DZIENNIK USTAW

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Warszawa, dnia 25 lipca 2012 r. Poz. 854

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA¹

z dnia 13 lipca 2012 r.

w sprawie szczegółowego sposobu postępowania w sprawach przyjęcia oraz wypisania ze szpitala psychiatrycznego

Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375) zarządza się, co następuje:

§ 1. Rozporządzenie określa:

1)    szczegółowy sposób postępowania w sprawach przyjęcia oraz wypisania ze szpitala psychiatrycznego;

2)    wzory:

a)    skierowania do szpitala psychiatrycznego,

b)    zawiadomień kierownika szpitala psychiatrycznego oraz sądu opiekuńczego o przyjęciu do szpitala osoby chorej psychicznie bez jej pisemnej zgody na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego, zwanej dalej „ustawą”, albo osoby z zaburzeniami psychicznymi na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy,

c)    rejestru osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego,

d)    zawiadomień sądu opiekuńczego o wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego oraz o pozostaniu w szpitalu psychiatrycznym za zgodą osoby przyjętej do tego szpitala.

§ 2. 1. Skierowanie do szpitala psychiatrycznego wydaje lekarz po osobistym zbadaniu osoby z zaburzeniami psychicznymi, ze szczególnym uwzględnieniem jej stanu psychicznego i zachowania.

2. Wzór skierowania do szpitala psychiatrycznego określa załącznik nr 1 do rozporządzenia.

§ 3. 1. O przyjęciu do szpitala psychiatrycznego postanawia lekarz izby przyjęć albo inny lekarz wyznaczony przez kierownika podmiotu leczniczego, po stwierdzeniu wskazań do przyjęcia.

2.    Lekarz, który zdecydował o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, odnotowuje niezwłocznie w dokumentacji medycznej pacjenta wskazania uzasadniające to przyjęcie.

3.    W przypadkach, o których mowa w art. 23 ust. 1 ustawy, lekarz, który zdecydował o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego, odnotowuje w dokumentacji medycznej pacjenta również informację o wyjaśnieniu pacjentowi przyczyny przyjęcia do szpitala psychiatrycznego bez zgody i poinformowaniu go o jego prawach, w szczególności w zakresie:

1)    zasad postępowania leczniczego w stosunku do osoby leczonej bez jej zgody;

2)    warunków i trybu wypisania ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej tam bez jej zgody;

3)    postępowania przed sądem opiekuńczym dotyczącego przyjęcia osoby do szpitala psychiatrycznego bez jej zgody oraz

wypisania jej z takiego szpitala;

4)    uzyskania pomocy w ochronie własnych praw jako pacjenta.

0 Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 248, poz. 1495 i Nr 284, poz. 1672).

4. W przypadkach, o których mowa w art. 23 ust. 2 ustawy, jeżeli zasięgnięto opinii drugiego lekarza psychiatry albo psychologa, jest ona dołączana do dokumentacji medycznej pacjenta.

§ 4. W przypadku braku wskazań do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego lekarz, o którym mowa w § 3 ust. 1, odnotowuje w dokumentacji medycznej rodzaj udzielonej porady i uzasadnienie odmowy przyjęcia.

§ 5. 1. O przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie bez jej pisemnej zgody na podstawie art. 23 ust. 1 ustawy albo osoby z zaburzeniami psychicznymi na podstawie art. 24 ust. 1 ustawy - ordynator (lekarz kierujący oddziałem) zawiadamia kierownika podmiotu leczniczego, wskazując, że zachowanie tej osoby zagraża bezpośrednio jej życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.

2. Wzór zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, określa załącznik nr 2 do rozporządzenia.

§ 6. 1. Kierownik podmiotu leczniczego zawiadamia sąd opiekuńczy właściwy ze względu na siedzibę szpitala psychiatrycznego o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie lub z zaburzeniami psychicznymi - bez jej zgody - wskazując, że zachowanie tej osoby zagraża bezpośrednio jej życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób lub że zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 22 ust. 2a lub ust. 5 ustawy.

2.    Wzór zawiadomienia, o którym mowa w ust. 1, określa załącznik nr 3 do rozporządzenia.

3.    Od obowiązku zawiadomienia sądu o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osoby bez jej zgody nie zwalnia okoliczność, że osoba ta następnie wyraziła zgodę na pobyt w szpitalu psychiatrycznym.

