nnkniun) |
izon3 g) onewb |
zozo |
nUccr mcncrpaniun (i v - bi vii) |
eono03 y) onewbh |
zozo |
Objaśnienia:
Oznaczenie numccycz ne substancji wg Chemical Abstracts Service Registry Number.
b) Maksymalna średniaośmCogoWzmnaw ciągu ropu kalendczowe^sjpkód kedmch yco czących, oblicMnych ze średnich jednogodzinnych w c iągu dkbc;Wzćdą tak obliczoną średnią ygmiogodzinng pEyotsupe rię dobis, w której cię onakuńazy; ckannsgyaz okresem obliczeniowyec dla kużgzj dokg inttoOirerodgggziyy i7°°ilnia pypicndniego Ue gniemy 1“° dcneen Wikn; ostatnim rkrnrem oklCcze-niowym dla kmbej loby izst uktus oinodziny g600 do 2k°i Ccyz dniu caecu śeggnwwąeurbpejokieąeCET.
c) Poziom celu dłngoOecminowegc ze wcniędu naocOeonp zdrowiu icdzk
d) Poziom celu dtagctemunowego zc wzglcdu on eeCucpę roślin.
e) Wyrażony jakce A.OW 40, Otćrc nenacza rnmy ckżnCc gnmżędoy rteżeniem tekCnim p^c^i^c^oi0dzinnym wyrażonym w pg/m3 a wartością 80 pg/m3 , dla kto0dej gadziny cc tryaw dukg ydmOędsgdeZcing k“ a Ck™1 ezeiu środkowoeuropejskiego CET, dla której stężenie jest większeniż 80 pg/mk tn prcynapke gdg w uerii pomiarowej wzsZęaują Ciaki, zbZiczaną wectoćC WOT Odwleką geneweyC pnzez ilocce liczby możliwgeh Cewninkw gcminconycO doCiczby wykoucnąch n tym cYresie gcmioeów.
Załącznik nr 4
POZIOMY iOARMOrm DLA NIEKTÓRYCH SUBSTANCJI W POWIETRZU , OZNACZENIE MJMERYCZNE TYCH SUBSUANEII ORDEEOKYEEY,DLN KTÓRESH UEdEDNIA SLR ZKNOCI DAMIEóW)W
Lp. |
Neowe SuSstEZEjI (zumEE CAS)u) |
OReas
BŚEAdzlEZlE
wrzIRYw
pimlEEÓW |
MooIom ElEEmowR dlE KiARtÓERCS suSstEZEjI W piwIAtEOB w pg/m3 |
i |
2 |
3 |
4 |
1 |
ewuZlcocb ursZu (1C1h2-44-h) |
tceou godzina |
4hhp) |
2 |
ewuZlcocb ziurbi (7446-09-5) |
tceou goerimu |
5hhp) |
3 |
sram
(1hh28-15-6) |
tceou godhimu |
24hp) |
4 |
pył huwiczhsoc PM1hc) |
24 goehimy |
3hh |
Objaś n ien ia:
a) Oznaczenie numeryczne substancji wg Chemical Abstracts Servire Registm Numbes
b) Wartość wrutępujrur pczez i^^n koiejno goSzinu w ri^stcl^ch pomiaror^rh reprezenicjązych jrkoSćnowśefrzena obsz-rae o powierzchni co najmtCzj W0 Ctzh elbo na obszarze strefy zależnie od tego, który z tych obszarów jest mniejszy.
c) Stężenie pyłućSreCniee aeradynemicccej uc-sen 0ol0 pm (tM10) miereom urzą^emMńdo oom-hsaw autometyconyoh z zastesowa-niem metodtźewoważnoch metodzie reeeumcąjnoj.