§ 7. 1. Niezwłocznie po przyjęciu do szpitala psychiatrycznego osobie z zaburzeniami psychicznymi, w tym małoletniemu, który ukończył 16 lat, oraz jej przedstawicielowi ustawowemu albo opiekunowi faktycznemu, lekarz przekazuje w sposób zrozumiały informacje o przysługujących jej prawach, w szczególności w zakresie:

1)    zasad postępowania leczniczego;

2)    warunków i trybu wypisania ze szpitala psychiatrycznego;

3)    postępowania przed sądem opiekuńczym;

4)    uzyskania pomocy w ochronie własnych praw jako pacjenta.

2.    Małoletni, który nie ukończył 16 lat, ma prawo do uzyskania od lekarza informacji, o których mowa w ust. 1, w zakresie i formie niezbędnych do prawidłowego przebiegu procesu leczniczego.

3.    Fakt przekazania informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, jest odnotowywany w dokumentacji medycznej pacjenta.

§ 8. 1. W szpitalu psychiatrycznym jest prowadzony rejestr osób przyjętych do szpitala:

1)    bez zgody;

2)    bez zgody, jeżeli zgoda na pobyt została następnie wyrażona;

3)    niezdolnych do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego.

2.    W przypadku oddziału psychiatrycznego funkcjonującego w przedsiębiorstwie podmiotu leczniczego dysponującym więcej niż jednym oddziałem psychiatrycznym rejestr, o którym mowa w ust. 1, jest prowadzony wspólnie dla wszystkich tych oddziałów.

3.    Wzór rejestru osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego określa załącznik nr 4 do rozporządzenia.

§ 9. 1. O wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej w tym szpitalu za jej zgodą decyduje lekarz prowadzący leczenie w porozumieniu z ordynatorem (lekarzem kierującym oddziałem), jeżeli stan zdrowia osoby wskazuje, że ustąpiły przyczyny przyjęcia i pobytu w szpitalu psychiatrycznym. ¹

3.    Przepis ust. 2 stosuje się również do osoby przyjętej do szpitala psychiatrycznego za jej zgodą, jeżeli przy przyjęciu lub podczas pobytu w tym szpitalu zagrażała ona bezpośrednio swojemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób.

4.    O wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego w okolicznościach, o których mowa w ust. 2 i 3, w przypadku gdy zgoda pacjenta na pobyt w tym szpitalu została cofnięta, kierownik podmiotu leczniczego zawiadamia sąd opiekuńczy. Wzór zawiadomienia określa załącznik nr 5 do rozporządzenia.

5.    Osoba przebywająca w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody może za swoją później wyrażoną zgodą pozostać w tym szpitalu, jeżeli w ocenie lekarza jej dalszy pobyt jest celowy. Okoliczności te odnotowuje się w dokumentacji medycznej.

6.    Kierownik podmiotu leczniczego zawiadamia sąd opiekuńczy o pozostaniu w szpitalu psychiatrycznym osoby, o której mowa w ust. 5. Wzór zawiadomienia określa załącznik nr 6 do rozporządzenia.

§ 10. W przypadku zarządzenia przez sędziego wizytującego szpital psychiatryczny natychmiastowego wypisania osoby przebywającej w tym szpitalu w okolicznościach, o których mowa w art. 45 ust. 2 ustawy, ordynator (lekarz kierujący oddziałem) niezwłocznie wypisuje ze szpitala osobę, której zarządzenie dotyczy, powiadamiając o tym sędziego wizytującego.

§ 11. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie miesiąca od dnia ogłoszenia.¹

Minister Zdrowia: wz. J. Szulc ²

Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 13 lipca 2012 r. (poz. 854)

Załącznik nr 1

(pieczęć podmiotu leczniczego lub praktyki lekarskiej)

SKIEROWANIE DO SZPITALA PSYCHIATRYCZNEGO (nazwa i adres)

Po osobistym zbadaniu w dniu dzisiejszym kieruję do szpitala psychiatrycznego

Panią/Pana:.............................................................................................................

córkę/syna:..............................................................................................................

ur............................................................w............................................................

zamieszkałą(-łego) samotnie / wspólnie z innymi osobami*⁾ w:............................

1.    Stan cywilny:

1) panna/kawaler, 2) zamężna/żonaty, 3) wdowa/wdowiec, 4) rozwiedziona(-ny), 5) brak danych*⁾.