Załącznik nr 5
POZIOMY INFORMOWANIA DLANIEKTÓRYCH SUBSTANCJI W POWIETRZU , OZNACZENIE MJMERYCZNE TYCH SUBSUANEII ORYZOKKEEY,DLA KTÓRYSH UEdEDNIA SIĘ KiKNOCI YAMIEóIÓW
Lp. |
NnoaE luSltEZEji (numer CAS)n) |
OReei
BŚEEdziEZiE
wyziRów
pomiNEÓw |
Mioiim izfYEAYANZiE He zieRtÓEycS luSitEZcji
w powietEOB
w pg/m3 |
1 |
2 |
3 |
4 |
1 |
anac
(10028-15-6) |
luZcn gaZnicn |
180h) |
2 |
Zl rnwiupnacn PM10e) |
24 gaZnicn |
200Z) |
Objaśnianie:
a) Oznaczenin numeryczne cuSstancji wg (Chemical Abstracts Sernice Regirbry Number.
b) Wartość prognwa informowbriia ecolecseństwa o rpzykunwstąWeniy przeieocz ebie pozżome alanntwegoUCa nzonu.
c) Stężenie pyłu o śnaCuicy aerodynamicznej ziaren do 10 pm (PM10) mierzone urządzeniami do pomiarów automatycznych z zastosowaniem metoN równoważnych metoUzće referenayłncj.
d) Wartość procows unbrmewamnrpoleyzeńctws o syzył wwstąpienic eeceburaznia pootomc alacmowego dla pyłu PM10.
Załączniknr 6
PUŁAP STĘŻENIA EKSPOZYCJI, OKNEs, DLA KTÓREGO U ŚWiDNIASIĘ WYNiKI POMIARÓW, ORAZ TERMIN OSIĄGNIĘCIA PUŁAPU STĘŻENIA EKSPOZYCJI
Nazwa substANcjI |
Olrss uśrsdNlANlA wynilów pomiarów |
PuZar stężenia sIsREzycji w ^g/o3 |
Tsroin osiągnięcia reZare stężenia sIsREzycji |
i |
d |
3 |
4 |
pył mawiosmery PMd,5a) |
tamy lata kaloraaamcwo |
d0 |
doir |
Objaś nienia:
Stężenie pyhi o średnicy neeoitynanuczner ziazze do 2,5 |im(PM2,5) mierzooe metodą wapowąe separacją frakcji lub metodamiuzna-nymi za równerzo°ne.
1
') Minister Środowiska kieruje działem administracji rządowej - środowisko, na podstawie § 1 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Środowiska (Dz. U. Nr 248, poz. 1493 i Nr 284, poz. 1671).
2) Niniejsze rozporządzenie dokonuje w zakresie swojej regulacji wdrożenia następujących dyrektyw Unii Europejskiej:
2
dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2004/107/WE z dnia 15 grudnia 2004 r. w sprawie arsenu, kadmu, rtęci, niklu i wielopierścieniowych węglowodorów aromatycznych w otaczającym powietrzu (Dz. Urz. UE L 23 z 26.01.2005, str. 3);
3
dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (Dz. Urz. UE L 152 z 11.06.2008, str. 1).
3) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 111, poz. 708, Nr 138, poz. 865, Nr 154, poz. 958, Nr 171, poz. 1056, Nr 199, poz. 1227, Nr 223, poz. 1464 i Nr 227, poz. 1505, z 2009 r. Nr 19, poz. 100, Nr 20, poz. 106, Nr 79, poz. 666, Nr 130, poz. 1070 i Nr 215, poz. 1664, z 2010 r. Nr 21, poz. 104, Nr 28, poz. 145, Nr 40, poz. 227, Nr 76, poz. 489, Nr 119, poz. 804, Nr 152, poz. 1018 i 1019, Nr 182, poz. 1228, Nr 229, poz. 1498 i Nr 249, poz. 1657, z 2011 r. Nr 32, poz. 159, Nr 63, poz. 322, Nr 94, poz. 551, Nr 99, poz. 569, Nr 122, poz. 695, Nr 152, poz. 897, Nr 178, poz. 1060 i Nr 224, poz. 1341 oraz z 2012 r. poz. 460 i 951.
4
Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 3 marca 2008 r. w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu (Dz. U. Nr 47, poz. 281), które zgodnie z art. 10 ustawy z dnia 13 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy - Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 460) traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia.

Pozycje
1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73, 74, 75, 76, 77, 78, 79, 80, 81, 82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 92, 93, 94, 95, 96, 97, 98, 99, 100, 101, 102, 103, 104, 105, 106, 107, 108, 109, 110, 111, 112, 113, 114, 115, 116, 117, 119, 120, 121, 122, 123, 124, 125, 126, 127, 128, 129, 130, 131, 132, 133, 134, 135, 136, 137, 138, 139, 140, 141, 142, 143, 144, 145, 146, 147, 148, 149, 150, 151, 152, 153, 154, 155, 156, 157, 158, 159, 160, 161, 162, 163, 164, 165, 166, 167, 168, 169, 170, 171, 172, 173, 174, 175, 176, 177, 178, 179, 180, 181, 182, 183, 185, 186, 187, 188, 189, 190, 191, 192, 193, 194, 195, 196, 197, 198, 199, 200, 201, 202, 203, 204, 205, 206, 207, 208, 209, 210, 211, 212, 213, 214, 215, 216, 217, 218, 219, 220, 221, 222, 223, 224, 225, 226, 227, 228, 229, 230, 231, 232, 233, 234, 235, 236, 237, 238, 239, 240, 241, 242, 243, 244, 245, 246, 247, 248, 249, 250, 251, 252, 253, 254, 255, 256, 257, 258, 259, 260, 261, 262, 263, 264, 265, 266, 267, 268, 269, 270, 271, 272, 273, 274, 275, 276, 277, 278, 279, 280, 281, 282, 283, 284, 285, 286, 287, 288, 289, 290, 291, 292, 293, 294, 295, 296, 297, 298, 299, 301, 302, 303, 304, 305, 306, 307, 308, 309, 310, 311, 312, 313, 314, 315, 316, 317, 318, 319, 320, 321, 322, 323, 324, 325, 326, 327, 328, 329, 330, 331, 332, 333, 334, 335, 336, 337, 338, 339, 340, 341, 342, 343, 344, 345, 346, 347, 348, 349, 350, 351, 352, 353, 354, 355, 356, 357, 358, 359, 360, 361, 362, 363, 364, 365, 366, 367, 368, 369, 370, 371, 372, 373, 374, 375, 376, 377, 378, 379, 380, 381, 382, 383, 384, 385, 386, 387, 388, 389, 390, 391, 392, 393, 394, 395, 396, 397, 398, 399, 400, 401, 402, 403, 404, 405, 406, 407, 408, 409, 410, 411, 412, 413, 414, 415, 416, 417, 418, 419, 420, 421, 422, 423, 424, 425, 426, 427, 428, 429, 430, 431, 432, 433, 434, 435, 436, 437, 438, 439, 440, 441, 442, 443, 444, 445, 446, 447, 448, 449, 450, 451, 452, 453, 454, 455, 456, 457, 458, 459, 460, 461, 462, 463, 464, 465, 466, 467, 468, 469, 470, 471, 472, 473, 474, 475, 476, 477, 478, 479, 480, 481, 482, 483, 484, 485, 486, 487, 488, 489, 490, 491, 492, 493, 494, 495, 496, 497, 498, 499, 500, 501, 502, 503, 504, 505, 506, 507, 508, 509, 510, 511, 512, 513, 514, 515, 516, 517, 518, 519, 520, 521, 522, 523, 524, 525, 526, 527, 528, 529, 530, 531, 532, 533, 534, 535, 536, 537, 538, 539, 540, 541, 542, 543, 544, 545, 546, 547, 548, 549, 550, 551, 552, 553, 554, 555, 556, 557, 558, 559, 560, 561, 562, 563, 564, 565, 566, 567, 568, 569, 570, 571, 572, 573, 574, 575, 576, 577, 578, 579, 580, 581, 582, 583, 584, 585, 586, 587, 588, 589, 590, 591, 592, 593, 594, 