2.    Zatrudnienie:

1) czynna(-ny) zawodowo, 2) emeryt(ka)/rencista(-tka), 3) na utrzymaniu innych osób, 4) bezrobotna(-ny), 5) utrzymuje się z innych źródeł, 6) brak danych*⁾.

3.    Wykształcenie:

1) podstawowe, 2) zawodowe, 3) średnie, 4) wyższe, 5) inne/niepełne, 6) brak danych*⁾.

4.    Rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość osoby badanej:

5.    PESEL (jeżeli posiada)...........................................................................................................................................................

6.    Osoba badana jest / nie jest ubezwłasnowolniona częściowo / całkowicie / brak danych*⁾.

7.    Dane o osobach będących z mocy prawa uczestnikami postępowania sądowego (art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375)):

1) małżonek:

(imię, nazwisko, adres)

2) osoba sprawująca opiekę faktyczną:

(imię, nazwisko, adres)

3) przedstawiciel ustawowy:

(imię, nazwisko, adres)

8. Wywiad od osoby badanej:....................................................................

9. Wywiad od rodziny i innych osób:

10. Ocena stanu fizycznego:

11. Ocena stanu psychicznego:

12. Rozpoznanie wstępne:

13. Stwierdzam, że^ł):

1) osoba badana zagraża bezpośrednio własnemu życiu albo życiu lub zdrowiu innych osób Uzasadnienie: ............................................................................................................................

2)    nieprzyjęcie osoby badanej do szpitala psychiatrycznego spowoduje znaczne pogorszenie stanu zdrowia psychicznego,

3)    osoba badana jest niezdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych z powodu choroby psychicznej, a uzasadnione jest przewidywanie, że leczenie w szpitalu psychiatrycznym przyniesie poprawę jej stanu zdrowia.

14. Skierowanie jest ważne 14 (czternaście) dni od daty wystawienia.

Wskazany okres ważności skierowania ulega przedłużeniu o czas oczekiwania na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego, pod warunkiem wpisania na listę oczekujących na udzielenie świadczenia, o której mowa w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, z późn. zm.), w terminie 14 dni od dnia wystawienia skierowania.

(podpis i pieczątka lekarza)

Do kierownika podmiotu leczniczego

ZAWIADOMIENIE

o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego lub zatrzymaniu w tym szpitalu osoby chorej psychicznie

lub z zaburzeniami psychicznymi bez jej zgody

1. W dniu....................................o godz.........................został(a) przyjęta(-ty)/zatrzymana(-ny) w szpitalu psychiatrycz

nym bez zgody:

Pani/Pan:................................................................................................................................................................................,

córka/syn:...............................................................................................................................................................................,

ur........................................................w...............................................................................................................................,

rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość:.......................................................................................................,

PESEL (jeżeli posiada)..........................................................................................................................................................,

zamieszkała(-ły) samotnie / wspólnie z innymi osobami* w:................................................................................................

i został(a) zapisana(-ny) w księdze głównej pod numerem:..................................................................................................

2. Imię i nazwisko lekarza decydującego o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego lub zatrzymaniu w tym szpitalu bez zgody:

ewentualnie imię i nazwisko innego lekarza lub psychologa uczestniczącego w podjęciu decyzji o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego:..................................................................................................................................................................

3. Stwierdzam, że Pani/Pan przyjęta(-ty) - zatrzymana(-ny) zagraża bezpośrednio:

1)    swojemu życiu,

2)    życiu lub zdrowiu innych osób.*

Uzasadnienie: ..........................................................................................................................................................................

4. Imię i nazwisko ordynatora (lekarza kierującego oddziałem), zatwierdzającego przyjęcie:

5. Dane o osobach będących z mocy prawa uczestnikami postępowania sądowego (art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375)):

1) małżonek:...........................................................................................................................................................................,

(imię, nazwisko, adres)

2) osoba sprawująca opiekę faktyczną:...............................................

(imię, nazwisko, adres)

3) przedstawiciel ustawowy:................................................................

(imię, nazwisko, adres)

(miejsce i godzina sporządzenia zawiadomienia)

(podpis i pieczątka ordynatora/ lekarza kierującego oddziałem)

(pieczęć podmiotu leczniczego)

(numer pisma)

Sąd Rejonowy w.....................

Wydział Rodzinny i Nieletnich

ZAWIADOMIENIE o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego

na podstawie art.....................ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231,

poz. 1375)

1..................................................................................................................................................................................................