595, 596, 597, 598, 599, 600, 601, 602, 603, 604, 605, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, 619, 620, 621, 622, 623, 624, 625, 626, 627, 629, 630, 631, 632, 633, 634, 635, 636, 637, 638, 639, 640, 641, 642, 643, 644, 645, 646, 647, 648, 649, 650, 651, 652, 653, 654, 655, 656, 657, 658, 659, 660, 661, 662, 663, 664, 665, 666, 667, 668, 669, 670, 671, 672, 673, 674, 675, 676, 677, 678, 679, 680, 681, 682, 683, 684, 685, 686, 687, 688, 689, 690, 691, 692, 693, 694, 695, 696, 697, 698, 699, 700, 701, 702, 703, 704, 705, 706, 707, 708, 709, 710, 711, 712, 713, 714, 715, 716, 717, 718, 719, 720, 721, 722, 723, 724, 725, 726, 727, 728, 729, 730, 731, 732, 733, 734, 735, 736, 737, 738, 739, 740, 741, 742, 743, 744, 745, 746, 747, 748, 749, 750, 751, 752, 753, 754, 755, 756, 757, 758, 759, 760, 761, 762, 763, 764, 765, 766, 767, 768, 769, 770, 771, 772, 773, 774, 775, 776, 777, 778, 779, 780, 781, 782, 783, 784, 785, 786, 787, 788, 789, 790, 791, 792, 793, 794, 795, 796, 797, 798, 799, 800, 801, 802, 803, 804, 805, 806, 807, 808, 809, 810, 811, 812, 813, 814, 815, 816, 817, 818, 819, 820, 821, 822, 823, 824, 825, 826, 827, 828, 829, 830, 831, 832, 833, 834, 835, 836, 837, 838, 839, 840, 841, 842, 843, 844, 845, 846, 847, 848, 849, 850, 851, 852, 853, 854, 855, 856, 857, 858, 859, 860, 861, 862, 863, 864, 865, 866, 867, 868, 869, 870, 871, 872, 873, 874, 875, 876, 877, 878, 879, 880, 881, 882, 883, 884, 885, 886, 887, 888, 889, 890, 891, 892, 893, 894, 895, 896, 897, 898, 899, 900, 901, 902, 903, 904, 905, 906, 907, 908, 909, 910, 911, 912, 913, 914, 915, 916, 917, 918, 919, 920, 921, 922, 923, 924, 925, 926, 927, 928, 929, 930, 931, 932, 934, 935, 936, 937, 938, 939, 940, 941, 942, 943, 944, 945, 946, 947, 948, 949, 950, 951, 952, 953, 954, 955, 956, 957, 958, 959, 960, 961, 962, 963, 964, 965, 966, 967, 968, 969, 970, 971, 972, 973, 974, 975, 976, 978, 979, 980, 981, 982, 983, 984, 985, 986, 987, 988, 989, 990, 991, 992, 993, 994, 995, 996, 997, 998, 999, 1000, 1001, 1002, 1003, 1004, 1005, 1006, 1007, 1008, 1009, 1010, 1011, 1012, 1013, 1014, 1015, 1016, 1017, 1018, 1020, 1021, 1022, 1023, 1024, 1025, 1026, 1027, 1028, 1029, 1030, 1031, 1032, 1033, 1034, 1035, 1036, 1037, 1038, 1039, 1040, 1041, 1042, 1043, 1044, 1045, 1046, 1047, 1048, 1049, 1050, 1051, 1052, 1053, 1054, 1055, 1056, 1057, 1058, 1059, 1060, 1061, 1062, 1063, 1064, 1065, 1066, 1067, 1068, 1069, 1070, 1071, 1072, 1073, 1074, 1075, 1076, 1077, 1078, 1079, 1080, 1081, 1082, 1083, 1084, 1085, 1086, 1087, 1088, 1089, 1090, 1091, 1092, 1093, 1094, 1095, 1096, 1097, 1098, 1099, 1100, 1101, 1102, 1103, 1104, 1105, 1106, 1107, 1108, 1109, 1110, 1111, 1112, 1113, 1114, 1115, 1116, 1117, 1118, 1119, 1120, 1121, 1122, 1123, 1124, 1125, 1126, 1127, 1128, 1129, 1130, 1131, 1132, 1133, 1134, 1135, 1136, 1137, 1138, 1139, 1140, 1141, 1142, 1143, 1144, 1145, 1146, 1147, 1148, 1149, 1150, 1151, 1152, 1153, 1154, 1155, 1156, 1157, 1158, 1159, 1160, 1161, 1162, 1163, 1164, 1165, 1166, 1167, 1168, 1169, 1170, 1171, 1172, 1173, 1174, 1175, 1176, 1177, 1178, 1179, 1180, 1181, 1182, 1183, 1184, 1185, 1186, 1187, 1188, 1189, 1190, 1191, 1192, 1193, 1194, 1195, 1196, 1197, 1198, 1199, 1200, 1201, 1202, 1203, 1204, 1205, 1206, 1207, 1208, 1209, 1210, 1211, 1212, 1213, 1214, 1215, 1216, 1217, 1218, 1219, 1220, 1221, 1222, 1223, 1224, 1225, 1226, 1227, 1228, 1229, 1230, 1231, 1232, 1233, 1234, 1235, 1236, 1237, 1238, 1239, 1240, 1241, 1242, 1243, 1244, 1245, 1246, 1247, 1248, 1249, 1250, 1251, 1252, 1254, 1255, 1256, 1257, 1258, 1259, 1260, 1261, 1262, 1263, 1264, 1265, 1266, 1267, 1268, 1269, 1270, 1271, 1272, 1273, 1274, 1275, 1276, 1277, 1278, 1279, 1280, 1281, 1282, 1283, 1284, 1285, 1286, 1287, 1288, 1289, 1290, 1291, 1292, 1293, 1294, 1295, 1296, 1297, 1298, 1299, 1300, 1301, 1302, 1303, 1304, 1305, 1306, 1307, 1308, 1309, 1310, 1311, 1312, 1313, 1314, 1315, 1316, 1317, 1318, 1319, 1320, 1321, 1322, 1323, 1324, 1325, 1326, 1327, 1328, 1329, 1330, 1331, 1332, 1333, 1334, 1335, 1336, 1337, 1338, 1339, 1340, 1341, 1342, 1343, 1344, 1345, 1346, 1347, 1348, 1349, 1350, 1351, 1352, 1353, 1354, 1355, 1356, 1357, 1358, 1359, 1360, 1361, 1362, 1363, 1364, 1365, 1366, 1367, 1368, 1369, 1370, 1371, 1372, 1373, 1374, 1375, 1376, 1377, 1378, 1379, 1380, 1381, 1382, 1383, 1384, 1385, 1386, 1387, 1388, 1389, 1390, 1392, 1393, 1394, 1395, 1396, 1397, 1398, 1399, 1400, 1401, 1402, 1403, 1404, 1406, 1407, 1408, 1409, 1410, 1411, 1412, 1413, 1414, 1415, 1416, 1417, 1418, 1419, 1420, 1421, 1422, 1423, 1424, 1425, 1426, 1427, 1428, 1429, 1430, 1431, 1432, 1433, 1434, 1435, 1436, 1437, 1438, 1439, 1440, 1441, 1442, 1443, 1444, 1445, 1446, 1447, 1448, 1449, 1450, 1451, 1452, 1453, 1454, 1455, 1456, 1457, 1458, 1459, 1460, 1461, 1462, 1463, 1464, 1465, 1466, 1467, 1468, 1469, 1470, 1471, 1472, 1473, 1474, 1475, 1476, 1477, 1478, 1479, 1480, 1481, 1482, 1483, 1484, 1485, 1486, 1487, 1488, 1489, 1490, 1491, 1492, 1493, 1494, 1495, 1496, 1497, 1498, 1499, 1500, 1501, 1503, 1504, 1505, 1506, 1507, 1508, 1509, 1510, 1511, 1512, 1513, 1514, 1516, 1517, 1518, 1519, 1520, 1521, 1522, 1523, 1524, 1525, 1526, 1527, 1528, 1529, 1530, 1531, 1532, 1533, 1534, 1535, 1536, 1537, 1538, 1539, 1540, 1541, 1542, 1543, 1544, 1545, 1546, 1547, 1548, 1549, 1550, 1551, 1552, 1553, 1554, 1555
|