(nazwa i adres podmiotu leczniczego)

zawiadamia, że w dniu......................o godz..................został(a):

-    przyjęta(-ty) do szpitala psychiatrycznego^,

-    zatrzymana(-ny) w szpitalu, wycofał(a) zgodę na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego^

Pani/Pan: ...............................................................................................................................................................................,

córka/syn:..............................................................................................................................................................................,

ur......................................................................w................................................................................................................,

rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość:.......................................................................................................,

PESEL (jeżeli posiada)..........................................................................................................................................................,

zamieszkała(-ły) w: ................................................................................................................................................................

i został(a) zapisana(-ny) w księdze głównej pod numerem:..................................................................................................

2.    Imię i nazwisko lekarza decydującego o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego lub zatrzymaniu w tym szpitalu bez zgody:

ewentualnie imię i nazwisko innego lekarza lub psychologa uczestniczącego w podjęciu decyzji o przyjęciu do szpitala psychiatrycznego: .................................................................................................................................................................

3.    Pani/Pan przyjęta(-ty) - zatrzymana(-ny) zagraża bezpośrednio:

1)    swojemu życiu,

2)    życiu lub zdrowiu innych osób^*).

Uzasadnienie: .........................................................................................................................................................................

4. Imię i nazwisko ordynatora (lekarza kierującego oddziałem), zatwierdzającego przyjęcie:

5. Dane o osobach będących z mocy prawa uczestnikami postępowania sądowego (art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego):

1) małżonek:..........................................................................................................................................................................,

(imię, nazwisko, adres)

2) osoba sprawująca opiekę faktyczną:...............................................

(imię, nazwisko, adres)

3) przedstawiciel ustawowy:...............................................................

(imię, nazwisko, adres)

(podpis i pieczątka kierownika podmiotu leczniczego)

Załącznik nr 4

WZÓR

(nazwa podmiotu leczniczego)

(nazwa oddziału)

REJESTR

osób przyjętych do szpitala psychiatrycznego

1)    bez zgody - na podstawie art. 23, art. 24, art. 28 oraz art. 29 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375),

2)    bez zgody, jeżeli zgoda na pobyt została potem wyrażona na oddziale - na podstawie art. 26 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego,

3)    niezdolnych do wyrażenia zgody lub stosunku do przyjęcia do szpitala psychiatrycznego - na podstawie art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego

(pieczęć podmiotu leczniczego)

(numer pisma)

Sąd Rejonowy w.....................

Wydział Rodzinny i Nieletnich

ZAWIADOMIENIE

o wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego osoby chorej psychicznie przebywającej w szpitalu bez jej zgody - na podstawie art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego

(Dz. U. z 2011 r. Nr 231, poz. 1375)

(nazwa i adres podmiotu leczniczego)

zawiadamia, że w dniu...................................................

Pani/Pan: .......................................................................

córka/syn:......................................................................

ur......................................................................w........

rodzaj i numer dokumentu stwierdzającego tożsamość:

PESEL (jeżeli posiada)..................................................

zamieszkała(-ły) w:.......................................................

zapisana(-ny) w księdze głównej pod numerem:...........................................

został(a) wypisana(-ny) z tutejszego szpitala.

2. Imię i nazwisko ordynatora (lekarza kierującego oddziałem) wypisującego:

Uzasadnienie^:

(podpis i pieczątka kierownika pomiotu leczniczego)

*) W świetle okoliczności, o których mowa w art. 35 ust. 1 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego.

1

O wypisaniu ze szpitala psychiatrycznego osoby przebywającej w tym szpitalu bez jej zgody postanawia ordynator (lekarz kierujący oddziałem), jeżeli stan zdrowia tej osoby wskazuje, że ustąpiły przyczyny przyjęcia i pobytu w szpitalu psychiatrycznym bez jej zgody. Okoliczności te odnotowuje się w dokumentacji medycznej, w szczególności uzasadnia się okoliczność ustąpienia bezpośredniego zagrożenia dla życia tej osoby albo życia lub zdrowia innych osób.

2

Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 23 listopada 1995 r. regulującym szczegółowy sposób działania szpitala psychiatrycznego w sprawach przyjmowania oraz wypisywania ze szpitala psychiatrycznego (Dz. U. Nr 150, poz. 736), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia na podstawie art. 3 pkt 1 ustawy z dnia 3 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r. Nr 6, poz. 19).